ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI CHO Ý KIẾN DỰ THẢO NGHỊ QUYẾT VỀ BIỂU THUẾ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành phiên họp

Đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường là cần thiết

Trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết Biểu thuế bảo vệ môi trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, theo các nghiên cứu cho thấy, các hàng hóa thuộc diện chịu thuế BVMT (như xăng, dầu, mỡ nhờn, than đá, dung dịch HCFC, túi ni lông) trong quá trình sử dụng gây tác động xấu đến môi trường. Tuy nhiên, hiện mức thuế BVMT đối với mặt  hàng này đang ở mức thấp so với mức độ tác động đến môi trường khi sử dụng. Do vậy, thuế bảo vệ môi trường với mỗi lít xăng sẽ tăng 1.000 đồng lên mức kịch trần là 4.000 đồng. Các loại dầu cũng được đề xuất tăng khoảng 500 -1100 đồng/lít. Việc điều chỉnh mức thuế BVMT này sẽ góp phần tăng thu NSNN khoảng 15.189,2 tỷ đồng/năm, từ đó sẽ góp phần tạo thêm nguồn thu để thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, trong đó có các nhiệm vụ chi cho BVMT

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày tờ trình

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cũng kiến nghị, UBTVQH xem xét, quyết định: Than cốc, dầu tái sinh không thuộc đối tượng chịu thuế BVMT theo Luật thuế BVMT; Số tiền thuế BVMT đã nộp đối với than cốc, dầu tái sinh (nếu có) kể từ thời điểm Luật thuế BVMT có hiệu lực thi hành được xác định là số tiền thuế nộp thừa và thực hiện xử lý theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

 Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo thẩm tra

Ủy ban Tài chính Ngân sách cơ bản đồng tình với nội dung tờ trình của Chính phủ

Thẩm tra Dự án Nghị quyết về Biểu thuế bảo vệ môi trường, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết: Đối với mặt hàng xăng, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách nhất trí với Tờ trình của Chính phủ dự kiến điều chỉnh mức thuế BVMT từ mức 3000 đồng/lít lên mức 4000 đồng/lít nhằm nâng cao hơn nữa trách nhiệm, nhận thức của tổ chức, cá nhân trong việc BVMT, khuyến khích sử dụng tiết kiệm và tiến tới sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường.

Báo cáo thẩm tra cũng đồng tình với Tờ trình của Chính phủ đối với mặt hàng dầu Mazut điều chỉnh tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.100 đồng/lít. Đối với mặt hàng dầu hỏa, điều chỉnh mức thuế BVMT từ mức 300 đồng/lít lên 1.000 đồng/lít.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng đồng tình với mức tăng thuế BVMT đối với than antraxit từ mức 20.000 đồng/tấn lên mức 30.000 đồng/tấn; tăng mức thuế đối với than nâu, than mỡ và than đá khác từ mức 10.000 đồng/tấn lên mức 15.000 đồng/tấn. Cho rằng, việc khai thác than còn thiếu hiệu quả, thất thoát lớn. Bên cạnh việc khai thác làm ô nhiễm nguồn nước, đất đai và hủy hoại môi trường rừng; trong quá trình sử dụng, than đá cũng là nguồn thải khói bụi độc hại và các chất thải rắn.

Tăng thuế bảo vệ môi trường vào thời gian này là không phù hợp

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc điều chỉnh mức thuế BVMT đối với các hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế cần phải đảm bảo phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ. Nhiều ý kiến cho rằng, việc tăng thuế BVMT đối với các mặt hàng, nhất là xăng dầu vào thời gian này là không phù hợp. Bởi lẽ, trong bối cảnh hiện nay khi chỉ số giá tiêu dùng trong những tháng đầu năm tăng cao nhất trong nhiều năm qua (bình quân 6 tháng đầu năm tăng 3,29% và dần tiệm cận mức Quốc hội giao 4%). Đồng thời, chuẩn bị vào năm học mới nhiều địa phương sẽ thực hiện lộ trình tăng mức học phí các cấp. Bên cạnh đó, mùa mưa bão cũng đang diễn ra, lương cơ bản cũng vừa được tăng từ 01/07/2018. Do đó, việc điều chỉnh tăng thuế MVMT vào lúc này không đảm bảo khả năng điều tiết giá cả hàng hóa. 

Về vấn đề này, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu; Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga; Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải và Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng: Việc bảo vệ môi trường là đúng. Tuy nhiên, tăng thuế BVMT đối với mặt hàng xăng dầu đồng nghĩa với việc giá xăng tăng. Do đó nó sẽ tác động trực tiếp tới cuộc sống của người dân và hoạt động sản xuất của doanh nghiệp. Giá xăng tăng sẽ khiến lạm phát tăng lên, điều này ảnh hưởng đến mục tiêu kiềm chế lạm phát của Chính phủ đồng thời giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Do vậy, nên cân nhắc lại việc điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường theo thông lệ sau 45 ngày kể từ ngày ban hành Nghị quyết.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu ý kiến

Các doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ, tiết kiệm để đảm bảo nguồn thu

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng: xăng dầu là mặt hàng thiết yếu gắn liền với sinh hoạt hàng ngày của người dân. Do vậy, việc đánh thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng này cần phải được xem xét thật kỹ lưỡng. Tuy nhiên, để có nguồn thu cho việc bảo vệ môi trường thì hơn hết các doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ, thực hiện giải pháp tiết kiệm chi phí, tránh thất thoát, giảm chi phí vận chuyển, chi phí bảo quản để xăng dầu được ổn định. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị, các bộ ngành liên quan tham mưu Chính phủ tăng cường kiểm tra giám sát đối với kết quả sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, kịp thời nắm bắt được chi phí thực tế để có những tham mưu đề xuất giúp bình ổn giá cả thị trường. Bên cạnh đó, khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân sử dụng tiết kiệm hàng hóa mà gây tác hại đến môi trường.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu ý kiến

Than cốc, dầu tái sinh nhập khẩu thuộc đối tượng chịu thuế BVMT

Liên quan đến việc xem xét, quyết định than cốc, dầu tái sinh không thuộc đối tượng chịu thuế BVMT, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc và Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng nếu dầu tái sinh và than cốc nhập khẩu thì rất cần phải đánh thuế. Thực tế hiện nay than cốc đang được các doanh nghiệp nhập khẩu về để luyện thép. Do vậy không đồng tình với đề xuất của Tờ trình mà nên thu thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng này.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, do còn nhiều ý kiến khác nhau về việc đề xuất tăng thuế BVMT, bỏ thu thuế đối với than cốc, dầu tái sinh và thời gian thực hiện tăng thuế BVMT. Vì vậy UBTV Quốc hội chưa thông qua Dự thảo Nghị quyết về Biểu thuế bảo vệ môi trường tại Phiên họp thứ 25. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ nghiên cứu thêm. Chuẩn bị toàn diện hơn, cụ thể hơn những mặt hàng phải chịu thuế bảo vệ môi trường để hoàn thiện lại Dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét tại các phiên họp sau./.