Đồng chủ trì Phiên toàn thể gồm có các đồng chí: Vương Đình Huệ, Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Xuân Thắng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Quốc gia Hồ Chí Minh; Trần Thanh Mẫn, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Trần Tuấn Anh, Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Đức Hải, Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội.
Trước khi tiến hành thảo luận bàn tròn, Hội nghị sẽ nghe các tham luận: (1): “Cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025: vai trò quan trọng trong phát huy năng lực nội sinh, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững” của TS.Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM); (2) “Động lực tăng trưởng và phát triển bền vững trong bối cảnh mới” của TS.Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV; (3) ““Chuyển đổi xanh” và thách thức tăng trưởng kinh tế trung hạn” của Thạc sỹ Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội sẽ liên tục cập nhật nội dung Phiên họp:
13h54: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, trong buổi sáng nay, các đại biểu đã tham gia hai Phiên chuyên đề với hai chủ đề xoay quanh các nội dung về tăng cường nội lực, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó và nâng cao năng suất lao động, bảo đảm an sinh xã hội. Hai chuyên đề đã được lãnh đạo các đơn vị đồng phối hợp chủ trì và điều hành. Với sự nhiệt thành tham gia, đóng góp các bài tham luận của các chuyên gia, tham gia thảo luận sôi nổi, thẳng thắn, tâm huyết của đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp.
Kết quả đạt được của hai Phiên chuyên đề về giá trị thông tin thảo luận cũng như các giải pháp được đề xuất và gợi mở, là cơ sở quan trọng để Diễn đàn tiếp tục Phiên toàn thể chiều hôm nay.
.jpg)
Tiếp tục chương trình, ông Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV trình bày bài tham luận với chủ đề “Động lực tăng trưởng và phát triển bền vững trong bối cảnh mới”.
13h56: TS.Cấn Văn Lực và Nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV trình bày tham luận “Động lực tăng trưởng và phát triển bền vững trong bối cảnh mới (đến năm 2025 và hướng đến năm 2030)”
TS. Cấn Văn Lực cho biết, kể từ sau Đại hội XIII của Đảng đến nay, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường. Khó khăn, thách thức mới xuất hiện nhiều hơn là cơ hội, nặng nề hơn so với dự báo, cũng như so với các nhiệm kỳ gần đây. Đó là chiến tranh (xung đột Nga-Ukraine), dịch bệnh (nhất là đại dịch COVID-19), thiên tai (khí hậu thất thường, khắc nghiệt và nhiều thiên tai hơn).
Thời kỳ này đã khiến kinh tế - xã hội (KTXH) thế giới và Việt Nam bất thường hơn, bấp bênh và rủi ro hơn - điều mà giới kinh doanh vẫn gọi là thế giới VUCA (biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ).
Kinh tế thế giới sau khi phục hồi mạnh mẽ năm 2021 (tăng 6%), đang giảm đà, xuống mức tăng 3% năm 2022 và dự báo khoảng 2,1-2,4% năm nay, trước khi tăng trở lại mức 2,4-2,7% năm 2024. Cùng với đó là những biến đổi sâu sắc về xã hội - môi trường chứng kiến chênh lệch giàu nghèo, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, an ninh chuỗi cung ứng, an ninh y tế, vấn đề thị trường lao động, già hóa dân số, tài nguyên nước, ô nhiễm môi trường… đều trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam phải thực hiện đa mục tiêu: vừa phòng chống dịch bệnh, vừa phục hồi, phát triển KT-XH, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh quốc phòng và tự chủ, tự cường gắn với hội nhập quốc tế…v.v. Theo đó, cả nước gồng mình vừa phải tập trung giải quyết những vấn đề phức tạp mới phát sinh, vừa phải xử lý những yếu kém, tồn đọng từ lâu nay bộc lộ, vừa phải phục hồi, phát triển nhanh và bền vững.
Với sự đồng lòng, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của Quốc Hội, sự quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhiều chính sách, giải pháp quyết liệt, quy mô, kể cả chưa có tiền lệ, được các cấp có thẩm quyền ban hành đi kèm việc thành lập, kiện toàn tổ chức - bộ máy chỉ đạo, thực hiện. Do đó, Việt Nam cơ bản đã vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức và đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện, được quốc tế và trong nước ghi nhận.
Để có thể đạt được các mục tiêu, chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng XIII và của Quốc hội đã đề ra, việc khôi phục các động lực tăng trưởng hiện hữu và tìm kiếm các động lực mới là vấn đề vừa mang tính cấp bách vừa mang tính chiến lược đối với Việt Nam trong bối cảnh hiện nay cũng như đến năm 2025 và năm 2030.
.jpg)
Để cập về tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam từ năm 2020 đến nay, TS. Cấn Văn Lực cho biết, nền kinh tế nước ta cũng phải đối mặt với một số khó khăn, thách thức và hạn chế, đó là: (i) rủi ro và thách thức từ bối cảnh quốc tế vẫn hiện hữu và có thể kéo dài; (ii) hoạt động thương mại quốc tế còn khó khăn, còn giảm dù mức giảm đã chậm lại; (iii) hoạt động của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn nhưng đã khá dần lên; (iv) tín dụng tăng trưởng thấp, nợ xấu tăng cao do khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế còn yếu (dù đây chỉ là hiện tượng ngắn hạn khi bối cảnh kinh tế thế giới còn phục hồi chậm và mong manh); (v) Thu ngân sách nhà nước sau 2 năm (2021-2022) tăng khá bắt đầu suy giảm từ đầu năm 2023 chủ yếu là do ngoại thương giảm, doanh nghiệp còn khó khăn và các chính sách giãn hoãn, giảm thuế, phí được áp dụng nhiều hơn trong 6 tháng cuối năm 2023.
Trong 8 tháng đầu năm nay, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản luôn là bệ đỡ của nền kinh tế, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và là mặt hàng xuất khẩu truyền thống của Việt Nam. khu vực dịch vụ duy trì đà tăng (dù chậm hơn) và là động lực tăng trưởng quan trọng trong bối cảnh khu vực công nghiệp và xây dựng còn khó khăn. Khu vực công nghiệp và xây dựng gặp nhiều khó khăn từ quý 3/2022 nhưng đã có nhiều tín hiệu phục hồi từ cuối quý 2/2023.
TS. Cấn Văn Lực cho biết, tăng trưởng GDP năm 2023 dự báo theo kịch bản cơ sở là 5,2-5,5%. Với kịch bản tiêu cực là kinh tế thế giới suy thoái nặng hơn, tận dụng được ít các cơ hội từ các động lực tăng trưởng mới, tăng trưởng dự báo là 4,4-4,5%. Tuy nhiên, với kịch bản tích cực là kinh tế thế giới sớm phục hồi, và khai thác được các động lực tăng trưởng mới (như chuyển đổi số , đẩy mạnh liên kết vùng với việc thúc đẩy 2 động lực chính là Hà Nội và TP. HCM ) tăng trưởng có thể đạt 5,5-6%.
Đối với năm 2024 và 2025, theo kịch bản cơ sở, dự báo tình hình kinh tế thế giới từng bước phục hồi, lạm phát được kiếm chế và dần về mức dưới 3% năm 2025, khi đó, tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo đạt khoảng 6% năm 2024 và 6,5% năm 2025.
Bên cạnh đó, TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh việc nâng cao vị thế và vai trò của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu bằng cách tập trung vào nâng cao giá trị gia tăng của hàng xuất khẩu và đẩy mạnh thương mại dịch vụ.
Trong thời gian tới, cơ hội và thách thức đan xen, vì vậy muốn lấy lại đà phát triển nhanh và bền vững đòi hỏi Quốc hội và Chính phủ cần thực hiện nhiều chính sách, giải pháp vừa đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao khả năng chống chịu, củng cố các động lực tăng trưởng truyền thống vừa tạo không gian đủ rộng để khai thác hiệu quả các mô hình, động lực tăng trưởng mới, cho cả trước mắt và lâu dài. Theo đó, Nhóm Nghiên cứu kiến nghị 2 nhóm giải pháp chính: Nhóm giải pháp củng cố các động lực tăng trưởng hiện hữu; Nhóm giải pháp phát huy, khai thác động lực tăng trưởng mới.
14h12: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, trong bối cảnh chính trị - kinh tế - xã hội trên thế giới đang có nhiều biến động, tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với kinh tế - xã hội Việt Nam hiện nay, đây thật sự là những thông điệp, đề xuất, khuyến nghị quan trọng, có ý nghĩa đối với tăng trưởng kinh tế, hướng tới phát triển bền vững của Việt Nam.
Tiếp theo chương trình, bà Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) sẽ trình bày bài tham luận với chủ đề “Cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025: vai trò quan trọng trong phát huy năng lực nội sinh, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững”.
14h13: Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương TS.Trần Thị Hồng Minh trình bày tham luận về “Cơ cấu lại nền kinh tế 2021-2025: Vai trò quan trọng trong phát huy năng lực nội sinh, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững”
Trình bày tham luận TS.Trần Thị Hồng Minh cho biết, quá trình cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2023 đã mang lại một số kết quả tích cực. Trong đó, cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch đáng kể theo hướng số hóa, xanh hóa, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Cơ cấu lại một số lĩnh vực trọng tâm như hệ thống các tổ chức tín dụng, ngân sách nhà nước và đầu tư công đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì đà tăng trưởng. Không gian kinh tế được mở rộng, tạo được động lực mới, liền mạch và bền vững hơn.
