TỔNG THUẬT SÁNG 14/11: QUỐC HỘI THẢO LUẬN VỀ DỰ ÁN LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI)
Đánh giá kỹ tác động về cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp.
Đại biểu Phan Thái Bình – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam hoan nghênh tinh thần của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thay mặt Chính phủ trong thời gian rất ngắn nhưng đã kịp thời có một số định hướng, tiếp thu và giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ. Đây là một cơ sở rất quan trọng để phục vụ cho buổi thảo luận tại hội trường hôm nay. Nhiều nội dung các đại biểu thảo luận ở tổ đã được giải trình và tiếp thu bước đầu.
Đại biểu Phan Thái Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam góp ý vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Về việc thể chế hóa chủ trương theo Nghị quyết 18 của Trung ương là định hướng tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại, từ thực tiễn, đại biểu Phan Thái Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam đề nghị vấn đề này cần phải xem xét một cách thấu đáo. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đây là vấn đề còn rất nhiều ý kiến đại biểu có quan điểm rất khác nhau. Đại biểu đề nghị cần nhận thức rõ vấn đề tự thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người dân là giới hạn ở mức độ nào và thỏa thuận về những vấn đề gì. Dự thảo luật đề cập đến vấn đề thỏa thuận trong chuyển nhượng quyền sử dụng, quy định này có nhiều cách hiểu khác nhau, trong đó quyền sử dụng loại đất giữa người dân và doanh nghiệp hay thỏa thuận về giá đất?
Để thể chế hóa chủ trương này, đại biểu Phan Thái Bình đề nghị cơ quan soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra sắp tới cần đánh giá tác động kỹ hơn, cần thiết phải lấy ý kiến rộng rãi hơn và tổng kết từ thực tiễn. Bởi đây là vấn đề trong thực tiễn vừa qua phát sinh rất nhiều vấn đề về đơn thư khiếu nại, tố cáo xung quanh lĩnh vực đất đai. Bởi giữa cùng một khu vực nhưng nếu Nhà nước thu hồi đất đền bù cho người dân để phục vụ các lợi ích quốc gia, công cộng, quốc phòng, an ninh thì đền bù theo giá nhà nước. Nhưng cũng ở khu vực đó, nhưng doanh nghiệp thỏa thuận thì thường giá cao hơn giá của Nhà nước, do vậy phát sinh ra so bì và khiếu nại rất phức tạp.
Đại biểu nêu quan điểm cần thể chế quan điểm này với tinh thần tự thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người dân trong việc quyết định quyền sử dụng đất, có giao cho doanh nghiệp hay không, hay góp vốn, hay là định giá… để 2 bên đi đến một sự thống nhất. Tuy nhiên, về giá đền bù, theo đại biểu phải thống nhất một mức giá theo quy định của giá nhà nước để đảm bảo sự công bằng, minh bạch, khách quan. Đồng thời, quan tâm đến cơ chế và kiểm soát thỏa thuận đến giới hạn nào và ai kiểm soát việc thỏa thuận; vai trò quản lý nhà nước trong dự thảo cũng chưa rõ.
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa người dân, Nhà nước và doanh nghiệp.
Đối với vấn đề định giá đất, đại biểu Phan Thái Bình đề nghị quy định, thể chế thật kỹ về tiêu chí, các điều kiện, các căn cứ về cứ pháp lý, căn cứ vào thực tiễn, những cơ sở để tham khảo, hội đồng định giá, các thành phần tham gia định giá để đảm bảo định giá sát với giá thị trường. Đại biểu nhấn mạnh, việc bỏ khung giá đất và định giá hàng năm, nhưng nguyên tắc của giá thị trường sẽ có lúc lên và lúc xuống, nhưng lâu nay việc định giá đất thường năm sau cao hơn năm trước.
Đại biểu đề nghị phải xác định rất cụ thể trong dự án luật lần này và giải quyết được hài hòa mối quan hệ giữa người dân, Nhà nước và doanh nghiệp. Bởi vì thực tiễn đã chứng minh, tâm lý của người dân khi Nhà nước thu hồi đất, áp giá đền bù thì luôn luôn mong muốn được áp giá cao, nhưng khi nộp tiền sử dụng đất thì luôn luôn mong muốn nộp tiền với giá thấp, đó là tâm lý chung, chúng ta phải định giá thế nào để hài hòa vấn đề này. Đây là vấn đề đại biểu đề nghị cần phải đánh giá thật kỹ để tránh đi những khiếu kiện, khiếu nại rất phức tạp.
Phiên thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Liên quan đến quy định về bố trí tái định cư khi Nhà nước hồi đất, đại biểu Phan Thái Bình đề nghị bám sát quan điểm xuyên suốt, đó là nơi ở mới phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ và phải thể chế thật kỹ vấn đề này. Luật cần quy định chặt chẽ theo hướng phải có nơi tái định cư và đưa vào trong quy định Luật Đất đai một điều cấm, nếu chưa bố trí tái định cư dứt khoát không được thu hồi đất.
Về việc áp giá đền bù, đại biểu Phan Thái Bình đánh giá cao cách tiếp cận của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong báo cáo giải trình bước đầu sau phiên thảo luận tại tổ. Theo đó, khi đền bù nhà cửa, vật kiến trúc trên đất là đền bù theo đơn giá xây dựng mới, như vậy giúp người dân có đủ điều kiện để xây dựng một chỗ ở mới, bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ./.
