CHÍNH PHỦ TRÌNH QUỐC HỘI DỰ THẢO NGHỊ QUYẾT VỀ THÍ ĐIỂM CẤP QUYỀN LỰA CHỌN SỬ DỤNG BIỂN SỐ Ô TÔ THÔNG QUA ĐẤU GIÁ
Kinh tế Thành phố liên tục tăng trưởng cao
Báo cáo về kết quả thực hiện Nghị quyết tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, qua 5 năm thực hiện Nghị quyết số 54/2017/QH14, Thành phố đã đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Theo đó, ngoại trừ vào các năm chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch Covid-19, kinh tế Thành phố liên tục tăng trưởng cao, bình quân hàng năm trong giai đoạn 2016-2019 đạt 7,72%, cao hơn so với mức 7,22% của giai đoạn 2011-2015. Sau khi kinh tế Thành phố tăng trưởng chậm lại ở mức 1,39% trong năm 2020 và suy giảm -6,78% trong năm 2021 do tác động của dịch Covid, những tháng đầu năm 2022 đã ghi nhận sự phục hồi với tăng trưởng Quý I đạt 1,87%, Quý II đạt 5,73%, bình quân 6 tháng đạt 3,82%. Tỷ lệ vốn đầu tư toàn xã hội so với GRDP tăng qua các giai đoạn (bình quân giai đoạn 2016 - 2020 đạt 32,29%, cao hơn so với mức 31,07% bình quân hàng năm trong giai đoạn 2011-2015).
Toàn cảnh phiên họp
Về chất lượng tăng trưởng kinh tế, đóng góp của năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP liên tục tăng qua các năm (bình quân hàng năm trong giai đoạn 2016-2020 là 38,42%, cao hơn so với mức 33,15% bình quân hàng năm trong giai đoạn 2011- 2015).
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, với việc thực hiện các quy định tại Nghị quyết số 54/2017/QH14, tiến độ triển khai các dự án nhóm A được đẩy nhanh hơn so với việc phải trình các cơ quan Trung ương thẩm định. Việc nâng hạn mức huy động vốn cho phép thành phố Hồ Chí Minh chủ động phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn Chính phủ vay nước ngoài để bổ sung nguồn lực cho chi đầu tư phát triển. Việc được chủ động, xem xét chuyển mục đích của các dự án sử dụng trên 10 ha đất trồng lúa giúp rút ngắn thời gian thực hiện và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, đảm bảo việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm đã được phê duyệt có hiệu quả, tạo nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh của Thành phố.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc điều chỉnh tăng mức thu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp đã có tác động đáng kể đến nhận thức, hành vi bảo vệ môi trường đối với các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Chính sách chi thu nhập tăng thêm được thực hiện công khai, minh bạch, góp phần cải thiện đời sống của cán bộ, công chức, viên chức, khơi gợi tinh thần lao động sáng tạo, nâng cao hiệu quả làm việc, củng cố và nâng cao chất lượng bộ máy nhà nước trên các lĩnh vực. Việc thực hiện đẩy mạnh cơ chế ủy quyền cho các cơ quan chuyên môn, địa phương đã phát huy hiệu quả, phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội, thế mạnh của từng địa phương trên địa bàn Thành phố phát huy được vai trò trách nhiệm của người đứng đầu...
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, Chính phủ đề xuất, kiến nghị Quốc hội xem xét cho phép thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 54/2017/QH14 đến hết ngày 31/12/2023. Đồng thời, đưa nội dung này vào Nghị quyết của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Đồng ý tiếp tục kéo dài thời gian thí điểm
Nêu ý kiến thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cơ bản thống nhất với Báo cáo của Chính phủ và đánh giá cao những cố gắng, nỗ lực của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cùng người dân thành phố Hồ Chí Minh trong thực hiện Nghị quyết số 54. Với 05 năm triển khai, trong đó có 02 năm chịu tác động nặng nề của đại dịch, kết quả đạt được là đáng trân trọng, góp phần đưa thành phố Hồ Chí Minh phát triển nhanh, bền vững
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường
Bên cạnh những kết quả đạt được, Ủy ban Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng chỉ ra một số hạn chế, vướng mắc trong thực hiện Nghị quyết số 54; đặc biệt là một số chính sách liên quan đến đất đai, tài chính, ngân sách chậm triển khai; có chính sách sau 05 năm vẫn chưa được thực hiện.
