.jpg)
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên thảo luận Tổ về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020 và việc quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2020 và thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân trong 02 năm 2019-2020
Chủ tịch Quốc hội cho biết, trước đây, các báo cáo này chỉ gửi đại biểu Quốc hội tự nghiên cứu nhưng tại kỳ họp lần này Chính phủ đã có báo cáo trình bày trước Quốc hội, cơ quan của Quốc hội tiến hành thẩm tra chính thức và Quốc hội có thảo luận. Hơn nữa Quỹ BHXH và Quỹ BHYT là những quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có quy mô lớn nhất và thông với ngân sách nhà nước. Tỷ lệ ngân sách nhà nước chi trả cho người đóng BHXH, BHYT. Nhấn mạnh, trong điều kiện rất quan trọng như vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu đưa ra báo cáo trước Quốc hội để bàn những vấn đề về quốc kế dân sinh, liên quan trực tiếp đến Nhân dân, người lao động.
Chủ tịch Quốc hội cũng ghi nhận các báo cáo của Chính phủ qua tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã được chỉnh lý, hoàn thiện, cơ bản bảo đảm chất lượng tốt; các báo cáo thẩm tra cũng bảo đảm kỹ lưỡng, rõ ràng với các kiến nghị cụ thể. Chủ tịch Quốc hội tin tưởng, sau khi được đưa ra thảo luận tại Quốc hội, công tác quản lý BHXH, BHYT ngày càng đi vào nề nếp.
Sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Việc làm
Về BHXH, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, một trong những nhu cầu quan trọng nhất hiện nay là phải khẩn trương xây dựng để trình Quốc hội sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Việc làm. Chủ tịch Quốc hội cho biết, Trung ương cũng đã có Nghị quyết số 27 về cải cách chính sách tiền lương và Nghị quyết số 28 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội với rất nhiều nội dung đổi mới so với quy định của Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành. Nghị quyết 28 đã ban hành từ năm 2018 nhưng đến nay vẫn chưa sửa được luật là chậm, do đó phải khẩn trương hơn.
Theo Chủ tịch Quốc hội, nếu sửa sớm được Luật Bảo hiểm xã hội sẽ quản lý tốt hơn số lượng người hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Luật hiện nay quy định 20 năm đóng bảo hiểm mới được hưởng chế độ hưu trí nhưng điều kiện rút bảo hiểm xã hội một lần lại rất dễ. Nghị quyết 28 có nêu vấn đề rút ngắn thời hạn đóng, trong đó hướng lộ trình có thể xuống 15 năm, tiến tới 10 năm. Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, việc rút bảo hiểm xã hội một lần là nhu cầu chính đáng do thực tế khách quan của người lao động. Nhưng nếu người lao động tham gia đóng bảo hiểm xã hội thấy chỉ cần đóng 10 năm hoặc 15 năm sẽ được hưởng chế độ lương hưu khi về già, còn khi rút một lần chỉ được hưởng phần đóng của người lao động là chính thì sẽ hạn chế được tình trạng hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Bình quân hàng năm số người rút khỏi hệ thống bảo hiểm xã hội khoảng 5%, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội. Việc rút ngắn thời gian đóng bảo hiểm để hưởng lương hưu và thay đổi điều kiện tham sẽ góp phần giữ chân người tham gia bảo hiểm và phát triển người tham gia bảo hiểm. Đây là một trong những lý do cho thấy cần phải sửa sớm Luật Bảo hiểm xã hội.
Mặt khác, đối với một số quỹ bảo hiểm ngắn hạn có số kết dư khá lớn như Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp. Theo quy định, các quỹ ngắn hạn đều phải có kết dư, bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, khi kết dư nhiều thì cũng cần rà soát lại mức đóng và phạm vi chi trả của các Quỹ này cho phù hợp với khả năng chi trả của ngân sách Nhà nước và người dân; cân nhắc rà soát mức đóng mức chi tương xứng, phạm vi chi đầy đủ. Bên cạnh đó, năm 2021 chịu tác động rất nặng nề của đại dịch COVID-19 nên cũng cần rà soát, đánh giá tác động và khả năng thu chi của các Quỹ ngắn hạn trong giai đoạn 2021-2022.
Tiến tới điều chỉnh mức đóng BHYT để nâng cao mức thụ hưởng của người dân
Về BHYT, Chủ tịch Quốc hội lưu ý một số việc đã đặt ra từ lâu nhưng cần thúc đẩy mạnh hơn. Một là, mô hình bác sỹ gia đình đặt ra từ năm 2013 nhưng bây giờ tổ chức triển khai được đến đâu thì tổng kết, đánh giá chưa rõ. Hai là, việc xây dựng, quy định gói dịch vụ y tế cơ bản đến nay vẫn chưa xây dựng được. Ba là, thanh, quyết toán bảo hiểm y tế giữa các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và ngành y tế cũng hay vướng mắc do khó khăn trong việc quy định định mức kinh tế kỹ thuật để xây dựng các gói dịch vụ, giá dịch vụ để làm cơ sở để thanh, quyết toán. Do đó, Chính phủ cần chỉ đạo các Bộ Tài chính, Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với nhau để thực hiện tốt hơn, phân loại các dịch vụ, định mức kinh tế kỹ thuật để ban hành khung giá dịch vụ để giải quyết vướng mắc trong thanh, quyết toán.
