Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các đại biểu tham dự Hội nghị Ảnh: Quang Khánh
Tham dự Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng; Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Phạm Thế Duyệt; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn; Nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng ban Dân vận Trung ương Hà Thị Khiết. Ngoài ra còn có lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên; lãnh đạo MTTQ Việt Nam 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Đặc biệt, Hội nghị nhiệt liệt chào mừng 442 đại biểu ưu tú đại diện cho hơn 11.000 Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cơ sở và hơn 100.000 Trưởng ban Công tác Mặt trận trong cả nước. Trong đó, 156 đại biểu là Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, phường, thị trấn và 286 đại biểu là Trưởng ban Công tác Mặt trận, các đại biểu được biểu dương lần này là những đại diện tiêu biểu có thành tích nổi bật trong công tác Mặt trận giai đoạn 2014- 2017 và được bình chọn chặt chẽ từ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Các đại biểu có đầy đủ thành phần đại diện cho đồng bào các dân tộc, tôn giáo, đến từ khu vực thành thị, nông thôn, miền núi, biên giới và hải đảo của Tổ quốc.
Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn, phần lớn các đại biểu đều có tuổi đời từ 40 đến 70 tuổi và có quá trình gắn bó với công tác Mặt trận từ 10 đến 20 năm. Có 19 đại biểu dưới 40 tuổi; nhất là ông Nguyễn Văn Huấn, 78 tuổi là đại biểu của tỉnh Bắc Giang và ông Phùng Huy Đan, 78 tuổi là đại biểu của thành phố Hà Nội. Đại biểu trẻ nhất là anh Hồ Văn Khu, 31 tuổi, dân tộc Giẻ triêng là Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Phước Năng, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam.
Mặc dù ở độ tuổi và quá trình cống hiến khác nhau, song những Chủ tịch Mặt trận cơ sở, Trưởng ban Công tác Mặt trận có mặt tại Hội nghị ngày hôm nay đều là những cán bộ Mặt trận đầy tâm huyến và trách nhiệm, tận tụy, sáng tạo, hoạt động bền bỉ dẻo dai để gắn kết cộng đồng, họ chính là những hạt nhân quan trọng góp phần xây dựng, củng cố và phát huy sức mạnh khối Đại Đoàn Kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đến từ các địa phương, vùng miền khác nhau trong cả nước, 442 đại biểu không chỉ có bề dày thành tích mà còn mang đến rất nhiều sáng kiến, kinh nghiệm, cách làm hay, những mô hình hoạt động tiêu biểu trong công tác Mặt trận ở cơ sở, từ các chương trình hành động của MTTQ Việt Nam và chức nang, nhiệm vụ của Mặt trận cơ sở, mỗi người lại có những thành tích đóng góp nổi bật ở những lĩnh vực khác nhau.
Chủ tịch Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Hội nghị
Chủ tịch Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho biết, với chức năng giám sát và phản biện xã hội được quy định trong Hiến pháp năm 2013 và trong Nghị quyết số 217 và 218 của Bộ Chính trị, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong những năm qua, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã từng bước tổ chức triển khai mạnh mẽ các chương trình giám sát, từng bước mang lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao vị thế, vai trò, quyền và trách nhiệm của MTTQ Việt Nam, của các đoàn thể chính trị- xã hội trong việc thực hiện chức năng đại diện cho lợi ích, nguyện vọng của nhân dân.
Sau 3 năm triển khai, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị- xã hội và một số tổ chức thành viên ở Trung ương đã tổ chức được 10 Chương trình giám sát có phạm vi toàn quốc. Ở cấp tỉnh, 63 tỉnh, thành phố đã tổ chức 721 cuộc giám sát và 784 cuộc phản biện xã hội. Ở cấp huyện đã tổ chức được 6.404 cuộc giám sát và 4.043 cuộc phản biện xã hội. Ở cấp xã đã tổ chức 49.564 cuộc giám sát và 25.834 cuộc phản biện xã hội. Qua công tác giám sát và phản biện xã hội, Mặt trận và các đoàn thể đã có nhiều kiến nghị, đề xuất quan trọng đối với các cơ quan Đảng, Nhà nước góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách đáp ứng nguyện vọng các tầng lớp nhân dân. Quyền làm chủ của nhân dân ngày càng được phát huy, giúp cho cấp ủy, chính quyền cơ sở thực hiện tốt hơn phương châm để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.
