Cơ bản nhất trí với dự thảo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đại biểu Nguyễn Thị Phúc cho rằng, việc ban hành luật đã thể chế hóa quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng về kiện toàn, sắp xếp bộ máy, tinh gọn đầu mối bên trong, gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của từng tổ chức cơ sở, cụ thể hóa và tạo cơ sở pháp lý để đảm bảo thi hành quy định của Hiến pháp năm 2013 về quyền con người, quyền công dân, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế hiện nay. Đồng thời, việc ban hành luật đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, tương xứng trong xây dựng hoạt động quản lý, sử dụng các lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật khác về an ninh, trật tự ở địa bàn cơ sở.
Đại biểu Nguyễn Thị Phúc – Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên phát biểu tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Phúc, dự thảo luật đã điều chỉnh thống nhất nhiệm vụ, quyền hạn của các lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, công an xã bán chuyên trách thành nhiệm vụ chung của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, xác định cụ thể phạm vi, giới hạn, phương thức, trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Việc quy định nhiệm vụ, quyền hạn đảm bảo phù hợp với năng lực, trình độ của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở và thể hiện rõ đây là lực lượng tham gia phối hợp, hỗ trợ công an cấp xã trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự ở cơ sở, không trùng giẫm với nhiệm vụ của công an cấp xã chính quy và chính quyền cơ sở.
Cụ thể có 7 nhóm nhiệm vụ: Thứ nhất, hỗ trợ thu thập, tổng hợp tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn phụ trách. Thứ hai, tham gia hỗ trợ, phối hợp phổ biến, tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật về đảm bảo an ninh, trật tự, xây dựng phòng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Thứ ba, phối hợp đề xuất tổ chức thực hiện quy định về phòng, chống thiên tai, phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ. Thứ tư, phối hợp tổ chức thực hiện công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội trên địa bàn. Thứ năm, phối hợp, tham gia vận động, thuyết phục, cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ người vi phạm pháp luật đã bị xử lý trở về sinh sống tại cộng đồng. Thứ sáu, bắt người phạm tội quả tang, người đang bị truy nã, tham gia phối hợp truy bắt người đang bị truy nã, người trốn thi hành án phạt tù. Thứ bảy, phối hợp tổ chức thực hiện đảm bảo trật tự, an toàn giao thông và các nhiệm vụ khác về an ninh, trật tự.
Bên cạnh đó, việc sắp xếp, thống nhất lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, công an xã bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ công an xã thành một lực lượng với tên gọi chung là Lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được bố trí thành tổ an ninh, trật tự ở thôn, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương thuộc địa bàn cấp xã sẽ góp phần đảm bảo việc thực hiện nhiệm vụ của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở được đồng bộ, thống nhất, tránh chồng chéo, mâu thuẫn. Kiện toàn, tinh gọn bộ máy theo chủ trương chung hiện nay cũng như kiện toàn lực lượng để có điều kiện tập trung nguồn lực, cơ sở vật chất bảo đảm điều kiện cho hoạt động của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được tốt hơn, thực chất hơn.
Bên cạnh đó, xác định rõ chủ thể chịu trách nhiệm chính trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; khắc phục thực trạng hiện nay đã có nhiều lực lượng cùng tham gia nhưng không xác định được chủ thể chịu trách nhiệm chính làm thay đổi, nhìn nhận, đánh giá của người dân về vị trí, vai trò của lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở theo hướng tích cực; khắc phục, hạn chế, bất cập hiện nay khi rất khó phân biệt tên gọi, nhiệm vụ, quyền hạn, trang phục, địa bàn và phạm vi hoạt động của các lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở và giảm số người hoạt động trong lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, giảm chi ngân sách.
Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đại biểu Nguyễn Thị Phúc đánh giá, dự thảo luật đã quy định trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp, trách nhiệm của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong việc quản lý, giám sát hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Bộ Công an chịu trách nhiệm trước Chính phủ quản lý nhà nước về lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Về quan hệ công tác của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đại biểu Nguyễn Thị Phúc cho biết, dự thảo luật quy định lực lượng này chịu sự giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã, chịu sự quản lý, điều hành, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân cấp xã, sự chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ bảo vệ an ninh, trật tự của cơ quan công an và tham gia cùng công an cấp xã trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự ở cơ sở đối với các cơ quan, tổ chức đóng trên địa bàn cấp xã. Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở phối hợp với lực lượng dân quân tự vệ, toàn thể quần chúng, lực lượng bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp đóng trên địa bàn tham mưu theo sự chỉ đạo của Ủy ban nhân dân, Công an cấp xã trực tiếp quản lý, xây dựng kế hoạch phối hợp và tổ chức thực hiện kế hoạch phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và các vi phạm pháp luật khác về an ninh, trật tự trên địa bàn phụ trách.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Phúc, đây là những vấn đề mới mà pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể, việc quy định trong luật này sẽ tạo cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm, quan hệ phối hợp của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở trong việc thực hiện công tác bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở.
Về bảo đảm điều kiện hoạt động đối với lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở, đại biểu Nguyễn Thị Phúc đánh giá, dự thảo luật quy định việc bảo đảm điều kiện hoạt động cho lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự cơ sở do ngân sách địa phương hỗ trợ, cân đối kết hợp với huy động nguồn lực trong dân. Theo đó, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được hưởng mức hỗ trợ hàng tháng, được hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế theo mức do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.