Bế mạc phiên họp thứ 2 của UBTVQH

* Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng gửi điện chia buồn tới các gia đình có người bị nạn trong sự cố sập cầu Cần Thơ    * Dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII và năm 2008: “Liệu cơm gắp mắm”, lựa chọn, đưa vào chương trình những dự án luật mang tính cấp bách, cơ bản, đáp ứng yêu cầu thực tiễn      * Thông qua Nghị quyết về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo tỉnh, thành phố về phòng, chống tham nhũng * Mỗi kỳ họp, QH chỉ nên chọn 1 chuyên đề để thực hiện quyền giám sát tối cao

Chiều 27.9, dưới sự chủ trì của Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng, UBTVQH đã bế mạc phiên họp thứ 2.

Cũng trong phiên bế mạc này, thay mặt UBTVQH, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân không may gặp nạn trong sự cố sập cầu Cần Thơ. Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, trước hết là phải lo cho dân, sau đó các cơ quan hữu quan sớm điều tra, làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm trong vụ tai nạn.

Trước đó, tối 26.9, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đã gửi điện tới Bộ Giao thông Vận tải, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Đoàn ĐBQH, UB MTTQ tỉnh Vĩnh Long và thành phố Cần Thơ, bày tỏ sự đau buồn về vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra trên công trường xây dựng cầu Cần Thơ, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Trong bức điện, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đề nghị, Bộ Giao thông- Vận tải, các bộ, ngành liên quan, thành phố Cần Thơ, tỉnh Vĩnh Long tập trung chỉ đạo, bằng mọi biện pháp khẩn trương cứu hộ, cứu nạn, giúp đỡ các gia đình có người mất và bị thương; Vận động các tầng lớp nhân dân ủng hộ các gia đình bị nạn, nhanh chóng khắc phục hậu quả, ổn định sản xuất.

Trong ngày làm việc cuối cùng của Phiên họp thứ 2, dưới sự điều khiển của Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu và Phó chủ tịch QH Huỳnh Ngọc Sơn, UBTVQH đã cho ý kiến về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII (2007- 2011) và năm 2008; Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về phòng chống tham nhũng; Dự kiến Chương trình hoạt động giám sát của QH năm 2008.

Tờ trình của Chính phủ về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII (2007- 2011) và năm 2008 do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường- thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ- trình bày, nêu rõ quan điểm, căn cứ và số lượng dự án luật, pháp lệnh dự kiến đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH  nhiệm kỳ Khóa XII và năm 2008 cũng như những giải pháp để thực hiện được dự kiến Chương trình.

Về tình hình thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XI và năm 2003, Tờ trình nêu rõ: QH, Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương đã có nhiều đổi mới trong việc soạn thảo, góp ý, thẩm định, thẩm tra, xem xét và thông qua các văn bản quy phạm pháp luật. Kết quả, QH Khóa XI đã thông qua 137/168 dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết, đạt gần 80% kế hoạch đã đề ra. Các dự án luật, pháp lệnh được thông qua cơ bản đều đạt chất lượng tốt, góp phần tích cực vào tăng cường quản lý KT- XH, bảo đảm AN- QP và hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước. Tuy nhiên, việc thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XI cũng còn một số hạn chế. Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH Khóa XI đã phải điều chỉnh, bổ sung nhiều lần. Sau khi Chương trình được thông qua thì không ít văn bản đã phải thay đổi về mặt hình thức, chủ yếu chuyển từ pháp lệnh thành luật...

Báo cáo thẩm tra về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ QH Khóa XII (2007- 2011) và năm 2008 do Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Văn Thuận trình bày cho rằng, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động lập pháp, từ khâu lập chương trình, soạn thảo, thẩm tra đến việc thảo luận thông qua các dự án luật đều có hạn chế nhất định. Việc lập chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cả nhiệm kỳ và hàng năm vẫn chưa sát thực tế. Chưa dự báo đầy đủ nên tính khả thi chưa cao, phải điều chỉnh lại nhiều lần. Có văn bản chưa cần thiết lại đưa vào chương trình. Tình trạng nhiều dự án luật không được soạn thảo, trình đúng tiến độ, không được gửi đến cơ quan thẩm tra, UBTVQH, QH đúng thời hạn theo quy định của pháp luật còn phổ biến... Đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc không hoàn thành được Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XI.

Cơ bản tán thành với những nhận định nêu trên, nhiều Ủy viên UBTVQH đề nghị Chính phủ, cụ thể là các Bộ, ngành được giao chủ trì soạn thảo các dự thảo luật, pháp lệnh cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, tuân thủ đúng quy chế, quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong đó, có việc bảo đảm tiến độ chuyển các dự thảo luật, pháp lệnh tới cơ quan thẩm tra.