Tới dự và phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, nhìn lại lịch sử dân tộc, Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam có truyền thống vô cùng vẻ vang, được Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh đạo, Mặt trận Dân tộc Thống nhất đã không ngừng được củng cố và lớn mạnh, đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân thành lực lượng cách mạng to lớn đánh đổ ách thống trị thực dân, phong kiến, đấu tranh chống đế quốc xâm lược, giành độc lập tự do cho Tổ quốc. Trong thời kỳ đổi mới, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn thực hiện vai trò là trung tâm đại đoàn kết để khích lệ, động viên các tầng lớp nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong những năm qua, các Cuộc vận động lớn do Mặt trận triển khai như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” nay là Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, Cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”,… cùng với các phong trào thi đua của các ngành, các cấp đã khơi dậy sức sáng tạo, phát huy nội lực, tăng cường sự đoàn kết, gắn bó từ mỗi gia đình, mỗi cộng đồng dân cư đã góp phần quan trọng thực hiện thành công các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.
Cùng với các hoạt động truyền thống của Mặt trận, những năm vừa qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường hoạt động giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị cơ sở sở vững mạnh. Đặc biệt, với vai trò là cơ quan được giao nhiệm vụ hiệp thương để giới thiệu ứng cử viên đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã góp phần quan trọng vào thành công của cuộc bầu cử Quốc hội khóa 14 và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.
Bên cạnh đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã có sự phối hợp chặt chẽ với Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp trong công tác lập pháp, tập hợp ý kiến, kiến nghị của nhân dân và giám sát thực hiện pháp luật. Tại các phiên khai mạc của các kỳ họp Quốc hội, Báo cáo tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam gửi tới Quốc hội được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, trong điều kiện chung của đất nước, đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận ở cơ sở mặc dù điều kiện công tác, chế độ chính sách còn chưa thực sự thỏa đáng song vẫn đầy nhiệt huyết và sáng tạo, hy sinh việc nhà vì việc làng, việc nước, không quản ngại nhường cơm, sẻ áo giúp đỡ người nghèo, hóa giải mâu thuẫn, vào từng ngõ, gõ từng nhà để vận động, lắng nghe và chia sẻ tâm tư nguyện vọng của nhân dân, gây dựng phong trào tự quản trong cộng đồng. Với vai trò và uy tín của mình, các đồng chí Chủ tịch Mặt trận cơ sở và Trưởng ban Công tác Mặt trận đã luôn tận tụy với công việc, lắng nghe ý kiến nhân dân, đề xuất cấp ủy, phát huy dân chủ, phối hợp với chính quyền giải quyết được nhiều vấn đề ở cơ sở, như: giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường, góp công sức xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, không ngừng phát huy dân chủ, cải thiện đời sống tinh thần, vật chất của nhân dân… Mỗi đồng chí là một tấm gương của người cán bộ cơ sở là đã thấm nhuần, vận dụng sát thực tiễn tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác vận động nhân dân, mà những điển hình ưu tú hôm nay xứng đáng là đại diện tiêu biểu cho hàng chục nghìn Chủ tịch Mặt trận cơ sở và hàng trăm nghìn cán bộ Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư. Dù ở độ tuổi đã cao, điều kiện vật chất còn hạn chế nhưng các đồng chí đều là những cán bộ Mặt trận đầy tâm huyết và trách nhiệm, tận tụy, sáng tạo, là những hạt nhân phong trào ở cơ sở. Từ thực tiễn hoạt động, qua những báo cáo điển hình, các đồng chí đã rút ra những bài học kinh nghiệm cần thiết để nhân rộng những sáng kiến, cách làm hay cho nhiều địa phương trên cả nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại Hội nghị
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng những thành tích đáng tự hào của toàn thể đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận ở cơ sở nói chung và xin chúc mừng những thành tích của tất cả các vị Chủ tịch Mặt trận cấp xã và Trưởng ban Công tác Mặt trận tiêu biểu của cả nước.
Để phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội đã nêu một số ý kiến để Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các đại biểu tham dự Hội nghị hôm nay cùng suy nghĩ để lựa chọn cách làm thiết thực như:
Thứ nhất, Mặt trận là hình ảnh sinh động của khối đại đoàn kết toàn dân, nên Mặt trận phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để các tầng lớp nhân dân, các đoàn viên, hội viên, thành viên của Mặt trận thấu hiểu rõ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cùng thực hiện vì mục tiêu xây dựng đất nước.
Để Mặt trận thật sự là trung tâm đại đoàn kết, tập hợp mọi lực lượng xã hội, là nơi để mọi người dân bày tỏ tâm tư, nguyện vọng và đóng góp trí tuệ, công sức phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thì trong thời gian tới Mặt trận phải tiếp tục làm tốt hơn vai trò tập hợp, lắng nghe ý kiến nhân dân, đi sâu, đi sát nắm bắt tình hình để kịp thời phản ánh với các cơ quan Đảng và Nhà nước ở Trung ương cũng như các địa phương, đồng thời khích lệ, động viên từng hộ gia đình, dòng họ, cụm dân cư tăng cường phát huy tình làng, nghĩa xóm, tình đồng chí, tình quân dân, gắn kết các lực lượng với nhân dân trên địa bàn. Do vậy, mỗi cán bộ Mặt trận cơ sở và Trưởng ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư phải là một nhân tố tiêu biểu tích cực nhất trong xây dựng phong trào và củng cố khối đoàn kết trên địa bàn dân cư.
