Tổng thuật sáng 10/8: Phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực và trách nhiệm của Bộ Công an
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm tại Phiên họp thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Cầm Thị Mẫn – Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá cho biết, hiện nay có hơn 68,72 triệu người, tương đương với 70,3% tổng dân số người Việt Nam sử dụng Internet, vấn đề bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng là rất quan trọng, trong khi đó, người sử dụng chưa đủ khả năng bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình trong thực hiện các hoạt động giao dịch mua, bán. Đại biểu Cầm Thị Mẫn đề nghị Bộ trưởng Tô Lâm làm rõ những giải pháp căn cơ để khắc phục tình trạng kẻ xấu lợi dụng sơ hở của người sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây mất an ninh, trật tự, an toàn trên không gian mạng.
Cùng quan tâm đến vấn đề an ninh mạng, đại biểu Nguyễn Anh Trí – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội cho rằng, mạng xã hội là rất cần thiết, cơ bản và hữu ích, đó là một không gian sống mới, không thể thiếu, vì vậy, cần xây dựng không gian sống mới lành mạnh, văn minh, an và toàn. Phản ánh tình trạng các video, các bài viết sai sự thật, hiện tượng nói xấu, bôi nhọ, “ném đá hội đồng” vẫn còn rất phổ biến trên không gian mạng, gây nhiễu loạn xã hội, tổn hại đến uy tín cán bộ, uy tín cá nhân, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh, để đảm bảo an ninh mạng, cần có quyết tâm chính trị cao hơn, mạnh hơn, quyết liệt hơn của toàn Đảng, toàn dân, của Chính phủ, của các địa phương và của các cơ quan. Cần được đầu tư nhiều hơn về tài lực, đặc biệt là công nghệ, thiết bị và cả hành lang pháp lý trong vấn đề này. Đại biểu đề nghị Bộ Công an cùng các bộ, ngành hữu quan cần phối hợp đồng bộ các giải pháp để giữ không gian sống này luôn bình yên, trong sạch và hữu ích.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội tham gia chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an
Cùng tham gia chất vấn, đại biểu Phan Viết Lượng – Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước cho rằng việc quản lý thông tin trên Internet, mạng xã hội còn nhiều khó khăn, thách thức. Có nhiều vụ việc vi phạm pháp luật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người dân ở mức độ nghiêm trọng, kéo dài, gây bức xúc dư luận. Vì vậy, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục đề cao trách nhiệm, có biện pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý tương xứng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ nắm tình hình, xử lý vi phạm kịp thời, nghiêm minh hơn nữa trong thời gian tới.
Giải trình ý kiến các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ, Bộ Công an đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tích cực, chủ động triển khai nhiều chương trình, kế hoạch, giải pháp về công tác bảo đảm an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia. Đã phát hiện, ngăn chặn các sự cố, nguy cơ gây mất an ninh, an toàn hệ thống mạng, các hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng; phát hiện, xử lý hàng chục vụ việc lộ, mất bí mật nhà nước trên không gian mạng; xác minh, xử lý hàng trăm hệ thống thông tin trong nước bị tin tặc tấn công. Thường trực giám sát 24/7 đối với hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; phát hiện, phân tích hàng chục triệu cảnh báo tấn công mạng. Kiểm tra, hướng dẫn bảo đảm an ninh mạng, bảo vệ bí mật nhà nước trên môi trường mạng tại các bộ, ban, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị chủ quản hệ thống thông tin trong nước. Xây dựng các phóng sự, tin bài tuyên truyền, thông báo về hoạt động tấn công mạng, nguy cơ mất an ninh hệ thống mạng. Tham mưu xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh mạng (đề xuất Chính phủ xem xét, ban hành Nghị định về điều kiện kinh doanh sản phẩm dịch vụ an ninh mạng, Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân…).