Việc ban hành và thực hiện các quy hoạch (quốc gia, ngành, vùng) gắn với hoàn thiện thể chế, chính sách liên kết vùng đã tạo điều kiện thúc đẩy dịch chuyển các nguồn lực, phát huy lợi thế của từng vùng, địa phương. Các loại thị trường tiếp tục phát triển theo hướng hiệu quả và bền vững hơn….
Theo TS.Trần Thị Hồng Minh, những kết quả trên có được là nhờ một số nguyên nhân quan trọng. Lãnh đạo các cơ quan Đảng, Quốc hội đã rất quan tâm, chỉ đạo, đồng hành cùng với Chính phủ. Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cũng đã quyết liệt trong triển khai thực hiện trên cơ sở bám sát chủ trương, đường lối và các nhiệm vụ trọng tâm tại Nghị quyết số 31/2021/QH15. Bên cạnh đó, sau nhiều năm Chính phủ kiên trì thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế với sự đồng hành và giám sát của Quốc hội, có thể nói cơ cấu lại nền kinh tế đã dần đi vào nề nếp, trở thành một nét “rất riêng” ngay trong quá trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Phân tích bối cảnh, tình hình hiện nay, TS.Trần Thị Hồng Minh nêu rõ, Việt Nam là một nền kinh tế đang phát triển, có khát vọng phát triển với tầm nhìn 2045, và lại ở một khu vực châu Á-Thái Bình Dương phát triển năng động. Chính vì vậy, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn và an sinh xã hội chính là những nền tảng không thể thiếu, song vẫn phải phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu đề ra, trong đó có thúc đẩy tăng trưởng kinh tế có chất lượng, có tính bền vững.
TS.Trần Thị Hồng Minh cho rằng, điểm tích cực là đã có những nền tảng cho “đổi mới tư duy”. Tuy nhiên, hiện thực hóa những tư duy ấy đòi phải có đánh giá thấu đáo, toàn diện hơn về nội lực của nền kinh tế. Nội lực ấy không chỉ giới hạn ở lượng tiền, vàng và các tài sản khác mà người dân Việt Nam đang nắm giữ, mà cần khai thác nguồn lực về thể chế.
14h31: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, bài tham luận của Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương đã cho thấy một bức tranh toàn cảnh về tình hình thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế trong nửa nhiệm kỳ vừa qua, đặc biệt về vai trò quan trọng của cơ cấu lại nền kinh tế trong phát huy năng lực nội sinh để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững nền kinh tế.
Tiếp theo chương trình, ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên Trường chính sách công và quản lý Fulbright Việt Nam trình bày bài tham luận với chủ đề “Chuyển đổi xanh” và thách thức tăng trưởng kinh tế trung hạn.
14h32: Ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên Trường chính sách công và quản lý Fulbright Việt Nam trình bày tham luận với chủ đề “Chuyển đổi xanh” và thách thức tăng trưởng kinh tế trung hạn.
Trình bày tham luận “Chuyển đổi xanh và thách thức tăng trưởng kinh tế trung hạn”, ông Nguyễn Xuân Thành, Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright, Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, nền kinh tế Việt Nam hiện đang đứng trước những thách thức rất lớn trong ngắn hạn và trung hạn về mặt tốc độ tăng trưởng. Ngay cả khi không có nhiều thay đổi về cơ cấu kinh tế và phát huy được tác động tích cực của một số động lực tăng trưởng mới thì việc đạt mục tiêu GDP tăng trưởng bình quân 6,5% trong giai đoạn 2021-2025 là vô cùng khó khăn.
Cả ba động lực tăng trưởng hiện nay của nền kinh tế Việt Nam là tiêu dùng nội địa, đầu tư và xuất khẩu đều không theo hướng chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn. Nếu tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng với ba động lực truyền thông này mà không có chính sách mang tính khuyến khích để thay đổi hành vi trong tiêu dùng, đầu tư và sản xuất kinh doanh thì chắc chắn các mục tiêu về chuyển đổi xanh sẽ không đạt được.
Ngược lại, việc ban hành và thực thi các chính sách mang tính hành chính, phản ứng thụ động, bắt buộc chuyển đổi mô hình tăng trưởng không có lộ trình sẽ làm suy giảm tăng trưởng kinh tế một cách đáng kể.
Về chuyển đổi động lực tăng trưởng về tiêu dùng và sản xuất trong nước theo hướng kinh tế tuần hoàn, ông Nguyễn Xuân Thành cho rằng, các chính sách thúc đẩy kinh tế tuần hoàn nếu hoạch định theo hướng phân mảnh về thể chế sẽ khó tạo động khuyến khích thực thi tự nguyên và nếu áp đặt một cách cứng nhắc sẽ làm giảm đang kể năng lượng cạnh tranh của các nền kinh tế. Hướng tiếp cận tốt hơn là hoạch định chính sách thúc đẩy kinh tế tuần hoàn theo hệ sinh thái dẫn dắt bởi các cụm ngành. Chính sách cần hướng tới việc phát triển các dịch vụ hỗ trợ trong hệ sinh thái để chính cách doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ thu được lợi ích từ việc tham gia một cách chủ động vào các hoạt động kinh tế tuần hoàn.
Trên phương diện hoạch định chính sách ở cấp độ Quốc hội, các cụm ngành cần được xác định thúc đẩy kinh tế tuần hoàn bao gồm: Các ngành sản xuất hàng tiêu dùng nhanh và bao bì (với trọng tâm chính sách là tái chế); Dịch vụ vận tải và logistics (với trọng tâm chính sách là công nghệ thông minh); Xử lý chất thải (với trọng tâm chính sách là chuyển đổi từ xử lý rác thải sáng tạo năng lượng từ rác); Kinh tế nước (với trọng tâm chính sách à định giá đúng đối với nước từ các nguồn khác nhau và việc khai thác sử dụng nước phải tuân thủ đúng mức giá đã tính đầy đủ các chi phí kinh tế - xã hội chứ không chỉ chi phí tài chính.)
Về đầu tư năng lượng tái tạo, trong kế hoạch đầu tư công, dự án đầu tư thuộc lĩnh vực năng lượng tái tạo cần được đặt lên ưu tiên hàng đầu và những cơ chế ưu đãi cao nhất cần được áp dụng cho việc thu hút đầu tư tư nhân cả trong và ngoài nước vào lĩnh vực này.
Ưu tiên chính sách thứ nhất là củng cố lưới điện để truyền tải điện tái tạo từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Lưới điện cũng cần được đầu tư theo hướng “thông minh” để có thể phản ứng linh hoạt với những biến động của cung và cầu. Chi phí cân bằng và ổn định lưới điện sử dụng pin lưu trữ đang giảm đi. Khác với quá trình lưu chuyển năng lượng tái tạo vốn mất nhiều thời gian, giải pháp cân bằng lưới điện dùng pin lưu trữ là xu hướng tất yếu đang được các công ty điện lực toàn cầu sử dụng ngày một phổ biến. Hệ thống lưới điện mạnh hơn và thông minh hơn sẽ giảm thiểu các sự cố mất điện và có giá cả phải chăng.
Ưu tiên chính sách tiếp theo là cần xây dựng một hệ thống đấu thầu giá điện cho các nhà sản xuất năng lượng tái tạo. Vì điện mặt trời và gió (cũng như hydro) có chi phí vận hành thấp hoặc gần bằng không, còn lại chủ yếu là chi phí cố định, nên các nguồn phát này có lợi thế tự nhiên khi tham gia đấu thầu giá điện so với nguồn điện than hay khí đốt (vốn không thể trả giá thấp hơn chi phí nhiên liệu nếu không muốn bù lỗ).
Dù các nhà sản xuất điện tái tạo luôn muốn có hợp đồng bao tiêu, nhưng họ cũng sẽ hài lòng với cơ chế đấu thầu giá điện công khai, minh bạch do trung tâm điều độ độc lập quản lý. Giải pháp thay thế cho cơ chế đấu thầu là hợp đồng bao tiêu dài hạn ở một mức giá xác định với các điều khoản giống các dự án năng lượng hóa thạch. Giải pháp này sẽ giúp các dự án năng lượng tái tạo dễ tiếp cận vốn vay ngân hàng cũng như các khoản vay quốc tế có chi phí thấp và dài hạn hơn. Tuy nhiên, loại hợp đồng này sẽ tăng gánh nặng cho Nhà nước bởi khi đó rủi ro sa thải công suất điện sẽ được chuyển từ các dự án năng lượng gió và mặt trời sang đơn vị mua điện.
14h47: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, “Chuyển đổi xanh” đang là một xu thế tất yếu của tất cả các nền kinh tế trên thế giới và Việt Nam chúng ta không là ngoại lệ. Điều này đòi hỏi sự chuyển đổi nền kinh tế trên quy mô lớn, ở tất cả các lĩnh vực, các khu vực kinh tế. Đòi hỏi sự đồng thuận trong thay đổi tư duy và hành động của các chủ thể, đặc biệt là các địa phương và doanh nghiệp. Như phân tích của chuyên gia, chúng ta thấy rõ những thách thức rất lớn, song cũng mở ra nhiều cơ hội để phát triển các mô hình kinh tế mới, các mô hình sản xuất kinh doanh bền vững hơn. Và đó cũng chính là động lực mới cho sự tăng trưởng, phát triển thịnh vượng và vững bền trong tương lai.
