Thưa các vị
đại biểu Quốc hội,
Hôm nay Quốc
hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa khai mạc khóa họp thường kỳ lần thứ 10,
đồng thời cũng là khóa họp thứ nhất của năm 1959, năm bản lề có tính chất
quyết định của kế hoạch 3 năm của chúng ta.
Thay mặt Ban Thường trực Quốc hội, tôi nhiệt liệt hoan nghênh các vị đại
biểu đã tạm rời đơn vị công tác của mình về họp đông đủ và kính gửi tới các
vị lời chào mừng chân thành và thân ái nhất.
Sau đây, tôi
xin báo cáo trước Quốc hội những nét chính về hoạt động của Ban Thường trực
Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội từ sau khóa họp lần thứ 9 tới nay.
*
* *
Sau khóa họp lần thứ 9, việc phổ biến kết quả và các nghị quyết của khóa họp
đã được các vị đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm. Các vị đại biểu miền
Bắc, miền Nam đã phân công về các địa phương, các đơn vị bộ đội, đơn vị sản
xuất, các trường học, các xí nghiệp, các nơi tập trung đông người, báo cáo
về kết quả của khóa họp. Tổng cộng trên hầu hết các tỉnh ở miền Bắc, hơn 30
Đoàn đại biểu đã về nói chuyện tại trên 200 địa điểm, trước hơn 20 vạn
người. Việc các đại biểu báo cáo nghị quyết của Quốc hội về tình hình và
nhiệm vụ và kế hoạch 3 năm phát triển và cải tạo kinh tế, phát triển văn hóa
đã gây nhiều phấn khởi trong các tầng lớp nhân dân đương hăng hái lao động
sản xuất. Các chỉ tiêu của kế hoạch làm cho nhân dân thấy rõ sự quyết tâm
của Nhà nước nhằm hòa bình xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, nhanh chóng
làm cho miền Bắc vững mạnh để làm cơ sở chắc chắn cho cuộc đấu tranh thống
nhất nước nhà; đồng thời cũng thấy rõ sự quan tâm của Nhà nước đối với mọi
mặt trong đời sống vật chất và văn hóa hàng ngày của mình.
Đồng bào thêm
tin tưởng là đời sống của mình nhất định sẽ được cải thiện. Đồng thời cũng
đã đối chiếu những chỉ tiêu của kế hoạch với tình hình thực tế của địa
phương mình, do đấy thấy được sự cố gắng của Nhà nước và thông cảm với những
nỗ lực mà Nhà nước đòi hỏi ở mỗi người trong lao động sản xuất.
Nghị quyết của
Quốc hội giao cho Chính phủ nghiên cứu và dự thảo đạo luật về hôn nhân và
gia đình được đồng bào khắp các tầng lớp hoan nghênh, đặc biệt là các chị em
phụ nữ. Đây là một vấn đề quan hệ thiết thân đến đời sống và tình cảm của
mọi người, nên ai nấy đều chú ý. Càng đi sâu về nông thôn, các đại biểu càng
thấy được cụ thể những ràng buộc phong kiến đương còn cản trở sự tiến bộ của
ta về mặt xã hội, nhưng cũng thấy rõ thêm những tình tiết khó khăn và phức
tạp của vấn đề này, một vấn đề cần được nghiên cứu kỹ càng, thảo luận rộng
rãi và giải quyết thận trọng. Tiếp xúc với các tầng lớp nhân dân, các đại
biểu Quốc hội nhận thấy rõ thêm tình hình nông thôn ngày càng tốt đẹp, những
khó khăn còn lại từ trước đã bớt dần, đoàn kết ở nông thôn đã tiến bộ nhiều,
và mối lo lắng lớn nhất của người nông dân hiện nay là làm thế nào để sản
xuất được thắng lợi. Do đó mà phong trào đổi công hợp tác, phong trào cải
tiến kỹ thuật canh tác phát triển nhanh chóng. Các đại biểu đã giúp nhân dân
và cán bộ có những nhận thức vững chắc về công cuộc cải tạo và xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở miền Bắc, đánh tan những sự hiểu lầm hay luận điệu xuyên tạc
thiếu thiện ý về chính sách của Đảng và Chính phủ trong thời kỳ cải tạo theo
chủ nghĩa xã hội. Các đại biểu Quốc hội cũng đã kết hợp được công tác báo
cáo với việc động viên nhân dân đẩy mạnh những công tác trước mắt ở địa
phương. Nhiều đại biểu đã đi sát với nhân dân, tìm hiểu được một số khó khăn
của địa phương, trong nhiều trường hợp đã tích cực góp ý kiến, hoặc tìm cách
giúp đỡ thiết thực, làm cho mối liên hệ giữa đại biểu và nhân dân địa phương
được thêm chặt chẽ.
