ỦY BAN VĂN HÓA, GIÁO DỤC: NHÌN LẠI MỘT NĂM HOẠT ĐỘNG

GÓC NHÌN: XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN VĂN HÓA TRÊN THẾ GIỚI VÀ GIẢI PHÁP THÍCH ỨNG CỦA VIỆT NAM

NHỮNG KẾT QUẢ NỔI BẬT CỦA ĐOÀN ĐBQH TỈNH BÌNH DƯƠNG NĂM 2023 ĐÓNG GÓP VÀO THÀNH CÔNG CHUNG HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI

Năm 2023 là năm bản lề, có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội khóa XV về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, đồng thời là năm tiến hành sơ kết, tổng kết nhiều chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước. Việc triển khai Chương trình công tác năm 2023 của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục diễn ra trong bối cảnh có nhiều thuận lợi và thách thức đan xen, nhất là các yếu tố của hậu đại dịch COVID-19, tình hình thế giới và thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tác động nhiều mặt tới việc triển khai các nhiệm vụ trong lĩnh vực Ủy ban theo dõi, phụ trách.

Trong bối cảnh đó, với tinh thần trách nhiệm cao, sự đoàn kết, sáng tạo, quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, tập thể Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đã nỗ lực triển khai, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh Ủy ban chủ trì phiên họp toàn thể lần thứ 6 của Ủy ban. 

Với phương châm chuẩn bị “từ sớm, từ xa” đề ra từ đầu nhiệm kỳ, công tác lập pháp của Ủy ban trong năm 2023 được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả và chất lượng với nhiều hình thức: Rà soát các nhiệm vụ lập pháp; tổ chức các hoạt động khảo sát phục vụ việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các luật liên quan đến lĩnh vực phụ trách; thẩm tra đề nghị bổ sung các dự án luật, nghị quyết thuộc lĩnh vực phụ trách vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; tích cực, tham gia có hiệu quả vào việc phối hợp thẩm tra, cho ý kiến các dự án luật, nghị quyết, các báo cáo, Tờ trình của Chính phủ do Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban khác của Quốc hội chủ trì thẩm tra…

Rà soát các nhiệm vụ lập pháp

Trên cơ sở nghiên cứu báo cáo của các bộ liên quan và qua công tác giám sát, khảo sát thực tiễn thi hành các luật thuộc lĩnh vực phụ trách trong những năm qua, nghiên cứu, rà soát các nhiệm vụ lập pháp và xây dựng báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Báo cáo đề xuất nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Quảng cáo, kiến nghị đưa dự án Luật Quảng cáo (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 và xây dựng mới dự án Luật điều chỉnh về nghệ thuật biểu diễn, đưa dự án luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh giai đoạn từ năm 2024-2026.

Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tổ chức Tọa đàm Phát triển Giáo dục nghề nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục, đào tạo.

Thực hiện Kết luận của Chủ tịch Quốc hội về “Các nhóm giải pháp hoàn thiện thể chế, chính sách và bảo đảm nguồn lực cho phát triển văn hóa” tại Hội thảo Văn hóa năm 2022, Thường trực Ủy ban chủ trì, phối hợp với Thường trực Ủy ban Pháp luật, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rà soát hệ thống pháp luật trong lĩnh vực văn hóa. Thường trực Ủy ban đã báo cáo kết quả nghiên cứu, rà soát gửi lãnh đạo Quốc hội đề xuất về:

(1) Các nội dung và dự kiến tiến độ sửa đổi, bổ sung 03 luật hiện hành: Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, Luật Quảng cáo (sửa đổi) và Luật Báo chí (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025.

(2) Đề xuất xây dựng một số văn bản quy phạm pháp luật mới: Đưa Luật về nghệ thuật biểu diễn vào định hướng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh giai đoạn 2026-2031, Luật về hoạt động văn học vào định hướng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh giai đoạn 2026-2031; Tiếp tục nghiên cứu căn cứ lý luận, thực tiễn về đề xuất ban hành một số luật chuyên ngành như Luật Mỹ thuật; Luật Nhiếp ảnh; Luật Tài trợ, hiến tặng; Luật về tự do sáng tạo trong khoa học và văn hóa, văn học, nghệ thuật; Luật Bản quyền tác giả (tách nội dung từ Luật Sở hữu trí tuệ).

(3) Sửa đổi, bổ sung một số luật chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực văn hóa (Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), Luật Đất đai, các luật về thuế, đặc biệt là Luật thuế thu nhập doanh nghiệp).

