Toàn cảnh Phiên họp
Cần có quy định về bảo hiểm vi mô trong Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi)
Tại Phiên họp, báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng cần thiết phải quy định nguyên tắc áp dụng luật tại Luật Kinh doanh bảo hiểm. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, hợp đồng bảo hiểm hàng hải được áp dụng theo quy định của Bộ luật Hàng hải Việt Nam; đối với những vấn đề mà Bộ luật Hàng hải không quy định thì áp dụng theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Những vấn đề liên quan đến hợp đồng bảo hiểm không quy định trong Luật Kinh doanh bảo hiểm thì được áp dụng theo quy định của Bộ luật Dân sự để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Đối với hợp đồng bảo hiểm, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho biết, dự thảo Luật đã chỉnh sửa, bổ sung và quy định rõ một số nội dung như: bổ sung quy định về hợp đồng bảo hiểm vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự; sửa đổi quy định về quyền lợi có thể được bảo hiểm; hậu quả pháp lý của việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm… Tuy nhiên, để bảo đảm nhất quán giữa các quy định trong chính dự thảo Luật, phù hợp với các nguyên tắc chung về hợp đồng theo quy định của Bộ luật Dân sự, bảo đảm tính đặc thù của hoạt động kinh doanh bảo hiểm trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, Thường trực Ủy ban Kinh tế sẽ phối hợp với Cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan tiếp tục rà soát, nghiên cứu hoàn thiện các quy định về hợp đồng bảo hiểm tại dự thảo Luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo
Về giấy phép thành lập và hoạt động, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho biết, dự thảo Luật đã chỉnh sửa theo hướng giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm đồng thời là giấy đăng ký doanh nghiệp (như quy định hiện hành), đồng thời bổ sung điều khoản quy định trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh cập nhật vào Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Về vấn đề bảo hiểm vi mô, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng việc quy định bảo hiểm vi mô trong dự thảo Luật sẽ tạo cơ sở pháp lý rõ ràng trong việc tổ chức cung cấp bảo hiểm vi mô và có cơ chế để khuyến khích phát triển các sản phẩm bảo hiểm vi mô tại Việt Nam. Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết quy định về bảo hiểm vi mô trong dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2. Tuy nhiên, để bảo đảm kết cấu chung của dự thảo Luật cũng như tính khả thi, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị chỉ quy định nguyên tắc triển khai, đối tượng được triển khai bảo hiểm vi mô tại dự thảo Luật và giao Chính phủ quy định chi tiết về nội dung này.
Về Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, Thường trực Ủy ban Kinh tế thống nhất với quan điểm của Chính phủ thể hiện tại Tờ trình số 307/TTr-CP ngày 26/8/2021 về dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 3 (tháng 9/2021), theo đó đề nghị dừng trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm, đồng thời giao Bộ Tài chính quy định chi tiết về quản lý và sử dụng số dư Quỹ, bảo đảm việc xử lý số dư của Quỹ đúng mục đích ban đầu khi thành lập Quỹ.
Bảo đảm lợi ích hài hòa giữa các chủ thể trong kinh doanh bảo hiểm
Thảo luận tại Phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Ủy ban Kinh tế đã phối hợp tích cực và chặt chẽ với các cơ quan soạn thảo, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, hoàn thiện Dự thảo Luật và báo cáo giải trình một cách kỹ lưỡng, công phu, đồng thời các đại biểu cũng bày tỏ tán thành với nhiều nội dung trong báo cáo.
Một số ý kiến cho rằng cần rà soát thêm về nguyên tắc áp dụng pháp luật để tránh chồng chéo giữa các quy định của pháp luật. Đồng tình với ý kiến này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Ủy ban Pháp luật chủ trì hai nội dung về nguyên tắc áp dụng pháp luật, điều khoản thi hành để đảm bảo sự thống nhất của hệ thống pháp luật.