Theo Tờ trình của Chính phủ, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII dự kiến gồm 126 dự án luật, pháp lệnh, Nghị quyết của QH, UBTVQH (gọi chung là dự án), trong đó có 113 dự án thuộc chương trình chính thức và 13 dự án thuộc chương trình chuẩn bị. Ở chương trình chính thức, lĩnh vực có nhiều dự án nhất là dân sự, kinh tế với 38 dự án. Riêng năm 2008, chương trình xây dựng luật, pháp lệnh dự kiến gồm 59 dự án, trong đó chương trình chính thức là 53 và chương trình chuẩn bị gồm 6 dự án.

Chủ nhiệm Nguyễn Văn Thuận cho biết: Về cơ bản, UB Pháp luật tán thành với dự kiến của Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII và năm 2008. Tuy nhiên, khối lượng văn bản mà Chính phủ dự kiến đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Khóa XII là quá lớn so với khả năng chuẩn bị cũng như quỹ thời gian của các cơ quan trình dự án, cơ quan thẩm tra cũng như khả năng xem xét, thông qua của QH. Để bảo đảm tính khả thi của dự kiến chương trình, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Thuận đề nghị: Chỉ cần sắp xếp khoảng 80- 90 dự án trong chương trình chính thức là hợp lý.

Đa số Ủy viên UBTVQH tán thành với đề nghị này. Chia sẻ với Chính phủ về nhu cầu tất cả mọi lĩnh vực đều cần luật, tuy nhiên, xét khả năng của QH, Chính phủ và các cơ quan liên quan khác, Phó chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên, Chủ nhiệm UB Quốc phòng và An ninh Lê Quang Bình, Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba, Chủ nhiệm UB Tài chính, Ngân sách Phùng Quốc Hiển... cho rằng, Chính phủ nên rà soát lại, xem xét tới tính cấp bách của từng dự án luật, pháp lệnh để có thể giảm bớt số lượng các dự án luật, pháp lệnh trình QH, UBTVQH xem xét, thông qua trong nhiệm kỳ QH Khóa XII. Bởi, nhiệm kỳ QH Khóa XII chỉ còn 4 năm, trong đó, thực chất chỉ có 7 kỳ họp là có thể tập trung cho công tác xây dựng luật. Do đó, sắp xếp 84 dự án luật, pháp lệnh và nghị quyết để QH, UBTVQH thông qua là vừa- Chủ nhiệm Lê Quang Bình nhận định.

Kết luận về nội dung này, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng khẳng định, lựa chọn đưa dự án luật, pháp lệnh vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH là công việc không đơn giản. Nhất là, hiện nay công tác xây dựng pháp luật của nước ta đang đứng trước một số mâu thuẫn như giữa số lượng và chất lượng các dự án luật xem xét, thông qua; giữa nhu cầu mong muốn và khả năng có thể thực hiện... Do đó, các cơ quan hữu quan cần phải liệu cơm gắp mắm, tính toán chính xác, lấy tiêu chí chất lượng là hàng đầu trong việc đưa các dự án luật, pháp lệnh vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH. Để nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH trong thời gian tới, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh 3 vấn đề. Thứ nhất, là phải lựa chọn đưa vào chương trình những dự án luật, pháp lệnh mang tính cấp bách, cơ bản, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Thứ hai, phải bảo đảm đúng quy chế, quy trình chuẩn bị, soạn thảo, thẩm tra, cho ý kiến các dự án luật, pháp lệnh, có tổng kết, đánh giá về những vấn đề dự định ban hành luật. Nếu dự thảo luật nào không bảo đảm tiến độ kiên quyết đưa ra khỏi chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Thứ ba, cơ quan trình, cơ quan thẩm tra cần tự mình rà soát một lần nữa danh sách các dự án luật, pháp lệnh để có sự điều chỉnh hợp lý.

Dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của QH nhiệm kỳ Khóa XII và năm 2008 sẽ được UBTVQH tiếp tục cho ý kiến và xem xét thông qua tại Phiên họp thứ 3 trước khi trình QH.

Tiếp thu ý kiến của UBTVQH, dự thảo Nghị quyết về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về phòng, chống tham nhũng đã được chỉnh lý theo hướng quy định cụ thể hơn phạm vi chỉ đạo của Ban này. Cụ thể, Ban chỉ đạo cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương do Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đứng đầu có trách nhiệm chỉ đạo, phối hợp, kiểm tra, đôn đốc hoạt động phòng, chống tham nhũng của tất cả các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, bao gồm cả các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh.

