Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu tại điểm cầu Đồng Tháp
Tại buổi thảo luận, đại biểu Phạm Văn Hòa bày tỏ đồng tình với việc ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hoá Nghị quyết của Bộ Chính trị để các tỉnh, thành phố thuận lợi về mặt pháp lý để thực hiện. Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu quan điểm, mỗi tỉnh có tính chất, đặc điểm riêng, ngoài thành phố Hải Phòng thì tỉnh Thanh Hóa là địa linh nhân kiệt, Nghệ An là quê hương của Bác Hồ, Thừa Thiên Huế có cố đô Huế. Đại biểu lo ngại sẽ có suy nghĩ cho rằng các tỉnh này được ưu ái hơn các tỉnh chưa có Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Theo đại biểu Hòa, mỗi tỉnh đều có đặc điểm riêng, sau khi tổng kết thí điểm của các tỉnh này sẽ lan rộng ra một số tỉnh khác, có thể sẽ không công bằng với số tỉnh nhỏ có khó khăn riêng. Đại biểu đề xuất nên ban hành Nghị quyết vùng sẽ phù hợp, tránh so bì giữa các tỉnh thay vì cho cơ chế riêng mỗi tỉnh. Như Đồng bằng sông Cửu Long đã có Nghị quyết 120 của Chính phủ thí điểm nâng lên thành Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù chung.
Về chính sách dư nợ vay, đây cũng là nội dung đại biểu Hòa băn khoăn, đại biểu đề nghị Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Thanh Hóa đều được vay như nhau, không thể Thừa Thiên Huế, Nghệ An được vay 40% còn Thanh Hóa 60%. Riêng TP Hải Phòng, đại biểu đồng ý như dự thảo Nghị quyết vì cho rằng khoản thu ngân sách hàng năm của Hải Phòng cao, khả năng trả nợ vay thuận lợi. Ngoài ra, đại biểu đề nghị Bộ Tài chính quan tâm kiểm tra, giám sát đề phòng các tỉnh thành lập dự toán thấp để được hưởng số tăng thu.
Về thu từ xử lý nhà, đất, đại biểu đồng ý như dự thảo Nghị quyết, ngân sách tỉnh Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế được hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công với điều kiện là trừ đi chi phí liên quan như: chi phí di dời, xây dựng cơ sở vật chất ở địa điểm mới... Đại biểu đề nghị làm rõ vì sao TP Hải Phòng và Nghệ An không được đề cập đến cơ chế này.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị cân nhắc việc chi trả thu nhập tăng thêm không quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức của TP Hải Phòng. Về lập Quỹ bảo tồn di sản Huế, đề nghị cân nhắc cho phép các tỉnh, thành phố được sử dụng ngân sách tỉnh hỗ trợ cho Huế trùng tu, bảo tồn di sản cố đô; cân nhắc dùng ngân sách Nhà nước để cải tạo nâng cấp công trình tư nhân vì có thể dẫn đến tiêu cực.
Về quản lý đất đai trong dự thảo Nghị quyết, cho phép tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An được chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa 2 vụ trở lên dưới 500 ha; đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng dưới 50 ha và rừng sản xuất dưới 1000 ha, đại biểu đề nghị cân nhắc thận trọng, vì rừng đặc dụng gần 50 ha, đất lúa gần 500 ha là quá lớn sẽ ảnh hưởng tác động đến môi trường nghiêm trọng, tương tự mất đất lúa ảnh hưởng đến an ninh lương thực.
Đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị cho phép về cơ chế nhưng quy mô thấp hơn, mức do Chính phủ quy định. Các tỉnh, thành phố không có cơ chế đặc thù 10 ha phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, phải thỏa thuận với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên Môi trường nhằm bảo đảm tính bền vững cho an ninh lương thực và môi trường; cũng cần quy định trong thời kỳ 5 năm được chuyển mục đích sử dụng đất mấy lần, tránh trường hợp xé lẻ ra nhiều dự án đầu tư mà không phải thông qua Thủ tướng Chính phủ hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Trước đó, ngày 22/10, Quốc hội đã dành thời gian thảo luận tại tổ về 4 dự thảo Nghị quyết này.