Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành
Đánh giá rất cao các nội dung Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu ra để chất vấn thành viên của Chính phủ liên quan tới lĩnh vực của Bộ Công Thương, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành thống nhất với những ý kiến sâu sắc, sát thực với tình hình thực tiễn của các đại biểu Quốc hội.
Giải trình làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống sinh hoạt, sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp. Đặc biệt, đây còn là một trong những mặt hàng có tác động rất lớn tới các chỉ tiêu về kinh tế vĩ mô, nhất là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Chính vì vậy, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành rất nhiều quy định pháp luật, nghị định để quản lý mặt hàng xăng dầu. “Các công cụ pháp lý đủ điều kiện để chúng ta quản lý chặt chẽ, ổn định xăng dầu và bảo đảm cung ứng cho sản xuất, đời sống,…”, Phó Thủ tướng khẳng định.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng cho biết, mặt hàng xăng dầu chưa tự chủ được, vẫn còn phụ thuộc vào nhập khẩu rất nhiều. Hiện nay, chúng ta mới sản xuất có 2 nhà máy, nhà máy thứ nhất là Bình Sơn, Dung Quất, đạt được khoảng 35%, khoảng 7 triệu tấn xăng dầu/1 năm, đưa vào sản xuất từ năm 2009. Nhà máy thứ hai là nhà máy sản xuất xăng dầu của Nghi Sơn, đưa vào sản xuất năm 2018. Cả hai nhà máy đạt được khoảng 13 triệu tấn xăng dầu/năm, trong khi đó nhu cầu của chúng ta khoảng 20-21 triệu tấn xăng dầu/ năm. Như vậy, khi xăng dầu thế giới tăng thì xăng dầu trong nước của chúng ta cũng sẽ tăng.
Bên cạnh đó, nguồn dầu thô cho các nhà máy Dung Quất và nhà máy Nghi Sơn vẫn phải nhập khẩu. Khai thác dầu thô của chúng ta cũng chưa đáp ứng được yêu cầu. Tuy nhiên, dự trữ xăng dầu trong thời gian vừa qua về cơ bản là đáp ứng được yêu cầu.
Liên quan đến vấn đề giá xăng dầu tăng cao, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, sản xuất của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn cũng có ảnh hưởng ở giai đoạn tháng 2/2022 vừa qua nhưng nguyên nhân dẫn tới một số cửa hàng đóng cửa là do các kênh phân phối và điều phối giữa các kênh phân phối chưa làm tốt,...
Về chỉ đạo của Chính phủ, Phó Thủ tướng cho biết, công tác chỉ đạo bảo đảm 2 yếu tố: (1) phải có đủ lượng xăng dầu phục vụ cho sản xuất và đời sống; (2) giá cả vận hành theo thị trường nhưng có kiểm soát.
Liên quan đến giải pháp, Phó Thủ tướng nêu 2 nhóm giải pháp: Về giải pháp trước mắt, Chính phủ đã họp trực tiếp để điều chỉnh và điều hành 3 lĩnh vực sản xuất, nhập khẩu và khâu phân phối. Cụ thể, về sản xuất, Nhà máy sản xuất Bình Sơn, Dung Quất đã tăng sản xuất lên khoảng 105% và nhà máy Nghi Sơn cũng đã có cam kết để phục hồi trả nợ; về nhập khẩu, Bộ Công Thương cũng đã có văn bản phân cho các ngành, phân cho các nhà phân phối để tăng nhập khẩu,...; Chính phủ đã giao cho Thanh tra các cơ quan vào cuộc, làm rõ việc dự trữ có đảm bảo đúng các quy định mà trong nghị định của Chính phủ đã ban hành hay không? Việc một số cửa hàng đóng cửa như vậy phải làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và xử lý nghiêm minh.
Đối với giải pháp về điều hành giá, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây là mặt hàng phải kiểm soát và bình ổn. Trước hết, giảm phí thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Bảo đảm cơ chế thị trường nhưng so sánh các ảnh hưởng tới sản xuất, ảnh hưởng tới lạm phát thì phương châm là "cố gắng không để mặt hàng xăng dầu không ảnh hưởng tới sản xuất và lạm phát". Với tinh thần như vậy, Chính phủ cũng thực hiện một loạt giải pháp như sử dụng Quỹ bình ổn giá,…“Trong trường hợp còn tiếp tục tăng thì chúng ta có các cơ chế, chính sách hỗ trợ vào các đối tượng để bảo đảm sao cho sản xuất ổn định, giá thành ổn định,..”, Phó Thủ tướng khẳng định.
Về giải pháp dài hơi, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, đã trực tiếp làm việc với Tập đoàn dầu khí và tinh thần như chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội đã phát biểu là “dứt khoát phải làm chủ cây xăng dầu và sản xuất trong nước”;… Ngoài ra, tăng thêm khoan dầu, khai thác dầu thô. Hiện nay, chúng ta mới đáp ứng được khoảng 50% dầu thô phục vụ cho sản xuất xăng dầu và vẫn còn một số các bất cập trong điều hành về hợp đồng khoan thăm dò. Thời gian tới, sẽ điều chỉnh cơ chế, chính sách để khi chúng ta khoan được dầu thì phục vụ cho sản xuất, chứ không xuất khẩu.
“Chúng ta có đầy đủ cơ chế, chính sách để điều hành bình ổn được giá xăng dầu trong giai đoạn tới đây, giải pháp trước mắt cũng như giải pháp lâu dài. Tuy nhiên, vẫn phải khẳng định rằng đây là cơ chế thị trường, giá của thế giới tăng thì tỷ giá của thị trường cũng tăng nhưng tăng đến chừng mực nào cho phù hợp mà chúng ta kiểm soát được lạm phát thì chúng ta sẽ điều hành theo hướng như vậy,...:, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành nhấn mạnh./.