TỔNG THUẬT SÁNG 13/12: UBTVQH CHO Ý KIẾN VỀ MỘT SỐ ĐIỀU TẠI PHÁP LỆNH (SỬA ĐỔI) VỀ ÁP DỤNG BIỆN PHÁP XỬ LÝ HÀNH CHÍNH TẠI TAND
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức hải điều hành nội dung Phiên họp
Theo đó, tại Phiên họp, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ nghe Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trình bày tờ trình; nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội trình bày báo cáo ý kiến. Kết thúc phần thảo luận, Chủ tọa tổng hợp ý kiến phát biểu, nêu nội dung để Uỷ ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết.
Cũng tại Phiên họp chiều 13/12, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan. Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính trình bày tờ trình; nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội trình bày báo cáo thẩm tra, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận tại hội trường.
16h40: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 18, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc bổ sung kinh phí mua bù gạo dự trữ quốc gia. Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình về việc bổ sung kinh phí mua bù gạo dự trữ quốc gia. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường trình bày Báo cáo thẩm tra việc bổ sung kinh phí mua bù gạo dự trữ quốc gia. Sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành thảo luận về nội dung này.
16h37: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu
Phát biểu tại phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính trị tiếp tục rà soát xem còn nội dung nào liên quan đến tài chính, ngân sách trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 18.
Chủ tịch Quốc hội lấy ví dụ đối với nguồn vốn đầu tư công (vốn điều hòa) thuộc gói hỗ trợ lãi suất, kích thích kinh tế, nếu thời gian giải ngân theo quy định của luật không kịp triển khai, thì cần sớm trình Quốc hội quyết định.
.jpg)
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, đối với các nội dung liên quan lên tài chính có nội dung không quá phức tạp, nên gom lại thành một Tờ trình và Báo cáo thẩm tra. Khi trình Quốc hội ban hành nghị quyết nêu rõ từng nội dung, đảm bảo thuận lợi cho quá trình chuẩn bị hồ sơ, tờ trình, cũng như hoạt động điều hành đảm bảo ngắn gọn, tiết kiệm thời gian.
16h35: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận nội dung thảo luận
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất chủ trương trình Quốc hội thảo luận, xem xét quyết định việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (chi thường xuyên) năm 2021, đưa nội dung này vào Nghị quyết về một số nội dung liên quan đến ngân sách của Kỳ họp bất thường lần thứ 2.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương thống nhất toàn bộ số liệu với Kiểm toán Nhà nước, đặc biệt lưu ý các khoản viện trợ phát sinh năm 2019 trở về trước chưa có ý kiến của Kiểm toán Nhà nước, Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của số liệu trình Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ rút kinh nghiệm trong việc tuân thủ thời gian trình các nội dung theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghiên cứu hoàn thiện hoặc trình cấp có thẩm quyền sửa đổi bổ sung các quy định của pháp luật về khoản viện trợ không hoàn lại của nước ngoài để quản lý chặt chẽ hiệu quả, không để xảy ra lãng phí, vừa tuân thủ các quy định của pháp luật, vừa đảm bảo tính khả thi trong thực tế thực hiện.
16h33 Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo làm rõ một số vấn đề Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết về bổ sung vốn viện trợ không hoàn lại, đợt dịch COVID-19 vừa qua được viện trợ nhiều. Bộ Tài chính đã có văn bản đôn đốc các bộ, ngành, địa phương gửi quyết toán. Đến nay, Bộ Tài chính đã nhận được 29 báo cáo quyết toán của các cơ quan và Bộ Tài chính đã có tập hợp gửi Kiểm toán nhà nước. Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tập hợp để gửi Kiểm toán nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ việc thực hiện quyết toán các cơ quan chịu trách nhiệm về mặt số liệu của mình. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục kiểm tra, rà soát các đơn vị, trong đó nếu các cơ quan, đơn vị được nhận viện trợ nhưng bỏ sót hoặc không báo cáo sẽ có kiểm điểm và xử lý.
16h31: Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Tuấn Anh phát biểu
Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Nguyễn Tuấn Anh cho biết, thực hiện chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Kiểm toàn Nhà nước đã nhận báo cáo của Bộ Tài chính, ra Văn bản số 1123 cho ý kiến về các nội dung này.
Với số liệu đã nêu, Kiểm toán Nhà nước đã xác nhận nội dung, thống nhất với Bộ Tài chính để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục gửi đầy đủ hồ sơ để Kiểm toán Nhà nước cho ý kiến.
16h29: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành nội dung thảo luận
Phát biểu điều hành nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến các nội dung: Số liệu đề nghị bổ sung dự toán là khoản viện trợ phát sinh năm 2019 trở về trước chưa có ý kiến thống nhất của Kiểm toán nhà nước. Do đó, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội còn có ý kiến khác nhau. Nhiều ý kiến đề nghị chưa bổ sung dự toán đối với khoản viện trợ này, tuy nhiên, có ý kiến cho rằng đây là các khoản thực thu, thực chi từ năm 2019 trở về trước nên nhất trí với đề nghị của Chính phủ trình Quốc hội bổ sung dự toán để thực hiện các thủ tục quyết toán.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ cho ý về hồ sơ, tài liệu Tờ trình của Chính phủ đã đủ điều kiện trình Quốc hội hay chưa?
16h20: Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày Báo cáo thẩm tra việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021
Trình bày Báo cáo thẩm tra tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Nguyễn Phú Cường cho biết, thực hiện nhiệm vụ được giao, trên cơ sở Tờ trình số 465/TTr-CP ngày 24/11/2022 của Chính phủ về việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021, Thường trực Ủy ban TCNS đã tổ chức họp để cho ý kiến về nội dung trên.
Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Nguyễn Phú Cường cho biết, đến ngày 30/9/2022 Bộ Tài chính mới có văn bản gửi Kiểm toán nhà nước, đến ngày 30/11/2022, Chính phủ mới trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) là quá muộn so với quy định. Đề nghị rút kinh nghiệm, thực hiện nghiêm Kết luận của UBTVQH.
