Đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm - Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình
Phát biểu tại phiên thảo luận trực tuyến của Quốc hội về dự thảo Luật Cảnh sát cơ động (CSCĐ), đại biểu Nguyễn Thị Minh tâm bày tỏ nhất trí cao với Tờ trình dự án Luật CSCĐ do Chính phủ trình Quốc hội để cho ý kiến tại Kỳ họp này.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm, việc xây dựng dự án Luật CSCĐ hiện nay là rất cần thiết, có cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn, đồng thời việc ban hành Luật nhằm cụ thể hóa nội dụng bảo vệ quyền con người, quyền công dân đã được quy định trong Hiến pháp năm 2013. CSCĐ là lực lượng nòng cốt, thường gọi là “quả đấm thép” của Công an nhân dân trong thực hiện biện pháp vũ trang bảo vệ an ninh trật tự, xử lý kịp thời các họat động gây phương hại an ninh trật tự, biểu tình, bạo loạn, trấn áp các băng đảng, ổ nhóm, đối tượng tội phạm nguy hiểm, có tổ chức, bảo vệ an toàn các sự kiện, mục tiêu quan trọng... Thực tiễn đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ cho lực lượng này là hết sức nặng nề.
Công tác của CSCĐ, đặc biệt trong đấu tranh với các chuyên án có liên quan đến sinh mạng, tính mạng của cán bộ chiến sĩ và những người có liên quan cần phải xử lý ngay nếu không hậu quả sẽ khôn lường. Bên cạnh đó, nhiều yêu cầu, nhiệm vụ đòi hỏi phải huy động trang bị vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện hiện đại và số lượng CBCS đông, sự phối hợp của nhiều lực lượng. Sau 7 năm thực hiện, Pháp lệnh CSCĐ đã bộc lộ những hạn chế, bất cập (như chưa quy định rõ, đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, hoạt động; cơ chế chỉ huy, chỉ đạo, thẩm quyền điều động; quan hệ phối hợp giữa CSCĐ và các lực lượng khác; chế độ, chính sách đối với CSCĐ…), từ đó đặt ra yêu cầu cần thiết phải có khung khổ pháp lý đầy đủ, ở mức cao hơn là xây dựng Luật làm cơ sở, hành lang pháp lý vững chắc để xây dựng và tổ chức hoạt động của CSCĐ bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ mà không sợ vi phạm Hiến pháp, pháp luật, vi phạm nhân quyền.
Về hồ sơ dự án Luật, theo đại biểu Cơ quan soạn thảo đã được chuẩn bị công phu, cơ bản bảo đảm yêu cầu, chất lượng. Bố cục, nội dung các điều luật trong Dự thảo phù hợp, chặt chẽ, đầy đủ, thống nhất với Luật Công an nhân dân và các luật khác có liên quan.
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Minh Tâm tham gia thêm một số ý kiến cụ thể như sau:
Thứ nhất, về Bố cục. Để quá trình triển khai, áp dụng Luật đảm bảo tính thống nhất, đồng thời đồng bộ với Luật Công an nhân dân 2018, Luật Cảnh vệ năm 2017, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung thêm 1 chương quy định về nội dung khen thưởng, xử lý kỷ luật.
Thứ hai, tại Điểm d, Khoản 2 , Điều 9 về nhiệm vụ của CSCĐ, đại biểu đề nghị bổ sung, cụ thể hóa nhiệm vụ “bảo vệ các đoàn lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, khách quốc tế”. Đại biểu cho rằng đây là một nhiệm vụ quan trọng của CSCĐ.
Thứ ba, về hệ thống tổ chức của CSCĐ (Điều 13): Dự thảo Luật đưa ra 02 phương án trình Quốc hội cho ý kiến. Đại biểu đồng tình chọn phương án 1 là: Chỉ quy định mang tính nguyên tắc về hệ thống tổ chức của CSCĐ, còn những vấn đề cụ thể trong tổ chức, bộ máy, cơ cấu lực lượng CSCĐ giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định, vừa thống nhất với quy định của Luật Công an nhân dân năm 2018, vừa bảo đảm tính ổn định của Luật (vì căn cứ yêu cầu thực tiễn công tác bảo đảm an ninh trật tự có thể phải sắp xếp lại cơ cấu lực lượng của CSCĐ).
Thứ tư, về điều động CSCĐ tại Điều 18, đại biểu cho rằng đây là quy định hết sức quan trọng, dự thảo Luật đã kế thừa, phát triển, bổ sung và quy định cụ thể hơn so với Pháp lệnh 2013. Tuy nhiên, tại điểm b, khoản 3 về thẩm quyền của Giám đốc CA cấp tỉnh điều động CSCĐ trong trường hợp cấp bách “phải kịp thời báo cáo Bộ trưởng Bộ Công an”. Với quy định này, đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu để quy định rõ, cụ thể như thế nào là cấp bách nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Giám đốc Công an cấp tỉnh chủ động, linh hoạt trong việc điều động CSCĐ, đồng thời để thống nhất áp dụng trên toàn quốc, tránh tình trạng mỗi địa phương có một cách hiểu khác nhau.
Thứ năm, tại Điều 7 về nội dung Hợp tác quốc tế, đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu, cân nhắc để quy định nội dung này đảm bảo phù hợp với nguyên tắc đối ngoại tránh chồng chéo thẩm quyền vì lực lượng cảnh sát cơ động thuộc lực lượng của Bộ Công an.
Thứ sáu, tại Điều 8 về “Các hành vi bị nghiêm cấm”, đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo xem xét, quy định rõ, cụ thể hơn và phù hợp đảm bảo tính logic với nội dung của dự án Luật về phạm vi điều chỉnh là “cán bộ chiến sĩ cảnh sát cơ động”. Theo đó, đại biểu đề nghị Điều 8 quy định 2 khoản: 1 khoản đối với người ngoài lực lượng cán bộ chiến sĩ CSCĐ và 1 khoản quy định đối với cán bộ, chiến sĩ CSCĐ.
Tại khoản 2, Điều 8 nên bỏ từ “cố ý” sau cụm từ “Chiếm đoạt, hủy hoại”. Vì làm hư hỏng có thể do cố ý hoặc vô ý, theo đó tùy tính chất, mức độ, hậu quả để có chế tài xử lý kể cả lỗi vô ý.
Thứ bảy, tại khoản 4, Điều 14 về “Nghĩa vụ và trách nhiệm của cán bộ chiến sĩ cảnh sát cơ động”, đại biểu đề nghị thay từ “giữ bí mật nhà nước” thành “bảo vệ” bí mật nhà nước. Vì “bảo vệ” có nghĩa rộng hơn và thống nhất với Luật Bảo vệ bí mật nhà nước.
Thứ tám, tại Điều 21 về “Trang bị của CSCĐ”: Với khoản 2, đại biểu đề nghị thay từ “tàu thuyền” bằng “tàu thủy” để thống nhất với khoản 2 Điều 7. Bên cạnh đó, đề nghị rà soát từ “tàu thuyền” hay “tàu thủy” để quy định thống nhất với các Luật khác có liên quan.
Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Minh Tâm bày tỏ quan điểm không đồng tình với ý kiến của đại biểu tỉnh Bến Tre khi cho rằng quy định như Dự thảo là phù hợp. Theo dại biểu, phải tùy vào từng trường hợp lĩnh vực cụ thể để tuyển chọn các độ tuổi phù hợp với nhiệm vụ, lĩnh vực.