ĐẦU TƯ, HỖ TRỢ THƯ VIỆN SÁCH GIÁO KHOA DÙNG CHUNG CHO HỌC SINH VÙNG SÂU, VÙNG XA

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương tham gia thảo luận

Thảo luận về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cho biết, gần đây, cử tri rất quan tâm đến vấn đề giá bán sách giáo khoa tăng trong lúc cuộc sống của số đông người dân chịu ảnh hưởng tiêu cực do đại dịch COVID-19. Theo đó, phần đông dư luận đều cho rằng việc tăng giá sách trong thời điểm này sẽ tạo thêm gánh nặng cho các gia đình có con em đến trường, nhất là các gia đình vùng sâu, vùng xa. đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát tinh giản sách giáo khoa theo hướng thống kê danh mục sách giáo khoa bắt buộc đối với từng lớp học, cấp học. Ngoài số sách giáo khoa bắt buộc phải có số sách còn lại học sinh có thể tham khảo tùy vào điều kiện cụ thể, tùy vào nhu cầu để có thể chọn lựa mua hoặc không mua. Hiện nay, số lượng đầu sách giáo khoa cho học sinh, kể cả học sinh tiểu học là quá nhiều, trong đó có những cuốn chỉ mang tính chất là sách tham khảo nhưng do không có sự hướng dẫn, nên nhiều bậc cha mẹ học sinh hoàn toàn không biết là mình có thể mua cuốn nào và không mua cuốn nào.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ căn cứ vào đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm có những biện pháp hữu hiệu để quản lý giá sách giáo khoa, một mặt hàng rất đặc biệt thiết yếu, tránh việc tăng giá tùy tiện, gây ảnh hưởng, tác động tiêu cực đến cuộc sống người dân và tạo dư luận không tốt. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị Chính phủ quan tâm đầu tư, hỗ trợ thư viện sách giáo khoa dùng chung cho học sinh các trường vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Với sự đầu tư ấy học sinh sẽ được mượn sách giáo khoa miễn phí hằng năm và trả lại nhà trường khi năm học kết thúc. Như vậy, vừa tiết kiệm kinh phí, vừa đỡ đi gánh nặng kinh tế cho các gia đình vùng khó khăn có con trong độ tuổi đến trường.

Đại biểu Thái Văn Thành – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An đóng góp ý kiến

Cùng trao đổi về vấn đề này, đại biểu Thái Văn Thành – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An cho rằng cần đưa sách giáo khoa vào danh mục quản lý giá, đảm bảo quyền lợi của học sinh, phù hợp điều kiện kinh tế hiện nay của người dân. Bên cạnh đó, đại biểu đồng tình với giải pháp của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc chỉ đạo các cơ sở giáo dục nhà trường là tăng cường công tác truyền thông rộng rãi trong nhân dân để cho phụ huynh học sinh hiểu là sách giáo khoa có hai loại. Loại thứ nhất là sách giáo khoa bắt buộc học sinh phải có để học. Loại thứ hai là sách bổ trợ, sách tham khảo. Loại này tùy vào điều kiện và nhu cầu của học sinh và phụ huynh, sách này không bắt buộc phải mua.

Từ thực tiễn trong ngành giáo dục ở địa phương, đại biểu Thái Văn Thành cho biết, ở Nghệ An có 21 huyện, thị. Có huyện miền núi, đặc biệt là 6 huyện miền núi cao rất khó khăn. Ủy ban nhân dân tỉnh đã xây dựng mô hình thư viện sách giáo khoa trên phương thức nhà nước và nhân dân cùng làm. Tỉnh dành một phần kinh phí để trang bị sách giáo khoa cho nhà trường, các doanh nghiệp, các nhà xuất bản được kêu gọi, huy động để tặng sách giáo khoa cho các trường. Việc làm này có ý nghĩa giúp cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, các cháu vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi có sách để học. Đại biểu đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nhân rộng mô hình này trong các địa phương của cả nước để hỗ trợ cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn và học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số có sách giáo khoa để học.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn

Báo cáo trước Quốc hội về các vấn đề được cử tri, dư luận cùng các đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến giá sách giáo khoa, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Nguyễn Kim Sơn cho biết, ngày 28/11/2014 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 88 về đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông là thực hiện xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa. Theo nghị quyết này thì công việc biên soạn sách giáo khoa đã được thực hiện theo hướng xã hội hóa, các doanh nghiệp thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính trước khi xuất bản và phát hành. Với mong muốn học sinh luôn được mua sách giáo khoa với giá thấp nhất, từ góc độ quản lý nhà nước và góc độ chuyên môn, Bộ đã tăng cường một số từ góc độ quản lý của mình về phương diện chuyên môn và kỹ thuật, chỉ đạo các nhà xuất bản thực hiện nghiêm các biện pháp để xuất bản sách sao cho sách có thể dùng lại nhiều lần. Các bộ sách xuất bản mới theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã thực hiện đầy đủ điều này. Theo Thông tư 33 được sửa đổi một số nội dung bằng Thông tư số 05 quy định cấu trúc và nội dung sách giáo khoa phải phù hợp với tiêu chuẩn sách giáo khoa về xuất bản phẩm, quá trình thẩm định sách thì các hội đồng thẩm định đã yêu cầu các nhóm tác giả điều chỉnh những phần quá dài, lạm dụng hình ảnh, v.v.. Hiện nay Bộ đang chỉ đạo chuẩn bị ban hành một thông tư quy định tiêu chí, quy chuẩn riêng về sách giáo khoa để điều tiết việc này một cách cụ thể hơn và có hiệu quả hơn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nhiều lần ban hành các văn bản chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục cần thực hành tiết kiệm tối đa, cắt giảm các khoản chi phí trung gian để giảm chi phí quản lý, chi phí bán hàng cũng như các chi phí khác để đảm bảo giá sách giáo khoa được thấp nhất. Bộ đã chỉ đạo nhà xuất bản thực hiện đồng bộ về hiệu quả các giải pháp về cung cấp sách giáo khoa cho học sinh, các đối tượng thuộc chính sách xã hội, học sinh các vùng và đã chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục cung cấp các bản sách ở dạng PDF miễn phí để học sinh có thể tiếp cận được ngay từ khi sách bắt đầu phát hành. Đối với Nhà xuất bản Giáo dục là một doanh nghiệp nhà nước do Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, Bộ đã chỉ đạo nhà xuất bản tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa các kênh phân phối, giảm chi phí phát hành, đẩy mạnh tái cơ cấu nhà xuất bản theo hướng tinh gọn nhân sự, bộ máy để tiết giảm tối đa các khâu trung gian. Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có công văn gửi Bộ Tài chính đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ và Quốc hội bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá. Việc này Bộ đã đề xuất từ Công văn 4146 ngày 22/9/2021 và có chính sách trợ giá. Cho đến thời điểm này, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục kiên trì kiến nghị này.