Thứ hai, phát triển kinh tế - xã hội luôn là nhiệm vụ trung tâm và then chốt của mỗi địa phương. Do vậy, Mặt trận các cấp cần phải tiếp tục tăng cường vận động sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân nâng cao nhận thức và trách nhiệm, tự giác tham gia các phong trào thi đua yêu nước với tinh thần "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua" như lời dạy của Bác Hồ. Từ cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và phong trào “Đoàn kết, sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”. Đồng thời, Mặt trận vận động, khuyến khích mọi người dân, mọi thành phần kinh tế tích cực tham gia phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, chăm lo giúp đỡ các gia đình chính sách; vận động nhân dân chấp hành pháp luật, tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.
Thứ ba, với chức năng giám sát và phản biện xã hội của mình, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần phối hợp với các lực lượng xã hội tăng cường các hoạt động giám sát. Ở cơ sở phải củng cố, tăng cường hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng để sao cho mọi dự án đầu tư, mọi công trình xây dựng do nhà nước đầu tư hay của nhân dân đóng góp đều có vai trò tham gia ủng hộ và giám sát của người dân. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa 12 về công tác xây dựng Đảng, đội ngũ cán bộ Mặt trận ở cơ sở cần tích cực, tiên phong trong việc vận động nhân dân tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, lên án, tố giác những cán bộ có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực trong thi hành công vụ.
Thứ tư, cần kịp thời phát hiện nêu gương điển hình, nhân điển hình rộng khắp trong các phong trào thi đua để tạo sự lan tỏa, ảnh hưởng tích cực trong cộng đồng. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở cơ sở cần chú trọng chăm lo, phát huy vai trò các cá nhân tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc, các tôn giáo và trong các tầng lớp nhân dân. Tăng cường công tác tuyên truyền về những tấm gương tốt, tiêu biểu, uy tín của các nhân dân, của các già làng, trưởng bản, cán bộ Mặt trận cơ sở trong cộng đồng, để xây dựng tinh thần đoàn kết trong nhân dân ngày càng mạnh hơn.
Thứ năm, công tác Mặt trận phải không ngừng đổi mới, cán bộ Mặt trận, đoàn thể các cấp phải gắn bó sâu sát với đời sống của nhân dân. Cán bộ Mặt trận ở cơ sở phải thực sự thấm nhuần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ làm công tác vận động nhân dân là “Phải óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm”. Tư duy về công tác Mặt trận phải đổi mới. Đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận ở cơ sở phải được tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, luôn bổ sung lực lượng mới để tạo ra cách nghĩ mới, cách làm mới sáng tạo không ngừng.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tặng 51 cá nhân tiêu biểu tại Hội nghị
Dẫn lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn: "Chính sách Mặt trận là chính sách rất quan trọng. Công tác Mặt trận là công tác rất quan trọng trong toàn bộ công tác cách mạng", Chủ tịch Quốc hội cho rằng, một trong những bài học quan trọng của công tác Mặt trận đó là “Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định thành công của công tác Mặt trận”. Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cấp ủy, chính quyền, nhất là ở cơ sở cần tăng cường vai trò lãnh đạo, đồng thời chú trọng vai trò của các thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để đi sâu, đi sát và gần gũi nhân dân, thực hiện tốt chính sách Mặt trận. Các cấp chính quyền cần quan tâm, tạo điều kiện và phối hợp chặt chẽ với Mặt trận để lắng nghe, học hỏi, tiếp thu, giải quyết thấu đáo những khó khăn, vướng mắc trong đời sống nhân dân.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Đảng, Nhà nước tin tưởng vào vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong tập hợp, đoàn kết lực lượng toàn dân để thực hiện các mục tiêu của đất nước. Đồng thời mong muốn từ Hội nghị biểu dương của Mặt trận lần này, tinh thần Đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được nhân lên, phong trào thi đua yêu nước tiếp tục được lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội và trở thành động lực quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện thành công các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 51 cá nhân; Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã trao Bằng khen cho 391 cá nhân khác là Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã và Trưởng ban Công tác Mặt trận tiêu biểu đã có nhiều thành tích trong công tác Mặt trận giai đoạn từ năm 2014- 2017, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.