Thông cáo phiên họp thứ 3 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khoá XII

Từ ngày 11 đến ngày 19 tháng 10 năm 2007, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã tiến hành phiên họp thứ ba tại Hà Nội dưới sự chủ toạ của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng.

Tham dự phiên họp có Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, đại diện lãnh đạo các cơ quan, tổ chức hữu quan.

1. Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc chuẩn bị kỳ họp thứ hai, Quốc hội khoá XII

Sau khi nghe Tờ trình của Văn phòng Quốc hội về việc giải trình, tiếp thu và chỉnh lý nội dung Chương trình kỳ họp trên cơ sở ý kiến của các Đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến cụ thể một số vấn đề về nội dung và cách thức tiến hành kỳ họp. Đồng thời, yêu cầu các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan hữu quan chủ động phối hợp chặt chẽ, khẩn trương hoàn tất việc chuẩn bị để đảm bảo cho kỳ họp thành công tốt đẹp.

2. Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã nghe báo cáo và cho ý kiến về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2007; phương hướng nhiệm vụ kinh tế-xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương và bổ sung ngân sách địa phương năm 2008

Uỷ ban thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với báo cáo của Chính phủ và cho rằng: Trong thời gian qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức do thiên tai, tai nạn, dịch bệnh xảy ra ở nhiều nơi, nhưng với sự nhất trí và quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân; sự chỉ đạo, điều hành năng động, quyết liệt của Chính phủ; sự nỗ lực phấn đấu của các ngành, các cấp và cộng đồng doanh nghiệp, nền kinh tế nước ta tiếp tục phát triển ổn định và đạt mức tăng trưởng cao nhất trong vòng 10 năm qua. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực; hầu hết các mục tiêu phát triển đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Huy động được nhiều nguồn lực trong nước cũng như nước ngoài cho đầu tư phát triển. Công tác đối ngoại đạt được những kết quả to lớn, nổi bật, đặc biệt là Quốc hội nước ta vừa được bầu là thành viên Ban chấp hành Liên minh Nghị viện thế giới (IPU); Việt Nam được bầu là Uỷ viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008-2009. Các cam kết trong khuôn khổ Tổ chức thương mại thế giới (WTO) được triển khai đúng tiến độ. Các lĩnh vực văn hoá, xã hội và mục tiêu thiên niên kỷ đều có những chuyển biến đáng khích lệ. Công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, cải cách hành chính bước đầu có những chuyển biến tích cực. Tình hình chính trị ổn định, quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội tiếp tục được giữ vững.

Tuy nhiên, sự phát triển của nền kinh tế có mặt chưa bền vững; tình trạng tham nhũng, lãng phí và nhiều vấn đề xã hội bức xúc chậm được khắc phục…

Uỷ ban thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành những giải pháp trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ và nhấn mạnh thêm một số vấn đề cụ thể. Trong năm 2008, phải phấn đấu, nâng cao chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của từng ngành, từng sản phẩm và của cả nền kinh tế. Tiếp tục tập trung phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng; chủ động thực hiện các cam kết và lộ trình hội nhập kinh tế thế giới có hiệu quả. Nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, phát triển khoa học công nghệ, chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy tổ chức và điều hành của Chính phủ và chính quyền các cấp.

Uỷ ban thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn chỉnh báo cáo để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ hai sắp tới.

3. Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã nghe các báo cáo và cho ý kiến về kết quả giám sát việc xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở; việc thực hiện chính sách, pháp luật về đền bù, giải phóng mặt bằng và giải quyết việc làm cho người dân có đất bị thu hồi; việc chấp hành pháp luật về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; việc triển khai thực hiện Chương trình 135 (giai đoạn 2)

- Về kết quả giám sát việc xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở: Qua thời gian thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hoá, việc xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Phong trào đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá phát triển rộng khắp, huy động được mọi lực lượng xã hội tham gia, khơi dậy và phát huy tinh thần đoàn kết cộng đồng dân cư, tạo môi trường lành mạnh cho nếp sống văn hoá phát triển. Hoạt động văn hoá-thông tin ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, ở tuyến biên giới, hải đảo đã được tăng cường; đời sống văn hoá của nhân dân được nâng cao một bước.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở còn nhiều hạn chế, bất cập. Tiến độ phát triển thiết chế văn hoá, thông tin cơ sở chậm; trang thiết bị đầu tư chưa đạt chỉ tiêu kế hoạch; hiệu quả hoạt động của các nhà văn hoá cơ sở không cao. Hình thức và nội dung những ấn phẩm cho các xã vùng cao, vùng sâu, vùng xa và vùng đặc biệt khó khăn chưa thật phong phú…

Uỷ ban thường vụ Quốc hội tán thành những kiến nghị được nêu trong Báo cáo, đồng thời yêu cầu các cấp, các ngành, các cơ quan hữu quan tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được để từng bước xây dựng và nâng cao hơn nữa nền văn hoá cơ sở của đất nước.

