Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động HĐND và UBND

Trong phiên họp 2 ngày (19 - 20/12), Hội nghị sẽ thảo luận và kiến nghị những vấn đề cần tiếp tục đổi mới nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND & UBND theo hướng bảo đảm quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong phạm vi được phân cấp và phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được quy định.

Theo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, với việc kiện toàn tổ chức bộ máy từ đầu nhiệm kỳ đến nay, hoạt động của HĐND các cấp ngày càng đi vào thực chất, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương và trong cả nước, vị thế của HĐND trong hệ thống chính trị ngày càng được nâng cao. Tại nhiều địa phương như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bình Dương, Phú Thọ, Quảng Nam…, kỳ họp HĐND đã tạo được không khí dân chủ, cởi mở, thẳng thắn tranh luận những vấn đề được dư luận xã hội và cử tri quan tâm. Tuy nhiên, công tác giám sát, nhất là hoạt động chất vấn của đại biểu HĐND tại các kỳ họp - một trong những nhiệm vụ hàng đầu của HĐND các cấp được thẳng thắn đánh giá là ‘‘chưa đạt yêu cầu’‘ do số lượng chất vấn ít và chưa phản ánh hết những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương. Trong 3 năm qua, chỉ có 211.602 chất vấn của đại biểu HĐND các cấp (trung bình cấp tỉnh khoảng 10 chất vấn, cấp huyện 5 chất vấn và cấp xã có 4 chất vấn trong một kỳ họp), một số địa phương như Tuyên Quang, Gia Lai, Lào Cai, Tiền Giang, Hà Nam, Hậu Giang chỉ có từ 14 - 24 chất vấn trong suốt 3 năm hoạt động.

Theo đề nghị của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cần đưa vào chương trình xây dựng pháp luật việc ban hành và sửa đổi một số Luật liên quan đến tổ chức và hoạt động của HĐND & UBND, nhất là ban hành Luật về hoạt động giám sát của HĐND. Uỷ ban đồng thời kiến nghị Chính phủ nghiên cứu hướng giao cho HĐND tự quyết định các vấn đề về chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phù hợp với đặc thù địa phương.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Quang Trung, Chính phủ yêu cầu UBND các địa phương tập trung hơn nữa vào việc thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn II, khắc phục hiện tượng phân tán, cục bộ trong hoạt động hành chính nhà nước từ Chính phủ xuống UBND xã, phường, thị trấn, đảm bảo một nền hành chính thông suốt. Trong nửa nhiệm kỳ còn lại (đến 2009), bên cạnh việc đổi mới phương thức chỉ đạo, điều hành đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội sau khi Việt Nam gia nhập WTO, UBND cần tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy nhằm tăng cường hiệu lực quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước, hỗ trợ chính quyền cơ sở tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn và tăng cường liên kết các địa phương, vùng, đô thị trong chiến lược phát triển chung của đất nước.

Trong 2 ngày làm việc, Hội nghị sẽ nghe Báo cáo của Chính phủ về việc hướng dẫn, kiểm tra HĐND trong việc thực hiện các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, về phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam trong công tác tham gia xây dựng chính quyền, về kết quả phối hợp hoạt động giữa Hội đồng Dân tộc của Quốc hội và HĐND các tỉnh về sự phối hợp hoạt động giữa Uỷ ban Pháp luật với HĐND cấp tỉnh để thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ đã được quy định./.