Hoàn cảnh ra đời, đặc điểm:
Quốc hội khoá V được bầu trong không khí vui mừng, phấn khởi, đất nước sạch bóng quân xâm lược, nhân dân ta hoàn toàn làm chủ vận mệnh của mình. Quốc hội khoá V, bắt đầu nhiệm kỳ giữa lúc nhân dân ta bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên cả nước thống nhất tiến lên chủ nghĩa xã hội. Quốc hội khoá V là Quốc hội đầu tiên của thời kỳ xây dựng đất nước "đàng hoàng hơn, to đẹp hơn" như mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Quốc hội khoá V thể hiện đầy đủ bản chất là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của khối đại đoàn kết toàn dân mà nòng cốt là liên minh công nông. Quốc hội quyết định kế hoạch phát triển kinh tế, văn hoá, động viên nhân dân ta thi đua xây dựng đất nước, củng cố lực lượng quốc phòng.. Quốc hội nhất trí phê chuẩn kết quả của Hội nghị hiệp thương chính trị thống nhất Tổ quốc, thể hiện ý chí mạnh mẽ, nguyện vọng thiết tha và sự nhất trí cao của toàn dân tộc về vấn đề thống nhất Tổ quốc trên cơ sở độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Quốc hội quyết định kế hoạch Nhà nước năm 1976, năm thứ nhất của kế hoạch 5 năm lần thứ hai, mở đầu thời kỳ xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, độc lập, thống nhất và xã hội chủ nghĩa.
Quốc hội khoá V là quốc hội ngắn nhất, từ 4-1975 đến 4-1976, vì đã rút ngắn nhiệm kỳ để tiến hành cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội chung của đất nước thống nhất.
Kỳ họp thứ nhất: Họp từ ngày 3 đến 6-6-1975, tại Hà Nội, đã bầu:
-
Chủ tịch nước: Tôn Ðức Thắng,
-
Phó Chủ tịch nước: Nguyễn Lương Bằng,
-
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội gồm 19 thành viên chính thức và 3 thành viên dự khuyết.
-
Chủ tịch Quốc hội: Trường Chinh.
-
Thủ tướng Chính phủ: Phạm Văn Ðồng.
-
Quốc hội bầu các uỷ ban: Uỷ ban pháp luật; Uỷ ban kế hoạch và ngân sách; Uỷ ban dân tộc; Uỷ ban văn hoá và xã hội; Uỷ ban thống nhất; Uỷ ban đối ngoại.
Số liệu cơ bản:
Ngày bầu cử: 6-4-1975
Tỷ lệ cử tri bỏ phiếu: 98,26%
Tổng số đại biểu được bầu: 424
Thành phần đại biểu Quốc hội:
-
Công nhân: 93
-
Nông dân: 90
-
Tiểu thủ công nghiệp: 7
-
Quân đội: 28
-
Tri thức xã hội chủ nghĩa: 93
-
Nhân sĩ, tôn giáo: 12
-
Ðảng viên: 314
-
Ngoài Ðảng: 110
-
Phụ nữ:137
-
Dân tộc thiểu số:71
-
Anh hùng lao động và chiến đấu: 25
-
Thanh niên: (20-35 tuổi): 142
-
Cán bộ ở Trung ương: 126 .
-
Cán bộ ở địa phương: 298