Phiên báo cáo tham luận của Diễn đàn đã hoàn thành với ba phần trình bày của 3 chuyên gia kinh tế. Các vấn đề cốt lõi về bối cảnh, về thực trạng kinh tế - xã hội trong nước và quốc tế, các chủ trương chính sách đã và đang triển khai cũng như các vấn đề đang đặt ra đòi hỏi các nhiệm vụ cấp bách cần thực hiện. Dưới các góc nhìn, đánh giá, phân tích đa chiều của các nhà nghiên cứu kinh tế, cũng đã gợi mở các đề xuất, giải pháp.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Diễn đàn ngày hôm nay quy tụ được rất nhiều các vị chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà khoa học trong nước và nước ngoài, các địa phương, các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội doanh nghiệp và lãnh đạo các Tập đoàn, doanh ngiệp đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài cũng như đại diện của các cơ quan Chính phủ, các cơ quan Quốc hội là những cơ quan xây dựng chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế-xã hội. Với tinh thần cầu thị, Diễn đàn rất muốn lắng nghe các ý kiến phát biểu, đóng góp của các Quý vị đại biểu.
Tiếp đến, các đại biểu sẽ lắng nghe bài phát biểu qua video của ông Alexander Böhmer, Trưởng Ban Hợp tác và Quan hệ toàn cầu, Khu vực Nam Á và Đông Nam Á, Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) tại Pháp.
14h49: Ông Alexander BÖHMER, Trưởng Ban Hợp tác và Quan hệ toàn cầu, Khu vực Nam Á và Đông Nam Á, Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) tại Pháp (phát biểu ghi hình)
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Alexander BÖHMER cho biết OECD có 38 thành viên trên toàn cầu. Đông Nam Á là khu vực có sự phát triển năng động, có tầm ảnh hưởng lớn, trọng tâm của báo cáo của OECD đã đưa ra những dự báo tăng trưởng của khu vực này, trong đó ASEAN có mức tăng trưởng đạt 5,6% trong năm 2022; Dự báo mức tăng trưởng chung đạt 4,2% vào năm 2023 và tăng lên 4,7% vào năm 2024.
OECD dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm nay dự báo gặp khó khăn nên hạ dự báo tăng trưởng GDP xuống 4,9%, dự kiến tăng lên 5,9% vào năm 2024. Tốc độ phát triển kinh tế xã hội tích cực năm 2022 đã và đang góp phần cải thiện an sinh xã hội trong những năm gần đây; đồng thời nền kinh tế cũng cho thấy khả năng chống chịu với những cú sốc từ bên ngoài.
Theo OECD, những cải cách sâu hơn nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy kinh doanh, mở rộng hệ thống lương hưu và phúc lợi là cần thiết cho sự phát triển kinh tế- xã hội ở Việt Nam.
Điều quan trọng, Việt Nam cần đầu tư nhiều hơn vào giáo dục và dạy nghề để nâng cao năng lực chuyển đổi số của người lao động, ông Alexander BÖHMER nhấn mạnh.
14h54: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, các đại biểu vừa theo dõi ý kiến phát biểu của Ông Alexander Böhmer, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), một tổ chức quốc tế uy tín đã và đang hợp tác chặt chẽ với nhiều cơ quan của Việt Nam để nghiên cứu và công bố các báo cáo độc lập, khách quan, khuyến nghị các tư vấn chính sách cần thiết cho Việt Nam.
Tiếp tục chương trình, các đại biểu sẽ lắng nghe ý kiến trao đổi từ góc nhìn của các hiệp hội, các doanh nghiệp và chuyên gia về thực tiễn hoạt động tiếp cận các chính sách của Nhà nước thời gian qua, những thuận lợi, khó khăn và cơ hội, thách thức đang đặt ra đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Diễn đàn cũng muốn nghe những nỗ lực vượt khó, nỗ lực chuyển đổi các mô hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với các xu hướng tất yếu của chuyển đổi số, của tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, Tổng Giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh (Saigon Co-op) phát biểu ý kiến tại Phiên toàn thể.
14h55: Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, Tổng Giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, Tổng Giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, ngành bán lẻ và thương mại hiện đại của Việt Nam sau khi chịu những tác động, biến đổi tác động của đại dịch Covid- 19, từ sau năm 2019 đến năm 2023, đang dần được vực dậy, dần đạt lại mức quy mô trước đại dịch...
Ông Nguyễn Anh Đức cho biết, các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam hiện đang thực hiện cơ cấu lại hoạt động, nguồn hàng để phù hợp với nhu cầu, thói quen mới của người tiêu dùng theo hướng thông minh, tiết kiệm hơn. Đồng thời, cơ cấu lại hoạt động theo hướng đón đầu phát triển kinh tế bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn...
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này cũng đang tái cơ cấu lại cấu trúc, vận động mạnh mẽ theo hướng số hóa, đáp ứng xu hướng thương mại hiện đại hiện nay.
Trong thời gian tới, ông Nguyễn Anh Đức kiến nghị, cần có chính sách và quy mô hỗ trợ bài bản hơn để tạo niềm tin vững chắc cho người tiêu dùng; đồng thời cũng cần thêm các chính sách hỗ trợ nhiều hơn cho các doanh nghiệp sản xuất trực tiếp.
15h04: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, ông Nguyễn Anh Đức đã chia sẻ những thông tin hết sức sống động của ngành hàng bán lẻ và thị trường tiêu dùng của Việt Nam. Saigon Coop là một trong những đại diện tiêu biểu của mô hình Hợp tác xã ở Việt Nam. Với quy mô thị trường trong nước 100 triệu dân, mật độ dân số cao, tốc độ ứng dụng công nghệ số của người tiêu dùng trên khắp cả nước đã chuyển dịch rất nhanh trên nền tảng kinh tế số, xã hội số. Đây là động lực rất quan trọng để thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, phát huy năng lực nội sinh của nền kinh tế Việt Nam.
Tiếp theo Chương trình, Ông Alexander Koch, Tổng Giám đốc Điều hành Công ty Bia Heineken Việt Nam sẽ phát biểu.
15h05: Ông Alexander Koch, Tổng Giám đốc Điều hành Công ty Bia Heineken Việt Nam
Chia sẻ kinh nghiệm về ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong quy trình sản xuất của Heineken tại Việt Nam, Ông Alexander Koch, Tổng Giám đốc Điều hành Công ty Bia Heineken Việt Nam cho biết, đây cũng được coi là mục tiêu quan trọng và Công ty đã có những đóng góp quan trọng vào GDP của Việt Nam.
Ông Alexander Koch, Tổng Giám đốc Điều hành Công ty Bia Heineken Việt Nam nhấn mạnh, Công ty nằm trong top 3 công ty bền vững nhất theo đánh giá của VCCI. Kể từ tháng 9/2022, Công ty chính thức khai trương Nhà máy bia lớn nhất Đông Nam Á ở Bà Rịa – Vũng Tàu. Nhà máy được thiết kế thân thiện với môi trường, tận dụng ánh sáng tự nhiên, giảm tổng mức tiêu thụ năng lượng đáng kể. Hướng tới mục tiêu phát triển xanh, Heineken Việt Nam nỗ lực nâng cao tiêu chuẩn hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững năm 2030.
Về phát triển tuần hoàn, Heineken Việt Nam tối đa hóa tính tuần hoàn ở các sản phẩm; áp dụng quy trình quản lý rác thải hiệu quả nhằm làm cho thế giới ngày càng xanh hơn; các sản phẩm của Heineken có thể tái sử dụng; giúp thương hiệu này ngày càng bền vững hơn và xanh hơn.
Ông Alexander Koch nêu rõ, Heineken xác định yếu tố tuần hoàn không chỉ được áp dụng với nước ở nhà máy bia Vũng Tàu, mà trên thực tế, tất cả chất thải, sản phẩm phụ đều được đưa trở lại chuỗi cung ứng thông qua việc tái sử dụng, tái chế. Nhà máy là minh chứng điển hình cho thấy Heineken hướng tới mục tiêu phát triển xanh ở Việt Nam trong suốt 31 năm hoạt động.
15h11: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên toàn thể
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, ông Alexander Koch đã chia sẻ kinh nghiệm về ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong quy trình sản xuất của Heineken tại Việt Nam cũng như những nỗ lực và cam kết mạnh mẽ của công ty Heineken với mục tiêu phát triển bền vững tại Việt Nam. Đây là một minh chứng thực tiễn sinh động về nỗ lực của các doanh nghiệp, trong đó có doanh ngiệp FDI trong việc góp phần hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững của Việt Nam.
Các đại biểu đã nghe 3 ý kiến chia sẻ: 1 ý kiến của tổ chức quốc tế về những nhận định, đánh giá kinh tế vĩ mô của Việt Nam năm 2023 và 2024; 2 ý kiến của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp nội địa thuộc lĩnh vực thị trường tiêu dùng trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
Tiếp theo, các đại biểu sẽ lắng nghe ông Vũ Tiến Lộc, Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam bình luận và đánh giá về những động lực tăng trưởng mới của Việt Nam cũng như các chính sách và chiến lược của Việt Nam nhằm phát huy năng lực nội sinh của nền kinh tế, đáp ứng các mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững của Việt Nam.
15h12: TS.Vũ Tiến Lộc, Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam.
Phát biểu tại Phiên toàn thể, TS. Vũ Tiến Lộc cho rằng, trong 30 năm qua, việc phát triển doanh nghiệp và nâng cao NSLĐ đã đưa nước ta thoát khỏi đói nghèo và trở thành nước có thu nhập trung bình, hiện tại chúng ta vẫn đang tập trung vào 2 yếu tố này chính là động lực tăng trưởng chính cho sự phát triển của nước ta. Nâng cấp doanh nghiệp và nâng cao năng suất lao động chính là mệnh lệnh cho việc đổi mới.
