Đại biểu Quốc hội Phạm Thành Tâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang phát biểu từ điểm cầu trực tuyến
Tham gia ý kiến tại phiên thảo luận, Đại biểu Quốc hội Phạm Thành Tâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Hậu Giang bày tỏ sự nhất trí cao với dự thảo Luật Biên phòng Việt Nam mà Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này và Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Để góp phần hoàn thiện dự thảo Luật Biên phòng Việt Nam, đại biểu tham gia đóng góp một số vấn đề như sau:
Về tên của dự thảo luật, đại biểu tán thành với tên của dự thảo luật là Luật Biên phòng Việt Nam với những lý do đã được giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, phù hợp với Nghị quyết số 33 ngày 28/9/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách pháp luật về xây dựng, quản lý bảo vệ biên giới quốc gia, phù hợp với thực tiễn, bảo đảm thống nhất, đồng bộ, sớm ban hành Luật Biên phòng Việt Nam và Nghị quyết số 78 ngày 11/6/2019 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật và pháp lệnh năm 2019.
Về phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật ở Điều 1, đại biểu nhất trí với dự thảo luật quy định phạm vi điều chỉnh Luật Biên phòng Việt Nam. Luật này quy định chính sách, nguyên tắc, nhiệm vụ hoạt động, lực lượng bảo đảm và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân về biên phòng, vì Ban soạn thảo đã có sự tiếp thu các ý kiến nghiên cứu, rà soát, chỉnh lý Điều 1 phạm vi điều chỉnh để phù hợp với tên luật, khái niệm biên phòng nhằm thể chế hóa quan điểm của Đảng tại Nghị quyết số 33, tránh chồng chéo, mâu thuẫn với các luật khác, nhất là Luật Biên giới quốc gia, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và có tính khả thi.
Điều 16 dự thảo luật quy định hạn chế hoặc tạm dừng hoạt động ở vành đai biên giới, khu vực biên giới, qua lại biên giới. Bởi vì xuất phát từ tính chất, yêu cầu của tình hình sự kiện, vụ việc trên biên giới có tính cấp bách, khẩn cấp cần giải quyết ngay liên quan đến chủ quyền lãnh thổ biên giới quốc gia, tính mạng, sức khỏe người dân, v.v. ở hai bên biên giới để kịp thời ngăn chặn các hậu quả xảy ra nên các văn bản pháp luật hiện hành giao quyền cho Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy biên phòng cấp tỉnh và Đồn trưởng Đồn biên phòng quyết định việc hạn chế hoặc tạm dừng hoạt động ở vành đai biên giới, khu vực biên giới, qua lại biên giới là hoàn toàn cần thiết và phù hợp với thực tiễn.
Hai, các văn bản pháp luật trong nước, Luật Biên giới quốc gia, Pháp lệnh Bộ đội biên phòng cũng như các hiệp định về quy chế quản lý biên giới, đất liền và cửa khẩu biên giới đất liền giữa Việt Nam với các nước có chung đường biên giới đều quy định Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy biên phòng cấp tỉnh và Đồn trưởng Đồn biên phòng có quyền hạn chế hoặc tạm dừng hoạt động ở vành đai biên giới, khu vực biên giới, qua lại biên giới trong trường hợp vì lý do quốc phòng, an ninh, bảo đảm an ninh quốc gia, an toàn tính mạng của nhân dân, ngăn chặn dịch bệnh lan truyền.
Ba, quyền hạn nêu trên hiện đang được quy định tại Pháp lệnh Bộ đội biên phòng, Nghị định số 2 ngày 6/1/1998 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Bộ đội biên phòng, Nghị định số 112 ngày 21/11/2014 của Chính phủ quy định về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền. Việc quy định trong dự thảo luật này bảo đảm tính pháp lý các quy định hiện hành, hạn chế quy định tại các văn bản dưới luật. Từ năm 1998 đến tháng 4/2020 Đồn trưởng Đồn Biên phòng, Chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng cấp tỉnh đã ban hành 1021 quyết định hạn chế hoặc tạm dừng một số hoạt động ở vành đai biên giới, khu vực biên giới, qua lại biên giới.
Thực tiễn hiện nay, quyền hạn này của Bộ đội biên phòng đến nay chưa có bất cập, vướng mắc gì lớn ở khu vực biên giới, cửa khẩu. Đặc biệt, từ tháng 2 năm 2020 đến nay để đảm bảo phòng, chống dịch COVID-19 theo chỉ đạo của Chính phủ, Đồn trưởng Đồn biên phòng, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy biên phòng cấp tỉnh đã ban hành các quyết định hạn chế hoặc tạm dừng một số hoạt động ở vành đai biên giới, khu vực biên giới như họp chợ, tổ chức lễ hội, v.v.. Quyết định hạn chế, tạm dừng hoạt động qua lại biên giới tại cửa khẩu, lối mở đối với người, phương tiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, bảo đảm không để dịch bệnh COVID-19 lây lan qua biên giới vào nội địa. Như vậy, có thể khẳng định rằng quy định về quyền hạn tạm dừng ở vành đai biên giới, khu vực biên giới, qua lại biên giới của Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy biên phòng, Đồn trưởng Đồn biên phòng là hoàn toàn phù hợp với nội lực, ngoại lực và thực tiễn áp dụng của Bộ đội biên phòng ở khu vực biên giới và cửa khẩu trong thời gian qua./.