Cơ bản nhất trí với sự tiếp thu chỉnh lý dự thảo luật, nhưng một số Ủy viên UBTVQH băn khoăn về mối quan hệ của Ban chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng; Bộ phận giúp việc và kinh phí hoạt động của Ban chỉ đạo và bộ phận giúp việc... 

Về bộ phận giúp việc của Ban chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, dự thảo nghị quyết chỉnh lý theo hướng, Thủ tướng quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và quy chế hoạt động của bộ phận giúp việc. Chủ nhiệm UB Kinh tế Hà Văn Hiền, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Văn Thuận, Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng... cho rằng, không nên quy định như vậy. Bởi, chỉ là một bộ phận giúp việc của Ban chỉ đạo trong Văn phòng UBND tỉnh có cần thiết phải để Thủ tướng Chính phủ quy định hay không? Xét quy định này trong mối tương quan với nguyên tắc tổ chức bộ máy Nhà nước, Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng cho rằng có sự khập khiễng. Hay nói như Chủ nhiệm Nguyễn Văn Thuận là hơi nặng nề quá. Theo ý kiến của nhiều Ủy viên UBTVQH thì giao nội dung này cho Chủ tịch UBND tỉnh quy định là vừa.

Giải trình về nội dung này, Chánh văn phòng Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng Vũ Tiến Chiến cho biết, sở dĩ để Thủ tướng Chính phủ quy định là nhằm tạo sự thống nhất về chức năng, nhiệm vụ và quy chế hoạt động cho các bộ phận giúp việc của Ban chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng trong cả nước. Nếu, để Chủ tịch UBND tỉnh quy định thì không thể có được sự thống nhất này.

Với sự giữ nguyên quy định nêu trên, cùng việc sửa đổi một số quy định khác theo hướng cụ thể, chi tiết hơn, dự thảo Nghị quyết đã được đa số Ủy viên UBTVQH nhất trí thông qua.

Tờ trình về dự kiến Chương trình hoạt động giám sát của QH năm 2008 do Chủ nhiệm VPQH Trần Đình Đàn trình bày, nêu rõ: Năm 2007, mặc dù phải tập trung cho nhiệm vụ trọng tâm của QH là tổng kết nhiệm kỳ QH Khóa XI và tổ chức cuộc bầu cử ĐBQH Khóa XII, thời gian dành cho việc thực hiện các chuyên đề giám sát không nhiều, tuy vậy, các cơ quan QH, các Đoàn ĐBQH đã chủ động, tích cực thực hiện, hoàn thành chương trình đã đề ra, bảo đảm tiến độ và chất lượng.

Qua việc triển khai thực hiện chương trình hoạt động giám sát năm 2007, một trong những nội dung nêu lên tại Tờ trình nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát liên quan đến hoạt động giám sát của UBTVQH. Đó là: Trong thời gian tới, chương trình giám sát chỉ thiết kế nội dung do QH trực tiếp giám sát tại mỗi kỳ họp mà không đưa nội dung giao UBTVQH giám sát. Nhiều Ủy viên UBTVQH không đồng tình với đề nghị này. Chủ nhiệm UB Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng, việc UBTVQH thực hiện hoạt động giám sát đã được quy định trong luật. Do đó, không thể lấy lý do công việc giám sát của UBTVQH quá nặng mà không thực hiện đúng quy định của luật. Nên tính toán lại cho phù hợp với thực tế và khả năng của UBTVQH là đề nghị của Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng. 

Kết luận về nội dung này, Phó chủ tịch QH Huỳnh Ngọc Sơn đã tiếp thu đề nghị trên và khẳng định tùy tình hình thực tế mà UBTVQH tiến hành các hoạt động giám sát.

Theo dự kiến chương trình giám sát của QH năm 2008, mỗi kỳ họp QH sẽ trực tiếp chọn 1 trong 2 nội dung để giám sát. HĐDT và các UB của QH mỗi đơn vị chịu trách nhiệm giám sát 1 chuyên đề liên quan đến lĩnh vực của mình. Đa số Ủy viên UBTVQH nhất trí với dự kiến nêu trên. Tuy nhiên, với mong muốn nâng cao chất lượng giám sát, Phó chủ tịch Nguyễn Đức Kiên, Chủ nhiệm UB Quốc phòng và An ninh Lê Quang Bình... đề nghị, mỗi kỳ họp, QH chỉ nên chọn 1 chuyên đề để thực hiện quyền giám sát tối cao.