Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dự Hội nghị Thường trực Hội đồng Nhân dân các tỉnh Bắc Trung bộ

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dự Hội nghị Thường trực Hội đồng Nhân dân các tỉnh Bắc Trung bộ

Cùng dự có: Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh; đại diện Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH, Bộ Nội vụ và đại diện Thường trực HĐND các tỉnh Bắc Trung Bộ.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thanh Hóa Trịnh Văn Chiến cho rằng, hiện nay, các quy định của Hiến pháp và pháp luật về tổ chức bộ máy nhà nước đã có những điều chỉnh để làm rõ hơn, minh bạch hơn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan trong bộ máy chính quyền địa phương. Đây là thuận lợi để HĐND các cấp không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, việc triển khai thực hiện các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật mới ban hành vẫn còn lúng túng, làm ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp.

Hội nghị lần này tập trung thảo luận về việc đổi mới, nâng cao chất lượng Kỳ họp của HĐND - hình thức hoạt động quan trọng nhất của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, là nơi quyết định những vấn đề cốt yếu, liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân. Tại Hội nghị, các đại biểu thống nhất cho rằng, để tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND thì phải nghiên cứu, đổi mới và nâng cao chất lượng Kỳ họp HĐND với một chuỗi các công việc, từ chuẩn bị kỳ họp, xây dựng nội dung chương trình, tổ chức thẩm tra các báo cáo, tờ trình, dự thảo các nghị quyết cho đến việc điều hành thảo luận, chất vấn tại kỳ họp, tuyên truyền các hoạt động của kỳ họp… Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND các địa phương đều đã nghiên cứu, áp dụng một số cải tiến, đổi mới để nâng cao chất lượng Kỳ họp HĐND. Dẫu vậy, từ thực tế hoạt động, các đại biểu cũng bày tỏ một số băn khoăn. Đơn cử như, số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách còn thấp, đại biểu kiêm nhiệm còn nhiều, cơ cấu chức danh và tổ chức cơ quan HĐND tỉnh so với UBND cùng cấp chưa thực sự tương xứng. Theo các đại biểu, đây cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng kỳ họp. Điều này có thể nhìn thấy ngay ở chất lượng hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Một số đại biểu ít tham gia chất vấn, các ý kiến tranh luận chưa nhiều, một số giám đốc sở, thủ trưởng các ban, ngành chưa giải trình hoặc trả lời thấu đáo các câu hỏi chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh, chưa xác định rõ trách nhiệm trong quản lý, điều hành cũng như chưa có cam kết lộ trình thực hiện dứt điểm vấn đề mà đại biểu, cử tri đặt ra. Tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm trong hoạt động chất vấn vẫn còn.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Các đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn về việc thực hiện một số quy định mới của các Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của QH và HĐND như: quy định về chức năng giám sát của Tổ đại biểu HĐND nhưng chưa có quy định cụ thể về cơ chế giám sát; quy định về chức năng giám sát của đại biểu HĐND nhưng hầu như đại biểu chưa thực hiện được thẩm quyền này; chưa có quy chế hoạt động của HĐND; không có quy định HĐND ủy quyền cho Thường trực HĐND quyết định một số dự án, vấn đề quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội giữa hai Kỳ họp HĐND nên nhiều dự án phải chờ đến Kỳ họp, bỏ lỡ cơ hội đầu tư; chưa có hướng dẫn về trình tự, thủ tục giám sát, việc thành lập Đoàn giám sát của Tổ đại biểu HĐND tỉnh, giám sát của đại biểu HĐND tỉnh; quy định về tổ chức bộ máy Văn phòng HĐND tỉnh theo Nghị định số 48/2016/NĐ-CP ngày 27.5.2016 của Chính phủ còn bất cập, chưa bảo đảm điều kiện hoạt động và năng lực tham mưu, phục vụ của Văn phòng HĐND tỉnh tương xứng với đòi hỏi ngày càng cao của HĐND...

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân hoan nghênh việc Thường trực HĐND các tỉnh khu vực Bắc Trung bộ đã thống nhất lựa chọn chủ đề của Hội nghị lần này, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND các địa phương trong khu vực nói riêng và cho cả nước nói chung, đóng góp thiết thực vào việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự của dân, do dân và vì dân.

Chủ tịch QH nhấn mạnh, chất lượng, hiệu quả của kỳ họp HĐND có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Luật Tổ chức Chính quyền địa phương đã quy định cụ thể về quy trình, thủ tục, cách thức tiến hành kỳ họp, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để HĐND các cấp căn cứ và tổ chức kỳ họp. Chủ tịch QH ghi nhận, việc tổ chức kỳ họp của HĐND các cấp ở nhiều địa phương thời gian qua đã có nhiều đổi mới, cải tiến, tiết kiệm và hiệu quả, đúc rút được những kinh nghiệm tốt để các địa phương khác tham khảo, rút kinh nghiệm trong việc tổ chức kỳ họp của HĐND.

Ghi nhận băn khoăn, đề xuất của Thường trực HĐND các địa phương về việc một số quy định liên quan đến hoạt động của HĐND chưa đầy đủ, rõ ràng, Chủ tịch QH nêu rõ, Ban Công tác đại biểu của UBTVQH sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến báo cáo UBTVQH, Chính phủ để xem xét chỉ đạo, ban hành, sửa đổi, bổ sung các quy định, bảo đảm để HĐND nói riêng và chính quyền địa phương các cấp nói chung thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Hiện nay, UBTVQH đang giao cho Ban Công tác đại biểu phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, soạn thảo Nghị quyết về Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của HĐND. Trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị quyết, Chủ tịch QH đề nghị, HĐND các địa phương tích cực phối hợp, tham gia ý kiến để hoàn thiện nội dung văn bản đảm bảo chất lượng, phù hợp với thực tiễn.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Phó Chủ tịch Quốc hội cùng với Trưởng đoàn các tỉnh dự Hội nghị

Tuy nhiên, những vướng mắc trong tổ chức Kỳ họp HĐND còn có cả nguyên nhân do quá trình tổ chức thực hiện. Chỉ rõ điều này, Chủ tịch QH cũng đề nghị, Thường trực HĐND các tỉnh trong khu vực cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, đánh giá đúng nguyên nhân khách quan, chủ quan và có các đề xuất cụ thể để khắc phục trong thời gian tới. Chủ tịch QH chỉ rõ, phải chú trọng bảo đảm chất lượng, hiệu quả trong tổ chức Kỳ họp ở tất cả các khâu trên tinh thần đổi mới, sát với tình hình thực tế ở địa phương, tránh qua loa, hình thức nhưng phải bám sát quy định của Luật, bảo đảm đúng quy trình, thủ tục.