- Về việc thực hiện chính sách, pháp luật về đền bù, giải phóng mặt bằng và giải quyết việc làm cho người dân có đất bị thu hồi: Qua 3 năm triển khai thực hiện các quy định của Luật đất đai và các văn bản pháp luật có liên quan, đến nay công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và giải quyết việc làm cho người dân có đất bị thu hồi đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Diện tích đất dành cho phát triển công nghiệp, dịch vụ tăng nhanh, đáp ứng phần lớn nhu cầu sử dụng đất; góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động. Nhìn chung, hệ thống văn bản pháp luật được ban hành đã tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các tổ chức kinh tế và người dân có đất bị thu hồi. Công tác tái định cư, ổn định việc làm và đời sống cho người dân đã được giải quyết một bước tích cực.

Tuy nhiên, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở một số địa phương, một số dự án chất lượng thấp và còn nhiều bất cập. Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng ở một số địa phương làm chưa tốt, chưa đúng quy định của pháp luật.

Uỷ ban thường vụ Quốc hội nhận thấy đây là vấn đề lớn, nội dung phức tạp, được nhân dân rất quan tâm nên cần được giám sát toàn diện hơn, kỹ hơn để có các giải pháp thiết thực giải quyết hài hoà lợi ích của Nhà nước, của nhà đầu tư và của người dân có đất bị thu hồi theo đúng quy định của pháp luật.

- Việc chấp hành pháp luật về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Thời gian qua, Chính phủ và các ngành, các cấp đã sớm có chủ trương và biện pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đến nay, công tác quản lý và sử dụng đất đã có những chuyển biến rõ rệt.

Uỷ ban thường vụ Quốc hội hoan nghênh những kết quả mà Chính phủ, các ngành, các cấp đã đạt được và đề nghị cần phát huy hơn nữa việc cấp giấy chứng nhận để công tác quản lý và sử dụng đất đai ngày càng đi vào trật tự, kỷ cương, đồng thời, nhanh chóng khắc phục những yếu kém, hạn chế; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phố biến pháp luật về đất đai.

- Việc triển khai thực hiện Chương trình 135 (giai đoạn 2): Việc thực hiện Chương trình xây dựng Trung tâm cụm xã miền núi, vùng cao (giai đoạn 1997-2006) đã từng bước hạn chế dần sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị; bước đầu đã xây dựng được hệ thống cơ sở hạ tầng thiết yếu về kinh tế-xã hội, đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật, các hoạt động thông tin về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội đến với đồng bào các dân tộc miền núi, vùng cao.

Uỷ ban thường vụ Quốc hội đề nghị các cơ quan hữu quan nhanh chóng khắc phục những khó khăn, vướng mắc; đôn đốc kiểm tra, sơ kết, đánh giá kết quả việc triển khai Chương trình để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, nhằm hoàn thành tốt Chương trình đã đề ra.

4. Uỷ ban thường vụ Quốc hội nghe báo cáo và cho ý kiến việc thi hành pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông

Trong thời gian qua, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã đáp ứng cơ bản yêu cầu quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông; công tác tuyên truyền, phố biến, giáo dục pháp luật trong lĩnh vực này đã được triển khai thực hiện thường xuyên, trên diện rộng. Bước đầu đã hình thành được ý thức chấp hành pháp luật của những người tham gia giao thông. Việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch, chiến lược phát triển kết cấu hạ tầng giao thông được quan tâm. Công tác đăng ký, quản lý và kiểm định phương tiện giao thông bước đầu đi vào nề nếp, góp phần bảo đảm chất lượng kỹ thuật các phương tiện cơ giới tham gia giao thông. Công tác đào tạo, sát hạch cấp giấy phép cho người điều khiển phương tiện đã được thực hiện thống nhất cả về nội dung, chương trình, thời gian và điều kiện đảm bảo; các chế tài xử phạt bước đầu đã có tác dụng giáo dục, răn đe, góp phần xây dựng ý thức chấp hành pháp luật cho người tham gia giao thông.

