Chất vấn các thành viên Chính phủ tại phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ĐBQH Y Nhàn (Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum) cho biết, thời gian qua nhờ chính sách đầu tư của nhà nước, cơ sở hạ tầng kỹ thuật vùng miền núi đã được cải thiện một bước, tuy nhiên nhiền nơi cơ sở thiết yếu còn chưa đầy đủ và đồng bộ, nhất là giao thông, cầu dân sinh, nước sinh hoạt, nhiều thôn, bản vùng sâu, vùng xa, gây nhiều khó khăn tới đời sống sinh hoạt, sản xuất, đi lại của người dân.
ĐBQH Y Nhàn đề nghị Chính phủ, các thành viên Chính phủ có giải pháp khắc phục tình trạng này.
ĐBQH Y Nhàn (Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum) chất vấn các thành viên Chính phủ tại phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Trả lời chất vấn ĐBQH Y Nhàn, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, theo Luật Ngân sách hiện nay và theo phân cấp quản lý thì Bộ Giao thông vận tải sẽ chịu trách nhiệm trước Trung ương và được sử dụng ngân sách Trung ương để tiến hành đầu tư, nâng cấp, mở rộng, sửa chữa quốc lộ. Hệ thống đường cấp tỉnh, cấp huyện và đường nông thôn trách nhiệm chính thuộc chính quyền các địa phương.
Trong thời gian vừa qua, thực hiện chủ trương của Trung ương, cách đây 5 năm Trung ương ban hành đề án xây dựng đến trung tâm các xã chưa có đường ôtô. Bộ Giao thông vận tải cũng thực hiện một số chương trình từ thiện để hỗ trợ đường giao thông cho các địa phương, trong đó có dự án 186 cầu treo cho các tỉnh miền núi phía Bắc, miền Trung - Tây Nguyên. Bộ Giao thông vận tải cũng tranh thủ các nguồn vốn ODA của các ngân hàng như Ngân hàng thế giới, Ngân hàng châu Á để thực hiện các dự án hỗ trợ giao thông nông thôn cho các tỉnh có đông đồng bào dân tộc, những tỉnh khó khăn.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn ĐBQH Y Nhàn
Như vậy, những đề án trung ương quyết định như đường đến trung tâm xã, tranh thủ các nguồn vốn trung ương để hỗ trợ cho các địa phương có nhiều khó khăn, còn trách nhiệm chính của đầu tư hệ thống giao thông nông thôn vẫn là chính quyền địa phương. Nếu ngân sách địa phương khó khăn thì các địa phương có thể xây dựng các đề án của địa phương mình để báo cáo với trung ương xin hỗ trợ. Bộ Giao thông vận tải cũng đã phối hợp với các địa phương thực hiện chương trình phát triển đường giao thông nông thôn theo hình thức kết hợp giữa vốn nhà nước và nhân dân cùng làm.
Bên cạnh đó, hiện nay phong trào làm đường ở các thôn, ấp, trong xã, liên xã thực hiện rất tốt. Với nhiều chủ trương như vậy, 95% đường đến trung tâm xã, đặc biệt các tỉnh ở gần các thành phố lớn và các vùng đồng bằng thì tỷ lệ phủ kín tốt hơn. Còn các tỉnh miền núi, các tỉnh vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều sông nước thì tỷ lệ này thấp hơn, nhưng bình quân cả nước là 95%.
Theo Luật Ngân sách, trách nhiệm xây dựng đường giao thông nông thôn là của các địa phương. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cũng đề nghị các địa phương khó khăn phải kiến nghị để Chính phủ xem xét và thực hiện hoặc có thể cùng với Bộ đề xuất với Chính phủ để Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư cho tất cả các tỉnh.
Hiện nay Bộ Giao thông vận tải đang triển khai Chương trình VRAM là hỗ trợ cho các tỉnh có đông đồng bào dân tộc còn nhiều khó khăn. Riêng tại tỉnh Kon Tum, Bộ Giao thông vận tải đang triển khai 21 cầu với kinh phí khoảng 40 tỷ.
Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể, phần hỗ trợ này là hỗ trợ cho địa phương, còn trách nhiệm chính vẫn là chính quyền cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã phải xuất ngân sách để cùng với nhân dân xã hội hóa hệ thống đường. Nếu địa phương nào làm tốt hệ thống giao thông nông thôn thì chắc chắn rằng công tác xóa đói, giảm nghèo ở địa phương đó và đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương đó có nhiều cơ hội tiếp cận xóa nghèo bền vững.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đề nghị các tỉnh quan tâm nhiều hơn tới phát triển hệ thống hạ tầng cơ sở vật chất tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bộ Giao thông vận tải sẽ hỗ trợ trong khả năng cho phép./.