Thẩm tra đề nghị bổ sung các dự án luật, nghị quyết vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh

Ủy ban đã tiến hành thẩm tra đề nghị bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 đối với dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi); dự án Luật Nhà giáo; Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo tại một số tỉnh, thành phố.

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tổ chức hội nghị chuyên đề về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực di sản văn hóa và giáo dục mầm non.

Để chuẩn bị thẩm tra Tờ trình của Chính phủ đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam giai đoạn 2025-2035, Thường trực Ủy ban đã xây dựng kế hoạch thẩm tra, tổ chức tọa đàm tham vấn chuyên gia; cử đại diện Thường trực Ủy ban tham gia thành viên Hội đồng thẩm định cấp nhà nước.

Phối hợp thẩm tra các dự án luật, nghị quyết và báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Thường trực Ủy ban tích cực phối hợp thẩm tra, cho ý kiến các dự án luật, nghị quyết và báo cáo, tờ trình của Chính phủ do Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội chủ trì thẩm tra, trình Quốc hội cho ý kiến, xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 5, Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 2, đặc biệt là các dự án luật, nội dung quan trọng, có nhiều chính sách, quy định liên quan đến lĩnh vực Ủy ban phụ trách như dự án Luật Đất đai (sửa đổi); dự án Luật Thủ đô (sửa đổi); Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2045.

Ủy ban cũng đã thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về “Kết quả thực hiện quyền trẻ em năm 2022”, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban đã ghi nhận những kết quả đạt được và nhận định những vấn đề cần quan tâm trong công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em, đề nghị những nội dung Chính phủ cần đánh giá bổ sung làm rõ. Đồng thời đưa ra các kiến nghị cụ thể đối với Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả hơn quyền trẻ em trong năm 2023.

Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tổ chức Tọa đàm tham vấn chuyên gia về các nội dung dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) liên quan đến đất văn hóa, giáo dục, thể thao, du lịch.

Về công tác giám sát trong năm qua, Ủy ban đã có nhiều đổi mới, sáng tạo, trách nhiệm, quyết liệt trong việc tham mưu, thực hiện, tập trung vào các nội dung, vấn đề quan trọng thuộc lĩnh vực phụ trách được cử tri quan tâm. Kết quả giám sát, khảo sát của Ủy ban đã đưa ra nhiều kiến nghị, đề xuất và góp ý thiết thực cho công tác xây dựng thể chế, công tác chỉ đạo, quản lý, điều hành trong các lĩnh vực Ủy ban được giao phụ trách.

Chủ trì tham mưu giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tham gia các Đoàn giám sát của Quốc hội

Trong 9 tháng đầu năm 2023, Thường trực Ủy ban đã bám sát, tập trung triển khai đúng tiến độ kế hoạch giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”, hoàn thành tốt nhiệm vụ chủ trì tham mưu về nội dung. Xây dựng báo cáo kết quả giám sát tại các địa phương.

Đáng chú ý, Ủy ban đã chủ động tổ chức khảo sát một số cơ sở giáo dục để xây dựng, hoàn thiện bộ công cụ giám sát trước khi giám sát chính thức tại các địa phương; đề nghị một số cơ quan phối hợp triển khai nhiều công việc để có thêm cơ sở đánh giá; xây dựng hệ thống báo cáo chuyên đề liên quan đến nội dung giám sát, đặc biệt là những vấn đề được dư luận, cử tri quan tâm như vấn đề chiết khấu, thẩm quyền lựa chọn sách giáo khoa, việc biên soạn một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo … phục vụ xây dựng báo cáo kết quả giám sát.

Đại diện Thường trực Ủy ban đã tham gia đầy đủ các hoạt động, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các nhiệm vụ theo phân công của Đoàn giám sát, tích cực đóng góp ý kiến hoàn thiện các báo cáo kết quả giám sát, nghị quyết về chuyên đề giám sát.

Giám sát việc ban hành, tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật

Thường trực Ủy ban cũng đã chỉ đạo rà soát nội dung giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành văn bản quy định chi tiết trong các luật, nghị quyết do Ủy ban chủ trì thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý đã được thông qua tại Kỳ họp thứ 3 và Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.

 Đoàn giám sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội làm việc với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Nội vụ tỉnh Thanh Hóa về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật thuộc các lĩnh vực do Ủy ban phụ trách. 

Thường trực Ủy ban chỉ đạo xây dựng, ban hành Kế hoạch, quy trình triển khai, tổ chức thực hiện hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật theo Nghị quyết số 560/NQ-UBTVQH; thường xuyên theo dõi, cập nhật, rà soát văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phụ trách; xây dựng báo cáo kết quả giám sát văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực phụ trách năm 2022 gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thực hiện phân công tại Kế hoạch số 435/KH-UBTVQH15 ngày 16/3/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc “Triển khai nội dung giám sát việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết kỳ họp thứ 4”, Thường trực Ủy ban đã ban hành Kế hoạch thẩm tra, nghiên cứu các báo cáo của Chính phủ và tổng hợp kết quả công tác giám sát, khảo sát, theo dõi các lĩnh vực phụ trách, xây dựng báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội phục vụ giám sát của Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6; góp ý dự thảo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đặc biệt, Thường trực Ủy ban ban hành Kế hoạch, chỉ đạo xây dựng báo cáo giám sát văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư liên quan đến ưu đãi đầu tư đối với lĩnh vực giáo dục đại học.

Giám sát tổng hợp

Năm 2023, Ủy ban lựa chọn tổ chức giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về các lĩnh vực phụ trách tại hai tỉnh Đồng Nai, Bình Dương. Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban làm việc với các bộ, ngành về việc thực hiện nhiệm vụ năm 2023, dự kiến công tác năm 2024; việc phân bổ, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước năm 2023, xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 đối với các lĩnh vực Ủy ban phụ trách. Tại các buổi làm việc, Thường trực Ủy ban đã cùng với lãnh đạo bộ, ngành trao đổi, thảo luận về các giải pháp, những vấn đề cần quan tâm trong việc thực hiện nhiệm vụ thời gian tới. Kết quả làm việc với các bộ, ngành đã được nghiên cứu tổng hợp vào báo cáo tham gia thẩm tra của Ủy ban đối với báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, báo cáo giữa kỳ kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025.

Giám sát và khảo sát chuyên đề

Trong năm qua, Ủy ban đã tiến hành 02 hoạt động giám sát chuyên đề về lĩnh vực đào tạo và trẻ em gồm: Giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đào tạo trình độ tiến sĩ” và Giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với trẻ em mồ côi”.

Bên cạnh đó, ngoài các hoạt động khảo sát phục vụ công tác lập pháp, Ủy ban tổ chức 02 hoạt động khảo sát chuyên đề mang tính thời sự, cấp thiết: Khảo sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về việc làm cho thanh niên” và Khảo sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về du lịch.

Đoàn giám sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục làm việc với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân về việc thực hiện chính sách, pháp luật về đào tạo trình độ tiến sĩ. 

Hoạt động giải trình

Chuẩn bị cho Phiên giải trình “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao giai đoạn 2013-2023” dự kiến tổ chức vào tháng 12/2023, Ủy ban cũng đã đề nghị 03 Bộ: Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và 20 địa phương báo cáo về tình hình xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao; khảo sát trực tiếp một số cơ sở, thiết chế văn hoá, thể thao tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai; xây dựng báo cáo kết quả khảo sát.

Nội dung giải trình dự kiến tập trung đánh giá kết quả chủ yếu đạt được và những bất cập, hạn chế; làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm trên các mặt: Việc ban hành chính sách, pháp luật; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục và hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao; Kết quả công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng, sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế, quản lý, sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao; Việc phối hợp giữa các bộ, cơ quan, địa phương trong quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý, sử dụng; Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật.

Phiên họp toàn thể

Thực hiện Quy chế làm việc, năm 2023 Ủy ban tổ chức hai phiên họp toàn thể lần thứ 5 và thứ 6 tại Hà Nội. Công tác tổ chức phiên họp được đổi mới theo hướng các Tiểu ban và Nhóm Xây dựng pháp luật báo cáo kết quả hoạt động giữa hai kỳ họp; trình Ủy ban thảo luận, cho ý kiến về một số nội dung trọng điểm trong chương trình công tác năm của Ủy ban như chủ trì tham mưu về nội dung đối với chuyên đề giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo báo cáo kết quả giám sát tổng hợp, giám sát chuyên đề…

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục họp Phiên toàn thể lần thứ 5.

Hội nghị, hội thảo

Ủy ban cũng đã phối hợp với Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức Diễn đàn thanh niên năm 2023 với chủ đề “Chính sách về việc làm cho thanh niên” cung cấp nhiều thông tin về thực trạng, tình hình việc làm của thanh niên hiện nay; các xu hướng việc làm, cơ hội, thuận lợi cũng như những khó khăn, thách thức đối với thanh niên và có những vấn đề kiến nghị cụ thể với các cơ quan chức năng về các chính sách hỗ trợ, tạo việc làm cho thanh niên.

Đồng thời, tổ chức Hội nghị chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực di sản văn hóa và giáo dục mầm non” tại Hải Dương nhằm cung cấp cho các đại biểu Quốc hội, đặc biệt là các thành viên Ủy ban thông tin tổng thể về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực di sản văn hóa cũng như các vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, chuẩn bị cho công tác thẩm tra dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) năm 2024; kết quả triển khai Nghị quyết số 29-NQ/TW về giáo dục mầm non, những vấn đề đặt ra và giải pháp cho giai đoạn tới.

Bên cạnh đó, phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức Diễn đàn trẻ em quốc gia lần thứ 7 với chủ đề “Trẻ em tham gia xây dựng xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh cho trẻ em”; chủ trì tổ chức Phiên gặp mặt, trao đổi, đối thoại với đại biểu trẻ em tham dự Diễn đàn tại Nhà Quốc hội. Tại Diễn đàn, đại biểu trẻ em toàn quốc đã thảo luận và gửi tới Quốc hội, các Ủy ban của Quốc hội; Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương nhiều ý kiến, kiến nghị liên quan tới việc tăng cường bảo đảm thực hiện quyền trẻ em đối với trẻ em dân tộc thiểu số; thúc đẩy việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban quyền trẻ em của Liên hợp quốc; tăng cường hiệu quả thực hiện quy định của Luật Trẻ em về trách nhiệm của Hội đồng nhân dân các cấp và được các cơ quan, tổ chức ghi nhận, cam kết giải quyết…

 Ủy ban Văn hóa, Giáo dục tổ chức buổi gặp gỡ trẻ em tham dự Diễn đàn trẻ em quốc gia lần thứ VII năm 2023.

Ủy ban cũng đã phối hợp với Ban Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội đồng Đội Trung ương và Văn phòng Quốc hội tổ chức thành công Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ nhất tại Hội trường Diên Hồng, để lại ấn tượng mạnh mẽ, được dư luận, báo chí đánh giá cao, cho rằng đây là mô hình rất ý nghĩa và hiệu quả nhằm thúc đẩy sự tham gia của trẻ em vào các hoạt động chính trị, xã hội, góp phần bảo đảm quyền, lợi ích của trẻ em, nuôi dưỡng ước mơ, lý tưởng, định hướng trẻ em trở thành những công dân có trách nhiệm với đất nước, với xã hội và có thể trở thành những nhà lãnh đạo trong tương lai. 

Cùng với đó, tổ chức Hội thảo về “Phát triển toàn diện trẻ em dưới 6 tuổi” nhằm đánh giá thực trạng, cơ hội, thách thức đối với công tác phát triển toàn diện trẻ em dưới 6 tuổi trong giai đoạn hiện nay và đề xuất, kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật phát triển toàn diện trẻ em. Báo cáo kết quả tổ chức Hội thảo với những kiến nghị cụ thể được gửi báo cáo Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, gửi cung cấp thông tin tới các đại biểu Quốc hội thành viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục; các cơ quan của Quốc hội, các Bộ, ngành, đoàn thể liên quan.

Tiếp nối thành công của các hội thảo về giáo dục hằng năm, Ủy ban còn phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Hội thảo “Thể chế, chính sách nâng cao chất lượng giáo dục đại học” để thảo luận, đề xuất cơ chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững đất nước theo tinh thần các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội.

Phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ nhất tại Hội trường Diên Hồng.

Cùng với đó, phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức Hội thảo Phát triển giáo dục nghề nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục nghề nghiệp. Tổ chức Tọa đàm chuyên gia về phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025; Phối hợp với với Bộ Y tế tổ chức Tọa đàm về tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới đối với thanh thiếu niên.

Công tác dân nguyện

Trong năm qua, Ủy ban cũng đã quan tâm xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân đúng quy định; theo dõi, đôn đốc các Bộ, ngành, cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, tỷ lệ đơn, thư của công dân được các Bộ, các cơ quan có thẩm quyền giải quyết chưa cao (04/88 đơn); một số đơn, thư chưa được giải quyết dứt điểm.

Thường trực Ủy ban đã xây dựng báo cáo về công tác dân nguyện hằng tháng gửi Ban Dân nguyện. Tham gia thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2023. Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban quan tâm chỉ đạo xây dựng báo cáo tổng hợp thông tin báo chí, dư luận xã hội hàng tháng và bản tin đặc biệt gửi Lãnh đạo Quốc hội, các thành viên Ủy ban tại Kỳ họp thứ 5, thứ 6 về các lĩnh vực phụ trách để kịp thời nắm bắt tình hình xã hội cũng như tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, cử tri.

Công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế

Trong bối cảnh hoạt động ngoại giao thế giới, ngoại giao nghị viện được tái khởi động, năm 2023, công tác đối ngoại của Ủy ban diễn ra sôi động với các hoạt động tổ chức đoàn ra của Ủy ban; cử đại diện Thường trực Ủy ban tham gia các khóa học, đoàn công tác, đoàn nghiên cứu, trao đổi của Quốc hội, các cơ quan liên quan; tham gia các hoạt động tiếp Đoàn quốc tế của Lãnh đạo Quốc hội; Thường trực Ủy ban tiếp và làm việc với các tổ chức, cá nhân:

Tổ chức Đoàn công tác thăm và làm việc tại Hàn Quốc, Nhật Bản từ ngày 19 - 27/8/2023 để tìm hiểu cơ cấu tổ chức, hoạt động các Ủy ban của Quốc hội nước bạn có chức năng tương ứng; nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm về công tác lập pháp, giám sát về giáo dục và đào tạo, văn hóa. Chuyến công tác của Đoàn đã thu được kết quả tốt đẹp, đạt mục tiêu đề ra, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác, giao lưu và trao đổi kinh nghiệm giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội Hàn Quốc, Nhật Bản và các cơ quan liên quan nơi Đoàn đến thăm và làm việc. Đồng thời, phối hợp với Ủy ban Đối ngoại chuẩn bị nội dung (về chuyên đề thanh niên và du lịch) phục vụ Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tham dự Đại hội Đồng Liên nghị viện các nước ASEAN lần thứ 43 (AIPA 43) tại Campuchia…

Năm 2023, công tác đối ngoại của Ủy ban Văn hóa diễn ra sôi động.

Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban tiếp Bà Catherine Russell, Giám đốc điều hành Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc nhân dịp kỷ niệm 45 năm Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc; tiếp và làm việc với Đoàn Ủy ban Văn hóa - Xã hội Lào; làm việc với Tập đoàn Netflix Asia Pacific; tiếp Ủy ban Tự do tôn giáo quốc tế của Hoa Kỳ; tiếp Thứ trưởng Bộ Giáo dục sau Đại học, Khoa học và Sáng tạo Cộng hòa Nam Phi; tiếp và làm việc với Tổng Giám đốc Hội đồng Anh toàn cầu; tiếp Đoàn công tác của Tập đoàn Giáo dục Pearson; tiếp Đoàn Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ phụ trách quan hệ với các nước Đông Nam Á - ASEAN của Nghị viện châu Âu; gặp mặt Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - EP, Đại sứ và Phái Đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam; tiếp xã giao Đoàn lãnh đạo Đài Truyền hình ARTE (Pháp - Đức)…

Tóm lại, năm 2023, Ủy ban, Thường trực Ủy ban tiếp tục giữ vững, phát huy đoàn kết nội bộ, tinh thần trách nhiệm, năng lực, sở trường của từng thành viên, chủ động, sáng tạo điều chỉnh linh hoạt kế hoạch hoạt động, áp dụng phương thức làm việc phù hợp để tổ chức triển khai và hoàn thành tốt khối lượng lớn các nhiệm vụ đề ra, đạt nhiều kết quả tích cực. Đồng thời phối hợp chặt chẽ, tăng cường trao đổi, làm việc với các bộ, ngành, cơ quan hữu quan để nắm bắt tình hình thực hiện nhiệm vụ; đề xuất, kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan hữu quan xem xét, giải quyết kịp thời các vấn đề cụ thể, sát thực, góp phần khắc phục các bất cập, hạn chế, phát triển các lĩnh vực phụ trách. 

Các thành viên Ủy ban thường xuyên giữ mối liên hệ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy trí tuệ tập thể, kinh nghiệm thực tiễn, tích cực tham gia và thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ, hoạt động của Ủy ban, đặc biệt là các đoàn giám sát, khảo sát, hội nghị, hội thảo do Ủy ban tổ chức. Nhiều đại biểu đã chủ động đề xuất các nội dung thảo luận, quyết định trong các phiên họp Ủy ban; đồng thời, căn cứ vào nội dung chương trình, kế hoạch hoạt động của Ủy ban, tích cực tham mưu, đề xuất với Đoàn đại biểu Quốc hội những nội dung công tác có liên quan đến lĩnh vực của Ủy ban phụ trách tại địa phương; giúp Ủy ban nắm bắt kỹ hơn ý kiến, nguyện vọng của cử tri về những vấn đề thuộc lĩnh vực phụ trách.

Vụ chuyên môn thực hiện tốt vai trò tham mưu, phục vụ; tiếp tục chuẩn hóa quy trình làm việc đi đôi với sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức thực hiện, điều hòa, phối hợp và triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được giao./.