Để tránh ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân và tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, thành phố Hồ Chí Minh đã dừng các thủ tục đề xuất Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chính sách tăng thuế Bảo vệ môi trường đối với giá xăng trên địa bàn Thành phố. Một số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc tăng thuế không chỉ giúp tăng thu ngân sách mà còn định hướng sản xuất, tiêu dùng. Do vậy, đề nghị nghiên cứu để một mặt tận dụng dư địa khai thác nguồn thu, nâng cao ý thức bảo về môi trường nhưng mặt khác không ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất kinh doanh.
Bên cạnh đó, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với những mặt hàng không khuyến khích như rượu, bia, thuốc lá... không chỉ góp phần tăng thêm nguồn thu cho ngân sách Thành phố mà còn góp phần định hướng tiêu dùng, giảm bớt gánh nặng xã hội về y tế, tệ nạn xã hội. Vì vậy, vẫn có thể nghiên cứu, áp dụng chính sách này trong thời gian tới.
Về huy động từ nguồn vay trong nước và vay từ nguồn Chính phủ vay nước ngoài cho thành phố Hồ Chí Minh vay lại, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc nâng mức trần dư nợ không thực sự có nhiều ý nghĩa đối với Thành phố, do đó đề nghị cân nhắc việc thực hiện quy định này.
Liên quan đến thưởng vượt thu và bổ sung có mục tiêu từ nguồn vượt thu NSTW hưởng trên địa bàn Thành phố, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, qua gần 05 năm thực hiện, trong các năm 2018, 2019, 2020, Thành phố không đạt dự toán nên không được hưởng chính sách này; chỉ năm 2021 Thành phố được hưởng thưởng vượt thu và đầu tư trở lại 1.654 tỷ đồng. Do vậy, để chính sách này có tác dụng thực tế. thành phố Hồ Chí Minh cần nỗ lực, chủ động, phấn đấu vượt thu, số vượt thu càng lớn thì số bổ sung càng tăng.
Đối với việc hưởng 50% khoản thu tiền sử dụng đất khi bán tài sản công gắn liền với đất theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, việc thực hiện chính sách chính sách này chưa hiệu quả do nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan. Đề nghị Chính phủ rà soát, báo cáo chi tiết số cơ sở nhà, đất trên địa bàn Thành phố, làm rõ những cơ sở đang sử dụng không đúng mục đích, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan có trách nhiệm khẩn trương, tích cực phối hợp với Thành phố thực hiện đúng quy định.
Ngoài ra, Nghị quyết số 54 cho phép ngân sách Thành phố được hưởng số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho rằng, việc thực hiện chưa hiệu quả, cổ phần hóa quá chậm, nhiều vướng mắc, chủ yếu do việc định giá tài sản, nhất là định giá đất, quyết tâm chưa cao. Do vậy, Thành phố cần chủ động, tích cực triển khai chính sách này hiệu quả, bảo đảm công khai, minh bạch, tránh thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước.
Trên cơ sở nghiên cứu các nội dung, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách đồng ý với đề nghị của Chính phủ về việc cho phép tiếp tục thực hiện Nghị quyết đến hết 31/12/2023. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ chỉ đạo đánh giá, tổng kết toàn diện, đầy đủ kết quả thí điểm và việc: “hoàn thiện hệ thống pháp luật về các cơ chế, chính sách đã thực hiện thí điểm và báo cáo Quốc hội” trong thời gian tới theo đúng quy định tại Nghị quyết số 54.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh, việc tổng kết Nghị quyết số 54 có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với thành phố Hồ Chí Minh mà còn tạo cơ sở thực tiễn và cơ sở pháp lý để xây dựng, hoàn thiện chính sách đối với nhiều địa phương trên cả nước. Do vậy, nội dung tổng kết cần sâu sắc, toàn diện hơn.
Một số hình ảnh tại phiên họp:
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường trình bày Báo cáo thẩm tra
Các đại biểu tại phiên họp