Kết quả thanh tra về giá thuốc: Thị trường thuốc vẫn bị thả nổi

Rõ ràng, Bộ Y tế - cơ quan quản lý giá thuốc đã không làm được nhiều việc để cải thiện thị trường thuốc. Thị trường thuốc hiện nay đang bị thả nổi.

Tăng giá mà không cần xin phép

Ngay từ tháng 1.2007, một số nhà cung cấp thuốc nước ngoài bắt đầu thông báo tăng giá. Giá thuốc ngoại nhập đã tăng mà không cần sự cho phép của Cục Quản lý dược VN.

Đến cuối tháng 3, khi Bộ Y tế yêu cầu các "đại gia" này giải trình thì mới điều chỉnh lại về giá bán cũ. Thế nhưng, trên thực tế, thị trường thuốc đã bị thả nổi và tự đẩy giá thuốc tăng cao.

Việc mua bán thuốc lòng vòng đã nâng giá bán cao hơn nhiều lần giá đã kê khai trong hồ sơ xin cấp giấy đăng ký lưu hành tại Cục Quản lý dược VN đang khá phổ biến.

 Thanh tra đã phát hiện loại thuốc Difosfen 30 viên/hộp do Cty cổ phần thiết bị y tế Hà Nội nhập khẩu mua bán qua 5 cơ sở nâng giá bán lên gấp 300% giá bán công khai.

Các mặt hàng thuốc do các công ty độc quyền phân phối thì tỉ lệ chênh lệch giữa giá thuốc mua vào và giá bán ra thường từ 20-60%, cá biệt có mặt hàng cao tới 279%.

Những "mánh khóe" trong buôn bán thuốc đã đưa 1 viên thuốc từ khi nhập khẩu vào VN đến khi tới tay người bệnh đã đội giá lên cao ngất ngưởng tới 200-300%. Nhà thuốc bệnh viện là nơi bán thuốc đến người bệnh đều có chênh lệch tới 300% so với giá nhập khẩu.

Việc kê khai giá và niêm yết giá cũng đầy uẩn khúc. Hầu hết các loại thuốc khi bày bán đều niêm yết giá thấp hơn so với giá kê khai, đã có nhiều dấu hỏi được đặt ra, vì sao giá kê khai lại quá cao?

Các nhà nhập khẩu, sản xuất thuốc cho rằng, đó là giá dự phòng cho nhiều năm khi có các biến động giá. Song điều khó hiểu là Cục Quản lý dược lại đồng ý với giá kê khai quá lớn để rồi giá nhập khẩu, bán buôn chỉ bằng 50-70% giá kê khai.

Cụ thể là thuốc Tobicom giá bán buôn lần 1 chỉ hơn 170.000đ/hộp, giá bán buôn lần 2 là 265.00đ/hộp, giá bán lẻ 320.000 đ/hộp và giá kê khai lên tới 360.000đ/hộp...Có phải Cục Quản lý dược đã cho phép doanh nghiệp đưa ra giá kê khai không đúng thực chất (?!).

Thanh tra xong... đâu lại vào đấy!

Mỗi khi có thông tin giá thuốc tăng, sở y tế các địa phương lại rục rịch đi kiểm tra. "Thủ phạm" làm tăng giá thuốc là ai thì chẳng phát hiện ra mà chỉ quanh quẩn kiểm tra xem cơ sở đó có niêm yết đầy đủ giá thuốc, giá niêm yết có cao hơn so với giá kê khai...

Còn làm thế nào để biết loại thuốc đó tăng giá bao nhiêu từ giá nhập khẩu, giá bán buôn đến giá bán lẻ thì thanh tra cũng bó tay.

Một cán bộ thanh tra của bộ thừa nhận: Việc niêm yết giá thuốc chỉ là hình thức, họ có thể tự ghi ra một bảng thông báo giá tuỳ ý, có nơi giá bán một số loại thuốc tại bảng thông báo giá cao hơn nhiều so với giá bán thực tế (có nơi cao gấp 200% giá bán thực tế)... thì còn gì là tính pháp lý.

Vậy là việc kiểm tra giá thuốc như hiện nay chỉ để bắt những lỗi nhỏ còn lỗi lớn làm giá thuốc tăng 200-300% thì lại không "sờ" đến được.

Cách đây 3-4 năm khi giá thuốc ồ ạt tăng, Bộ Y tế đã thanh tra và tìm ra nhiều kẽ hở về quản lý là cơ hội cho giá thuốc tăng giá. Đến nay, những kẽ hở đó vẫn còn nguyên. Đường đi lòng vòng qua 4-5 cửa buôn đi bán lại của viên thuốc vẫn tiếp tục diễn ra.

 Cơ quan quản lý chưa tìm ra cách nào để biết được tỉ lệ lãi suất từ nhập khẩu, sản xuất đến bán buôn, bán lẻ. Đến lúc này quản lý bằng thặng số hay giá trần đang còn bàn cãi. Trong khi đó, hàng ngày, hàng giờ thị trường thuốc luôn biến động không lành mạnh để... móc túi người bệnh.

Giá thuốc thay đổi từ 1.1 đến 27.4

* Giá thuốc nhập khẩu:

- Nguyên liệu: 9 nguyên liệu tăng giá nhập CIF, tỉ lệ      tăng từ 3-60%, tăng trung bình 17,7%.

- Thuốc thành phẩm: Khảo sát 1.435 mặt hàng có 55 loại (chiếm 3,8%) giá nhập CIF tăng từ 2-75%, tỉ lệ tăng trung bình 9,5%. Trong đó có 33 mặt hàng do Cty Diethelm VN phân phối, 13 mặt hàng do Cty Zueglic phân phối.

* Giá thuốc trên thị trường:

- Thuốc sản xuất trong nước: Khảo sát 1.538 mặt hàng, trong đó 45 loại (chiếm 2,9%) tăng giá, tỉ lệ tăng từ 0,5% đến 25%; 10 loại (chiếm 0,65%) giảm giá từ 1-33%.

- Thuốc nhập khẩu: Khảo sát 1.850 mặt hàng, trong đó 97 loại (chiếm 5,24%) tăng giá, tỉ lệ tăng từ 0,5% đến 57,5%; 16 mặt hàng (chiếm 1%) giảm giá từ 1-28%.