.jpg)
Thảo luận tại tổ 03 gồm các đại biểu Quốc hội chuyên trách, đại biểu Quốc hội ở trung ương thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội Tp.Hải Phòng và các tỉnh Sơn La, Bắc Kạn, Thanh Hóa, Đắk Nông, Sóc Trăng, Kiên Giang
Chủ tịch Quốc hội cũng thống nhất đề xuất của Ủy ban Xã hội về việc đưa vào Nghị quyết Kỳ họp lần này hoặc Nghị quyết về kinh tế - xã hội giao Chính phủ thực hiện một số nhiệm vụ như đầu tư nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng; điều chỉnh mức đóng BHYT cho phù hợp với khả năng chi trả của ngân sách nhà nước và người dân.
Trong đó, Chủ tịch Quốc hội lưu ý đề xuất điều chỉnh mức đóng BHYT phải rõ hơn. Cụ thể hơn là đề nghị Chính phủ xem xét, điều chỉnh tăng mệnh giá bảo hiểm y tế vì hiện nay, mức đóng bảo hiểm y tế của nước ta còn thấp trong khi danh mục được hưởng lại rộng hơn, nhiều hơn so với một số nước. Nếu tăng mức đóng thì khả năng chi trả của người dân và mức đóng của Nhà nước mua bảo hiểm y tế cho đối tượng người nghèo, người có công… cũng sẽ tăng lên. Tuy nhiên, phải tăng mệnh giá bảo hiểm y tế lên thì mới có điều kiện thực hiện sớm lộ trình giá dịch vụ y tế và thúc đẩy các cơ sở y tế nâng cao tính tự chủ, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân. Mức chi trả cao hơn thì các cơ sở khám chữa bệnh có điều kiện đầu tư nhiều hơn cho hệ thống trang thiết bị, chăm lo cho đội ngũ y bác sỹ và người dân được hưởng phần chi trả tốt hơn, dịch vụ tốt hơn.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đây là vấn đề xã hội rất quan trọng nên dù NSNN khó khăn đến mấy cũng phải tiết kiệm các khoản chi tiêu để nâng cao hơn nữa mức đóng và qua đó tạo điều kiện nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân.
Về đầu tư nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng, Chủ tịch Quốc hội nhất trí phải tăng cường hơn nữa nguồn lực đầu tư y tế cơ sở, y tế dự phòng vì qua đại dịch COVID – 19 càng cho thấy vai trò quan trọng của y tế cơ sở, y tế dự phòng. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý các địa phương phải thực hiện nghiêm quy định của Luật Ngân sách Nhà nước bảo đảm ít nhất dùng 30% kinh phí của NSNN cấp cho ngành y tế để chi cho y tế dự phòng. Đồng thời, các cơ quan của Quốc hội cần tăng cường giám sát, Chính phủ cũng cần đôn đốc để thực hiện nghiêm.
Về Trung tâm y tế và bệnh viện huyện, Chủ tịch Quốc hội cho biết, khi có Nghị quyết 19 về đổi mới sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập đã có ý kiến đề nghị chuyển ngay các cơ sở này cho địa phương quản lý còn Bộ Y tế chỉ quản lý về chuyên môn nghiệp vụ. Nhưng sau đó có ý kiến cho rằng không nên ghi "cứng" trong nghị quyết mà giao Chính phủ hướng dẫn. Chủ tịch Quốc hội cho biết, khi giao bệnh viện huyện, trạm y tế huyện về địa phương quản lý sẽ gắn rất chặt về trách nhiệm, nhân sự, đầu tư, trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật. Thực tế tổng kết đánh giá công tác phòng, chống dịch bệnh vừa qua cho thấy, nơi nào đã bàn giao cho huyện, quận quản lý thì thực hiện rất tốt từ bổ nhiệm nhân sự, chăm lo về cơ sở vật chất, còn ngành y tế chỉ quản lý về chuyên môn. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nghiên cứu kỹ vấn đề này, đưa vào nghị quyết của Quốc hội để xử lý dứt điểm. Trong đó nhấn mạnh cơ quan quản lý nhà nước tập trung vào chức năng quản lý nhà nước, không quản lý đơn vị sự nghiệp.
Hiện nay Bộ Y tế cũng chuyển giao cho địa phương quản lý nhiều bệnh viện, chỉ giữ lại quản lý một số bệnh viện trọng điểm. Trung tâm y tế, bệnh viện cấp huyện cũng hoàn toàn tương tự. Chủ tịch Quốc hội cho rằng mô hình này rất phù hợp, nhưng hiện nay chưa có sự thống nhất giữa các địa phương, do đó, cần có chỉ đạo của ngành y tế, của Chính phủ rà soát tính toán đưa vào nghị quyết để củng cố y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, việc giao bệnh viện huyện và trung tâm y tế cấp huyện cho huyện quản lý cũng sẽ góp phần thực hiện tốt hơn y tế dự phòng, y tế cơ sở bởi y tế dự phòng được phân bổ ngân sách theo cấp ngân sách. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã rất cương quyết trong việc giữ định mức phân bổ ngân sách chi cho y tế cơ sở trong thời kỳ ổn định ngân sách này.
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, nói là ưu tiên cho y tế dự phòng y tế cơ sở nhưng những vấn đề cụ thể như định mức chi tiêu ngân sách đối với lĩnh vực sự nghiệp y tế lại không được để ý, do đó Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã rất cương quyết thảo luận và Chính phủ cũng tiếp thu rất nhanh để giữ được định mức chi cho y tế. Điều này thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Dù là vấn đề kỹ thuật nhưng liên quan đến chính sách lớn và khi nhận thức được đầy đủ thì cả Chính phủ và Quốc hội đều có sự đồng thuận rất cao./.