Về tính tuân thủ và sự cần thiết, Thường trực Ủy ban TCNS nhận thấy, mặc dù việc bổ sung dự toán những khoản đã chi chưa có trong dự toán đã có tiền lệ, phát sinh trên thực tế, song đối chiếu với quy định của Hiến pháp, Luật NSNN là chưa tuân thủ, đã tồn tại và lặp lại trong nhiều năm, ảnh hưởng đến tính minh bạch và kỷ luật tài chính. Đề nghị Chính phủ thực hiện đúng quy định của pháp luật. Đối với những vướng mắc do pháp luật dẫn đến không thể thực hiện được trên thực tế, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, hoàn thiện quy định pháp luật, bảo đảm tính khả thi của pháp luật.
Thường trực Ủy ban TCNS cho rằng việc tiếp nhận nguồn viện trợ không hoàn lại và kịp thời đưa vào sử dụng là cần thiết. Tuy nhiên, Phụ lục kèm theo Tờ trình số 465/TTr-CP còn sơ sài và Phụ lục kèm theo Tờ trình số 252/TTr-BTC ngày 27/10/2022 của Bộ Tài chính không phải là tài liệu trình UBTVQH. Do vậy, về cơ bản nhất trí về nguyên tắc việc xem xét, bổ sung vào dự toán thu, chi ngân sách nhà nước đối với những khoản đã đủ điều kiện để bảo đảm căn cứ pháp lý thực hiện, hạch toán, quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021 theo quy định tại Điều 8 của Luật NSNN. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ hoàn thiện hồ sơ trình, bảo đảm đúng Kết luận của UBTVQH.
Thường trực Ủy ban TCNS kiến nghị UBTVQH đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, thống nhất số liệu với Kiểm toán Nhà nước trước khi đề xuất bổ sung dự toán thu, chi nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên) và chịu trách nhiệm về số liệu trình UBTVQH, Quốc hội; cho phép trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán NSNN năm 2021 nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên) số tiền.
Đồng thời, kiến nghị giao Chính phủ chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát chính xác số liệu, cập nhật kịp thời, làm rõ các nội dung chi cho các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm công khai, minh bạch và xem xét trách nhiệm, rút kinh nghiệm trong việc chậm phân bổ dự toán được Quốc hội giao, kéo dài việc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định bổ sung dự toán thu, chi theo quy định của pháp luật, hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
16h13: Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình
Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ Tài chính đã xây dựng, trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị về chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật trong việc chấp hành pháp luật về tài chính, ngân sách nhà nước.
Dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ có các nội dung yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác của Trung ương và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, theo chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các cơ quan, đơn vị và cấp dưới trực thuộc thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về tài chính – ngân sách nhà nước.
Chỉ thị cũng yêu cầu xác định rõ trách nhiệm các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương, cá thể hóa trách nhiệm của các cá nhân có liên quan để xem xét, xử lý đầy đủ, kịp thời các sai phạm theo quy định; nâng cao chất lượng lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước; tăng cường quản lý nguồn vốn viện trợ nước ngoài…
Trên cơ sở số đề xuất bổ sung dự toán của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và các địa phương, đồng thời căn cứ ý kiến của Kiểm toán Nhà nước, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt số đề nghị bổ sung dự toán ngân sách nhà nước năm 2021 nguồn viện trợ không hoàn lại (chi thường xuyên), trong đó gồm phần bổ sung dự toán cho các khoản viện trợ cho phòng, chống dịch Covid-19 và phần bổ sung dự toán cho các khoản viện trợ khác.
16h12: Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021.
Theo sự phân công của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung xem xét bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021.
Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thừa ủy quyền của Chính phủ trình bày Tờ trình của Chính phủ về nội dung này.
16h10: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận nội dung thảo luận
Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội thảo luận, xem xét, quyết định việc giảm dự toán chi thường xuyên năm 2021 của Bộ Tài chính. Đồng thời cho phép chuyển nguồn số kinh phí này sang các năm sau để thực hiện đầu tư các dự án của hai Tổng cục, thời gian giải ngân đến hết 31/12/2024, đưa nội dung này vào Nghị quyết về các nội dung ngân sách của Kỳ họp bất thường lần thứ hai, Quốc hội khóa XV.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tập hợp các nội dung cần trình trong một Nghị quyết về vấn các vấn đề ngân sách và các cơ quan thẩm tra cũng có một báo cáo chung để trình Quốc hội, Chính phủ thực hiện phân bổ vốn chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án theo đúng quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước và pháp luật có liên quan, tổng hợp các báo cáo thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 trình Quốc hội vào cuối kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến cơ quan thẩm tra để hoàn chỉnh Tờ trình, dự thảo Nghị quyết để gửi Quốc hội và các cơ quan thẩm tra. Ủy ban Tài chính, Ngân sách khẩn trương hoàn thiện báo cáo thẩm tra trình Quốc hội tại Kỳ họp bất thường lần thứ hai của Quốc hội khóa XV.
16h07: Trưởng ban Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh phát biểu
Cho ý kiến về nội dung này, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh thống nhất ý kiến thẩm tra của Uỷ ban Tài chính, Ngân sách về việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét dự toán chi thường xuyên sang chi đầu tư của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan là đúng với thẩm quyền theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị Chính phủ quan tâm đến 3 vấn đề sau:
Thứ nhất, đề nghị Chính phủ hết sức quan tâm đến việc hàng năm và theo định kỳ kịp thời rà soát và xử lý kịp thời các nội dung điều chỉnh dự toán để tránh tình trạng xử lý chậm và làm ảnh hưởng đến tiến độ cũng như giảm hiệu quả của việc sử dụng vốn.
Thứ hai, Chính phủ khẩn trương chủ động giao ngay, bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2023 và năm 2024 cho Bộ Tài chính theo thẩm quyền chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, cũng như rà soát chặt chẽ, đảm bảo đúng quy định pháp luật, tránh gây thất thoát, lãng phí cho ngân sách nhà nước.
