PHÁT HUY DÂN CHỦ ĐI ĐÔI VỚI TĂNG CƯỜNG PHÁP CHẾ

20/05/2023

Để bảo đảm quyền làm chủ của Nhân dân, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng cần phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường pháp chế, đề cao đạo đức xã hội và trách nhiệm của công dân; giữ vững kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm mọi hành vi lợi dụng dân chủ đề xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

KHAI MẠC HỘI NGHỊ BỒI DƯỠNG, CẬP NHẬT KIẾN THỨC DÀNH CHO ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI

Qua hơn 35 năm đổi mới và hơn 30 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991 (bổ sung, phát triển năm 2011), công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng đã được những thành tựu rất quan trọng. Tại Hội nghị “Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức dành cho đại biểu Quốc hội” TS.Nguyễn Khắc Định - Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, chủ trương phát huy dân chủ, bảo đảm quyền làm chủ của Nhân dân trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước đã được thể chế hóa ngày càng đầy đủ, hoàn thiện và thực hiện có kết quả.

Theo đó, Hiến pháp năm 2013 đã thể chế hóa các điểm của Đảng về đề cao chủ quyền Nhân dân trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam thật sự của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Hiến pháp và pháp luật hiện hành đã quy định, thể chế hóa khá đầy đủ nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp, các yêu cầu công nhận, tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Hệ thống pháp luật đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc để phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, kiểm soát quyền lực nhà nước, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa, hội nhập, đấu tranh hiệu quả với tệ tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chỉ ra rằng, cơ chế bảo đảm vai trò chủ thể, chủ quyền Nhân dân trong mối quan hệ với Nhà nước chưa đầy đủ, quyền làm chủ của Nhân dân có lúc, có nơi còn bị vi phạm. Dân chủ đại diện có phần hình thức, dân chủ trực tiếp chưa được coi trọng đúng mức. Hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội chưa thực sự hiệu quả do thiếu điều kiện bảo đảm thực hiện.

Để khắc phục tình trạng trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định lưu ý cần thực hiện nhóm nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm quyền làm chủ của Nhân dân, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Theo đó, thể chế hóa đầy đủ và thực hiện đúng đắn, hiệu quả cơ chế Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở. Tổng kết việc thực hiện và nghiên cứu hoàn thiện các quy định pháp luật theo hướng phát huy tốt hơn các hình thức dân chủ trực tiếp của Nhân dân. Có cơ chế bảo đảm thực hiện quyền của Nhân dân tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, xử lý, giải quyết, phản hồi ý kiến, kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo của Nhân dân.

Đồng thời, phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường pháp chế, đề cao đạo đức xã hội và trách nhiệm công dân, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, đấu tranh kiên quyết với những biểu hiện dân chủ cực đoan, dân chủ hình thức; xử lý nghiêm mọi hành vi lợi dụng dân chủ dể xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự và an toàn xã hội.

Quang cảnh Hội nghị

Cùng với đó, xây dựng ý thức và lối sống thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trong hệ thống chính trị và toàn xã hội; đưa nội dung phù hợp về Hiến pháp và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng của hệ thống giáo dục quốc dân. Nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong thực thi Hiến pháp, pháp luật. Cụ thể hóa và xây dựng cơ chế để các chủ thể thực hiện đầy đủ quyền và trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp.

Tiếp tục thể chế hóa, cụ thể hóa kịp thời, đầy đủ quan điểm, chủ trương của Đảng và quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; nội luật hóa các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã tham gia. Xác định rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.

Để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, cần thể chế hoá đầy đủ và thực hiện hiệu quả cơ chế Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở cũng như tiếp tục thể chế hoá, cụ thể hoá và thực hiện tốt các chủ trương, quan điểm của Đảng và quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân.

Trong đó, Đảng đoàn Quốc hội chủ trì, phối hợp với Ban Cán sự đảng Chính phủ và các cơ quan liên quan kịp thời thể chế hóa đầy đủ cơ chế Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện, nhất là dân chủ ở cơ sở và các chủ trương, quan điểm của Đảng về quyền con người, quyền công dân. Chỉ đạo tổng kết việc thực hiện và nghiên cứu hoàn thiện các quy định pháp luật theo hướng mở rộng và phát huy tốt hơn các hình thức dân chủ trực tiếp của Nhân dân./.

Minh Thành