Tuy nhiên, việc tuyên truyền, phố biến, giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông chưa có chiều sâu và chưa phù hợp với đặc điểm từng đối tượng nên chất lượng, hiệu quả còn hạn chế. Sự phối hợp giữa các ban, ngành ở địa phương trong quy hoạch và phát triển đô thị chưa tốt, dẫn đến ùn tắc giao thông do tập trung quá mức số lượng dân cư và phương tiện giao thông. Công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm trật tự, an toàn giao thông chưa thật thường xuyên, quyết liệt.

Uỷ ban thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ và các cơ quan hữu quan nhanh chóng khắc phục những hạn chế, bất cập được nêu trong báo cáo trên các mặt: hạ tầng giao thông, phương tiện giao thông, tổ chức, quản lý điều hành giao thông và ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông. Chính phủ cần có các giải pháp đột phá để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, từng bước hạn chế và giảm tai nạn giao thông.

5. Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các dự án: Luật hoạt động chữ thập đỏ; Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) và Pháp lệnh thủ tục bắt giữ tàu biển

- Về dự án Luật hoạt động chữ thập đỏ: Trong thời gian qua, Hội chữ thập đỏ Việt Nam đã hoạt động hiệu quả và được cộng đồng đánh giá cao. Tuy nhiên, hiện nay các quy định của pháp luật về hoạt động chữ thập đỏ chưa thống nhất và đồng bộ, chủ yếu là ở các văn bản dưới luật. Trong khi đó, việc tổ chức và thực hiện hoạt động từ thiện, nhân đạo chưa thống nhất, thiếu chính sách phù hợp. Việc ban hành Luật này nhằm tạo hành lang pháp lý cho hoạt động chữ thập đỏ, thực hiện chức năng từ thiện, nhân đạo theo thông lệ và các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

- Về dự án Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi): Trong thời gian qua, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã trực tiếp góp phần xác lập trật tự, kỷ cương trong hoạt động lập pháp, lập quy, đưa công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật vào nề nếp với chất lượng ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, công tác lập chương trình xây dựng luật, pháp lệnh còn thiếu tính đồng bộ, việc soạn thảo văn bản chưa có sự phối hợp chặt chẽ, phân công hợp lý giữa các cơ quan, tổ chức; chưa phát huy hết khả năng tham gia của các tổ chức, cá nhân. Do đó, việc ban hành Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) nhằm khắc phục những hạn chế nói trên là rất cần thiết.

- Về dự án Pháp lệnh thủ tục bắt giữ tàu biển: Bộ luật hàng hải Việt Nam năm 1990 được ban hành vào thời gian đầu của công cuộc đổi mới, do đó những quy định của Hiến pháp 1992 chưa được cụ thể hoá một cách đầy đủ, đặc biệt trong lĩnh vực hàng hải. Để đảm bảo việc giải quyết các tranh chấp trong thực tiễn có hiệu quả, đòi hỏi phải quy định cụ thể về thủ tục bắt giữ tàu biển. Việc ban hành Pháp lệnh này nhằm đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ của các bên đương sự và tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan có thẩm quyền thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.

6. Cũng tại phiên họp này, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã tiến hành các nội dung sau:

- Tiếp tục cho ý kiến về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khoá XII và năm 2008; dự kiến Chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội nhiệm kỳ khoá XII và năm 2008;

- Cho ý kiến về Báo cáo công tác năm 2007 của Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Báo cáo của Chính phủ về công tác thi hành án, về tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2007;

- Thông qua Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh thi hành án phạt tù;

- Nghe báo cáo việc thực hiện các hiệp định về biên giới giữa Việt Nam với các nước láng giềng;

- Nghe Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Ban dân nguyện của Uỷ ban thường vụ Quốc hội báo cáo về công tác dân nguyện, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2007;

- Nghe Chính phủ và các Uỷ ban có liên quan của Quốc hội báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng và công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí;

- Cho ý kiến về Kế hoạch kỷ niệm 30 năm ngày thành lập AIPA (AIPO).