Thưa các vị đại biểu, thưa các đồng chí.

Tôi xin có hai ý kiến để kết thúc phần chất vấn và trả lời chất vấn cũng như toàn bộ phiên họp cả ngày hôm nay của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

 Thứ nhất, xung quanh nhận xét sơ bộ về phiên chất vấn và trả lời chất vấn hôm nay, tiếp theo phiên họp thứ 7 đó là phiên họp lần đầu tiên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có tiến hành tổ chức hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, tập trung vào vấn đề rất bức xúc là vấn đề kiềm chế tăng giá và biện pháp chống lạm phát. Hôm nay là lần thứ hai tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp. Thưa thật với các đồng chí và các vị, lúc đầu chúng tôi cũng quyết cái này nhưng thấy cũng chưa yên tâm, vì chúng ta vừa mới làm chưa có kinh nghiệm, mới làm thí điểm phiên thứ 7 ngày 28 tháng 3, hôm nay 24 tháng 4 tại phiên họp thứ 8 lại làm cuộc nữa, sắp tới họp Quốc hội đang có dự kiến dành 2 ngày để chất vấn và trả lời chất vấn thì cường độ như thế có cấp tập quá không, có thu hút được sự quan tâm, chú ý của các vị đại biểu Quốc hội và cử tri nhân dân cả nước không. Nhưng em làm thì Thường vụ Quốc hội thấy nên làm vì chúng ta thấy cần thiết.

Qua thực tế chúng ta làm việc từ sáng đến giờ thì thấy cần thiết, một phiên họp mà chúng ta lại kết hợp được cả việc giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với vấn đề thực hiện luật pháp về bảo đảm trật tự an toàn giao thông với việc chất vấn và trả lời chất vấn cũng là một bước tiến mới và được các đại biểu Quốc hội trong cả nước quan tâm. Như lúc sáng tôi đã nêu danh sách các vị đại biểu Quốc hội đăng ký đến dự phiên họp này, đến bây giờ đã có 14 vị đại biểu hỏi chất vấn trực tiếp tại Hội trường này, 14 vị nhưng có vị nêu 3 câu hỏi. Như vậy không phải chỉ có 14 ý kiến, ngoài phần chất vấn của 7 vị đại biểu Quốc hội gửi văn bản đến nêu 12 vấn đề như lúc sáng tôi đã nói và trong quá trình chúng ta tiến hành hỏi và trả lời thì có 1 vị đại biểu Quốc hội ở Hà Tây qua đường dây nóng cũng gửi câu hỏi đến phiên họp của chúng ta. Như vậy về số lượng cũng chưa phải nhiều, nhưng có lẽ cũng hiếm có lần nào chúng ta có nhiều câu hỏi trực tiếp đã được trả lời hết, có thể trả lời cặn kẽ, có thể trả thoáng qua, nhưng cũng làm rõ được thêm nhiều vấn đề. Được sự quan tâm của các vị đại biểu, nhất là sự ủng hộ rất tích cực của Chính phủ, cả phiên trước và phiên này, Thường trực Chính phủ đồng chí Phó Thủ tướng đều đến dự cả ngày, mặc dù đang bận rất nhiều công việc. Một số đồng chí Bộ trưởng được mời đều đến tham dự. Chúng ta quan tâm đến vấn đề này là có lý của nó, đây rõ ràng là vấn đề lớn, hệ trọng, dư luận xã hội quan tâm nhưng cũng khó, phức tạp, đang còn nhiều vấn đề phải tháo gỡ. Mặc dù vừa qua chúng ta chất vấn nhiều, đã có cố gắng quyết tâm chỉ đạo nhiều nhưng tình hình chưa được như mong muốn, như lúc sáng chúng tôi nói.

Qua cách trả lời của các vị Bộ trưởng, đặc biệt của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải và của Phó Thủ tướng Chính phủ, chúng ta thấy cũng gặp nhau ở nhiều điều. Rõ ràng trong Báo cáo của Chính phủ cũng như Báo cáo giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, không có độ vênh gì lớn. Những nhận định, đánh giá, phân tích nguyên nhân, đề xuất các giải pháp cũng gặp nhau nhiều, đó là điều đáng mừng.