Hiện Việt Nam có 900 nghìn doanh nghiệp, có khoảng 5,2 triệu hộ kinh doanh, tức là có gần 6 triệu chủ thể kinh doanh. TS. Vũ Tiến Lộc cho rằng, số lượng doanh nghiệp không ít, tuy nhiên chất lượng doanh nghiệp của nước ta không cao, chưa đáp ứng yêu cầu, năng suất lao động đang tụt hậu và chưa đáp ứng nhu cầu của giai đoạn phát triển mới.
TS. Vũ Tiến Lộc nhận thấy, kinh tế Việt Nam được dẫn dắt bởi 3 động lực tăng trưởng trong 30 năm qua, hiện nay 3 động lực tăng trưởng cần có sự phát triển đột phá để đạt được mục tiêu phát triển trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu và biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh.
TS. Vũ Tiến Lộc dự báo, việc phục hồi của nền kinh tế Việt Nam và thế giới sẽ là hình chữ U và đáy rất dài, đây là thách thức rất lớn, ảnh hưởng nặng nề, tuy nhiên chúng ta vẫn có cơ hội trong chuyển dịch các chuỗi cung ứng.
Với lợi thế về địa chính trị và chính sách đối ngoại, chúng ta là nền kinh tế quy mô vừa, lợi thế doanh nghiệp vừa và nhỏ. TS.Vũ Tiến Lộc đề cập đến vấn đề nâng cao năng lực nội sinh trong việc cộng sinh với nền kinh tế toàn cầu cũng như trong chính các doanh nghiệp FDI. Do đó, thời gian tới, cần có chính sách thức đẩy liên kết các doanh nghiệp FDI với Việt Nam, đảm bảo cắm rễ sâu trong nền kinh tế, cộng sinh cùng có lợi với các doanh nghiệp Việt Nam.
Bên cạnh đó, cần tăng cường năng lực đối tác công tư trong các dự án phát triển công nghiệp, tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý về đối tác công tư, hoàn thiện Luật Phát triển công nghiêp trình Quốc hội trong thời gian tới; cần có Chương trình quốc gia về nâng cao năng suất lao động và quan tâm nhiều hơn đến vấn đề này.
Về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, TS. Vũ Tiến Lộc cho rằng, đây là các dự án có tiềm năng lớn, đầu tư vào lĩnh vực này mở đường cho các dòng đầu tư mới vào Việt Nam, sẽ là mũi tên trúng được nhiều đích, kích hoạt làn sóng đầu tư, tăng trưởng mới vào Việt Nam theo hướng đảm bảo chất lượng hơn.
Đối với khu vực tư nhân, TS. Vũ Tiến Lộc nhận thấy, cải cách thể chế trong khu vực kinh tế tư nhân là rất quan trọng, qua đó, khởi dây nguồn lực phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.
15h21: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, trong thời lượng tương đối ngắn, đã có 03 bài trình bày và 04 ý kiến trao đổi, thảo luận rất sôi nổi, tâm huyết, hiến kế được nhiều chính sách hữu ích. Phó Chủ tịch Quốc hội mong muốn trong Phiên tọa đàm cấp cao tiếp theo, Diễn đàn sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm và trao đổi của các đại biểu.
PHIÊN TỌA ĐÀM CẤP CAO
chủ đề “Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững”
Thành phần tham gia:
(1) Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư;
(2) Ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội;
(3) Ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh;
(4) Ông Sebastian Eckardt, Giám đốc khối nghiệp vụ kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư - khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới;
(5) TS.Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright;
(6) TS.Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương.
Điều phối Phiên Toạ đàm cấp cao: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám Truyền hình Quốc hội Việt Nam
15h41: Video clip: Bức tranh kinh tế - xã hội Việt Nam nửa nhiệm kỳ (2021-2023)
Xem nội dung chi tiết tại đây: Bức tranh kinh tế - xã hội Việt Nam nửa nhiệm kỳ (2021-2023)
.jpg)
Năm 2020, đại dịch Covid-19 bùng phát và hoành hành dữ dội. Ngày 1/6/2021, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 07 về một số nhiệm vụ trọng tâm phòng, chống dịch COVID-19 và phát triển kinh tế xã hội.
Ngay sau đó, Quốc hội đã cụ thể hóa chỉ đạo của Đảng bằng các sáng kiến lập pháp chưa có tiền lệ. Ngày 28/7/2021, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết 30 – Quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp chưa được luật quy định hoặc khác với quy định trong các luật hiện hành để đáp ứng yêu cầu cấp bách của công tác phòng, chống dịch COVID-19. 1 tuần sau đó, với sự mở đường từ Nghị quyết 30 của Quốc hội, Chính phủ ban hành Nghị quyết 86 về các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Sau đó là nhiều chính sách cụ thể, phân cấp, phân quyền cho các bộ ngành, địa phương nhằm kịp thời chống dịch.
Ngày 11/1/2022, tại Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội ban hành Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, có quy mô gần 350 nghìn tỷ đồng
Tháng 9/2021, với Nghị quyết 03 - Lần đầu tiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định một gói 30.000 tỷ đồng hỗ trợ cho 13 triệu người lao động bị ảnh hưởng bởi COVID-19
Tiếp theo đó, Chính phủ đã triển khai hàng loạt các chính sách kịp thời, hỗ trợ trên 1,4 triệu lượt doanh nghiệp và trên 68 triệu lượt người lao động với tổng kinh phí trên 120 nghìn tỷ đồng trong 3 năm.
Sau hàng loạt các quyết sách quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, năm 2022, kinh tế Việt Nam có bước tăng trưởng ấn tượng: GDP tăng 8,02%, mức cao nhất trong 12 năm, gấp đôi mức lạm phát. Tăng trưởng cao, lạm phát thấp được xem là kỳ tích trong bối cảnh lạm phát thế giới tăng cao. Đáng chú ý, Việt Nam trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 của ASEAN và thứ 40 của thế giới, quy mô thương mại quốc tế nằm trong TOP 20 toàn cầu…
15h53: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối Phiên tọa đàm cấp cao
Điều phối Phiên tọa đàm cấp cao, ông Lê Quang Minh cho biết, các đại biểu đã được nghe các diễn giả trình bày các nội dung về bối cảnh, thực trạng và triển vọng phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới. Nhiều gợi ý quan trọng đã được đưa ra không chỉ trong ngắn hạn mà còn vì mục tiêu phát triển bền vững.
Qua video clip vừa trình chiếu, chúng ta vừa thấy bức tranh tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội nửa nhiệm kỳ 2021-2023, với các sự kiện, biến động và nhiều thách thức. Đặt trọng tâm vào năm 2023, ông Lê Quang Minh đề nghị nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) Nguyễn Đình Cung chia sẻ quan điểm về những điểm đặc biệt trong năm 2023, trong đó thành công nào là nổi bật nhất, cùng với đó đâu là điểm yếu, hạn chế lớn nhất của nền kinh tế? Những bài học quan trọng nào trong giai đoạn 2021-2023 có thể áp dụng để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trong thời gian tới?
15h55: Ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM)
Trao đổi về những thành tựu và những hạn chế của nền kinh tế, TS.Nguyễn Đình Cung cho rằng trong năm 2023, cân đối ổn định vĩ mô, duy trì an sinh xã hội tạo đà cho phát triển. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm yếu mang tính cơ cấu như nền kinh tế còn bị phân mảnh. Nền kinh tế mở nhưng mức độ năng lực hội nhập của doanh nghiệp tư nhân trong nước còn thấp nên khó tận dụng cơ hội của hội nhập mang lại.
Mặt khác, hệ thống thể chế không còn phù hợp để huy động đủ nguồn lực và sử dụng nguồn lực có hiệu quả để tạo bứt phá cho tăng trưởng. Điều này thể hiện ở việc Quốc hội liên tục ban hành thể chế khác biệt cho các địa phương hay để thực hiện dự án quan trọng quốc gia.
15h58: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Doanh nghiệp là động lực vô cùng quan trọng của nền kinh tế, tuy nhiên, hiện nay nhiều doanh nghiệp đã rút khỏi thị trường. Theo ông Nguyễn Đình Cung, cần thực hiện giải pháp gì để huy động nguồn lực này, khai thông nguồn sức mạnh nội sinh của nền kinh tế?
15h59: Ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM)
Ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) nhấn mạnh, trong cái khó khăn luôn luôn ló ra những cơ hội. Nhiều doanh nghiệp có thể nắm bắt cơ hội đó. Tuy nhiên nhà nước phải tạo môi trường để họ nắm bắt cơ hội đó. Trong đó phải kể đến cải cách môi trường kinh doanh, tháo bỏ rào cản; giúp doanh nghiệp giảm chi phí, miễn phí, miễn thuế. Điều này sẽ tăng cầu tiêu dùng tốt hơn.
Tuy nhiên doanh nghiệp cần nhà nước làm những việc này một cách nhất quán, mạnh mẽ mẽ hơn; đảm bảo lòng tin của doanh nghiệp. Các văn bản, chính sách phải công khai, minh bạch, đảm bảo tính chuẩn xác.
16h02: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Điều phối thảo luận, ông Lê Quang Minh đề nghị ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư bình luận về những gợi ý chính sách của ông Nguyễn Đình Cung, đặc biệt liên quan đến cải thiện môi trường đầu tư, tháo gỡ các rào cản liên quan đến điều kiện kinh doanh?
16h03: Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Ông Trần Quốc Phương cho biết, trong bối cảnh môi trường đầu tư kinh doanh gặp khó khăn, thách thức, do vậy cần huy động năng lực nội sinh của nền kinh tế, trong đó vai trò của doanh nghiệp rất quan trọng. Muốn vậy, cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao rà soát, cắt giảm thủ tục không cần thiết để giảm chi phí cho doanh nghiệp, giảm gánh nặng cho doanh nghiệp.
16h04: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Liên quan đến việc hỗ trợ doanh nghiệp, chúng ta có chính sách quan trọng trong năm 2022 là Nghị quyết số 43 của Chính phủ. Kết quả là tốc độ tăng trưởng của năm 2022 là rất ấn tượng. Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư có thể chia sẻ, chính sách hỗ trợ nào của Nghị quyết 43 có tác động mạnh mẽ nhất tới doanh nghiệp, các địa phương. Chính phủ có dự kiến kéo dài nội dung nào của Nghị quyết này trong thời gian tới hay không?
16h05: Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư
.jpg)
Trả lời câu hỏi này, ông Trần Quốc Phương cho biết, Nghị quyết 43 của Quốc hội đã được ban hành, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 11 cụ thể các nội dung tại Nghị quyết 43. Đến nay, đã phát huy tích cực, số lượng chính sách của Nghị quyết 43 tập trung vào nhóm chính sách tài khóa, tiền tệ, nhóm chính sách khác; chính sách đảm bảo an sinh xã hội; đầu tư kết cấu hạ tầng.
Các chính sách điều chỉnh khoản nợ, giãn cách thời gian trả nợ; chính sách tài khóa cũng được áp dụng nhanh chóng và dễ đi vào cuộc sống đó là giảm thời gian nộp các loại thuế và phí, giãn, hoãn các khoản thuế và phí… nhờ vậy tạo dòng tiền cho doanh nghiệp. Đây cũng là hai chính sách có tiến độ thực hiện nhanh và tốc độ lan tỏa trong đời sống.
Ngoài ra, các chính sách khác như an sinh xã hội, tạo việc làm cũng giúp doanh nghiệp giữ chân lao động; cùng với đó là chính sách đầu tư kết cấu hạ tầng quy mô lớn tạo ra không gian phát triển mới, thúc đẩy đầu tư.
16h09: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
.jpg)
Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển Tp.HCM. Chính phủ và Tp.HCM cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết này để huy động nguồn lực phát triển Tp.HCM. Đề nghị ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Thành phố sẽ triển khai nghị quyết này như thế nào?
16h10: Ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh
Chi sẻ về việc triển khai Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh, Ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Nghị quyết ra đời đã tạo ra tâm lý phấn khởi cho người dân toàn thành phố. Thành phố cũng đang rất quyết liệt triển khai để đưa Nghị quyết này vào trong cuộc sống.
Theo ông Dương Anh Đức Thành phố Hồ Chí Minh nỗ lực khai thác tối đa cơ chế đặc thù Nghị quyết đã trao cho Thành phố, tập trunng phát triển nguồn lực nội sinh: khai thác tiềm năng phát sinh từ hạ tầng như hạ tầng giao thônhg, thu hút nguồn lực đầu tư xã hội hiệu quả hơn.
Nghị quyết 98 đã đem đến nhiều cơ hội triển khai các dự án đối tác công tư với những chính sách đặc thù, giúp đẩy nhanh những dự án trọng điểm, sớm đưa vào sử dụng, tạo lợi ích cho xã hội cũng như đà cho sự phát triển của thành phố.
Ông Dương Anh Đức cho biết, một nguồn lực nội sinh cũng không kém phần quan trọng đó là nguồn lực về con người. Theo đó, HĐND đã ban hành nhiều chính sách về vấn đề này để thu hút các chuyên gia, nhà khoa học vào sự phát triển của Thành phố. Đây là những nỗ lực mà Thành phố quyết tâm triển khai để đưa Nghị quyết 98 vào cuộc sống.
16h12: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Điều phối phiên thảo luận, ông Lê Quang Minh đặt câu hỏi, với tư cách là Chủ tịch Hội đồng tư vấn của thành phố Hồ Chí Minh về triển khai Nghị quyết số 98, chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch có bình luận gì về một số nội dung vừa nêu cũng như những công tác dự kiến thành phố cần triển khai trong thời gian tới để thực hiện tốt Nghị quyết số 98 của Quốc hội?
16h13: TS. Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế
Phát biểu tại phiên tọa đàm cấp cao, TS. Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế cho biết, thành phố Hồ Chí Minh chưa bao giờ được cho hệ thống chính sách bài bản để phát triển như Nghị quyết 98 của Quốc hội. Nghị quyết của Quốc hội vừa là chế định mang tính hình thức, vừa là chế định mang tính nội dung, sẽ góp phần giúp cho Thành phố Hồ Chí Minh cải cách, nâng cao quản trị cải cách hành chính địa phương…
TS.Trần Du Lịch cho rằng, với 4 nhóm chính sách tạo động lực trước nay chưa từng có (mở rộng, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, thu hút nguồn nhân lực, chuyê gia) và 5 nội dung phân cấp, phân quyền để nâng cao năng lực quản trị hành chính mà Nghị quyết 98 của Quốc hội giao cho, thành phố Hồ Chí Minh đã được gỡ những điểm nghẽn về thể chế, và triển khai, chuẩn bị rất nghiêm túc.
Với tinh thần này, TS. Trần Du Lịch tin tưởng, sau 3 năm sơ kết thực hiện các chính sách đặc thù, thành phố Hồ Chí Minh sẽ gỡ được những điểm nghẽn về hạ tầng và thực sự phát triển xứng tầm như Nghị quyết 31 của Quốc hội đề ra.
16h19: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Với những giải pháp và dự kiến vừa nêu, ông Lê Quang Minh cho rằng, Tp.HCM đã có sự chuẩn bị tốt và có nhiều cơ hội triển khai thành công Nghị quyết số 98 của Quốc hội, để tiếp tục là đầu tàu kinh tế của cả nước.
Bàn về động lực tăng trưởng kinh tế, ông Lê Quang Minh đề nghị ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương làm rõ những giải pháp ổn định động lực tăng trưởng xuất khẩu – một động lực phát triển quan trọng của nền kinh tế.
16h20: TS.Nguyễn Đình Cung bàn về giải pháp ổn định các động lực tăng trưởng
.jpg)
TS.Nguyễn Đình Cung nêu rõ, nền kinh tế Việt Nam mở, tiếp tục mở rộng độ mở nhưng thực tế quá trình hội nhập có phần nào chậm lại, có thể có đứt gãy và thay đổi định hướng. Các nước phát triển thay đổi tư duy củng cố nền tảng tăng tính tự lực, tự cường, từ đó thay đổi chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, xu thế mới về tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn…trở thành tiêu chuẩn, quy chuẩn của sản xuất, tiêu dùng ở những nước bạn hàng của Việt Nam. Vì vậy để duy trì tăng tưởng xuất khẩu đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi.
Trước bối cảnh trên, theo TS.Nguyễn Đình Cung cần làm sống động lại năng lực nội sinh của của doanh nghiệp, theo đó hỗ trợ doanh nghiệp. Đồng thời, không thể tiếp tục dựa trên lợi thế chi phí thấp mà phải đầu tư để thay đổi đổi mới công nghệ, quy trình sản xuất, chuyển đổi sản xuất xanh hơn, tuần hoàn, giảm phát thải. Phải đa dạng hóa thị trường. Phải tạo môi trường kinh doanh thuận lợi tối đa cho xuất khẩu, khuyến khích đổi mới sáng tạo, áp dụng khóa học công nghệ trở thành đo nội sinh để nâng cao năng lực cạnh tranh. Thay đổi chế độ khuyến khích đầu tư…
TS.Nguyễn Đình Cung nhấn mạnh đổi mới sáng tạo phải trở thành động lực nội sinh của doanh nghiệp, để doanh nghiệp thực sự có động lực đổi mới.
16h25: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Ông Lê Quang Minh cho rằng, cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng, đổi mới sáng tạo, nhưng áp dụng ưu tiên với các doanh nghiệp xuất khẩu trước để tạo cú hích cho các doanh nghiệp trong nước. Đặt câu hỏi cho ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch tập đoàn dệt may Việt Nam, ông Lê Quang Minh đề nghị ông Lê Tiến Trường bình luận về thực tiễn vấn đề xuất khẩu hiện nay.
16h26: Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch tập đoàn dệt may Việt Nam
Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch tập đoàn dệt may Việt Nam cho biết, ở góc độ một ngành sản xuất lớn của Việt Nam cho xuất khẩu, thì chúng ta cần nhận định rõ vấn đề sụt giảm của 2023 là ngắn hạn thì phải tìm giải pháp ngắn hạn. Đối với ứng dụng công nghệ, đổi mới và phát triển bền vũng, đây được coi là giải pháp trung và dài hạn. Do đó, chúng ta phải áp dụng các giải pháp rất phù hợp cho tình hình này.
Trong khi kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững, cần tìm kiếm nguyên nhân, giải pháp cho vấn đề cụ thể. Những sụt giảm trong năm 2023 và tình thế ngắn hạn, phải đưa ra các giải pháp ngắn hạn. Phát triển bền vững, đổi mới mô hình tăng trưởng, đổi mới khoa học công nghệ là việc trung hạn và dài hạn. Nếu không tách bạch được hai nội dung này thì sẽ không đưa ra được giải pháp phù hợp.
Xuất khẩu dệt may của Việt Nam đã sụt giảm so với năm trước, trong khi đó Bangladesh là quốc gia hiếm hoi tăng trưởng. Vừa qua, Hiệp hội nhập khẩu dệt may Hoa Kỳ đã đánh giá 12 tiêu chí đánh giá, lựa chọn quốc gia, nhập khẩu hàng hóa dệt may. Việt Nam được đánh giá đạt được nhiều tiêu chí về phát triển bền vững hơn Trung Quốc và Bangladesh.
