Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế Bùi Thị Quỳnh Thơ trình bày báo cáo
Trình bày báo cáo tại cuộc làm việc giữa Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội với Bộ Tài nguyên và Môi trường về “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 01/7/2016 đến ngày 01/7/2021”, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế, Tổ trưởng Tổ Công tác Bùi Thị Quỳnh Thơ cho biết, qua xem xét các Báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổ Công tác nhận thấy về cơ bản, các nội dung báo cáo đã bám sát đề cương, phụ lục, bảng biểu theo yêu cầu của Đoàn giám sát. Báo cáo cũng phản ánh khá toàn diện tình hình, kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của Bộ trong 05 năm qua; cung cấp nhiều số liệu cụ thể để minh chứng cho các đánh giá, nhận định về tình hình thực hiện, pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo giai đoạn 2016-2021; chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân và kiến nghị, đề xuất các giải pháp cụ thể về hoàn thiện pháp luật và tổ chức bộ máy nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra.
Theo Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế Bùi Thị Quỳnh Thơ, báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự nỗ lực, cố gắng của các đơn vị trực thuộc Bộ trong việc khắc phục khó khăn, chủ động đổi mới, triển khai nhiều giải pháp, biện pháp, thể chế hoá quan điểm, đường lối của Đảng, tiếp tục hoàn thiện pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo và các văn bản pháp luật có liên quan, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thời gian qua.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả nêu trên, vẫn còn một số nội dung trong Báo cáo còn nếu chung chung chưa cụ thể, chưa phân tích đánh giá đầy đủ. Do đó, Tổ công tác đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường cần bổ sung và làm rõ thêm một số vấn đề, trước hết là về việc ban hành văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường không trực tiếp ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn việc thi hành Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo, Bộ đã tham gia phối hợp trong việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành các văn bản chỉ đạo nhằm tăng cường công tác tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Quy trình tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn, thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân được thực hiện theo hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ. Tuy nhiên, Báo cáo chưa nêu rõ việc Ban cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành cụ thể những văn bản nào để quán triệt, chỉ đạo triển khai thực hiện thể chế hoá đường lối, chủ trương của Đảng về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Vì vậy, đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường bổ sung nội dung này để báo cáo đầy đủ, mang tính toàn diện hơn.
Toàn cảnh cuộc làm việc giữa Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội với Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo
Đối với việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp công dân, trong giai đoạn từ 01/7/2016 đến 01/7/2021, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiếp 1.971 lượt công dân, với tổng số 4.113 người, trong đó có 234 lượt đoàn đông người (2.269 người). Nội dung khiếu nại công dẫn đến trình bày chủ yếu liên quan đến việc thu hồi và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; tranh chấp đất đai và đề nghị xử lý các sai phạm liên quan đến lĩnh vực tài nguyên và môi trường.
Theo đánh giá của đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ, nhìn chung, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tập trung thực hiện tốt công tác tiếp công dân; tình hình công dân đến Trụ sở Tiếp công dân của Bộ có xu hướng giảm trong 02 năm gần đây. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị Báo cáo của Bộ cần có nội dung đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động tiếp công dân của Bộ gắn với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; chỉ rõ những tồn tại, hạn chế để có biện pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác này, góp phần giải quyết dứt điểm các khiếu nại tố cáo phát sinh, nhằm hạn chế khiếu nại, tố cáo vượt cấp, bức xúc, kéo dài.
Bên cạnh đó, về việc tìm hiểu nguyên nhân và giải quyết các khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực đất đai, báo cáo cho thấy khiếu nại trong lĩnh vực đất đai tập trung chủ yếu vào một số nội dung như: Khiếu nại liên quan đến việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Khiếu nại liên quan đến giá bồi thường, hỗ trợ; Khiếu nại liên quan đến việc thu hồi đất và trình tự, thủ tục thu hồi đất; Tranh chấp đất đai và đòi lại đất cũ; Các khiếu nại khác liên quan đến việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tài chính về đất đai, dồn điền đổi thửa.... Thay mặt Tổ công tác, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ đề nghị Bộ Tài Nguyên và Môi trường làm rõ nội dung các khiếu nại, tranh chấp trên, để làm cơ sở cho việc đề xuất điều chỉnh pháp luật về quản lý đất đai.
Ngoài ra, về kết quả rà soát việc giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, đông người; khiếu nại, tố cáo vượt cấp, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường bổ sung phân tích, đánh giá cụ thể hơn số vụ việc này theo tính chất, địa bàn; xây dựng lộ trình cụ thể để xem xét, rà soát đối với từng vụ việc, phân loại vụ việc đã xem xét, đang xem xét; đánh giá hiệu quả, khó khăn, vướng mắc trong rà soát để đề ra biện pháp xử lý cụ thể, nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo./.