Thứ ba, thông qua việc điều chỉnh này, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị có giải pháp phù hợp hơn để giải ngân vốn đầu tư nhanh hơn, hiệu quả hơn. Vì qua nghiên cứu hồ sơ, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu cho biết, trong tổng số 95 dự án xin điều chỉnh kinh phí chi thường xuyên tại Tờ trình của Chính phủ thì cũng mới chỉ có 42 dự án đã hoàn thành, còn 41 dự án chuyển tiếp và 12 dự án khởi công mới.
Do đó, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị cần phải quan tâm hơn đến việc giải ngân đầu tư công và hiệu quả giải ngân đầu tư công trong thời gian tới. Đồng thời cần có biện pháp xử lý căn cơ, lâu dài. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong những năm tiếp theo thì nó sẽ làm giảm hiệu quả của đầu tư công.
Bên cạnh đó, cần chỉ rõ danh mục những dự án phải hoàn thành trong năm 2023 và các dự án được phép hoàn thành chậm nhất trong năm 2024 để gắn trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị với các dự án mà được chúng ta điều chỉnh./.
16h05: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành phiên thảo luận
Phát biểu điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị các thành viện Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung cho ý kiến về các vấn đề: sự cần thiết phải điều chỉnh kinh phí chi thường xuyên sang chi đầu tư của 02 Tổng cục, căn cứ thẩm quyền điều chỉnh, thời gian giải ngân kinh phí điều chỉnh đến hết 31/12/2024.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các thành viện Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc hồ sơ, Tờ trình của Chính phủ đã đủ điều kiện trình Quốc hội hay chưa, Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết riêng quyết định nội dung này hay thể hiện trong Nghị quyết chung của Kỳ họp bất thường, hay gộp chung các vấn đề về ngân sách vào một Nghị quyết riêng về ngân sách?
Tiếp đến, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận.
15h58: Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày Báo cáo thẩm tra về việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan
Trình bày Báo cáo thẩm tra tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) Nguyễn Phú Cường cho biết, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhận thấy, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh dự toán chi thường xuyên sang chi đầu tư của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan là đúng thẩm quyền.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị Chính phủ rút kinh nghiệm trong việc kịp thời trình Quốc hội, tránh tình trạng quá chậm làm ảnh hưởng đến quy trình thẩm tra, xem xét, thông qua, đặc biệt làm chậm tiến độ triển khai thực hiện, giảm hiệu quả sử dụng vốn. Thường trực Ủy ban TCNS cho rằng, trong khi chưa thực hiện được cải cách tiền lương thì có đủ căn cứ pháp lý để Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan tiếp tục được hưởng cơ chế tài chính đặc thù.
Thường trực Ủy ban TCNS cũng cho rằng, việc chuyển nguồn kinh phí năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan sang năm 2023 là cần thiết và đúng quy định...
Về các đề xuất của Chính phủ, Thường trực Ủy ban TCNS đồng ý với đề nghị của Chính phủ về điều chỉnh kinh phí chi thường xuyên năm 2021 để bổ sung dự toán chi đầu tư năm 2022 thực hiện 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, cho 42 dự án đã hoàn thành, 41 dự án chuyển tiếp, 12 dự án khởi công. Tuy nhiên Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Nguyễn Phú Cường nêu rõ, do Chính phủ trình điều chỉnh vốn quá chậm nên đến thời điểm trình Quốc hội quyết định, dự kiến là tháng 01/2023 thì đã hết năm ngân sách 2022. Vì vậy, đề nghị được thực hiện chuyển nguồn sang năm 2023 theo quy định của Luật đầu tư công sau khi đã điều chỉnh từ nguồn kinh phí chi thường xuyên sang chi đầu tư để thực hiện 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Để bảo đảm tính khả thi trong giải ngân vốn đối với các dự án khởi công mới vào năm 2023, có thể cho phép quy định thời hạn giải ngân, hoàn thành chậm nhất vào ngày 31/12/2024. Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Nguyễn Phú Cường đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm bảo đảm các dự án đầu tư công được sử dụng nguồn vốn này đúng, đủ các thủ tục các thủ tục theo quy định của pháp luật, đẩy nhanh tiến độ giải ngân.
Nhằm góp phần đảm bảo nguồn lực, tháo gỡ khó khăn về vốn cho các dự án đầu tư, góp phần hiện đại hóa ngành thuế, hải quan theo các chủ trương của Đảng, Quốc hội, Thường trực Ủy ban TCNS kiến nghị cho phép trình Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh dự toán kinh phí chi thường xuyên chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan để bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2022 và năm 2023 của Bộ Tài chính; thực hiện chuyển nguồn sang năm 2023 theo quy định của Luật đầu tư công để triển khai 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan theo Tờ trình số 444/TTr-CP ngày 02/11/2022 và Tờ trình số 478/TTr-CP ngày 7/12/2022.
Thời hạn giải ngân cho phép đến hết ngày 31/12/2024. Đồng thời, kiến nghị giao Chính phủ bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2023 và năm 2024 cho Bộ Tài chính theo thẩm quyền; chỉ đạo triển khai thực hiện các dự án theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước; tổng hợp báo cáo Quốc hội vào cuối kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 theo quy định.
15h50: Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình về việc điều chỉnh một số nội dung Chính phủ đã trình tại Tờ trình số 444/TTr-CP ngày 02/11/2022
Tại phiên họp, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Tờ Trình về việc điều chỉnh một số nội dung Chính phủ đã trình tại Tờ trình số 444/TTr-CP ngày 02/11/2022 về việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, về việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế (TCT) và Tổng cục Hải quan (TCHQ), Chính phủ đã có Tờ trình số 444/TTr-CP ngày 02/11/2022 trình Quốc hội cho phép điều chỉnh 2.268.248 triệu đồng từ dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của TCT và TCHQ để bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển (ĐTPT) năm 2022 và năm 2023 cho Bộ Tài chính thực hiện 95 dự án đầu tư công của TCT và TCHQ, thời hạn giải ngân đến hết ngày 31/12/2023.