*
* *
Những ý kiến
do các đại biểu Quốc hội đóng góp trong các bản thuyết trình và tham luận ở
khóa họp Quốc hội lần thứ 9, cũng như những đề nghị mà các vị đã gửi đến sau
khóa họp, đều được Ban Thường trực Quốc hội gửi đến Chính phủ, và đã được
các Bộ các Ban của Chính phủ nghiên cứu chu đáo để bồi bổ cho sự hoạt động
của ngành mình, đồng thời cũng đã trả lời cho Ban Thường trực Quốc hội,
những trả lời đó, Ban Thường trực Quốc hội đã chuyển đến các vị đại biểu
Quốc hội.
Trong thời gian qua, Chính phủ đã cử đại diện đến các phiên họp của Ban
Thường trực Quốc hội để báo cáo về một số vấn đề quan trọng. Tháng 2-1959
Thủ tướng Chính phủ và ông Tổng Giám đốc Ngân hàng quốc gia đã đến báo cáo
về chủ trương thay đổi đơn vị tiền tệ, phát hành tiền mới, thu đổi tiền cũ,
chủ trương này đã được toàn thể Ban Thường trực Quốc hội hoan nghênh. Tháng
5-1959, Chính phủ đã cử đại diện đến trình bày vấn đề nghiên cứu xây dựng
quy hoạch sông Hồng, nhằm trị thủy tận gốc và khai thác các tài nguyên trong
phạm vi lưu vực sông Hồng, phục vụ công cuộc phát triển nông nghiệp, công
nghiệp và giao thông vận tải.
Quy hoạch sông
Hồng là một công trình xã hội chủ nghĩa to lớn đòi hỏi phải được nghiên cứu
chu đáo về mọi mặt trong một thời gian khá dài, cán bộ các ngành và đồng bào
sẽ tích cực tham gia ý kiến để việc xây dựng quy hoạch sông Hồng làm được
tốt.
Ban Thường
trực Quốc hội nhận thấy đây là một công trình vĩ đại trong công cuộc kiến
thiết xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc nên đã đồng thanh tán thành việc bắt đầu
nghiên cứu quy hoạch này. Cũng trong phiên họp này, đại diện Chính phủ đã
trình bày trước Ban Thường trực Quốc hội về việc giải thể hai Bộ Cứu tế Xã
hội và Thương binh. Ban đã thông qua đề nghị này vì nhận thấy rằng hiện nay,
sau 4 năm hòa bình công tác thương binh và công tác liệt sĩ đã được giải
quyết một phần lớn, những công việc đã làm nói chung đã ổn định được tư
tưởng và đời sống cho đa số thương binh, góp phần vào việc an ủi gia đình
liệt sĩ và có tác dụng tốt đối với nhân dân, cán bộ; còn về công tác cứu tế
xã hội thì do đời sống nhân dân đã được cải thiện một phần, do các tệ nạn xã
hội ngày càng giảm bớt, nên các nhiệm vụ đề ra cho Bộ Cứu tế Xã hội, tuy còn
phải được tiếp tục thực hiện nhưng khối lượng công tác đã bớt đi nhiều. Mặt
khác, các nhiệm vụ còn lại của hai Bộ đã được giao cho các Bộ Nội vụ, Lao
động và Y tế đảm nhiệm phù hợp với yêu cầu kiện toàn tổ chức và chấn chỉnh
biên chế các cơ quan nhà nước đang tiến hành, làm cho tổ chức bộ máy nhà
nước được hợp lý hơn.
*
* *
Về việc sửa
đổi Hiến pháp, từ ngày 1-4-1959 Ban sửa đổi Hiến pháp đã công bố bản dự thảo
Hiến pháp sửa đổi cho toàn dân thảo luận. Ban Thường trực Quốc hội đã có lời
kêu gọi nhân dân miền Bắc cũng như miền Nam, trong nước cũng như ngoài nước
tích cực tham gia thảo luận xây dựng Hiến pháp. Để tạo điều kiện thuận lợi
và khuyến khích nhân dân tích cực góp ý kiến cho bản dự thảo Hiến pháp sửa
đổi, Ban Thường trực Quốc hội đã đề nghị và đã được Chính phủ đồng ý miễn
bưu phí cho tất cả các thư tín của nhân dân tham gia cuộc thảo luận này.
Nhiều vị Uỷ viên Ban Thường trực Quốc hội và đại biểu Quốc hội đã đi giới
thiệu trong nhiều cuộc hội họp của cán bộ, bộ đội và nhân dân bản dự thảo
Hiến pháp sửa đổi để gợi ý cho nhân dân thảo luận. Các đại biểu Quốc hội
miền Nam cũng đã hợp nhau lại vạch ra kế hoạch giới thiệu bản dự thảo Hiến
pháp sửa đổi vào miền Nam, vạch trần tính chất phản dân chủ của Hiến pháp
miền Nam và ngăn ngừa việc xuyên tạc Hiến pháp của ta ở miền Nam. Từ lúc bản
dự thảo Hiến pháp sửa đổi được công bố đến nay, các tầng lớp nhân dân đã rất
phấn khởi tham gia thảo luận.
