Theo Bộ NNPTNT, tình trạng rầy nâu và bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá lúa đang gia tăng nhanh. Dự báo, từ ngày 15 đến cuối tháng 7/2008 sẽ có đợt rầy di trú với số lượng rất lớn (hàng triệu con/bẫy/đêm) mang nguồn bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá theo gió mùa Tây và Tây Nam phát tán đến các trà lúa hè thu, thu đông giai đoạn mạ - đẻ nhánh - đòng - trỗ. Vùng bị ảnh hưởng bao gồm các tỉnh giáp biên giới Tây Nam và một số tỉnh Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, khả năng xảy ra trên diện rộng, làm ảnh hưởng tới năng suất và sản lượng lúa các vụ hè thu, thu đông và mùa. Từ vụ hè thu, thu đông, mùa 2008, bệnh sẽ lây lan sang lúa đông xuân 2008-2009.
Trước tình hình trên, Bộ NNPTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tăng cường công tác phòng trừ, thực hiện các chính sách hỗ trợ Thủ tướng Chính phủ đã ban hành.
Đối với trà lúa hè thu, thu đông giai đoạn đẻ nhánh - đòng, trỗ, các địa phương cần huy động lực lượng cán bộ kỹ thuật kiểm tra đồng ruộng, nắm chắc diễn biến tình hình rầy nâu, thiết lập hệ thống bẫy đèn để theo dõi rầy di trú tại các huyện, xã trọng điểm lúa; tổ chức phun thuốc trừ rầy ở những nơi có mật độ từ 3 con/tép trở lên theo “Sổ tay hướng dẫn phòng trừ rầy nâu, bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá” do Bộ ban hành, nhất là trên diện tích đang bị nhiễm bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá để bảo vệ lúa và hạn chế rầy di trú truyền bệnh sang các trà lúa mới gieo sạ.
Đối với lúa thu đông giai đoạn dưới 20 ngày tuổi, nếu phát hiện có rầy di trú với số lượng lớn, hướng dẫn nông dân bơm nước ngập ruộng vào lúc chiều tối trong suốt đợt cao điểm rầy di trú để ngăn ngừa rầy truyền bệnh; phát hiện kịp thời diện tích bị nhiễm bệnh, vận động nông dân nhổ bỏ cây lúa bị bệnh và tiêu hủy triệt để toàn bộ những diện tích bị nhiễm nặng.
Riêng với trà lúa thu đông sắp gieo sạ, lúa mùa 2008, UBND các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo thực hiện lịch gieo trồng theo đúng Công điện số 29/CĐ-BNN ngày 13/6/2008 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, đảm bảo xuống giống tập trung, đồng loạt, né rầy dựa vào bẫy đèn cho từng tiểu vùng, từng cánh đồng.
Trước mắt cần chú trọng phòng chống đợt rầy di trú từ ngày 15 đến cuối tháng 7/2008; ngăn chặn tình trạng gieo sạ tự phát, phân tán, hướng dẫn nông dân tuyệt đối không xuống giống ở những nơi có rầy di trú cao. Đồng thời, chú trọng đảm bảo cơ cấu và chất lượng giống lúa, không để tỷ lệ giống nhiễm rầy vượt quá 20% trong cơ cấu giống từng vùng, khu vực. Giảm tỉ lệ giống IR 50404 hiện đang sử dụng rộng rãi ở vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Bộ NNPTNT cũng yêu cầu UBND các cấp khẩn trương củng cố hoạt động của Ban chỉ đạo các cấp (xã, huyện, tỉnh); huy động và bố trí cán bộ có chuyên môn về xã để theo dõi, giám sát đồng ruộng và hướng dẫn nông dân các biện pháp phòng trừ dịch bệnh; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, tập huấn để giúp nông dân nhận biết và thực hiện đúng các biện pháp phòng trừ rầy nâu, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá theo Sổ tay hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn.