Đại biểu Nguyễn Phước Lộc - Đoàn đại biểu Quốc hội Tp. Hồ Chí Minh
Đại biểu Nguyễn Phước Lộc đề nghị Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong thực hiện nhiệm vụ pháp chế và thanh tra của Ủy ban Dân tộc. Đồng thời nhận định về năng lực đội ngũ công chức làm nhiệm vụ này.
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho biết, về công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong các lĩnh vực pháp chế, thanh tra, trong những năm qua Ủy ban Dân tộc(UBDT) luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trọng tâm là xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật, bảo đảm sự tuân thủ pháp luật, giám sát, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các chương trình, dự án, đề án, chính sách nhằm thực hiện có hiệu quả chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công tác dân tộc. Bộ trưởng, Chủ nhiệm chỉ đạo phân công 01 Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm trực tiếp phụ trách công tác pháp chế và 01 Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm trực tiếp phụ trách công tác thanh tra.
Đối với công tác pháp chế: Thực hiện Nghị định số 55/2011 / NĐ - CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế và kế hoạch hàng năm của Bộ Tư pháp, Lãnh đạo Ủy ban chỉ đạo xây dựng kế hoạch hàng năm và tổ chức thực hiện, các nhiệm vụ chính như: xây dựng pháp luật; rà soát, hệ thống hóa, hợp nhất, kiểm tra, xử lý, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; kiểm tra, theo dõi tình hình thi hành pháp luật; kiểm soát thủ tục hành chính; hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ công tác pháp chế cho cơ quan chuyên môn về công tác dân tộc cấp tỉnh.
Đối với công tác thanh tra: Hằng năm, căn cứ vào chương trình, định hướng thanh tra của Thanh tra Chính phủ, Kế hoạch của Kiểm toán Nhà nước, lãnh đạo Ủy ban chỉ đạo xây dựng Kế hoạch thanh tra hằng năm của UBDT và tổ chức triển khai thực hiện theo kế hoạch, nhất là thực hiện các cuộc thanh tra về thực hiện chính sách dân tộc, đảm bảo thời gian và chất lượng.
Về kết quả thực hiện công tác pháp chế, thanh tra, đối với thực hiện công tác pháp chế, trong giai đoạn 2011 - 2017 công tác pháp chế của UBDT đã đạt được một số kết quả nổi bật như sau: Tham mưu cho Chính phủ xây dựng, ban hành Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14/01/2011 về Công tác dân tộc và tổng kết 05 năm thực hiện Nghị định. Nghiên cứu, đề xuất dự án Luật Hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS và MN) trình cơ quan có thẩm quyền. Chủ trì soạn thảo và tham gia xây dựng, thẩm định, ban hành 25 Thông tư, Thông tư liên tịch với các Bộ, ngành liên quan. Tham gia góp ý dự thảo nhiều văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) của các Bộ, ngành. Kiểm tra, rà soát trên 250 văn bản các loại đảm bảo chất lượng, kịp thời phát hiện những nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, không phù hợp dề kiến nghị sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của pháp luật. Hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ công tác pháp chế đối với cơ quan công tác dân tộc cấp tỉnh. Công bố Tập hệ thống hóa VBQPPL thuộc phạm vi quản lý nhà nước của UBDT phục vụ cho việc tra cứu, áp dụng VBQPPL. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với vùng DTTS và MN với phương châm kiên trì, “mưa dầm thấm lâu" đã giúp đồng bào DTTS nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, tác động mạnh mẽ đến tư duy và hành động của đồng bào. UBDT đã tổ chức trên 30 hội nghị, hội thi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho hơn 3. 000 đại biểu của 300 xã thuộc 60 huyện của 30 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về những nội dung cơ bản, thiết thực liên quan đến đời sống của đồng bào. Tổ chức 13 Hội thi tìm hiểu pháp luật cho đồng bào DTTS cấp tỉnh, khu vực và toàn quốc; 15 Hội nghị tuyên truyền pháp luật cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức người lao động trong cơ quan UBDT; 03 Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho hơn 360 lượt đại biểu là cán bộ làm công tác dân tộc của 52 tỉnh khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung - Tây Nguyên và khu vực Tây Nam Bộ.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến
Đối với kết quả thực hiện công tác thanh tra, trong giai đoạn 2011 - 2017, công tác thanh tra của UBDT đã đạt được một số kết quả nổi bật như sau: UBDT đã chỉ đạo thực hiện trên 47 cuộc thanh tra chuyên ngành, 14 cuộc thanh tra hành chính và kiểm tra thực hiện kết luận thanh tra tại các đơn vị thuộc Ủy ban và địa phương. Nội dung chủ yếu là thanh tra việc thực hiện các chính sách theo các chương trình, quyết định của Thủ tướng Chính phủ như: Chương trình 135; chính sách hỗ trợ di dân thực hiện định canh, định cư cho đồng bào DTTS; chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS; chính sách đối với người có uy tín, chính sách cử tuyển đối với học sinh người DTTS… Các cuộc thanh tra đã đảm bảo nội dung, chất lượng, thời hạn theo đúng kế hoạch, đáp ứng được yêu cầu của Lãnh đạo Uỷ ban. Qua thanh tra, các Đoàn Thanh tra của UBDT chỉ ra những ưu điểm và hạn chế trong việc chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện của các đơn vị, các địa phương về công tác dân tộc. Từ đó, kiến nghị các biện pháp xử lý về kinh tế, hành chính, kỷ luật theo đúng quy định của nhà nước, đồng thời, đề xuất sửa đổi bổ sung các chính sách cho phù hợp.