Ban sửa đổi
Hiến pháp hiện đang thu thập các ý kiến của nhân dân hàng ngày gửi đến để tu
chỉnh lại bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi để có thể trình Quốc hội thảo luận
và thông qua trong một khóa họp sắp tới.
*
* *
Trong những
tháng đầu năm, ngay sau khi được tin về vụ đầu độc hơn 6.000
và thảm sát vô cùng dã man hơn 1.000 đồng bào yêu nước tại trại tập trung
Phú Lợi ở Nam bộ, Ban Thường trực Quốc hội cùng toàn thể các đại biểu Quốc
hội đã một lòng nói lên tiếng nói đanh thép và xót xa của những người đại
biểu nhân dân, lên án ghi tội bọn sát nhân Mỹ - Diệm ở miền Nam. Ngày
23-1-1959, phiên họp bất thường của Ban Thường trực Quốc hội và các đại biểu
Quốc hội có mặt ở Hà Nội đã ra tuyên bố phản đối nhà cầm quyền miền Nam,
theo lệnh đế quốc Mỹ giết hại hàng loạt đồng bào ta và kêu gọi nhân dân
trong nước, kiều bào ở nước ngoài đẩy mạnh đấu tranh đòi đế quốc Mỹ cút khỏi
miền Nam, đòi giải tán các trại tập trung ở miền Nam, đòi các nhà đương cục
miền Nam phải trả lời bức công hàm ngày 22-12-1958 của Chính phủ nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa đề nghị những biện pháp hợp tình hợp lý lập lại quan hệ
bình thường giữa hai miền.
Các đại biểu
miền Nam trong Quốc hội đã tham gia cuộc đấu tranh này bằng nhiều cách, nói
chuyện về Nam trên đài phát thanh, viết báo chí, tiếp xúc với đồng bào miền
Nam để vạch mặt bọn sát nhân ở miền Nam.
Để tranh thủ
sự ủng hộ quốc tế và mở rộng phong trào đấu tranh, Ban Thường trực Quốc hội
đã gửi tới Quốc hội các nước anh em, các nước trung lập, những tài liệu về
tội ác của đế quốc Mỹ và bè lũ Ngô Đình Diệm ở miền Nam. Các nước anh em
theo dõi cuộc đấu tranh của nhân dân ta với mối cảm tình sâu sắc. Quốc hội
các nước Cộng hòa Dân chủ Đức, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Cộng hòa Nhân
dân Anbani, Cộng hòa Nhân dân Bungari, Cộng hòa Nhân dân Hunggari và Đoàn
đại biểu Liên Xô trong Liên minh Quốc hội, đã gửi thư tỏ cảm tình với Quốc
hội và nhân dân ta và tỏ lòng ủng hộ ta trong cuộc đấu tranh này. Chúng ta
chân thành biết ơn Quốc hội và nhân dân các nước anh em về mối tình đoàn kết
quốc tế đó.
*
* *
Cũng trong
những tháng đầu năm, do tình hình hạn hán nghiêm trọng ở nhiều địa phương,
công tác chống hạn đã là công tác đột xuất trọng tâm. Cùng với Chính phủ,
Mặt trận Tổ quốc, Ban Thường trực Quốc hội đã cử nhiều Uỷ viên tham gia các
đoàn động viên chống hạn, đôn đốc và góp ý kiến với cán bộ và nhân dân trong
việc chống hạn. Đi đến đâu, các đoàn cũng đã truyền đạt chủ trương của Trung
ương, giúp đỡ nhiều ý kiến cụ thể, động viên nhân dân quyết tâm chống hạn.
Nhiều ủy viên đã cùng nhân dân tham gia lao động, gây thêm tin tưởng và phấn
khởi, làm cho nhân dân cố gắng vượt mọi khó khăn thực hiện vụ chiêm thắng
lợi.
*
* *
Trong thời kỳ
gần đây đã có sự liên hệ giữa Ban Thường trực Quốc hội và Hội đồng nhân dân
các tỉnh, các thành phố. Ở những tỉnh, thành đã bầu xong Hội đồng nhân dân,
các cuộc họp của Hội đồng nhân dân đều có mời Ban Thường trực Quốc hội và
Ban cũng đã cử đại diện về dự. Sau các cuộc hội nghị, Hội đồng nhân dân các
địa phương nói trên đã gửi biên bản đến Ban Thường trực Quốc hội để Ban có
thể theo dõi tình hình được sát hơn.