Do hiện nay đã gần hết niên độ ngân sách nhà nước năm 2022, để các dự án được bố trí vốn có đủ thời gian hoàn thành, thanh toán và quyết toán vốn, đảm bảo giải ngân hết kế hoạch vốn được giao sau khi được Quốc hội phê chuẩn, Chính phủ báo cáo điều chỉnh một số nội dung tại Tờ trình số 444/TTr-CP trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội phê duyệt.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu rõ, phương án phân bổ vốn, Bộ Tài chính thực hiện rà soát chi tiết từng dự án để bảo đảm việc bố trí vốn cho từng dự án sát với tiến độ, khả năng thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn trong năm 2023 và năm 2024, cụ thể: Điều hòa tăng/giảm kế hoạch vốn của các dự án cho phù hợp, tránh việc phải trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch vốn nhiều lần; ưu tiên khởi công các dự án có đủ thủ tục, thực sự cần thiết cấp bách và sắp xếp được nguồn vốn bố trí.
Trên cơ sở đó, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội giữ nguyên tổng mức vốn đề xuất điều chỉnh từ nguồn dự toán kinh phí chi thường xuyên sang chi ĐTPT là 2.268.248 triệu đồng, giữ nguyên tổng số dự án là 95 dự án, tuy nhiên có điều chỉnh lại mức vốn bố trí của một số dự án cho phù hợp; thay đổi 01 danh mục dự án khởi công mới.
Tờ trình của Chính phủ cũng tổng hợp phương án phân bổ kế hoạch vốn 2.268.248 triệu đồng đối với 95 dự án đầu tư công của TCT và TCHQ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội.
Về thời gian giao kế hoạch vốn, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, tại khoản 1 Điều 68 Luật Đầu tư công quy định: “Thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công hằng năm đến ngày 31 tháng 01 năm sau. Trường hợp bất khả kháng, Thủ tướng Chính phủ quyết định đối với vốn ngân sách trung ương… cho phép kéo dài thời gian thực hiện nhưng không quá 31 tháng 12 năm sau”.
Tại khoản 1 Điều 48 Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 06/4/2020 của Chính phủ quy định các trường hợp Thủ tướng Chính phủ được quyết định kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách trung ương.
Trong tổng số danh mục 95 dự án đầu tư công của TCT và TCHQ, có 41 dự án chuyển tiếp và 12 dự án khởi công mới và chuẩn bị đầu tư. Theo quy định, trình tự thực hiện dự án đầu tư xây dựng gồm: giai đoạn chuẩn bị dự án, giai đoạn thực hiện dự án và giai đoạn kết thúc dự án đưa công trình vào khai thác sử dụng. Do đó, một số dự án chuyển tiếp và khởi công mới vào năm 2023 sẽ không thể hoàn thành, tất toán dự án trong năm 2023 mà sẽ chuyển sang giai đoạn kết thúc dự án vào năm 2024 để thực hiện các công việc quyết toán hợp đồng, quyết toán dự án hoàn thành.
Vì vậy, để đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn vốn, triển khai giải ngân hết kế hoạch vốn được Quốc hội cho phép chuyển nguồn; trong khi các dự án của TCT và TCHQ không thuộc đối tượng được kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân theo các trường hợp thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội phê duyệt: “Điều chỉnh 2.268.248 triệu đồng từ dự toán kinh phí chi thường xuyên chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan để bổ sung dự toán chi đầu tư phát triển năm 2023 của Bộ Tài chính thực hiện 95 dự án đầu tư công của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan. Thời hạn giải ngân đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024”...
15h47 Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung cho ý kiến về việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng gợi ý để bảo đảm tính liên thông trong các nội dung xem xét, quyết định đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến ngay trong phiên làm việc này về xem xét, quyết định việc bổ sung kinh phí mua bù gạo dự trữ quốc gia và xem xét việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021.
15h28: Nghỉ giải lao
15h22: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận nội dung thảo luận
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận nội dung thảo luận Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất mục đích, yêu cầu, đối tượng, nội dung, hình thức lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) do Chính phủ trình.
Tuy nhiên, Chính phủ cần khẩn trương bổ sung nhiều nội dung Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã góp ý. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ xác định đây là nội dung công việc đặc biệt quan trọng, cần thực hiện thực chất, hiệu quả để phát huy quyền làm chủ, huy động trí tuệ của nhân dân, tạo sự đồng thuận, đảm bảo tính khả thi của Luật khi áp dụng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết với các nội dung: bổ sung yêu cầu đổi mới, tiết kiệm, hiệu quả, kịp thời, trung thực, đầy đủ, khách quan, công khai, minh bạch, tránh triển khai một cách hình thức, đảm bảo phát huy vai trò chỉ đạo, lãnh đạo của các tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể các tổ chức chính trị các cấp trong vấn đề tham gia hoàn thiện dự thảo Luật.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất lấy ý kiến nhân dân về toàn bộ dự thảo Luật và các vấn đề có liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân được dư luận xã hội quan tâm. Đề nghị Chính phủ rà soát các vấn đề trọng tâm lấy ý kiến nhân dân để tập trung vào những nội dung cần thiết, phù hợp. Cần lưu ý vấn đề phát huy vai trò các cơ quan của Quốc hội trong tham gia tổng hợp ý kiến xây dựng Luật; vai trò của báo chí, truyền thông trong việc đóng vai trò phản hồi thông tin, góp phần tổng hợp ý kiến.
Tại phiên họp, 100% các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt biểu quyết nhất trí thông qua các nội dung cơ bản của Nghị quyết. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Kinh tế chủ trì, phối hợp với Ủy ban Pháp luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
15h21: Đại diện Bộ Tài nguyên và môi trường phát biểu giải trình
Thay mặt cơ quan soạn thảo, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ, những ý kiến phát biểu của các Uỷ viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, đặc biệt là phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ rất xác đáng.