Tuy nhiên, tình hình an ninh mạng trong nước, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia tiếp tục diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức trong công tác bảo đảm an ninh quốc gia, phòng chống tội phạm. Nguy cơ mất an ninh, an toàn thông tin vẫn ở mức rất cao, đặc biệt tại một số cơ quan Trung ương của Đảng, Nhà nước, các tập đoàn tài chính, kinh tế lớn của Việt Nam. Các nhóm tin tặc thường xuyên sử dụng các dòng mã độc nguy hiểm để tấn công, xâm nhập, chiếm đoạt thông tin, tài liệu bí mật nhà nước. Tội phạm sử dụng công nghệ cao lợi dụng phần lớn các số nền tảng dịch vụ OTT (là giải pháp cung cấp nội dung như: hình ảnh, tin nhắn, gọi điện cho người dùng... trên Internet mà không một nhà cung cấp hoặc bất kỳ cơ quan nào có thể can thiệp), mạng xã hội, ứng dụng, dịch vụ công nghệ của các doanh nghiệp này để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Hoạt động trao đổi, mua bán trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân trên không gian mạng diễn ra công khai. Trên một số diễn đàn, các đối tượng thường xuyên trao đổi, chia sẻ phương thức, công cụ tấn công mạng để đánh cắp thông tin, dữ liệu của các cơ quan, tổ chức.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn
Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, nguyên nhân của tình trạng trên là do: Hành lang pháp lý bảo đảm an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia chưa hoàn thiện; Chưa có cơ chế cho phép cơ quan chuyên trách bảo đảm an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia phát huy tối đa khả năng tiếp cận, khai thác cơ sở dữ liệu, hạ tầng thông tin quốc gia phục vụ bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội (như: xác minh tài khoản ngân hàng, ngăn chặn, phong tỏa tài khoản, tạm đình chỉ giao dịch, thu thập thông tin, dữ liệu tài khoản Internet, viễn thông có dấu hiệu vi phạm pháp luật...); Công tác phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội trong bảo đảm an toàn, an ninh mạng chưa thường xuyên, chặt chẽ, kịp thời, chưa đi vào thực chất mà nặng về hình thức; có tình trạng “khoán trắng” nhiệm vụ bảo vệ an ninh mạng cho cơ quan chuyên trách; Công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý nhà nước về lĩnh vực an ninh mạng tại một số cơ quan, đơn vị chưa được quan tâm đúng mức; công tác tự thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm còn chưa hiệu quả, triệt để và kịp thời; Một số bất cập, hạn chế là nguyên nhân, điều kiện phát sinh các loại tội phạm trên lĩnh vực an ninh mạng chưa kịp thời được chỉ đạo, xử lý dứt điểm ; một số lĩnh vực công nghệ mới chưa kịp thời được quản lý, tham mưu hoàn thiện hệ thống pháp luật, bị các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, BộCông an tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Làm tốt công tác nắm tình hình, dự báo để có giải pháp, chính sách kịp thời với những vấn đề thực tiễn mới phát sinh trong quản lý nhà nước về an ninh mạng; Tham mưu đẩy mạnh hoạt động của Ban Chỉ đạo “An toàn, an ninh mạng quốc gia”, hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết các vấn đề thực tiễn một cách cơ động, linh hoạt, đồng bộ, thống nhất và hiệu quả. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án “Thế trận an ninh nhân dân trên không gian mạng”, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong công tác bảo đảm an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn trong quản lý nhà nước về an ninh mạng; kịp thời phát hiện những bất cập, hạn chế để kiến nghị, khắc phục những tồn tại, hạn chế, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước; Chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, xây dựng hạ tầng công nghệ bảo đảm an toàn, an ninh mạng tự chủ, đủ khả năng chủ động ứng phó với các thách thức từ không gian mạng; bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, hệ thống thông tin của cơ quan nhà nước; bảo vệ dữ liệu quốc gia, dữ liệu cá nhân trên không gian mạng... Tập trung tham mưu hoàn hiện hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia. Trước mắt, trọng tâm là đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành một số nghị định, như: Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trên lĩnh vực an ninh mạng...; Nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về an ninh mạng đủ phẩm chất, năng lực, gắn với việc triển khai Đề án “Đào tạo nguồn nhân lực an ninh mạng, giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Quan tâm đầu tư, xây dựng, nâng cao tiềm lực và đầu tư, trang bị công cụ, phương tiện nghiệp vụ hiện đại, theo kịp sự phát triển của khoa học công nghệ thế giới cho lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao; Tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong công tác bảo đảm an ninh mạng.
.jpg)
Chủ tich Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận
Kết luận nội dung chất vấn này, Chủ tich Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, các bộ, ngành hữu quan cần hoàn thiện cơ sở pháp lý về lĩnh vực an ninh mạng, an toàn đối với hệ thống an ninh mạng quốc gia, sớm hoàn thành ban hành nghị định hướng dẫn Luật An ninh mạng để Luật An ninh mạng được vận hành trên thực tế, chủ động phát hiện, ngăn chặn và đấu tranh với các loại tội phạm sử dụng công nghệ cao, nhất là tội phạm đánh bạc, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần làm tốt công tác nắm tình hình dự báo, có giải pháp kịp thời với những vấn đề thực tiễn mới phát sinh về an ninh mạng, đẩy mạnh hoạt động của Ban chỉ đạo an toàn, an ninh mạng quốc gia; tăng cường thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn trong nhà nước về an ninh mạng; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu xây dựng hạ tầng công nghệ, bảo đảm an toàn an ninh mạng một cách tự chủ, đủ khả năng chủ động ứng phó với các thách thức từ không gian mạng. Tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong công tác bảo đảm an ninh mạng. Quản lý chặt chẽ thông tin trên Internet và mạng xã hội trên cơ sở luật pháp và các điều ước quốc tế. Sửa đổi, hoàn thiện pháp luật về quản lý, sử dụng Internet, mạng xã hội, báo chí. Chủ động đấu tranh, ngăn chặn, gỡ bỏ, triệt phá, vô hiệu hóa thông tin xấu, độc, tin giả, tin sai sự thật, xuyên tạc đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phá hoại quan hệ quốc tế của đất nước ta.