Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên họp
Các đại biểu tham dự phiên họp đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành trong xây dựng và trình ra Quốc hội đối với Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 bởi đây là nội dung mới, lần đầu tiên được thực hiện, chưa có tiền lệ, có những khó khăn nhất định. Các đại biểu ghi nhận hồ sơ Quy hoạch tổng thể quốc gia cơ bản đáp ứng quy định Luật Quy hoạch năm 2017. Nội dung lập Quy hoạch cũng bảo đảm bám sát Luật Quy hoạch, Nghị định số 37/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch và Nghị quyết số 143/NQ-CP của Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định được các định hướng phát triển không gian, ngành, lĩnh vực.
Ủy viên Ủy ban Kinh tế Trần Văn Tiến đề nghị Tờ trình của Chính phủ cần làm rõ việc công bố công khai và tổ chức lấy ý kiến đóng góp cho Quy hoạch này, cũng như việc giải trình, tiếp thu các ý kiến đóng góp, bảo đảm thực hiện đúng theo quy định tại khoản 4, Điều 19 của Luật Quy hoạch năm 2017.
Ủy viên Ủy ban Kinh tế Trần Văn Tiến phát biểu
Các đại biểu cũng đề nghị cần làm rõ hơn nội dung về báo cáo hiện trạng phát triển và tổ chức không gian phát triển đất nước theo các nhóm vấn đề được quy định trong Luật Quy hoạch giai đoạn vừa qua. Bởi đây là nội dung có ý nghĩa quan trọng để hình dung kết quả đạt được, hạn chế, nguyên nhân là cơ sở đề nghiên cứu định hướng phát triển Quy hoạch.
Một trong những vấn đề chung được nhiều đại biểu quan tâm đó là phạm vi, mức độ chi tiết của Quy hoạch tổng thể quốc gia trong tổng thể hệ thống các văn bản mang tính chủ trương, đường lối của Đảng và trong hệ thống các loại quy hoạch. Nhiều ý kiến cho rằng, Quy hoạch tổng thể quốc gia là quy hoạch mang tính định hướng nên nội dung chỉ mang tính nguyên tắc, tránh chỉ ra tên dự án cụ thể, nên dừng ở nêu ra chương trình mang tính định hướng. Một số ý kiến nhấn mạnh, cần xây dựng cơ chế, thể chế để áp dụng trong 30 năm, không nên tồn tại những chữ “đặc thù”, “đặc biệt”, “ưu đãi vượt trội” tại Quy hoạch tổng thể quốc gia. Mặt khác, do Quy hoạch tổng thể quốc gia là một loại hình quy hoạch mới, nên cần tiến hành đánh giá giữa kỳ để đánh giá lại quá trình thực hiện, xác định giải pháp thực hiện phù hợp hơn cho giai đoạn sau.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu phát biểu
Cho rằng phạm vi nội dung của Quy hoạch đã rõ nhưng còn đó là băn khoăn mức độ chi tiết, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu đề nghị tờ trình nói rõ phạm vị, mức độ chi tiết của các định hướng trong Quy hoạch tổng thể quốc gia, trong đó có sự so sánh với mức độ chi tiết so với các chủ trương, nghị quyết của Đảng và so với các quy hoạch khác như quy hoạch ngành quốc gia.
Đại biểu Phan Đức Hiếu chỉ rõ tại nội dung về quan điểm phát triển đã cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2023 như thế nào. Hay như nội dung về định hướng phát triển hệ thống đô thị quốc gia hiện nay đã có Nghị quyết 06-NQ/TW về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thì nội dung trong quy hoạch thể hiện ở mức độ nào, có bổ sung nội dung nào. Đại biểu Phan Đức Hiếu cũng đặt vấn đề về mối quan hệ giữa Quy hoạch tổng thể quốc gia với quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh bởi nếu trong Quy hoạch tổng thể quốc gia đề cập rõ đến hạ tầng đô thị, bố trí không gian đến từng dự án như tại Hà Nội là dự án đường vành đai 3, vành đai 4,…thì định hướng quy hoạch quốc gia có đúng tính chất quốc gia hay không? Theo đại biểu Phan Đức Hiếu, Quy hoạch tổng thể quốc gia là định hướng thì nội dung phải mang tính chất nguyên tắc tránh những nội dung quá cụ thể đến từng dự án.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến tại phiên họp
Cùng quan điểm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến cho rằng còn có sự lúng túng trong xây dựng Quy hoạch và điều này đã thể hiện trong một số nội dung cụ thể. Hiện vẫn còn hai luồng quan điểm về mức độ chi tiết của quy hoạch. Có ý kiến cho rằng cần cụ thể. Có ý kiến đề nghị cần khái quát. Mức độ tích hợp đến đâu là câu hỏi được đặt ra trong tổng thể mối quan hệ của các loại quy hoạch. Từ đó xác định cách làm Quy hoạch tổng thể quốc gia dựa trên tổng hợp quy hoạch ngành hay chỉ quy định mang tính định hướng từ Chiến lược.
