Phong trào xây dựng đời sống văn hoá phát triển nhưng chưa đi vào chiều sâu

Tính đến cuối năm 2006 đã có 38,75% (4.197/10.829) xã, phường và 36% thôn, bản, ấp trong cả nước xây dựng được nhà văn hoá; cả nước có 644 thư viện xã, 7000 điểm bưu điện văn hoá xã, 400 tủ sách đồn biên phòng, hơn 10.000 tủ sách pháp luật và có 17 thư viện tư nhân ở cả 3 miền.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khoá VIII và Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, ngày 28/1/2003 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hoá với 4 nội dung: Đẩy mạnh phong trào xây dựng làng, xã, phường văn hoá; Xây dựng thiết chế văn hoá – thông tin cơ sở, xây dựng mô hình hoạt động văn hoá thông tin ở làng, xã; Cấp các sản phẩm văn hoá – thông tin cho cơ sở; Tăng cường hoạt động văn hoá – thông tin ở tuyến biên giới và hải đảo. Qua năm năm thực hiện Chương trình, Bộ Văn hoá thông tin và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có báo cáo đánh giá kết quả trình Thủ tướng Chính phủ. Theo đó tổng số vốn cho chương trình là 859 tỷ đồng, riêng cho mục tiêu xây dựng đời sống văn hoá cơ sở là 208,54 tỷ đồng. Kết quả đánh giá cho thấy, mức độ giải ngân hàng năm đều khá, không có tình trạng nợ, đọng vốn. Tính đến cuối năm 2006 đã có 38,75% (4.197/10.829) xã, phường và 36% thôn, bản, ấp trong cả nước xây dựng được nhà văn hoá; cả nước có 644 thư viện xã, 7000 điểm bưu điện văn hoá xã, 400 tủ sách đồn biên phòng, hơn 10.000 tủ sách pháp luật và có 17 thư viện tư nhân ở cả 3 miền.

Về đầu tư trang thiết bị, 5 năm qua đã cấp 104 xe văn hoá thông tin lưu động cho 104 đội thông tin lưu động (TTLĐ) với mức hỗ trợ từ 300 đến 350 triệu đồng/xe, 14 thuyền thông tin lưu động cho các vùng sông nước với mức 100-300 triệu/thuyền; đầu tư trang thiết bị cho 64 trung tâm văn hoá tỉnh với mức 60 triệu/trung tâm, 362 trung tâm cấp huyện với mức 30 triệu/trung tâm, 401 nhà văn hoá xã, phường. Đối với 2.472 xã đặc biệt khó khăn chương trình đầu tư cho mỗi xã một bộ trang thiết bị trị giá 14,5 triệu...

Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế, Uỷ ban văn hoá, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nhận thấy phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hoá mới phát triển ở bề rộng, chưa đi vào chiều sâu, nhiều nơi còn nặng về hình thức; việc chỉ đạo, tổ chức xây dựng đời sống văn hoá còn nhiều bất cập; một bất cập nữa là kinh phí chỉ đạo triển khai phong trào lấy từ kinh phí sự nghiệp văn hoá thông tin chưa được hướng dẫn đồng bộ nên thường gặp nhiều khó khăn...

Đại biểu Trần Đình Đàn cho rằng vẫn còn sự lãng phí rất lớn trong sử dụng các rạp chiếu phim. Đa số các rạp đều có diện tích và vị trí đẹp và trung tâm, nhưng gần đây lại không khai thác được chức năng chính là chiếu phim, mà chủ yếu để làm sàn nhảy, bán cà phê, cho thuê làm các dịch vụ khác. Do đó, rất cần phải có sự quản lý, nghiên cứu để xử lý tình trạng này.

Đại biểu Nguyễn Thị Doan cho rằng chủ trương xây dựng nếp sống văn hoá đã được thực hiện cơ bản tốt, tuy nhiên vẫn còn những nhược điểm. Vẫn còn thiếu nhiều điểm du lịch văn hoá, thiếu chỗ vui chơi nên nhiều khách du lịch đến ta không quay trở lại lần thứ hai. Một số công trình do Nhà nước đầu tư còn xấu, chất lượng kém, vậy nguyên nhân từ đâu?

Đại biểu cũng cho rằng, chúng ta tuyên truyền vẫn chưa tốt, nên hiện nay bạo lực gia đình gia tăng, 53% vụ li hôn vì vấn đề này, còn vấn đề gả con cho người nước ngoài đang nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp... Đại biểu Nguyễn Thị Doan đề nghị cần phải có sự nghiên cứu, đánh giá một cách kỹ càng để đề ra các giải pháp khắc phục những tồn tại trong xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở...