Từ ngày 17 đến ngày 20-7-2004, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành phiên họp thứ 20 tại Hà Nội dưới sự chủ tọa của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An. Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm.
1. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận, đánh giá kết quả kỳ họp thứ 5 và cho ý kiến bước đầu về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XI. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cho rằng, mặc dù phải xem xét, quyết định nhiều vấn đề quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế-xã hội, ngân sách Nhà nước, về công tác xây dựng pháp luật, giám sát tối cao, nhưng do có sự chuẩn bị chu đáo, với tinh thần làm việc tích cực, dân chủ và trách nhiệm cao, Quốc hội đã hoàn thành tốt nội dung chương trình đề ra, bảo đảm chất lượng và kết thúc đúng thời gian dự kiến.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao những cố gắng của Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan hữu quan và các vị đại biểu Quốc hội; đồng thời, hoan nghênh sự đóng góp có hiệu quả của các ngành, các cấp, các cơ quan phục vụ và nhân dân cả nước đã góp phần quan trọng làm cho kỳ họp thành công tốt đẹp.
Về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6 sắp tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với các vấn đề quan trọng sẽ quyết định tại kỳ họp này, bao gồm các vấn đề về kinh tế-xã hội, ngân sách Nhà nước và xây dựng pháp luật. Dự kiến, Quốc hội sẽ tập trung xem xét các báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của các cơ quan hữu quan của Quốc hội về kết quả thực hiện nhiệm vụ kinh tế-xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2004; phương hướng, nhiệm vụ và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2005; báo cáo công tác của một số cơ quan Nhà nước; các báo cáo chuyên đề về các vấn đề, lĩnh vực mà đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước quan tâm.
Về công tác xây dựng pháp luật, dự kiến, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua sáu dự án luật: Luật Điện lực, Luật Cạnh tranh, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất bản; Luật Bảo vệ và phát triển rừng (sửa đổi) và Luật An ninh quốc gia. Quốc hội sẽ xem xét, cho ý kiến 10 dự án luật, bộ luật: Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hàng hải Việt Nam (sửa đổi), Luật Thương mại (sửa đổi), Luật Dược, Luật Đường sắt Việt Nam, Luật Ký kết và thực hiện điều ước quốc tế, Luật Công an nhân dân, Luật Quốc phòng, Luật Kiểm toán nhà nước và Luật Giáo dục (sửa đổi).
Ngoài ra, Quốc hội sẽ xem xét và quyết định một số vấn đề quan trọng khác.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu các cơ quan hữu quan khẩn trương triển khai thực hiện kế hoạch chuẩn bị để kỳ họp thứ 6 của quốc hội có thể được khai mạc vào hạ tuần tháng 10-2004.
2. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Báo cáo tổng hợp hoạt động giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội sáu tháng đầu năm 2004; trọng tâm hoạt động giám sát sáu tháng cuối năm; Báo cáo giám sát về tình hình thực hiện chính sách nhà ở đối với người có công và giải quyết hồ sơ tồn đọng trong việc xét công nhận người có công.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất đánh giá, hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục có những chuyển biến tích cực, từ việc nhận thức đến sự thống nhất về quy trình, thủ tục, thời gian báo cáo của các cơ quan. Trên cơ sở tổng hợp đầy đủ, kịp thời các thông tin về hoạt động giám sát, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đẩy mạnh việc thực hiện nhiệm vụ điều hòa, phối hợp hoạt động giám sát của các cơ quan của Quốc hội. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội đầu tư thời gian xây dựng và thực hiện tốt chương trình kế hoạch đã đề ra. Trong sáu tháng cuối năm 2004, dự kiến hoạt động giám sát của Quốc hội sẽ tập trung vào việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch đầu tư theo ngành và vùng lãnh thổ trong cả nước, kết quả khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải; chống thất thoát trong đầu tư xây dựng cơ bản và tình hình chất lượng giáo dục.
Về việc giải quyết hồ sơ xác nhận người có công với cách mạng và việc thực hiện chính sách hỗ trợ người có công cải thiện nhà ở: Mặc dù việc xác nhận người có công đã được triển khai mạnh mẽ, phong trào đền ơn đáp nghĩa đạt hiệu quả nhất định, song do nhiều nguyên nhân, số người chưa được xem xét, kết luận có công với cách mạng và số hộ chính sách cần hỗ trợ nhà ở vẫn còn tồn đọng với mức độ nhất định. Sau khi xem xét, thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội cùng các cơ quan hữu quan làm việc với Chính phủ, tập trung lực lượng, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, các địa phương để thúc đẩy công tác xác nhận người có công trong kháng chiến, kết thúc trong cả nước chậm nhất vào cuối năm 2005; tổng kết đánh giá chính sách hỗ trợ người có công cải thiện nhà ở.
3. Thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2004, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các dự án: Bộ luật Hàng hải Việt Nam (sửa đổi), Luật đường sắt Việt Nam, Luật dược và Pháp lệnh chống trợ cấp hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam.
- Việc sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hàng hải Việt Nam năm 1990 nhằm nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước, thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế trong lĩnh vực hàng hải và góp phần vào sự phát triển của ngành hàng hải trong sự phát triển chung của đất nước. Bộ luật này được tập trung sửa đổi những nội dung không còn phù hợp, bổ sung những nội dung mới phù hợp với hệ thống văn bản pháp luật hiện hành của Việt Nam và pháp luật hàng hải quốc tế.
- Đối với dự án Luật Đường sắt Việt Nam: Giao thông vận tải đường sắt có vị trí và vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải của nước ta. Việc ban hành Luật Đường sắt Việt Nam là nhằm luật hóa các quy đinh dưới luật đã được thực tiễn kiểm nghiệm; đồng bộ với các loại hình giao thông đường thủy, đường bộ, hàng không và tạo cơ sở pháp lý tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy hoạt động kinh doanh và phòng ngừa, ngăn chặn tai nạn giao thông đường sắt...
- Dự án Luật dược được xây dựng xuất phát từ yêu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân như bảo đảm cung ứng đủ thuốc phòng bệnh, chữa bệnh, thực hiện xã hội hóa và đa dạng hóa các loại hình kinh doanh dược, bảo đảm sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, có hiệu quả.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu các cơ quan soạn thảo các dự án luật phối hợp với các Ủy ban hữu quan của Quốc hội tiếp tục hoàn chỉnh văn bản để trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6 sắp tới.
- Để có cơ sở pháp lý cho việc áp dụng các biện pháp chống trợ cấp hàng hóa nước ngoài nhập khẩu vào Việt Nam, việc ban hành Pháp lệnh chống trợ cấp hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam là nhằm bảo hộ ngành sản xuất trong nước khi có sự đe dọa gây thiệt hại từ phía các hàng hóa được trợ cấp nhập khẩu vào Việt Nam.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến và đề nghị cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra phối hợp hoàn chỉnh dự thảo Pháp lệnh để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua tại phiên họp sau.