ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI CHO Ý KIẾN VỀ CÁC BÁO CÁO CỦA CHÍNH PHỦ, TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO, VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

14/09/2020

Thực hiện Phiên họp thứ 48, sáng ngày 14/9, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo công tác năm 2020 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án và công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020.

Tại Phiên họp, đa số các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung cho ý kiến vào các vấn đề: tình hình phòng chống tham nhũng; tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật đang có chiều hướng gia tăng trong bối cảnh đại dịch Covid-19; vấn đề tố cáo tội phạm; kết quả điều tra, truy tố, xét xử thi hành án; việc thực hiện Nghị định 100 đối với phòng chống tác hại của rượu, bia...


Phiên họp thứ 48 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nêu ý kiến tại Phiên thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu băn khoăn báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật đề cập tới tình trạng tín dụng đen, băng nhóm xã hội từ năm 2019 đến nay là giảm hay tăng. Ngoài ra, vấn đề môi giới đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài và ngược lại là môi giới người nước ngoài vào Việt Nam trong thời kỳ nước ta phòng chống đại dịch Covid-19. Việc xét xử ở các địa phương như thế nào thì trong Báo cáo của Chính phủ chưa đề cập rõ. Về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu yêu cầu cầu Tòa án ở các địa phương cần có sự xét xử nghiêm minh như ở Móng Cái để răn đe loại hình tội phạm này.

Đề cập tình trạng buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy, trong báo cáo của Chính phủ đã nêu rõ là có 234.620 người liên quan đến những loại tội phạm này là có hồ sơ nhưng số lượng người nghi ngờ không có hồ sơ còn rất lớn. Đây là vấn đề rất nguy hiểm đến xã hội nên cần có giải pháp mạnh mẽ hơn để quản lý, kiểm soát chặt chẽ.

Một vấn đề khác được Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu đặt ra là những chính sách được áp dụng trong cuộc sống, nhận được sự ủng hộ rất cao của nhân dân. Đó là thực hiện Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia có hiệu lực. Để thực hiện Luật này, Bộ Công an đã tham mưu với Chính phủ ban hành Nghị định 100 nên đã nhận được sự ủng hộ của đại đa số người dân. Tuy nhiên, theo nhận định của Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu, người dân thực hiện Nghị định chỉ được 1 tháng đầu là tích cực. Còn đến nay, việc thực hiện Nghị định còn lỏng lẻo nên đề nghị các địa phương cần thực hiện nghiêm hơn nữa để giảm thiểu tình hình tai nạn giao thông, an ninh trật tự xã hội.


Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu nêu quan điểm.

Cho ý kiến về tình hình an toàn giao thông, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng, trong báo cáo của Bộ Công an cần nói rõ hơn về nguyên nhân, sự khác biệt dẫn đến tình trạng an toàn giao thông của năm 2019 và năm 2020 như thế nào để có sự đánh giá khách quan, sát thực cũng như đưa ra giải pháp mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Theo báo cáo của Bộ Công an, tình trạng tàng trữ, mua bán vũ khí đang có chiều gia tăng. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng,  vấn đề này chưa rõ ràng. Vì vây, đề nghị Bộ Công an nói rõ hơn về việc quản lý tình trạng này. Đặc biệt, tội phạm giả danh công an, quân đội đã xuất hiện nên đòi hỏi Bộ Công an và các cơ quan chức năng cần có sự quản lý việc buôn bán, sử dụng trang phục công an, quân đội để phòng chống loại tội phạm này gia tăng.


Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nêu ý kiến.

Băn khoăn về tình hình tội phạm, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình đặt câu hỏi và yêu cầu cơ quan đại diện Chính phủ cần làm rõ hơn vì sao các vụ giết người lại gia tăng. Các băng nhóm xã hội giải quyết mâu thuẫn công khai ở các tỉnh, thành phố lớn đặt ra câu hỏi với cơ quan quản lý Nhà nước về trách nhiệm kiểm soát chặt chẽ những loại hình tội phạm này đã chặt chẽ hay chưa?