Cơ quan soạn thảo sẽ nghiêm túc tiếp thu tất cả các ý kiến cũng như ý kiến bằng văn bản của Uỷ ban Kinh tế để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết theo tinh thần Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định tại phiên họp. Qua đó cụ thể hoá bằng kế hoạch của Chính phủ để tổ chức thực hiện có hiệu quả đối với việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm nâng cao chất lượng của Luật Đất đai (sửa đổi).
15h14: Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu
Cơ bản tán thành với báo cáo của Ủy ban Kinh tế, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nhất trí về mục đích lấy ý kiến Nhân dân.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cơ bản nhất trí với 5 yêu cầu đề ra, đồng thời đề nghị bổ sung nội dung bảo đảm công khai, bảo đảm tiến độ, chất lượng, thiết thực và tiết kiệm; ý kiến Nhân dân phải được tập hợp, tổng hợp đầy đủ.
Về đối tượng lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị thể hiện vai trò của các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cơ quan thông tấn báo chí
Về nội dung lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị thể hiện theo 2 mục gồm lấy ý kiến toàn bộ dự thảo Luật và lấy ý kiến theo nhóm nội dung trọng tâm, trọng điểm (cơ quan tổ chức cá nhân lấy căn cứ chức năng, nhiệm vụ tập trung góp ý sâu vào những vấn đề liên quan và những vấn đề quan tâm)
Về hình thức lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị quan tâm ứng dụng công nghệ thông tin trong việc lấy ý kiến.
Về trách nhiệm tổ chức triển khai của các cơ quan, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị bổ sung làm rõ trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong lấy ý kiến của người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Đồng thời, đặt vấn đề đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức.
15h07: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu
Phát biểu về nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu quan điểm, cách triển khai lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) theo Tờ trình vẫn được tiến hành theo cách cũ nên hình thức và tính khả thi sẽ không cao. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị việc lấy ý kiến Nhân dân cần bảo đảm sự lãnh đạo các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến cơ sở, sự chỉ đạo chặt chẽ của chính quyền các cấp, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, việc lấy ý kiến cần đủ các nhóm đối tượng bao phủ hết các hộ gia đình, cá nhân; doanh nghiệp, tổ chức kinh tế; các chuyên gia, các nhà khoa học; các cơ quan nhà nước (Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan của Tòa án, Viện kiểm sát…). Cần đưa vào Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với từng nhóm đối tượng như thế nào, nội dung và hình thức, trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức tổng hợp báo cáo, phản hồi ý kiến…
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, Kế hoạch Chính phủ trình còn sơ sài, tất cả giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ không có được ý kiến từ nhiều kênh khác nhau; vai trò của Quốc hội, Tòa án, Viện Viện kiểm sát, nhất là xung quanh vai trò các cơ quan tư pháp trong giải quyết các tranh chấp, giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai chiếm 70%... Vì vậy, Kế hoạch của Chính phủ cần cụ thể thêm một bước về đối tượng, địa bàn, nội dung, hình thức, trách nhiệm tổ chức báo cáo, giao cho Chính phủ hướng dẫn, báo cáo mới bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, tránh hình thức.
14h54: Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu
Cơ bản tán thành nhiều ý kiến trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị cần xác định rõ hơn mục đích của việc lấy ý kiến nhân dân. Theo Tờ trình của Chính phủ, việc lấy ý kiến nhân dân được thực hiện hướng đến mục đích phát huy quyền làm chủ, trí tuệ, tâm huyết của Nhân dân trong việc tham gia xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi); tạo sự đồng thuận của Nhân dân, thể hiện ý chí, nguyện vọng của Nhân dân trong việc sửa đổi Luật Đất đai. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức đối với việc sửa đổi Luật Đất đai và tổ chức thi hành Luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nêu rõ, cần xác định việc lấy ý kiến này là để tạo ra sự thống nhất, đồng thuận trong đông đảo người dân về những chính sách thể hiện trong dự thảo Luật, góp phần đảm bảo Luật sẽ được triển khai thuận lợi sau khi ban hành. Đồng thời, việc lấy ý kiến cũng sẽ nâng cao ý thức chấp hành của người dân, năng lực của cơ quan chức năng trong việc đảm bảo Luật được thực thi hiệu quả.
Về yêu cầu đối với việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đồng thuận với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Theo đó, việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân phải được tiến hành rộng rãi, dân chủ, khoa học, nghiêm túc, thực chất, khách quan. Việc tổ chức lấy ý kiến với các hình thức thích hợp, tạo điều kiện thuận lợi để các tầng lớp Nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia góp ý, hoàn thiện đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Nội dung lấy ý kiến Nhân dân phải toàn diện và có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào một số nội dung, chính sách lớn của dự án Luật, các vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân được dư luận quan tâm. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị cần có thêm yêu câu việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân phải đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí.
Về đối tượng lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng, Tờ trình đang trình bày theo chủ thể tổ chức lấy ý kiến, đối với dự án Luật phức tạp và có phạm vi rộng như Luật Đất đai, cần xác định rõ ràng, cụ thể hơn nữa, các nhóm đối tượng cần gắn với vấn đề trọng tâm của nhóm đối tượng đó, tránh lấy ý kiến dàn trải, khó tổng hợp, thiếu trọng tâm. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị cần chú trọng lấy ý kiến của các hộ gia đình và các cá nhân; doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế; các cơ quan nhà nước.