Thứ hai, qua phiên chất vấn này và qua hoạt động giám sát, cả hai báo cáo đều là báo cáo giám sát, chúng ta cũng làm rõ thêm được một số vấn đề, kể cả ở tầm vĩ mô cũng như những công việc cụ thể của các địa phương, các đồng chí phản ánh như vậy. Có thể có cái Chính phủ đã thấy, đồng chí Bộ trưởng đã thấy nhưng hôm nay tôi tin chắc thấy sâu sắc hơn, nhất là về nguyên nhân và trách nhiệm, quản lý vĩ mô trên lĩnh vực này. Mỗi đại biểu Quốc hội chúng ta cũng hiểu thêm, có thêm thông tin, chắc chắn khi về tiếp xúc cử tri, nếu đồng chí nào chưa tiếp xúc cử tri, nay mai có đại biểu Quốc hội hỏi ta cũng có thêm cơ sở để trả lời, báo cáo với cử tri.

Chúng ta cũng thấy rõ thêm trách nhiệm, chia sẻ khó khăn, thông cảm với Chính phủ, với các cơ quan chức năng nhưng đồng thời cũng tạo điều kiện, tạo môi trường, hoàn thiện pháp luật, bổ sung tốt hệ thống văn bản pháp quy để làm tốt hơn nhiệm vụ này. Mục đích của chúng ta như thế chắc là cũng đạt được.

Quan trọng thứ ba chúng ta phát hiện thêm những khâu còn yếu, cần tập trung vào để chỉ đạo sắp tới.

Điều rất quan trọng là Chính phủ và các Bộ, trong đó có Bộ Giao thông vận tải, đồng chí Bộ trưởng rất nhiều lần nói nhận trách nhiệm thiếu xót trong công tác quản lý, chỉ đạo của mình, có cái thấy mà chưa làm được, có cái chưa thấy hoặc thấy chưa rõ lắm, chưa sâu lắm, có cái biết nhưng vốn khó, giải phóng mặt bằng bí, điều kiện thời gian, vật chất chỉ có thế thôi nên chưa làm được nhiều, cái gì cũng muốn làm nhưng hiện nay chưa được tập trung lắm. Các đồng chí đều thấy rõ thêm nguyên nhân, trách nhiệm để làm tốt hơn.

Điều đó một lần nữa chứng tỏ chủ trương chúng ta đưa chất vấn và trả lời chất vấn vào phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữa hai kỳ họp Quốc hội là cần thiết, có thể sắp tới ta tiếp tục, từng phiên ta sẽ cân nhắc chọn vấn đề gì. Riêng hai phiên thứ 7 và thứ 8 cho thấy Thường vụ chọn vấn đề là đúng, là trúng, phiên trước về vấn đề lạm phát hiện nay đang nhiều ý kiến nhưng chắc là ra Quốc hội còn có ý kiến thảo luận và chất vấn nữa, hôm nay là vấn đề trật tự an toàn giao thông. Đó là ý kiến thứ nhất xin báo cáo sơ bộ như vậy vì chưa có dịp trao đổi với các đồng chí Thường vụ hoặc chưa nghe ngóng được dư luận thế nào. Với cảm nhận của chúng tôi qua kinh nghiệm nhiều lần thấy có một số nhận xét như vậy được không?

Ý kiến thứ hai xin đề nghị làm tiếp.

Đề nghị thứ nhất ngay sau phiên họp này, đề nghị với Chính phủ, trực tiếp là Bộ Giao thông vận tải, Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội qua cả phần buổi sáng và chiều nay, các đồng chí nên tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục bổ sung hoàn thiện 2 báo cáo, đằng nào chúng ta cũng phải báo cáo ra Quốc hội, có thể không đọc cũng gửi đến các đại biểu Quốc hội theo quy định của pháp luật. Tinh thần là Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với những nội dung trong báo cáo, các đồng chí phát biểu đều nói, anh Thuận nói là khó mà hay hơn được, bởi vì nó mãi chỉ có vấn đề đấy thôi. Đề nghị cố gắng có những nội dung mới qua hôm nay toát lên, phân tích sâu hơn, thực chất hơn những nguyên nhân và đề ra những giải pháp trên cơ sở những hệ thống giải pháp toàn diện, vừa tầm xa, vừa tầm trung và tầm ngắn, đặc biệt mong các đồng chí lưu tâm cho những vấn đề trọng tâm đột phá như lúc sáng đã nói, nhất là nếu làm rõ thêm trách nhiệm càng tốt.

