* Xin ông cho biết đôi nét về tình hình triển khai Luật Phòng, chống tham nhũng trong thời gian qua?
Ông Trần Văn Truyền: Hôm họp Ban Chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng, tôi có nói là thanh tra đụng vào dự án nào, đơn vị nào đều thấy có sai phạm ở mức độ khác nhau. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng do cơ chế còn nhiều điểm bất hợp lý, nên nhiều lúc làm đúng lại không được việc. Đó là thực tế phải ghi nhận. Song cũng phải đánh giá đầy đủ là qua thanh tra có nhiều sai phạm không hoàn toàn do lỗi cơ chế, mà nghi ngờ có động cơ tiêu cực phía sau. Đáng tiếc là thanh tra chưa đủ điều kiện đi sâu đến mức tại sao có chuyện đó. Tất nhiên mình cũng truy, nhưng họ cũng quanh co đủ thứ. Để có chứng cứ khẳng định họ làm vậy là có tiêu cực… thì còn nhiều vấn đề và điều này cũng cho thấy là đấu tranh với tham nhũng rất nan giải.
* Trong cuộc họp Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng vừa rồi, công việc của quý III/2007 được đánh giá như thế nào, thưa ông?
Ông Trần Văn Truyền: Nói chung thì công việc tiến bộ, có nhiều mặt tích cực. Trong đó có hai việc lớn là xây dựng hoàn thiện thể chế tiếp tục có những bước tiến. Nhiều văn bản được ban hành gắn với cải cách hành chính. Đã tạo được hệ thống phòng ngừa tích cực hơn như quy định về công khai minh bạch, quản lý tài sản, tặng quà…, tăng khả năng phòng ngừa tham nhũng. Nhưng cũng đáng tiếc là việc triển khai thực hiện các văn bản này ở dưới cơ sở còn chậm. Có nơi tỏ rõ thái độ quan tâm bằng việc ban hành ra chỉ thị và đáng lẽ phải áp dụng ngay các văn bản đó để thực hiện thì lại chưa áp dụng đầy đủ. Vì vậy, hiện nay ban chỉ đạo đang siết chặt việc thực hiện này, bắt buộc và đánh giá lại việc thực hiện. Ví dụ như đối với quy định về nhận quà, tặng quà và trả lại quà tặng thì có thực hiện không, có nơi nào trả lại không, có nơi nào chấp hành không thì cần phải tiếp tục xem xét.
* Vậy trong quá trình thanh tra việc chấp hành Luật Phòng, chống tham nhũng, các địa phương, Bộ, ngành có giải thích vì sao việc triển khai thực hiện luật này lại chậm không, thưa ông?
Ông Trần Văn Truyền: Họ cho rằng những văn bản quy định về công tác phòng chống tham nhũng đã rõ, đã đủ. Nhưng điều quan trọng là các địa phương cần cụ thể hóa trên địa bàn xem luật đó phải thực hiện như thế nào thì gần như các nơi chưa cụ thể hóa được. Điều này cũng chứng tỏ rằng, các cấp lãnh đạo ở địa phương tuy nói là quan tâm “quyết liệt” đến Luật Phòng, chống tham nhũng nhưng hành động cụ thể thì chưa đúng như thế, tức là chưa vào cuộc một cách cụ thể.
* Trong số các văn bản theo yêu cầu của Luật Phòng, chống tham nhũng có đề án về kiểm soát thu nhập của người có chức vụ, lẽ ra phải trình Quốc hội từ năm 2006 nhưng cho đến nay vẫn chưa có, vậy nguyên nhân chậm là do đâu, thưa ông?
Ông Trần Văn Truyền: Hiện nay còn hai văn bản là kiểm soát thu nhập và Nghị định để xác định những vị trí cần phải luân chuyển hoặc những vị trí không để người địa phương làm, chúng tôi đang tiến hành triển khai tiếp. Nhưng đây là một vấn đề khó, mình cũng đã nghiên cứu nhiều nước để áp dụng nhưng cũng phải cân nhắc đến những điều kiện cụ thể khác. Ví dụ như kiểm soát thu nhập thì phải kiểm soát toàn xã hội chứ không thể nhằm vào mỗi cán bộ công nhân viên thôi. Mặt khác, kiểm soát tiền mặt của cán bộ công nhân viên chức nhưng vợ, những người thân của họ ngoài xã hội có kiểm soát được không? Để kiện toàn vấn đề đó lại phải kiểm soát được thu nhập, tài sản. Như vậy ta phải tính đến tính khả thi.
Liên quan đến vấn đề luân chuyển cán bộ, công chức, hoạt động này là nhằm mục đích chống cục bộ, tạo sự thống nhất chứ không phải luân chuyển để làm cho rối rắm thêm. Vì thế phải tham khảo cân nhắc kĩ và quan điểm của Chính phủ là có thể chậm nhưng phải chắc, đã ban hành phải chắc.
* Thưa ông, theo nghị quyết Trung ương 3, với những trường hợp cán bộ công chức có dấu hiệu tham nhũng nhưng chưa đủ cơ sở chứng minh được cũng phải điều chuyển, chúng ta thực hiện vấn đề này như thế nào?
Ông Trần Văn Truyền: Vấn đề này trên thực tế đang được áp dụng. Vừa qua, có không ít trường hợp mặc dù mắc lỗi bị thi hành kỉ luật, chưa công khai nhưng đứng về góc độ đánh giá xem xét anh không đủ tin cậy hoặc để xảy ra những dư luận làm mất uy tín, ảnh hưởng tới công việc thì cũng phải luân chuyển.
* Xin cảm ơn ông!./.