14h47: Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy phát biểu
Thảo luận về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy nhất trí về sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Đồng thời đánh giá cao sự chuẩn bị của Bộ Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho Chính phủ các nội dung và Hồ sơ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cũng như tán đồng nhiều điểm của Báo cáo do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy bày tỏ băn khoăn vì đây là dự án Luật lớn, nhiều vấn đề phức tạp, xin ý kiến rộng rãi cần phải tính thêm vì thời gian lấy ý kiến trùng vào dịp Tết cổ truyền. Nếu không có cách làm rốt ráo và có phương pháp tốt thì sẽ mang tính hình thức. Do đó, Chủ nhiệm Lê Quang Huy đề nghị cần có cách làm, phương án cụ thể để triển khai lấy ý kiến và nên kéo dài thời gian như trong Tờ trình đến ngày 15/03/2023, thậm chí kéo dài hơn để đủ thời lượng nghiên cứu và thẩm thấu dự án Luật sao cho thấu đáo.
Chủ nhiệm Lê Quang Huy cho biết, việc lấy ý kiến nhân dân các dự thảo, văn bản pháp luật đăng tải trên Cổng thông tin điện tử ít nhất 30 ngày, tuy nhiên Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trương lo ngại trong thực tế hiệu quả đem lại không cao. Muốn lấy ý kiến qua Cổng thông tin điện tử của các địa phương hoặc tổ chức hội thảo, Chủ nhiệm Lê Quang Huy nêu rõ: Người xin ý kiến cần phải thực tâm lắng nghe ý kiến, thậm chí ý kiến trái chiều, khác nhau; phải xác định chuẩn nội dung, hình thức, đối tượng, địa bàn; đồng thời phải trung thực, khách quan, công tâm, công khai, minh bạch. Từ 3 yếu tố đó thì khi tổng hợp mới toát lên được nội dung.
Góp ý về yêu cầu, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đề nghị cần phân rã cụ thể nội dung, hình thức, nhóm vấn đề, đối tượng, địa bàn sao cho rõ ràng, mạch lạc và phù hợp với hoàn cảnh của đối tượng. Nếu nội dung, đối tượng, địa bàn không rõ hoặc báo cáo viên không chuẩn bị kỹ thì cũng không thành công.
Băn khoăn sau khi xin ý kiến thì tổng hợp và sử dụng thế nào, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đồng tình với ý kiến của Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường và cho rằng, cần tổng hợp từ nhiều kênh để đảm bảo trung thực, khách quan, ngoài ra đề nghị cần có cơ chế phản hồi minh bạch.
14h44: Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu
Phát biểu ý kiến về việc lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga bày tỏ đồng tình với nội dung Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra Ủy ban Kinh tế.
Về thời gian triển khai, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đồng tình với phương án là lấy ý kiến từ 03/01 đến 15/03 để tránh trùng vào dịp Tết nguyên đán…
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đề nghị việc lấy khiến nên triển khai theo chọn những vấn đề trọng tâm theo từng loại đối tượng đảm bảo tính sâu sắc.
Về đối tượng lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga băn khoăn về đối tượng là người Việt Nam định cư ở nước ngoài và nhất trí với những kiến nghị của Ủy ban Kinh tế; đồng thời thống nhất ý kiến của Chủ tịch Quốc hội là thêm đối tượng các doanh nghiệp thông qua Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.
14h38: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh phát biểu
Xác định rõ đối tượng lấy ý kiến xây dựng Luật Quan tâm đến đối tượng lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, cần xem xét trong quá trình xây dựng Luật đã lấy ý kiến của những đội tượng nào, để tạo điều kiện, ưu tiên những đối tượng chưa được lấy ý kiến, đảm bảo thu thập được ý kiến một cách đầy đủ, toàn diện, rộng khắp.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, cần lưu ý lấy ý kiến doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh, các chuyên gia, nhà nghiên cứu… Cần xác định rõ những đối tượng lấy ý kiến để có phương thức thực hiện cụ thể, hiệu quả, tránh chung chung, không rõ ràng.
Về hình thức lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhấn mạnh hình thức lấy ý kiến là vấn đề rất quan trọng, đồng thời đề nghị trước khi lấy ý kiến cần tổ chức thật tốt công tác thông tin, tuyên truyền để đối tượng lấy ý kiến có nhận thức rõ ràng, hiểu biết sâu sắc về vấn đề mình cần đóng góp ý kiến. Đây là dự án Luật lớn, phạm vi rộng, liên quan rất nhiều vấn đề, nên công tác thông tin, tuyên truyền cần được chú trọng, đặc biệt cần chú ý đến ý kiến của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Đối với công tác tổng hợp ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị cần sử dụng đa dạng hóa, phối hợp các kênh tổng hợp ý kiến của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; của Chính phủ và chính quyền các cấp; của Mặt trận Tổ quốc; sử dụng song song các kênh này và đối chiếu lẫn nhau để đảm bảo minh bạch về thông tin.
Về nội dung trọng tâm xin ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng cần lấy ý kiến đông đảo người dân đối với những vấn đề liên quan tới lợi ích của số đông, để tham khảo ý kiến của nhân dân về những chính sách trong luật. Đối với những vấn đề khó, sâu về chuyên môn, cần tập trung lấy ý kiến các chuyên gia, nhà nghiên cứu để đảm bảo nội dung lấy ý kiến phù hợp với đối tượng lấy ý kiến.
14h32: Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu
Tham gia thảo luận tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường bày tỏ nhất trí cao với chủ trương lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); đồng thời bày tỏ cơ bản nhất trí với dự thảo Nghị quyết và đồng tình với ý kiến thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế, những gợi ý của Chủ tịch Quốc hội đã rất sát. Do đó, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng phải đầu tư kỹ lưỡng hơn đối với dự thảo Nghị quyết này...