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cùng một số đại biểu cho rằng Dự thảo Luật cần đảm bảo hài hòa hơn nữa của quyền lợi của người mua bảo hiểm với tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm. Cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng cần lưu ý hơn nữa, quy định cụ thể, chi tiết hơn nữa trong việc bảo vệ quyền lợi thỏa đáng của người mua bảo hiểm, đặc biệt cần quy định chặt chẽ về trách nhiệm của các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm trong việc sử dụng và bảo vệ thông tin cá nhân của người mua bảo hiểm.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho ý kiến tại Phiên họp
Cho ý kiến tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, báo cáo giải trình, tiếp thu cần làm rõ quá trình rà soát, chỉnh lý của cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra; thể hiện rõ quy mô sửa chữa so với bản dự thảo trước đây. Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, trước khi xem xét nội dung kỹ thuật chi tiết, cần phải bám sát quan điểm, mục tiêu, yêu cầu xây dựng luật từ ban đầu để đảm bảo giải quyết được những vấn đề quan trọng nhất, căn cơ nhất: phải tiếp cận với công nghệ mới nhất, đảm bảo phát triển nền kinh tế số; đảm bảo công khai minh bạch, tạo thuận lợi để phát triển thị trường bảo hiểm tiềm năng này; đồng thời phải phù hợp với các cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.
Về các nội dung cụ thể, Chủ tịch Quốc hội cơ bản đồng tình với tiếp thu, chỉnh lý do Ủy ban Kinh tế đề xuất về kết cấu của Dự thảo Luật, đồng thời đề nghị tiếp tục rà soát để có kết cấu hợp lý hơn. Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cần rà soát lại về các loại hình bảo hiểm để đảm bảo đưa ra cách phân loại có hệ thống, nhất quán trong Dự thảo Luật.
Nhấn mạnh các quy định về loại hình bảo hiểm là nội dung rất quan trọng, giúp bảo đảm lợi ích hài hòa giữa các chủ thể trong kinh doanh bảo hiểm, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát, trình xin ý kiến tại Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách và gửi xin ý kiến các Đoàn ĐBQH, sau đó tiếp tục hoàn thiện báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5/2022).
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng cần nghiên cứu quy định rõ ràng và hợp lý vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội, tổ chức nghề nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, cần tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế, tiếp cận cập nhật xu hướng công nghệ mới để có bước phát triển đột phá và đảm bảo tính bền vững sau khi Luật được ban hành.
Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá cao sự chủ động, tích cực của Thường trực Ủy ban Kinh tế, cơ quan soạn thảo trong việc nghiên cứu, tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 2 để chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật. Các tài liệu báo cáo tại phiên họp được chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, đánh giá phù hợp với các nội dung tiếp thu, chỉnh lý.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận
Về một số vấn đề cụ thể, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với phương án điều chỉnh bố cục một số chương, mục của Dự thảo Luật, thống nhất hướng tiếp thu 03 nội dung lớn như trong Dự thảo Luật: cần thiết quy định bảo hiểm vi mô trong Luật Kinh doanh bảo hiểm; dừng trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm và giao Chính phủ quy định chi tiết về quản lý sử dụng số dư quỹ; tán thành giấy phép thành lập hoạt động cũng chính là giấy đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp như quy định của luật hiện hành, đồng thời, khi doanh nghiệp bảo hiểm chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện, chỉ cần gửi văn bản thông báo cho Bộ Tài chính nhằm giảm bớt thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.
Khẳng định Dự thảo Luật về cơ bản đã đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Kinh tế chủ trì, phối hợp với cơ quan soạn thảo, các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện Dự thảo Luật và các tài liệu theo quy định; chuẩn bị hồ sơ, báo cáo, trình xin ý kiến tại Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách và gửi xin ý kiến các Đoàn ĐBQH, các cơ quan của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và một số tổ chức khác; tập hợp đầy đủ ý kiến tham gia để tiếp tục hoàn thiện báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý Dự thảo Luật, gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội bằng văn bản để hoàn thiện Dự thảo Luật, trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 3.
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh:
Quan tâm tới vấn đề bảo vệ thông tin cá nhân trong kinh doanh bảo hiểm, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới cho rằng các bên chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực và mục đích sử dụng thông tin cá nhân.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Ủy ban Pháp luật chủ trì hai nội dung về nguyên tắc áp dụng pháp luật, điều khoản thi hành để đảm bảo sự thống nhất của hệ thống pháp luật.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần nghiên cứu quy định rõ ràng và hợp lý vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội, tổ chức nghề nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, cần tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế, tiếp cận cập nhật xu hướng công nghệ mới để có bước phát triển đột phá và đảm bảo tính bền vững sau khi Luật được ban hành.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc giải trình, làm rõ một số nội dung các đại biểu quan tâm
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra tiếp tục tiếp thu và chỉnh lý Dự thảo Luật, gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội bằng văn bản để hoàn thiện Dự thảo Luật, trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 3/.