Về đội ngũ công chức thực hiện công tác pháp chế, thanh tra, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến cho biết, Vụ Pháp chế là đơn vị đầu mối, chủ trì tham mưu cho Lãnh đạo Ủy ban về công tác pháp chế của UBDT. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Vụ Pháp chế được quy định tại Quyết định 232/QĐ-UBDT ngày 05 tháng 5 năm 2017 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc. Hiện nay, Vụ Pháp chế có 13 công chức, 13/13 đảng viên (trong đó có 01 đảng viên dự bị) 01 Vụ trưởng, 02 Phó Vụ trưởng, có 6 chuyên viên chính (chiếm 46,15%), 7 chuyên viên (chiếm 53,85%). Về trình độ chuyên môn, 100% công chức vụ Pháp chế có trình độ đại học trở lên (gồm 7 cử nhân, 5 thạc sỹ, 1 nghiên cứu sinh) có chuyên ngành đào tạo phù hợp, kinh nghiệm thực tiễn về công tác pháp chế. Hằng năm, 100 % công chức làm công tác pháp chế được đánh giá là hoản thành tốt nhiệm vụ trở lên. UBDT có 14 báo cáo viên pháp luật cấp Trung ương kiêm nhiệm thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật và các hội đồng, tổ công tác thực hiện nhiệm vụ công tác pháp chế như Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật của UBDT, kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực công tác dân tộc. Các Vụ đơn vị chức năng thuộc Ủy ban phối hợp chặt chẽ để thực hiện công tác pháp chế hằng năm, các công chức, viên chức của UBDT đều được tập huấn về nghiệp vụ liên quan đến công tác pháp chế để nâng cao trình độ, cập nhật kịp thời các quy định mới. Đội ngũ báo cáo viên pháp luật đều có trình độ cử nhân trở lên, có nhiều năm kinh nghiệm và chuyên môn sâu về lĩnh vực luật học và chính sách dân tộc.
Đội ngũ làm công tác thanh tra UBDT có chức năng giúp Bộ trưởng, Chủ nhiệm quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực công tác dân tộc theo quy định của pháp luật. Cơ cấu tổ chức của Thanh tra UBDT dược quy định tại Quyết định số 263/QĐ-UBDT ngày 24/5/2017 của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban và các VBQPPL của ngành Thanh tra. Thanh tra UBDT được thành lập từ năm 1998 sau khi tách ra từ vụ Tổ chức cán bộ. Hiện nay, Thanh tra Ủy ban có 18 công chức, 18/18 đồng chí là đảng viên, có 01 Chánh Thanh tra, 02 Phó Chánh Thanh tra, 04 phòng nghiệp vụ”. Các phòng nghiệp vụ được quy định rõ chức năng, nhiệm vụ. Đến nay, cơ cấu tổ chức của Thanh tra Ủy ban cơ bản được kiện toàn theo quy định của Thanh tra Chính phủ. Về trình độ chuyên môn, Thanh tra Ủy ban có 100 % công chức có trình độ đại học trở lên, trong đó 04 / 18 đồng chí có trình độ thạc sỹ. Đội ngũ công chức Thanh tra Ủy ban bao gồm: 07 thanh tra viên chính, 10 thanh tra viên, 01 chuyên viên. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra, nhất là thanh tra các chính sách dân tộc, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các Vụ, đơn vị thuộc Ủy ban và các cộng tác viên thanh tra. Năng lực đội ngũ công chức Thanh tra Ủy ban và cộng tác viên thanh tra cơ bản đáp ứng được yên cầu nhiệm vụ công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực công tác dân tộc.
Nhận định về đội ngũ công chức thực hiện công tác pháp chế, thanh tra, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến nêu rõ, nhìn chung, lực lượng công chức làm công tác pháp chế và công tác thanh tra của UBDT về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu về năng lực, trình độ chuyên môn, kỹ năng, nghiệp vụ. Số lượng, cơ cấu tổ chức bảo đảm theo đúng quy định, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn về công tác pháp chế, công tác thanh tra của UBDT./.