Mặt khác, cũng cần làm rõ vì sao các vụ việc chống người thi hành công vụ lại gia tăng đến 280% nên cần có sự đánh giá lại. Ngoài ra, cần đánh giá lại công tác tư pháp, cải cách tư pháp trong 5 năm qua như thế nào; chất lượng xét xử có tiến bộ hơn hay không và xử lý các vụ việc vi phạm trong thời gian qua hiệu quả như thế nào, còn có những vấn đề vướng mắc nào?


Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình.

Đề cập tới vấn đề chống người thi hành công vụ tăng đến 280%, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đồng ý với quan điểm là Bộ Công an và các Bộ ngành chức năng khác cần làm rõ thực trạng này. Ngoài ra, cần có báo cáo rõ hơn về loại tội phạm công nghệ cao để có giải pháp hữu hiệu hơn để hạn chế  một cách tốt nhất.

Quan tâm đến việc việc quản lý người nước ngoài nhập cảnh trái phép trong khi nước ta đang trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng: Cơ quan của Chính phủ cần có sự phân tích rõ hơn về vấn đề này để có giải pháp răn đe, xử lý nghiêm minh. Ngoài ra, trong thời gian diễn ra đại dịch Covid-19, cơ quan chức năng cần làm rõ tình trạng lợi dụng việc mua sắm trang thiết bị phòng chống dịch bệnh để vụ lợi, giá mua sắm trang thiết bị vượt trội hơn nhiều so với thực tế cũng như đưa ra giải pháp phòng chống như thế nào.


Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh.

Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết: Sau khi nghe các báo cáo của các cơ quan của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao; báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp, đa số các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với các báo cáo. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cần bổ sung, nhận định lại số liệu, xem xét lại các ý kiến góp ý để hoàn thiện lại các báo cáo để trình lên Quốc hội trong kỳ họp tới.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, tại Phiên thảo luận, đa phần các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều thống nhất cho rằng, trong đại dịch Covid-19 đã xuất hiện một số tội phạm, vi phạm pháp luật mới như: tội phạm xâm phạm sở hữu, xuất nhập cảnh, tín dụng đen, buôn bán hàng đa cấp, buôn bán vận chuyển trái phép chất ma túy, tệ nạn cờ bạc... Thực trạng này đòi hỏi cần có giải pháp quyết liệt hơn trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm khắc, kịp thời

Về tình hình tham nhũng, báo cáo của cơ quan đại diện cho Chính phủ cho rằng, việc xử lý, giải quyết vụ việc đã có sự chuyển biến tích cực, được tiến hành nghiêm minh hơn nhưng tình trạng tham nhũng có nhiều chuyển biến sang hướng tinh vi nên đòi hỏi cần tiếp tục thực hiện quyết liệt hơn nữa trong thời gian tới.

Tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu còn cho biết, hiện có nhiều chỉ tiêu đạt, vượt so với đề ra nhưng còn những chỉ tiêu chưa đạt, chưa được khắc phục. Ví dụ đơn đề nghị giải quyết giám đốc thẩm, bãi thẩm chưa đạt tỷ lệ được như yêu cầu của Quốc hội đề ra do không chuyển hồ sơ hay chuyển hồ sơ lên Viện Kiểm sát còn chậm.


Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu kết luận Phiên họp.

Về vấn đề tăng kinh phí để các toàn án nhân dân cấp huyện hoạt động, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đặt yêu cầu là đối với tiến độ xây dựng 35 trụ sở tòa án nhân dân cấp huyện đã được xây dựng xong chưa và cần nói rõ hơn về tiến độ. Những trang thiết bị cần thiết chưa có mục đầu tư công chung hạn cần được các cơ quan chức năng đề cập cụ thể hơn. Đối với công tác thi hành án, có chuyển biến tích cực hơn năm 2019. Án tham nhũng và việc thu hồi tài sản tham nhũng có chuyển biến. Tuy nhiên, tỷ lệ thi hành án dân sự, án hành chính còn rất thấp, chưa rõ ràng nên cần chỉ rõ hơn.

Về giải pháp và kiến nghị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các cơ quan phải nêu rõ quy định văn bản nào cần phải làm rõ, quy định nào cần phải sửa đổi, bổ sung. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị các cơ quan của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao cơ quan thẩm tra của Quốc hội tiếp thu ý kiến của Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện các báo cáo để trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp thứ 10./.

Bích Lan-Minh Hùng