Về vấn đề cụ thể, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, hiện nay mới nói về mục đích, yêu cầu, đối tượng, nội dung, hình thức, thời gian và trách nhiệm tổ chức để lấy ý kiến, do đó cần có một Điều quy định về kết quả lấy ý kiến. Theo đó, kết quả lấy ý kiến vừa gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp, báo cáo tuy nhiên Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị kết quả lấy ý kiến nhân dân cần gửi về Quốc hội để chủ động nắm thông tin và xem xét trong quá trình thẩm tra, hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Về thời gian lấy ý kiến, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đề nghị kéo dài thời gian đến ngày 15/3/2023 hoặc hết tháng 3/2023 bởi nội dung dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) rất quan trọng, có tác động lớn đối với nhân dân. Về nguyên tắc, tháng 5 mới bắt đầu kỳ họp của Quốc hội và tháng 10 mới thông qua dự thảo Luật, do đó cũng có độ trễ thời gian. Trong giai đoạn này, nếu triển khai Nghị quyết cũng bắt đầu vào giai đoạn tết cổ truyền,… Trong bối cảnh đó, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng thời gian lấy ý kiến như vậy là rất gấp, do đó cần cân nhắc, nghiên cứu về vấn đề thời gian.
Về đối tượng xin ý kiến, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ đối tượng là doanh nghiệp rất quan trọng, tuy nhiên dự thảo Nghị quyết thể hiện còn chung chung. Do đó cần phải quy định rõ hơn về đối tượng trong dự thảo Nghị quyết.
14h19: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, việc xác định vấn đề trọng tâm, trọng điểm, đối tượng và cách thức tổ chức để bảo đảm lấy ý kiến Nhân dân thiết thực, hiệu quả, thực chất Xây dựng luật tuân thủ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong đó có quy định về lấy ý kiến các đối tượng tác động. Thực tế có ít luật tổ chức lấy ý kiến nhân dân rộng rãi mà chỉ những dự án lớn như Hiến pháp, Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai… Do đó cần làm rõ việc lấy ý kiến Nhân dân khác với việc lấy ý kiến đối tượng tác động theo quy trình trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật như thế nào.
Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề, tinh thần là “mọi quyết sách lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm” thì nội hàm “Nhân dân” trong lấy ý kiến Nhân dân được xác định như thế nào? là những ai? Có phải gồm người dân và doanh nghiệp….Đây là nội dung cần được làm rõ, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. Vấn đề khác là cách thức lấy ý kiến như thế nào để hiệu quả, tránh hình thức. Nếu như chỉ đăng tải trên Cổng thông tin điện tử thì người dân liệu có thể thấy hết được vấn đề. Hay cần có báo cáo viên nêu những vấn đề vướng mắc, những tác động có thể có, cần có gợi ý cụ thể cho người dân nắm được.
Nhấn mạnh thực chất, thiết thực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, Chủ tịch Quốc hội gợi ý cần làm rõ xác định vấn đề trọng tâm, địa bàn trọng điểm, lĩnh vực trọng điểm, đối tượng tác động trực tiếp. Chủ tịch Quốc hội cũng đặt vấn đề trong quá trình lấy ý kiến này thì vai trò của cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo như thế nào? Vai trò của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội xác định như thế nào…
Chủ tịch Quốc hội lưu ý các cơ quan của Quốc hội không thể thụ động đợi báo cáo từ phía Chính phủ hay cơ quan chủ trì soạn thảo gửi về mà các cơ quan của Quốc hội cũng cần có sự chủ động tham gia cùng với đó phát huy vai trò giám sát. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, thời gian ngắn, cần nghiên cứu kế thừa kinh nghiệm hoạt động lập pháp trước đây, trong đó có việc lấy ý kiến Nhân dân để tổ chức hợp lý để tránh hình thức, phát huy vai trò các cơ quan, xác định rõ đầu mối tổng hợp, tiếp thu.
14h18: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành nội dung thảo luận
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ đã nghe Tờ trình Chính phủ và báo cáo ý kiến của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung thảo luận về sự cần thiết phải lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi); mục đích, yêu cầu, đối tượng, nội dung, hình thức.
Về thời gian ấy kiến Nhân dân hiện đang có hai loại ý kiến: Chính phủ trình bắt đầu từ 3/1/ 2023 đến hết ngày 28/2/ 2023 như Kế hoạch số 329 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và 100% ý kiến Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị lấy ý kiến Nhân dân từ 3/1/ 2023 đến hết ngày 15/3/2023 để tránh trùng với thời gian Tết Âm lịch.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Ủy ban Thường vụ cho ý kiến về hai phương án trên. Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ cho ý kiến về phân công nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, đặc biệt là đơn vị làm đầu mối trong tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Trong quá trình thảo luận, đại diện Chính phủ, các cơ quan trao đổi, làm rõ các vấn đề mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm thảo luận.
14h07: Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo một số ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)
Báo cáo một số ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhận thấy, việc ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là cần thiết, bảo đảm phù hợp với yêu cầu tại Kế hoạch số 329; bảo đảm phát huy quyền làm chủ, huy động trí tuệ của Nhân dân trong việc góp ý vào nội dung dự thảo Luật, tạo sự đồng thuận, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện Luật Đất đai (sửa đổi).
Luật Đất đai là một đạo luật khó, phức tạp, tác động tới hầu hết các ngành, lĩnh vực, chủ thể trong xã hội, do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, việc lấy ý kiến Nhân dân sẽ là cơ sở thực tiễn quan trọng để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật trước khi trình Quốc hội cho ý kiến lần thứ hai tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023).
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, Hồ sơ dự thảo Nghị quyết cơ bản đáp ứng yêu cầu đặt ra theo Kế hoạch số 329/KH-UBTVQH15. Tuy nhiên, việc gửi hồ sơ dự thảo Nghị quyết chưa bảo đảm tiến độ theo yêu cầu.
Về mục đích, yêu cầu của việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị bổ sung yêu cầu tiết kiệm, hiệu quả, tránh triển khai mang tính hình thức trong quá trình lấy ý kiến Nhân dân.
Liên quan đến đối tượng, nội dung và hình thức lấy ý kiến Nhân dân (Điều 4), Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị quy định đối tượng lấy ý kiến bao gồm “các tầng lớp Nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài”. Tuy nhiên đề nghị cơ quan soạn thảo lưu ý, làm rõ việc lấy ý kiến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong quá trình hoàn thiện dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Đồng thời, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị rà soát dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, phân công cụ thể trách nhiệm của các cơ quan đầu mối lấy ý kiến các nhóm đối tượng cụ thể theo ngành, lĩnh vực, địa bàn.