Bên cạnh đó, chúng ta phải tìm phương thức sản xuất hợp lý nhất. Nhưng về vĩ mô cần cân đối lãi suất, tỷ giá, cách tiếp cận vốn để duy trì ổn. Do đó, chúng ta phải phân biệt rõ giải pháp ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
16h31: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Ông Lê Quang Minh cho biết, có ý kiến cho rằng, dù tình hình kinh tế khó khăn, nhưng vẫn cần ưu tiên đầu tư cho đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh. Tuy nhiên, cũng có ý kiến khác cho rằng, cần phát triển kinh tế trước rồi mới chuyển đổi xanh, vì tình hình kinh tế khó khăn thì chi phí chuyển đổi xanh sẽ rất lớn. Đề nghị ông Vũ Thành Tự Anh đưa ra quan điểm về vấn đề này, đâu là nhiệm vụ cấp bách cần phải làm, và chuyển đổi xanh có phải là biện pháp mang tính chất dài hạn hay không?
16h32: TS. Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright
.jpg)
TS. Vũ Thành Tự Anh cho rằng, nếu chúng ta nhìn nhận kinh tế xanh như một nền kinh tế sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên và hạn chế tác động tới môi trường, như vậy sẽ tác động ngay lập tức tới các lĩnh vực, mọi mặt của đời sống xã hội, làm thay đổi thói quen tiêu dùng. Như vậy, đòi hỏi phải có tầm nhìn và quan điểm khác hoàn toàn so với trước.
Thách thức lớn với Việt Nam với quốc gia đi sau và có mức thu nhập trung bình thấp là làm thế nào để chuyển từ mức cân bằng thấp, sử dụng nhiều năng lượng hóa thạch, tận khai tài nguyên, chuyển sang mức cân bằng cao hơn bằng cách sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm tối thiểu tổn hại đến môi trường. Bên cạnh đó, TS. Vũ Thành Tự Anh cho rằng, nước ta vẫn phải duy trì mức độ tăng trưởng hợp lý, không bị tụt hậu, và làm thế nào để biến các thành thức thành cơ hội.
TS. Vũ Thành Tự Anh cho biết, kinh nghiệm của thế giới cho thấy, chỉ khi nào có sự chuyển đổi của những công nghệ đột phá và những xu hướng mới thì đó là cơ hội của những quốc gia đi sau bứt phá và vươn lên. Đây cũng chính cơ hội của Việt Nam và chúng ta cần phải nắm bắt cơ hội này.
TS. Vũ Thành Tự Anh khẳng định, xu thế về chuyển đổi xanh là xu thế của tương lai, đây chính là sự đánh đổi giữa ngắn hạn và dài hạn. Nếu chúng ta đầu tư vào chuyển đổi xanh ở thời điểm này thì sẽ tốn rất nhiều chi phí. Vấn đề là chúng ta có chấp nhận tăng trưởng và làm tổn hại đến thiên nhiên và tài nguyên hay không? Do đó, TS. Vũ Thành Tự Anh đề nghị cần có một tầm nhìn, lộ trình cụ thể để đi từ ngắn hạn đến dài hạn, phát triển bền vững.
16h35: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Chuyển sang nội dung xã hội, đã có một câu hỏi được đặt ra đầu cầu Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tới Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi. Theo đó, một trong những động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế bền vững là con người. Kinh tế càng khó khăn thì càng cần nuôi dưỡng nguồn lực này. Đề nghị ông Nguyễn Văn Hồi cho biết, điểm nổi bật nhất trong triển khai chính sách từ đầu năm đến nay liên quan đến vấn đề an sinh và đảm bảo cơ hội việc làm cho người lao động.
16h36: Ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội
Theo ông Nguyễn Văn Hồi, điểm nổi bật nhất trong chính sách về an sinh đó là Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các ngành quan tâm phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh xã hội, trong đó công tác xây dựng thể chế được Quốc hội, Chính phủ quan tâm. Nhiều chính sách kịp thời đã được ban hành nhằm kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả của đại dịch COVID-19, hỗ trợ người lao động, người nghèo, lao động bị mất việc làm, hỗ trợ vốn vay cho khu vực phi kết cấu trong tiếp cận vốn, tín dụng.
Cùng với đó, chú trọng phát triển thị trường mới, duy trì tốc độ phát triển GDP và duy trì tỷ lệ thất nghiệp thấp nhờ có các công cụ và giải pháp can thiệp vào thị trường lao động. Đối với lao động di chuyển về khu vực nông thôn cũng có kịp thời các gói tín dụng để phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn.
Với các chính sách về bảo hiểm y tế cũng được thực hiện tốt, với tỷ lệ tiếp cận 87%; các chính sách hỗ trợ giáo dục và đào tạo được triển khai từ mầm non tới đại học, đào tạo nghề; hỗ trợ sinh viên, học sinh có hoàn cảnh khó khăn được triển khai hiệu quả…
Ông Nguyễn Văn Hồi cho rằng, khó khăn lớn nhất về an sinh xã hội là thiên tai dịch bệnh bất thường và tốc độ già hóa dân số khá nhanh. Vì vậy, hiện Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã đề xuất các cơ chế chính sách hỗ trợ tạo việc làm cho người cao tuổi có việc làm phù hợp với sức khỏe và kinh nghiệm của từng đối tượng…
16h42: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Để có góc nhìn toàn diện hơn về các khu vực doanh nghiệp của nền kinh tế, các đại biểu sẽ lắng nghe ý kiến trao đổi từ phía Hội trường của đại diện một doanh nghiệp nước ngoài, khu vực đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam thời gian qua. Các đại biểu sẽ lắng nghe ý kiến phát biểu của ông Choi Joo Ho, Tổng Giám đốc Tổ hợp SamSung Việt Nam.
16h43: Ông Choi Joo Ho, Tổng Giám đốc Tổ hợp SamSung Việt Nam
Ông Choi Joo Ho, Tổng Giám đốc Tổ hợp SamSung Việt Nam bày tỏ vinh dự khi được đại diện cho Tổ hợp SamSung Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn ý nghĩa này. Suốt 15 năm qua SamSung đã trải qua chặng đường đồng hành tuyệt vời với Việt Nam. SamSung xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các lãnh đạo Việt Nam luôn tạo điều kể để SamSung phát triển tốt
Đối với Samsung Việt Nam, sự trì trệ của nền kinh tế toàn cầu, những xung đột trên thế giới đã khiến doanh thu lần đầu tăng trưởng âm từ khi đầu tư tại Việt Nam. Những chính sách như thuế tối thiểu toàn câu cũng dự kiến sẽ có ảnh hưởng lớn trong thời gian tới.
Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài cần có sự đối phó một cách thông minh về vấn đề này. Chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư phải duy trì được môi trường đầu tư hấp dẫn. Do đó, các doanh nghiệp FDI nên được hỗ trợ để tập trung vào đầu tư, kinh doanh
Nhấn mạnh, Diễn đàn hôm nay là một sự kiện vô cùng ý nghĩa, đại diện Samsung Việt Nam đề xuất cải thiện môi trường đầu tư liên tục cho các doanh nghiệp nước ngoài. Cần có chính sách hỗ trợ khác biệt hơn nữa cho các nhà đầu tư, đặc biệt cần có chính sách hỗ trợ mới cho các nhà đầu tư có đóng góp lớn cho sự phát triển của quốc gia, tuyển dụng số lượng lớn, các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng xanh.
Bên cạnh đó, việc chuyển giao công nghệ và đào tạo các doanh nghiệp Việt Nam cần được phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ ngân sách từ nhà nước để các doanh nghiệp này có thể phát triển nhanh chóng, mau lẹ. Đề nghị có sự hỗ trợ và quan tâm từ Chính phủ, Quốc hội về ứng dụng công nghệ cao; đồng thời Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, nỗ lực hỗ trợ các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam.
16h52: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Đối với vấn đề về thuế tối thiểu toàn cầu, có một câu hỏi từ điểm cầu Đại học Kinh tế Quốc dân gửi tới Diễn đàn. Trước bối cảnh thực thi thuế tối thiểu toàn cầu, Chính phủ dự định đề xuất bổ sung các chính sách, hình thức ưu đãi và hỗ trợ đầu tư mới như thế nào để đảm bảo khả năng cạnh tranh cũng như tính hấp dẫn của môi trường đầu tư tại Việt Nam trong thời gian tới.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương sẽ trả lời câu hỏi này.
-(1).jpg)
16h53: Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Phát biểu tại Tọa đàm cấp cao, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, hiện các quốc gia đều đã chấp nhận triển khai khung giải pháp của OECD liên quan đến áp thuế tối thiểu toàn cầu...
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cũng cho biết, hiện Chính phủ đang phân công Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư chuẩn bị, xây dựng 2 nghị quyết về cách thức tính và thu thuế tối thiểu toàn cầu và bổ sung quy định đảm bảo môi trường đầu tư kinh doanh hấp dẫn của Việt Nam sau khi áp dụng thuế, đảm bảo phù hợp với các nguyên tắc của OECD đưa ra, nhưng cũng vừa phù hợp với định hướng phát triển kinh tế của Việt Nam. Thứ trưởng Trần Quốc Phương mong muốn Quốc hội sẽ dành sự quan tâm cho 2 dự án Nghị quyết này trong thời gian tới.
16h56: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Qua những ý kiến đã nêu tại Diễn đàn, theo ông Sebastian Eckardt, Giám đốc khối nghiệp vụ kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư - khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Thế giới có đánh giá và dự báo như thế nào về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 và năm 2024, những yếu tố chính nào có thể ảnh hưởng đến dự báo của Ngân hàng Thế giới?
16h57: Ông Sebastian Eckardt, Giám đốc khối nghiệp vụ kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư - khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới
Trả lời câu hỏi về dự báo của Ngân hàng Thế giới đối với nền kinh tế Việt Nam, ông Sebastian Eckardt cho biết, tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm rõ rệt so với năm ngoái, nguyên nhân một phần do xung đột Nga-Ukraina hay chính sách zero COVID. Trong khi đó, nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế mở, chịu ảnh hưởng rất lớn bởi những tác động từ bên ngoài vì xuất khẩu của Việt Nam chiếm 50%.
Sự suy giảm trên toàn thế giới không còn sâu sắc và có dấu hiệu khởi sắc hơn, nhưng những tác động này vẫn tác động tới Việt Nam, làm hạn chế tốc độ tăng trưởng. Ông Sebastian Eckardt cũng đưa ra dự báo tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2023 sẽ đạt 4,7%.
17h00: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Trong phiên thảo luận, các đại biểu đã nêu về cách khơi dậy, khai thông nhiều nguồn lực về nguồn vốn, con người, trí tuệ, khoa học, kỹ thuật, công nghệ... Xin ông Võ Trí Thành cho biết, bên cạnh những nguồn lực đã nêu, còn có những nguồn lực nào cần được tính đến trong việc phát triển kinh tế?
17h01: TS.Võ Trí Thành - chuyên gia kinh tế
TS. Võ Trí Thành cho rằng, bên cạnh vượt khó, cần bắt nhịp với yêu cầu mới, đầu tư xanh, đầu tư chuyển đổi số, chuyển dịch chuỗi cung ứng, hướng tới các tập đoàn lớn, có chất lượng,
TS.Võ Trí Thành nhấn mạnh thông điệp, thời gian là nguồn lực, là chi phí cơ hội. Do đó kiến nghị việc ra quyết định cần đúng thời điểm, phải xem xét lại quá trình ra quyết định chính sách, trong đó có vai trò của Quốc hội, Chính phủ. Thời gian qua, Quốc hội đã có nhiều cơ chế đặc thù, vì vậy cần tổng kết nguồn lực và tận dụng thời gian, ra quyết định chính sách đúng thời điểm để tận dụng lợi thế.
17h04: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam điều phối thảo luận
Sau đây, các diễn giả sẽ có thời gian tối đa 1 phút mỗi người để đưa ra thông điệp ngắn gọn gửi tới Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 ngày hôm nay.
17h05: Thông điệp của các chuyên gia
Ông Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương: Nền kinh tế Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn, khoảng cách mục tiêu nhiệm kỳ và mục tiêu chiến lược rất lớn. Để đạt được mục tiêu này cần có giải pháp phi truyền thống, từ nội dung chính sách đến thực thi chính sách. (còn tiếp)
Ông Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright: Thời thế và vị thế của Việt Nam đã thay đổi, nên cần có hệ điều hành khác mới có thể thay đổi. Trong đó cần tập đổi mới kinh tế số, chuyển đổi xanh để tạo cơ hội, sức bật mới. Những gì chúng ta làm hôm nay sẽ quyết định tương lai của Việt Nam, để lại cho thế hệ tương lai nền kinh tế bền vững và lành mạnh hơn.
Ông Sebastian Eckardt, Giám đốc khối nghiệp vụ kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư - khu vực Đông Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới: Thế giới đang thay đổi mô hình quản trị kinh tế toàn cầu, Việt Nam có thể tận dụng hết các cơ hội, lợi thế đó cần đổi mới mạnh mẽ thông qua việc tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa nhằm thu hút đầu tư, xây dựng giá trị gia tăng, xây dựng nguồn lực chất lượng cao.
Ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh: Trước nhiều thách thức, khó khăn, chúng ta cần chấp nhận những rủi ro nhất định để có những bước tiến nahnh trong xu thế công nghệ toàn cầu.
Ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội: Cần tập trung tháo gỡ mọi vướng mắc, khó khăn, tạo cơ hội cho lao động cho tất cả mọi người.
Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Cần tiếp cận những cái mới để tạo những động lực mới để phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Luôn nỗ lực và cố gắng trong cả lúc khó khăn và thuận lợi.
17h10: Ông Lê Quang Minh, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam phát biểu kết thúc phiên tọa đàm cấp cao
Tại Tọa đàm cấp cao, chúng ta đã lắng nghe những thông điệp rất đáng suy ngẫm của các diễn giả gửi tới Diễn đàn. Chỉ hơn một tháng nữa, Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV sẽ khai mạc. Hy vọng những ý kiến thảo luận này sẽ trở thành những gợi ý chính sách, những nguồn thông tin đầu vào quan trọng để Quốc hội, các đại biểu Quốc hội đưa ra quyết sách kịp thời, thực hiện thắng lợi mục tiêu năm 2023 và những năm tiếp theo. Tọa đàm cấp cao đến đây kết thúc.
“Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 – Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững” được tổ chức ngày hôm nay thực sự đã tạo nên không khí sôi nổi, cởi mở, khách quan và rất ý nghĩa cho những người làm chính sách.
Với 07 bài báo cáo tham luận đề dẫn và 03 Phiên Tọa đàm, nhiều ý kiến xác đáng, sâu sắc đã được đưa ra. Để tổng kết lại Diễn đàn ngày hôm nay, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ phát biểu bế mạc Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023.
17h11: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu bế mạc Diễn đàn Kinh tế - Xã hội năm 2023
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ sau một ngày làm việc tích cực, nghiêm túc, trách nhiệm, Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra, thu hút sâu sắc dư luận xã hội, người dân và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước, cũng như các cơ quan thông tấn báo chí của trung ương và địa phương.
Theo thống kê của Ban Tổ chức, có khoảng 450 đại biểu đã tham dự trực tiếp tại Trung tâm Hội nghị quốc gia. Diễn đàn cũng được kết nối trực tuyến với 6 Học viện và trường Đại học với khoảng hơn 1000 giảng viên, học sinh, sinh viên trực tiếp theo dõi.
Tại Diễn đàn đã có 7 báo cáo tham luận của các diễn giả tại các phiên toàn thể và phiên thảo luận chuyên đề cùng hơn 40 bài viết của các tổ chức, chuyên gia và nhà khoa học. Đồng thời, có hơn 40 ý kiến của các diễn giả, các nhà khoa học, các doanh nghiệp, các đại biểu trong và ngoài nước tham gia trao đổi, thảo luận tương tác lẫn nhau.
Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, Diễn đàn đã có sự lan tỏa tích cực. Theo ghi nhận của Ban Tổ chức đã có hơn 900.000 lượt người theo dõi và tương tác trên các nền tảng số. Diễn đàn chia sẻ tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp thông qua đại diện các Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, của các hiệp hội, một số doanh nghiệp tham gia và chia sẻ giữa các chuyên gia trong và ngoài nước, giới học thuật, nhà nghiên cứu, người hoạch định chính sách và cơ quan thực thi chính sách, cũng như các đối tượng thụ hưởng chính sách. Diễn đàn thực sự đã trở thành một trung tâm thông tin đa chiều và toàn diện, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Ghi nhận những kết quả của Diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Diễn đàn đã dành nhiều thời gian trọng tâm vào các vấn đề kinh tế - xã hội mang tính thời sự, ngắn hạn đồng thời tiếp cận các vấn đề lớn, mang tính bao quát, những xu hướng mới định hình của thế giới, các động lực, các hướng đi mới cho tăng trưởng và phát triển bền vững của Việt Nam. Xét về ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn, Việt Nam đều cần tập trung phát huy tối đa “nội lực”, trong đó đề cao, coi trọng năng lực nội sinh; tranh thủ, khai thác hiệu quả “ngoại lực”, kiến tạo động lực tăng trưởng mới, là “chìa khóa” để thích ứng, chống chọi và phát triển trong bối cảnh mới nhiều biến động, rủi ro ngày càng gia tăng. Đây là những nội dung hết sức quan trọng trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và cũng là thông điệp xuyên suốt, nhất quán, gắn liền với chủ đề của Diễn đàn hôm nay, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Ngay sau khi kết thúc Diễn đàn, Ban Tổ chức sẽ có Báo cáo tổng thuật với đầy đủ kết quả của Diễn đàn gửi đến các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ để nghiên cứu, hoạch định các chủ trương, chính sách, định hướng về phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời, gửi đến các vị đại biểu Quốc hội nghiên cứu, tham khảo để chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho các nội dung sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV vào tháng 10 tới.
Tóm tắt lại một số nội dung chính đã được các đại biểu tập trung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, sau đại dịch COVID-19, trên con đường hồi phục, hầu hết các nền kinh tế thế giới lại phải gặp thách thức lớn. Việc Quốc hội, Chính phủ Việt Nam ban hành và triển khai thực hiện các chính sách, giải pháp quyết liệt, kịp thời, sát thực, kể cả chưa từng có tiền lệ trong suốt 2,5 năm qua từ sau Đại hội XIII của Đảng, Việt Nam vẫn đứng vững, cơ bản vững vàng vượt qua mọi khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện, được quốc tế và trong nước ghi nhận. Nền kinh tế vẫn duy trì được đà tăng trưởng và vẫn là một “điểm sáng” trong “bức tranh màu xám” của nền kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, từ Quý IV/2022, kinh tế Việt Nam tăng trưởng chậm lại, rất khó đạt chỉ tiêu cả năm 2023 mà Nghị quyết của Quốc hội đề ra. Điều đáng lưu ý là cả 3 động lực tăng trưởng hiện nay của nền kinh tế đều gặp khó khăn mang tính cơ cấu, do thiếu định hướng dài hạn và giải pháp cụ thể kịp thời, khả thi theo hướng chuyển đổi xanh, giảm thiểu thâm dụng năng lượng, phát thải các bon và kinh tế tuần hoàn và luôn bám sát mục tiêu phát triển bền vững.
