Tại phiên họp thứ sáu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Tán thành việc lập Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá, nhưng yêu cầu quản lý, sử dụng hiệu quả

22/03/2012

Ngày 21-3, tại phiên họp thứ sáu, với sự chủ trì của Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng, sự điều hành của Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng, Ủy ban Thường vụ QH đã cho ý kiến về Tờ trình của Chính phủ đối với việc tham gia Công ước Bảo vệ thực thể vật liệu hạt nhân và phần sửa đổi; về một số vấn đề quan trọng, ý kiến còn khác nhau của các dự án: Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL); Luật Phòng, chống rửa tiền;

Luật Bảo hiểm tiền gửi. Đây là những đạo luật đã được QH cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ hai, QH khóa XIII.

Đáng chú ý là, dự án Luật PCTHTL đã thu hút nhiều thành viên thảo luận. Các ý kiến phát biểu cơ bản tán thành báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật PCTHTL do Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của QH Trương Thị Mai trình bày. Trong số ba vấn đề quan trọng được nêu trong báo cáo gồm: Tính khả thi của dự án luật, việc lập Quỹ PCTHTL, việc xử lý vi phạm pháp luật về PCTHTL, các ý kiến phát biểu tập trung cao thảo luận về việc lập quỹ và quản lý, sử dụng quỹ. Qua thảo luận cho thấy, đa số ý kiến đồng ý quy định thành lập Quỹ như dự thảo Luật. Một số không đồng ý việc thành lập Quỹ PCTHTL, nhưng nhất trí phải tăng cường kinh phí cho công tác này bằng các giải pháp khác.

Theo loại ý kiến thứ nhất (đồng ý thành lập quỹ) sẽ tạo điều kiện để huy động nguồn lực cho công tác PCTHTL theo hướng xã hội hóa, đó là huy động sự đóng góp của cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá... Bởi sản phẩm thuốc lá do họ sản xuất gây hại đối với sức khỏe cho nên họ phải có trách nhiệm đóng góp cho các hoạt động nhằm hạn chế tác hại của thuốc lá đến sức khỏe. Việc thành lập quỹ cũng thể hiện cam kết chính trị của Nhà nước về PCTHTL cũng như cụ thể hóa chủ trương xã hội hóa hoạt động phòng bệnh và là cơ sở pháp lý để huy động nguồn lực cho hoạt động PCTHTL. Như vậy, nguồn quỹ sẽ không lấy từ ngân sách và cũng không bớt chi ngân sách của các ngành khác. Quỹ PCTHTL sẽ được sử dụng cho các nhiệm vụ đặc thù (quy định tại khoản 2 điều 30) và chủ yếu tập trung cho cộng đồng. Việc sử dụng nguồn từ quỹ cho PCTHTL sẽ bền vững, có hiệu quả cao và chuẩn bị để tiến tới sau này thành lập một quỹ chung cho mục đích nâng cao sức khỏe. Đây là kinh nghiệm của một số nước và cũng là mong muốn của Chính phủ khi trình dự án Luật này. Dự thảo luật được thể hiện theo loại ý kiến này.

Theo loại ý kiến thứ hai (không đồng ý thành lập quỹ) mà đề nghị tăng ngân sách (qua chi thường xuyên, chương trình mục tiêu quốc gia cho PCTHTL), vì việc thành lập quỹ này chưa phù hợp pháp luật hiện hành cũng như gây chia cắt ngân sách, khó quản lý, dễ nảy sinh tình trạng lạm dụng.

Về tổ chức quản lý Quỹ PCTHTL, nhiều ý kiến đồng ý giao Bộ Y tế quản lý về hành chính, song hoạt động của quỹ do Hội đồng quản lý liên ngành chỉ đạo để bảo đảm tính công khai, minh bạch và huy động sự tham gia liên ngành trong quản lý, sử dụng quỹ.

Về nguồn hình thành Quỹ PCTHTL (Điều 31), nhiều ý kiến tán thành phương án quy định khoản đóng góp bắt buộc của cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá tối đa không quá 2% trên giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá. Tuy nhiên, đề nghị nên có một phần đóng góp từ ngân sách của Nhà nước cho quỹ. Cũng có những ý kiến đề nghị nguồn hình thành Quỹ trích từ Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá.

Việc quản lý và sử dụng quỹ cũng đã được nhiều thành viên Ủy ban Thường vụ QH đóng góp ý kiến, trong đó đề nghị rà soát, chỉnh lý lại Quy định tại Điều 30 - Mục đích và nhiệm vụ của quỹ để bảo đảm tính khả thi và việc quản lý, sử dụng quỹ hiệu quả, tránh bị lợi dụng. Thí dụ như việc quy định: Điều phối nguồn lực tài chính của quỹ cho hoạt động: Nghiên cứu để cung cấp bằng chứng cho việc truyền thông, xây dựng chính sách, pháp luật về PCTHTL; hoặc hoạt động: Nghiên cứu cai nghiện thuốc lá...

Các ý kiến thảo luận cũng đề cập một số vấn đề cụ thể khác, như quy định trách nhiệm của người đứng đầu địa điểm cấm hút thuốc lá (Điều 14). Theo các ý kiến thì quy định trong dự thảo luật về vấn đề này là khó khả thi.

 

(http://www.nhandan.com.vn/)