ĐOÀN ĐBQH TỈNH BẮC NINH LẤY Ý KIẾN GÓP Ý VÀO DỰ THẢO LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI)
Theo dự kiến, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ được đưa ra Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp diễn ra vào tháng 10/2022 và tháng 5/2023; dự kiến thông qua tại kỳ họp tháng 10/2023... Đến nay dự thảo Luật đã nội dung mới quan trọng nhằm thể chế hóa các quan điểm, mục tiêu, chủ trương, giải pháp của Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương, giải quyết các vấn đề đặt ra từ thực tiễn và xu thế phát triển. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) mới nhất gồm 16 chương, 237 điều, trong đó giữ nguyên 48 điều; sửa đổi, bổ sung 153 điều; bổ sung mới 36 điều và bãi bỏ 8 điều.
Bổ sung trường hợp thu hồi đất và bổ sung quy định về thời hạn sử dụng đất
Cụ thể, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi bổ sung các trường hợp thu hồi đất như sau: Xây dựng cơ sở khám chữa bệnh của lực lượng vũ trang nhân dân; Xây dựng nhà khách của lực lượng vũ trang nhân dân; Đất được giao, cho thuê không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố, công khai tại thời điểm giao đất, cho thuê đất; Thu hồi đất trong trường hợp chấm dứt dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư mà không thuộc trường hợp được chuyển quyền sử dụng đất, bán tài sản gắn liền với đất theo quy định.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Về đất sử dụng có thời hạn: Bổ sung khoản 10, 11 Điều 141 quy định thời hạn giao đất, cho thuê đất xây dựng công trình ngầm, đất xây dựng công trình trên không và việc gia hạn sử dụng đất; Bổ sung quy định tại khoản 1 Điều 143 quy định về thời hạn sử dụng đất đối với trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đã nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp trong hạn mức sử dụng của hộ gia đình, cá nhân thông qua việc giải quyết hợp đồng thế chấp để xử lý nợ, quyết định hoặc bản án của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án.; Bổ sung Điều 144 quy định về thời hạn sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư; điều chỉnh, gia hạn thời hạn sử dụng đất của dự án.
Chương riêng quy định về ngân hàng đất nông nghiệp
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) dành một chương mới gồm sáu điều để quy định về việc xây dựng cơ chế phát triển quỹ đất, bảo đảm sự chủ động của Nhà nước trong việc phân bổ đất đai theo quy hoạch, chủ động quỹ đất điều tiết thị trường, đấu giá QSDĐ nhằm tăng thu cho ngân sách nhà nước.
Đặc biệt, thể chế Nghị quyết 18-NQ/TW, dự thảo bổ sung Điều 106 quy định về ngân hàng đất nông nghiệp để thực hiện chức năng tạo lập quỹ đất nông nghiệp thông qua việc thuê QSDĐ, nhận chuyển nhượng QSDĐ, nhận ký gửi QSDĐ nông nghiệp; cho nhà đầu tư có nhu cầu thuê, thuê lại đất để sản xuất nông nghiệp.
Ngân hàng đất nông nghiệp là doanh nghiệp nhà nước do Chính phủ thành lập theo quy định của pháp luật doanh nghiệp; hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, được Nhà nước bảo đảm khả năng thanh toán, được miễn thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước.
Giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá, đấu thầu dự án
Dự thảo luật đất đai sửa đổi đã quy định cụ thể về đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất; hạn chế và quy định chặt chẽ các trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất tại Điều 63, 64.
Nếu như Luật Đất đai 2013 quy định căn cứ để giao đất, cho thuê đất là kế hoạch SDĐ hằng năm của cấp huyện và nhu cầu SDĐ thể hiện trong dự án đầu tư, đơn xin giao đất, thuê đất… thì dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung căn cứ để giao, cho thuê đất dựa trên kết quả đấu giá QSDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ.
Các đại biểu tại phiên họp
Đặc biệt, Điều 63 của dự thảo đã quy định cụ thể 10 trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ), đấu thầu dự án có SDĐ (chủ yếu áp dụng cho các trường hợp được giao đất không thu tiền SDĐ, được miễn tiền SDĐ và thực hiện các chính sách xã hội của Nhà nước). Ngoài những trường hợp này thì phải thực hiện đấu giá QSDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ khi giao đất, cho thuê đất.
Đồng thời, dự thảo bổ sung điều kiện đối với quỹ đất được lựa chọn để thực hiện đấu giá QSDĐ, đấu thầu dự án có SDĐ; quy định về tiêu chí, điều kiện, phương thức lựa chọn nhà đầu tư để đấu thầu.
Các quy định này sẽ tạo điều kiện để việc tiếp cận đất đai thực sự minh bạch, công bằng và phát huy nguồn lực đất đai.