Các ý kiến tại Diễn đàn cũng thống nhất và nhấn mạnh rằng cần phải “làm mới” các động lực tăng trưởng cũ, các động lực tăng trưởng truyền thống trên cơ sở ban hành, thực thi khuôn khổ chính sách, pháp luật để khuyến khích các thay đổi hành vi trong cả tiêu dùng, sản xuất và đầu tư.
Bên cạnh củng cố, làm mới các động lực tăng trưởng hiện hữu, Diễn đàn cũng nhấn mạnh phải phát hiện, khai thác hiệu quả những động lực tăng trưởng mới, đặc biệt là các động lực như phát triển kinh tế số, tăng năng suất lao động và năng suất các yếu tố tổng hợp, sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế, nhất là cho chuyển đổi số một cách bền vững, an toàn, chuyển đổi năng lượng công bằng, thích ứng biến đổi khí hậu; tăng cường phối hợp với các quốc gia trong việc duy trì các chuỗi cung ứng hiện có, hợp tác phát triển các chuỗi cung ứng có tính chất chiến lược, có tính đột phá, lan toả, nâng cao vị thế Việt Nam trong các chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Các ý kiến tại Diễn đàn đều nhất trí rằng cần phải tập trung, nỗ lực giải quyết các vấn đề cấp bách, khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn của nền kinh tế luôn cần phải kiên định và đặt trong bối cảnh các mục tiêu dài hạn; vừa phải phát huy ý chí tự cường, năng lực “nội tại” của nền kinh tế, vừa tranh thủ khai thác và phát huy ngoại lực, tiếp tục chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả.
Các đại biểu cho rằng bài toán phát huy nội lực, nâng cao năng lực nội sinh của doanh nghiệp, của nền kinh tế, đồng thời vận dụng hiệu quả các yếu tố “ngoại lực” và kiến tạo các động lực mới cho tăng trưởng là yếu tố mấu chốt, đem lại sức mạnh cộng hưởng nhằm hướng tới phục hồi và phát nền kinh tế nhanh và bền vững. Khẳng định đây là vấn đề cấp bách nhưng cũng là hành trình dài hạn, đòi hỏi cần đồng bộ các chính sách, xác định rõ ưu tiên, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, tranh thủ thời gian, tận dụng mọi cơ hội, lợi thế để tạo bứt phá ngay trong nội tại nền kinh tế, nâng cao sức chống chịu trước các cú sốc và thách thức trong bối cảnh mới.
Tóm lược một số gợi ý, đề xuất chính sách, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Về năng lực, động lực nội sinh của nền kinh tế, các đại biểu cho rằng cần phát triển các khu vực sản xuất của nền kinh tế, gồm khu vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, kích cầu tiêu dùng, phát triển thị trường nội địa và nâng cao năng suất lao động. Thực hiện đồng bộ, cộng hưởng các yếu tố này sẽ phát huy tổng hợp sức mạnh nội sinh của nền kinh tế.
Cần nghiên cứu, ban hành mới hoặc kéo dài các chính sách tiền tệ, chính sách thuế, phí, lệ phí... để hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Tăng vốn điều lệ của các ngân hàng, nhất là các ngân hàng thương mại Nhà nước và ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước chi phối. Phối hợp chính sách hiệu quả đặc biệt giữa chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp, sớm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, cơ cấu lại các loại thị trường; thúc đẩy phát triển và quản lý chặt chẽ các thị trường tiền tệ, chứng khoán, bảo hiểm, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản. Phát triển và khai thác hiệu quả thị trường trong nước, đẩy mạnh sức mua trong nước; vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, kích cầu du lịch trong nước.
Nguồn nhân lực là động lực nội sinh cốt lõi của nền kinh tế. Ngân hàng Thế giới cho rằng giải pháp chủ yếu để đạt được tốc độ tăng trưởng năng suất cao hơn nằm ở việc cải thiện các đặc điểm của lực lượng lao động trẻ hiện nay. Tổ chức lao động quốc tế (ILO) đề nghị nghiên cứu triển khai cấp bằng hoặc giấy chứng nhận hành nghề một cách thực chất theo tiêu chuẩn quốc tế, đúng với năng lực chuyên môn và kỹ năng của người lao động; giúp nâng cao trình độ, tính cạnh tranh của lực lượng lao động trong nền kinh tế. Ngân hàng Thế giới (WB) đề nghị cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống bảo trợ xã hội mang tính thích ứng, tích hợp, dễ điều chỉnh và hiện đại để bảo vệ các hộ gia đình trước những cú sốc một cách hiệu quả hơn, đồng thời cải thiện độ bao phủ bảo hiểm xã hội để tăng tính đối phó với rủi ro thất nghiệp và đảm bảo thu nhập khi về già.
Về vận dụng, khai thác hiệu quả “ngoại lực”, các ý kiến tại Diễn đàn đề xuất cần phát huy các động lực từ thu hút hiệu quả đầu tư nước ngoài và đẩy mạnh xuất khẩu, hướng tới bền vững. Chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết và xúc tiến, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài thế hệ mới, các nhà đầu tư chiến lược, phát triển các ngành kinh tế mới, có công nghệ hiện đại, có kế hoạch đầu tư cho nghiên cứu và triển khai, có kết nối, chuyển giao công nghệ với doanh nghiệp trong nước. Cần tranh thủ tối đa các thị trường xuất khẩu chủ lực, truyền thống, phát triển thị trường mới, thị trường ngách, đáp ứng nhanh, kịp thời yêu cầu mới của nước đối tác xuất khẩu. Khai thác tốt hơn các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, thực hiện hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, đa dạng hàng hóa và thị trường xuất khẩu, đầu tư.
Về kiến tạo các động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế, các đại biểu đã đưa ra nhiều gợi ý chính sách, trong đó tập trung vào 05 động lực chủ yếu về thúc đẩy liên kết vùng, phục hồi và tăng trưởng của các đầu tàu nền kinh tế; phát triển khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nội địa; đẩy mạnh kinh tế số, kinh tế xanh; hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế kinh tế và nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu và năng cao năng lực tự chủ, tự lực của nền kinh tế.
Các đại biểu cho rằng cần có thêm các chính sách nhằm quan tâm thúc đẩy liên kết vùng, phục hồi và tăng trưởng của các đầu tàu nền kinh tế, nhất là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Tăng cường phát triển khu vực kinh tế tư nhân cần phải có đột phá về cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh hơn, bền vững hơn. Quyết liệt tháo gỡ các vướng mắc, rào cản lớn đối với doanh nghiệp trong nước hiện nay. Cần có các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ linh hoạt, chuyên trách, chuyên nghiệp và hiệu quả.
Thúc đẩy chuyển đổi số cần xây dựng trên 03 trụ cột, gồm: chính phủ số, kinh tế số, công dân số, nhằm giảm thiểu, tăng cường hiệu quả, hiệu lực các dịch vụ công, tối ưu hóa hiệu quả và hiệu suất hoạt động của nền kinh tế, cho phép các công dân kết nối thành một xã hội mạng lưới, từ đó hình thành nên những nền tảng thị trường mới.
Các đại biểu đề cập nhiều đến động lực từ lợi ích thiết thực của tăng trưởng xanh và khẳng định đây là con đường tất yếu, trụ cột xuyên suốt trong định hình các chiến lược, kế hoạch, chính sách nhằm hướng tới nâng cao sức cạnh tranh và tăng trưởng kinh tế bền vững.
Các đại biểu cho rằng cải cách và nâng cao chất lượng thể chế kinh tế là động lực đột phá nhưng cũng khó thực hiện và có thể cần nhiều thời gian nhất bởi động lực này giúp kiến tạo cơ chế mới, cách thức vận hành mới, tạo ra môi trường kinh doanh, đầu tư hấp dẫn, minh bạch. Đây là một trong những đột phá chiến lược để phát triển bền vững đất nước.
Để đẩy mạnh cải cách thể chế, các đại biểu đề nghị cần tiếp tục đổi mới tư duy nâng cao nhận thức về vai trò của công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Đại biểu cho rằng cải cách thể chế cần bảo đảm tính đồng bộ giữa trung ương và địa phương, trong nước và quốc tế, ban hành và tổ chức thực thi, giữa các ngành, lĩnh vực,....Hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách, pháp luật thực thi để kết nối các khu vực kinh tế, tạo liên kết kinh tế giữa các địa phương trong vùng và giữa các vùng. Quan tâm xây dựng thể chế cho phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…
Đại biểu đề xuất cần chú trọng nội địa hoá chuỗi cung ứng các ngành công nghiệp để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu và tăng cường tính tự chủ, nâng cao giá trị gia tăng nội địa, sức cạnh tranh của sản phẩm và vị trí của doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Chủ tịch Quốc hội ghi nhận thông điệp phát huy nội lực, năng lực nội sinh, kiến tạo các động lực tăng trưởng mới được đưa ra rất mạnh mẽ tại Diễn đàn lẫn này. Khẳng định, những thông tin quý, hữu ích của Diễn đàn với những giải pháp, kiến nghị rất rõ ràng, cụ thể sẽ là đầu vào, tư liệu hết sức quan trọng được Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan hữu quan nghiên cứu trong quá trình hoạch định chính sách và quản lý nhà nước.
