Đại biểu Bùi Thu Hằng cho biết, y tế cơ sở nước ta được Tổ chức Y tế thế giới đánh giá cao, là điểm sáng trên thế giới, vì có mạng lưới y tế cơ sở rộng khắp đến tận xã, phường và tới cả thôn, bản. Trong giai đoạn vừa qua, được Đảng, Chính phủ hết sức quan tâm, coi y tế cơ sở, là nền tảng của ngành y tế, y tế cơ sở đã đạt được những thành tựu quan trọng.
Đến hết năm 2019, tỷ lệ trạm y tế có đủ điều kiện khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đạt 92,6%, tỷ lệ xã đạt bộ tiêu chí quốc gia về y tế đạt 91,9%. Y tế cơ sở đã phát huy vai trò trong phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân, với phương châm đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng, do đó đã kiểm soát tốt dịch bệnh, vừa qua là dịch bệnh Covid-19.
%20(1).jpg)
Đại biểu Bùi Thu Hằng – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hoà Bình phát biểu tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
Tuy nhiên theo đại biểu Bùi Thu Hằng, bên cạnh những kết quả đạt được, y tế cơ sở còn nhiều những hạn chế mà báo cáo chưa đề cập. Thứ nhất, chất lượng nguồn nhân lực còn yếu, số lượng còn thiếu, việc đào tạo, cập nhật thường xuyên về kiến thức, kỹ năng y khoa còn hạn chế.
Thứ hai, chế độ, chính sách đãi ngộ cho cán bộ y tế cơ sở chưa khuyến khích cán bộ y tế công tác lâu dài và gắn bó với y tế cơ sở, đặc biệt là những vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
Thứ ba, nhiều địa phương cấp kinh phí chi thường xuyên cho các trạm y tế rất thấp, chỉ từ 10 đến 30 triệu/năm. Bên cạnh đó, việc giao tự chủ chi thường xuyên cho các trung tâm y tế huyện, mặc dù các trung tâm này thu không đủ chi nên rất khó khăn trong việc đảm bảo nguồn tài chính cho việc đào tạo, giám sát các trạm y tế.
Thứ tư, nhiều trạm y tế được xây dựng đã lâu, xuống cấp nghiêm trọng, trang thiết bị thiếu thốn, không được đầu tư.
Đại biểu Bùi Thu Hằng cho biết, theo Báo cáo của Chính phủ về tình hình quản lý, sử dụng Quỹ bảo hiểm y tế năm 2019 cho thấy, số chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế chủ yếu tập trung ở tuyến trung ương và tuyến tỉnh, chiếm 65,6% tổng chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, trong khi số lượt khám chữa bệnh chiếm 25,3%. Chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế rất thấp ở tuyến xã, chỉ chiếm 2,2% tổng số chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2019, tiếp tục giảm so với năm 2018.
“Như vậy, khám, chữa bệnh tuyến xã là tuyến gần dân nhất nhưng người dân đến khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ngày càng giảm và chưa có dấu hiệu cải thiện nếu không có chính sách và giải pháp phù hợp”, đại biểu Bùi Thu Hằng nói.
Từ những hạn chế, bất cập trên, để nâng cao năng lực của tuyến y tế cơ sở, theo Nghị quyết số 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, đại biểu Bùi Thu Hằng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến y tế cơ sở để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Bên cạnh đó, bố trí ngân sách trung ương để hỗ trợ cho các địa phương chưa cân đối được ngân sách, đầu tư cho các cho y tế cơ sở. Đặc biệt, ưu tiên đầu tư các trạm y tế vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Chỉ đạo các địa phương ưu tiên phân bổ ngân sách cho y tế và đảm bảo dành tối thiểu 30% ngân sách y tế cho y tế dự phòng.
Cùng với đó, đại biểu Bùi Thu Hằng đề nghị Bộ Y tế xây dựng hệ thống chuyển tuyến hiệu quả, đảm bảo tăng cường khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ngay tại tuyến y tế cơ sở, giảm tỷ lệ khám, chữa bệnh tại tuyến tỉnh, tuyến trung ương đối với những bệnh thông thường.
Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh việc luân phiên cán bộ y tế từ tuyến trên xuống tuyến dưới, tăng cường đào tạo, chuyển giao kỹ thuật và nâng cao năng lực chuyên môn cho y tế cơ sở dưới nhiều hình thức.
Đại biểu Bùi Thu Hằng cũng đề nghị Bộ Y tế có giải pháp kịp thời để hạn chế những tác động của việc thực hiện quy định tại khoản 6 Điều 22 Luật Bảo hiểm y tế bắt đầu thực hiện thông tuyến tỉnh từ ngày 01/01/2020, có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng quá tải ở tuyến tỉnh và trống vắng ở y tế cơ sở.