*
* *
Trong những tháng vừa qua, các việc tiếp xúc và trao đổi với Quốc hội các
nước anh em vẫn được tiếp tục thường xuyên. Chúng ta đã nhận được một số tài
liệu, văn kiện về các hoạt động của các Quốc hội anh em gửi đến, tuy chưa
phong phú lắm, nhưng cũng là cơ sở tốt cho việc nghiên cứu, bồi bổ cho công
tác Quốc hội chúng ta sau này; chúng ta cũng đã tranh thủ được sự đồng tình
và ủng hộ của các Quốc hội bạn đối với các phong trào đấu tranh của nhân dân
ta như việc chống vụ thảm sát Phú Lợi. Bức thư của Chủ tịch Quốc hội Đức là
bác sĩ Điêxơman, bức thư của Ban Thường trực Quốc hội Anbani cũng như bức
thư của Ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc gửi Quốc hội ta và nhiều văn kiện
khác đã nói lên tinh thần quốc tế của các nước bạn và làm nổi bật sự đoàn
kết khăng khít giữa các nước trong phe xã hội chủ nghĩa. Chúng ta mong rằng
rồi đây mối quan hệ giữa Quốc hội ta và Quốc hội các nước, đặc biệt là các
nước trong phe xã hội chủ nghĩa, sẽ được tăng cường hơn nữa.
Cuối tháng
trước, Quốc hội ta đã tiếp đón Đoàn đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ
Đức qua thăm ta do Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Đức là bác sĩ J.
Đíchman và Phó Chủ tịch thứ nhất Hécman Matécnơ dẫn đầu và gồm nhiều đoàn
viên đại diện cho các đảng phái dân chủ, đoàn thể nhân dân nước bạn. Tuy
thời gian ở nước ta ngắn ngủi, nhưng Đoàn đã có dịp tiếp xúc với các nhà
lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta, với các vị đại diện các chính đảng, một số cơ
quan đoàn thể của ta, đồng thời đã có nhiều dịp gặp gỡ Ban Thường trực Quốc
hội và nhiều đại biểu Quốc hội ta. Chúng ta cũng đã nhân dịp này nói lên
được lòng biết ơn của nhân dân ta đối với sự giúp đỡ hào hiệp của nước Cộng
hòa Dân chủ Đức, đồng thời kiên quyết ủng hộ lập trường của Chính phủ Cộng
hòa Dân chủ Đức trong việc giải quyết đúng đắn vấn đề Đức và vấn đề Bá Linh
tại Hội nghị các ngoại trưởng ở Giơnevơ. Cuộc đi thăm này cùng với các cuộc
đi thăm nước ta trước đây của các Đoàn đại biểu Quốc hội các nước càng gắn
bó thêm tình ruột thịt giữa các nước trong phe xã hội chủ nghĩa do Liên Xô
đứng đầu, càng tăng thêm tình hữu nghị giữa các dân tộc.
*
* *
Thưa các vị
đại biểu Quốc hội,
Trên đây tôi
đã báo cáo về những công tác của Ban Thường trực Quốc hội và những hoạt động
của các đại biểu Quốc hội từ khóa họp thứ 9 đến nay.
Trong khóa họp
thứ 10 này, Chính phủ sẽ trình bày trước Quốc hội nhiều vấn đề trong đó có
mấy vấn đề quan trọng hơn như vấn đề kế hoạch nhà nước năm 1959, vấn đề ngân
sách, gồm quyết toán ngân sách năm 1958 và dự toán ngân sách năm 1959, vấn
đề hợp tác hóa nông nghiệp, v.v..
Năm 1959 là năm bản lề của kế hoạch 3 năm. Thắng lợi kế hoạch 1959 có phần
quyết định thắng lợi của toàn bộ kế hoạch 3 năm. Ngân sách của chúng ta là
ngân sách kiến thiết hòa bình phải đi đôi với kế hoạch nhà nước. Còn vấn đề
hợp tác hóa nông nghiệp là một vấn đề rất quan trọng trong nền kinh tế quốc
dân của chúng ta. Căn cứ vào kinh nghiệm của 1 năm thực hiện kế hoạch vừa
qua, với những hiểu biết về tình hình thực tế hiện nay ở thành thị và ở nông
thôn, các vị đại biểu sẽ tham gia xây dựng các chính sách trên đây của Chính
phủ một cách thiết thực và sáng suốt.
Ngoài ra, các
vấn đề khác mà Chính phủ sẽ đưa ra Quốc hội đều có tầm quan trọng của nó mà
các đại biểu chúng ta cần nghiên cứu kỹ và tham gia ý kiến xây dựng.
*
* *
Thưa các vị đại biểu,
Với lòng nhiệt
thành sẵn có, với tinh thần phụ trách trước nhân dân của các vị đại biểu,
tôi tin chắc rằng khóa họp Quốc hội lần này của chúng ta sẽ thu được những
kết quả tốt đẹp.