Một loạt việc các đồng chí dẫn chứng rồi tôi xin không nhắc lại nữa mất thời gian như: ùn tắc giao thông, tai nạn giao thông, các công trình xây dựng hạ tầng giao thông mà tôi dùng chữ "nham nhở, nhôi nhai" không dứt điểm. Chỗ này có thể nên lọc ra có thể làm được, còn khâu này không làm được, giải ngân, chỗ nào giải phóng mặt bằng, có những chỗ không thể giải phóng mặt bằng, chỗ này thấy rất rõ, nhưng mình chưa làm được lại bảo do năng lực nhà thầu, phải xử lý thế nào. Bây giờ lạm pháp chúng ta đình hoãn lại một số công trình, nhân dịp này lại đình nhiều nữa cũng chết dở, càng để nó lại càng phức tạp, nhất là trên miền núi đường mùa mưa lũ sắp tới nó lở ra, hậu quả nó còn lớn hơn mai kia chúng ta làm.

Thứ hai, xin đề nghị với đồng chí Phó Thủ tướng và các đồng chí bên Chính phủ như anh Phúc nói là sẽ báo cáo với Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung quyết liệt thực hiện Nghị quyết của Chính phủ, những văn bản hướng dẫn của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ. Tinh thần vừa qua rất quyết liệt, chúng tôi biết là rất lo lắng, rất có trách nhiệm, Thủ tướng chỉ đạo rất cụ thể, Bộ trưởng đi hết chỗ này, chỗ khác, tôi có vào một số cơ sở tôi hỏi thì đúng là Bộ trưởng mới có đến sau kỳ họp thứ hai của Quốc hội. Một dạo Bộ trưởng đi thì cũng chưa thay đổi được, nó khó cho ta ở chỗ đó.

Cho nên, sắp tới chúng ta tập trung nhiều làm một số việc, đặc biệt trong năm 2008.

Thứ ba, trách nhiệm của các cơ quan chính quyền địa phương, các ngành, các cấp chứ không chỉ có Chính phủ và một số bộ làm được đâu, địa phương rất quan trọng, các đồng chí nêu từ sáng tới giờ rất nhiều. Có văn bản cụ thể hóa hướng dẫn ở địa phương mình như thế nào, như anh Xuân Phúc nói nhiều nơi chưa làm kỹ, trong Báo cáo giám sát cũng nói như vậy.

Chỉ đạo thực hiện, kiểm tra giám sát, đặc biệt là làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền, vận động tại khu dân cư, tại cơ quan, trường học chứ không phải chỉ qua phương tiện thông tin đại chúng. Rất hoan nghênh phương tiện thông tin đại chúng báo chí, đài phát thanh truyền hình đều có chuyên mục, chuyên trang cả, làm ráo riết, thường xuyên. Nhưng tâm lý là cái gì lập đi, lập lại mãi người ta lại không coi trọng, lại bỏ thoáng qua, lại phải nghĩ cách khác. Nếu nó tốt rồi mà chúng ta lặp đi lặp lại có khi tác dụng nó lại ít, vì vậy cần phải kết hợp nhiều biện pháp. Trong khối giáo dục, các nhà trường cần phải làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về vấn đề này. Thực ra, nhiều trường hợp người ta không biết Luật giao thông người ta cứ đi thôi, cũng có trường hợp như thế, còn trường hợp biết cố tình đi cũng có, thực tình có nhiều trường hợp không biết.

Nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân, đồng chí Phó Thủ tướng nói rất đúng là tất cả mọi người chúng ta cùng lo, lo cho thân mình trước, mình không lo thân mình cứ để người khác phải lo, sao lại bảo trách nhiệm quản lý vĩ mô thì cái gì quy lên cũng đúng cả. Nhưng sợ nó không thật sát và trực tiếp. 

Đề nghị thứ tư là sau phiên họp này cũng như lần trước đề nghị Văn phòng Quốc hội, Ban Công tác đại biểu phối hợp với nhau làm Báo cáo phiên họp này về quá trình, biên bản để gửi đến các vị đại biểu Quốc hội thì Ủy ban chúng ta làm như lần trước, sau đó đều có báo cáo gửi đến từng vị đại biểu Quốc hội để đại biểu Quốc hội biết và tiếp tục giám sát chúng ta làm tốt hơn. Thưa các đồng chí, có 2 ý kiến cũng có tính chất hành chính còn nội dung thì nói lúc sáng. Nếu các đồng chí không có ý kiến gì khác chúng ta kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại đây. Xin cám ơn Phó Thủ tướng, các đồng chí Bộ trưởng, các vị đại biểu đặc biệt là các vị đại biểu Quốc hội ở xa.