Bày tỏ thống nhất với cách thiết kế của Chính phủ, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Đinh Ngọc Minh cho rằng Quy hoạch tổng thể quốc gia chỉ nên quy định mang tính định hướng, quy định các quan điểm, chỉ tiêu lớn bởi các nội dung chi tiết hơn sẽ được cụ thể ở Quy hoạch vùng, Quy hoạch tỉnh.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà phát biểu
Chia sẻ kinh nghiệm của tỉnh Hà Tĩnh trong xây dựng quy hoạch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà cho rằng Quy hoạch tổng thể quốc gia càng chi tiết thì xuống đến các Quy hoạch ngành, Quy hoạch tỉnh sẽ càng khó làm. Đặc biệt là trong quá trình phát triển gặp phải những vấn đề đòi hỏi có sự thay đổi, điều chỉnh thì sẽ gặp khó khăn trong quy trình, thủ tục. Kinh nghiệm lập Quy hoạch tỉnh của Hà Tĩnh dừng lại ở cụ thể hóa các Nghị quyết Đại hội đảng bộ tỉnh, cụ thể hóa một phần Quy hoạch ngành ở địa phương và tổng hợp Quy hoạch vùng huyện. Do đó Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà nhất trí về nội dung Quy hoạch tổng thể quốc gia xác định việc phân bố và tổ chức không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường có tầm quan trọng cấp quốc gia, quốc tế và có tính liên vùng mang tính chiến lược trên lãnh thổ. Như vậy, Quy hoạch tổng thể quốc gia sẽ nằm dưới các Nghị quyết mà Trung ương ban hành và nằm trên Quy hoạch ngành, Quy hoạch tỉnh về mức độ chi tiết. Ngoài ra, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà cũng lưu ý cần quy định rõ phạm vi điều chỉnh của Quy hoạch.
Trong khi đó, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Trần Văn Tiến lại đề nghị Quy hoạch cần cụ thể hơn, chi tiết hơn các nội dung trong định hướng phát triển. Theo đó, cần cụ thể hơn địa chỉ, địa danh, phạm vi, quy mô…tránh tình trạng Quy hoạch lại quy định lại như trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. Đại biểu dẫn chứng đối với định hướng phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông cần xác định được điểm đầu, điểm cuối tuyến, quy mô tuyến...hay định hướng phát triển hạ tầng năng lượng cần nói rõ điện mặt trời, điện gió, thủy điện, nhiệt điện ở những vùng nào, khu vực nào, dự kiến quy mô, công suất…Về các chương trình dự án cũng cần xác định được thứ tự ưu tiên các chương trình dự án quốc gia thời kỳ 2021-2030. Thay vì chỉ đề cập đến phát triển chung chung mà cần dự kiến được quy mô, đại biểu nhấn mạnh.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu chỉ đạo
Thống nhất với một số ý kiến về mức độ thể hiện các nội dung trong Quy hoạch tổng thể quốc gia, phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Quy hoạch tổng thể quốc gia xác định không gian phát triển là chủ yếu, không phải nội dung nào cũng đưa vào Quy hoạch và nội dung Quy hoạch tổng thể cũng không thể quá chi tiết. Luật Quy hoạch chính là điểm tì pháp lý vững chắc nhất để xác định nội dung nào thể hiện trong Quy hoạch. Phó Chủ tịch Quốc hội gợi mở, cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát mức độ thể hiện các nội dung, không nên tự "bó cứng" trong quá trình thực hiện, song cũng đủ cụ thể để tạo căn cứ, định hướng cho Quy hoạch ngành, Quy hoạch vùng, Quy hoạch tỉnh. Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Quy hoạch tổng thể quốc gia không chồng lấn vào phạm vi của các quy hoạch cấp dưới nhưng phải cụ thể, chi tiết đủ để làm định hướng, căn cứ cho quy hoạch cấp dưới.
Một số hình ảnh tại phiên họp:
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu khai mạc phiên họp
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Minh Sơn gợi ý nội dung thảo luận
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương trình bày Tờ trình của Chính phủ về Quy hoạch tổng thể quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050
Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng - An ninh Trịnh Xuân An phát biểu tại phiên họp
Ủy viên Ủy ban Kinh tế Đinh Ngọc Minh
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi
Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Hoàng Anh
Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội Trần Thị Thanh Lam
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Đình Việt
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trần Hồng Nguyên
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Nguyễn Mạnh Hùng
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu chỉ đạo
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh kết luận nội dung phiên họp
Các đại biểu tham dự phiên họp