Về nội dung lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc cung cấp các báo cáo có liên quan như: Báo cáo tổng kết thi hành Luật Đất đai năm 2013, Báo cáo đánh giá tác động chính sách của dự án Luật Đất đai (sửa đổi)… để Nhân dân có thêm cơ sở nghiên cứu, cho ý kiến về dự thảo Luật.
Đồng thời, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ 4, lựa chọn những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, làm rõ các loại ý kiến, ưu điểm, hạn chế của từng loại ý kiến, tạo cơ sở để Nhân dân xem xét, góp ý, trong đó quan tâm đến một số nội dung như sau: (1) Chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; (2) Căn cứ, thẩm quyền, trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; (3) Các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, trong đó có trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án đô thị, dự án nhà ở thương mại; (4) Nguyên tắc “đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ” khi bồi thường về đất trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất…
Về hình thức lấy ý kiến Nhân dân, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc hình thức điều tra xã hội học về nội dung chính sách và tác động các chính sách trong dự thảo Luật do việc đánh giá tác động chính sách là một nhiệm vụ trong xây dựng hồ sơ dự án Luật, không nên gộp chung trong quá trình lấy ý kiến Nhân dân.
Đề cập về thời gian lấy ý kiến Nhân dân (Điều 5), hiện có 02 loại ý kiến khác nhau, 100% ý kiến Thường trực Ủy ban Kinh tế tán thành loại ý kiến thứ hai. Đề nghị kéo dài thời gian lấy ý kiến Nhân dân đến hết ngày 15/3/2023. Đồng thời đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức một phiên họp riêng về dự án Luật vào thời điểm sau ngày 20/4/2023.
Về trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân (Điều 6), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cơ bản tán thành việc phân công trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức trong quá trình lấy ý kiến Nhân dân như dự thảo Nghị quyết đã đề cập. Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị không quy định trách nhiệm của Ủy ban Kinh tế tại Điều 6 dự thảo Nghị quyết do Ủy ban Kinh tế không chịu trách nhiệm này.
Về tổ chức thực hiện (Điều 7), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị bổ sung các nội dung sau: Chính phủ xác định các vấn đề trọng tâm, ban hành kế hoạch và công bố dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để lấy ý kiến Nhân dân tại Điều 7 dự thảo Nghị quyết; các cơ quan, tổ chức quy định tại Điều 6 Nghị quyết này, căn cứ Nghị quyết này, kế hoạch của Chính phủ và tình hình cụ thể của cơ quan, tổ chức, triển khai lấy ý kiến Nhân dân, bảo đảm yêu cầu, tiến độ.
14h01: Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trình bày Tờ trình việc lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Trình bày Tờ trình về việc lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, thực hiện Kế hoạch số 329/KH-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về trình Quốc hội xem xét, thông qua dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chính phủ đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Mục đích của việc tổ chức lấy kiến Nhân dân là nhằm phát huy quyền làm chủ, trí tuệ, tâm huyết của Nhân dân trong việc tham gia xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi); tạo sự đồng thuận của Nhân dân, thể hiện ý chí, nguyện vọng của Nhân dân trong việc sửa đổi Luật Đất đai. Đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức đối với việc sửa đổi Luật Đất đai và tổ chức thi hành Luật…
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ, việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân là sự kiện chính trị, pháp lý quan trọng, phải được tiến hành rộng rãi, dân chủ, khoa học, nghiêm túc, thực chất, khách quan. Việc tổ chức lấy ý kiến với các hình thức thích hợp, tạo điều kiện thuận lợi để các tầng lớp Nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia góp ý, hoàn thiện đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Nội dung lấy ý kiến Nhân dân phải toàn diện và có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào một số nội dung, chính sách lớn của dự án Luật, các vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân được dư luận quan tâm. Ý kiến đóng góp của Nhân dân phải được tổng hợp đầy đủ, chính xác, khách quan và được nghiên cứu, tiếp thu, giải trình nghiêm túc để hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và báo cáo Quốc hội…
Việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân thông qua các hình thức: góp ý trực tiếp bằng văn bản; tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm; thông qua Cổng thông tin điện tử của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các các cơ quan thông tấn báo chí; điều tra xã hội học về nội dung chính sách và tác động các chính sách trong dự thảo Luật và các hình thức khác phù hợp. Thời gian lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) bắt đầu từ ngày 03/01 đến ngày hết ngày 28/02/ 2023.
Về trách nhiệm triển khai, Chính phủ xây dựng kế hoạch và tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tổ chức lấy ý kiến Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân các cấp và xây dựng báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân của ngành mình; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ trì, phối hợp với Hội đồng nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên của Mặt trận cùng cấp tổ chức lấy ý kiến cơ quan, tổ chức, cá nhân trên địa bàn và xây dựng báo cáo tổng hợp kết quả lấy ý kiến Nhân dân của địa phương; các cơ quan thông tấn, báo chí có trách nhiệm đăng tải, tuyên truyền, phố biến, phản ánh các nội dung liên quan đến dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan, phục vụ cho việc đóng góp ý kiến của Nhân dân; Ủy ban Kinh tế (cơ quan chủ trì thẩm tra) phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường (cơ quan chủ trì soạn thảo) trong quá trình tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, tổng hợp, giải trình tiếp thu các ý kiến góp ý và chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)…
14h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu mở đầu Phiên họp
Phát biểu mở đầu phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định việc lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Dự phiên họp có Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân; Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Tiến; Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Duy Giảng; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phan Thị Kim Oanh; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Cao Huy; đại diện Bộ Tư pháp, Văn phòng Trung ương Đảng.
Tiếp đến, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân trình bày Tờ trình về việc lấy ý kiến Nhân dân về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).