Thời gian qua, quan hệ Việt Nam - Hungary phát triển tích cực kể từ khi hai bên nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện nhân chuyến thăm Hungary của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (năm 2018), thể hiện quyết tâm của Lãnh đạo hai nước trong việc thúc đẩy quan hệ song phương. Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, hai nước vẫn duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc các cấp theo hình thức trực tuyến và trực tiếp.
Quan hệ giữa Quốc hội hai nước tiếp tục phát triển tốt đẹp và ngày càng thực chất; năm 2008 hai bên đã ký Thỏa thuận Hợp tác giữa hai Quốc hội; hai Bên duy trì tiếp xúc, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện đa phương như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội nghị Đối tác nghị viện Á - Âu (ASEP); trao đổi kinh nghiệm trong các lĩnh vực hoạt động nghị viện, đặc biệt là xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư hai nước hợp tác làm ăn ổn định, lâu dài, đem lại hiệu quả và lợi ích thiết thực cho cả hai Bên. Hai bên đã 3 lần phối hợp tổ chức Tọa đàm chung giữa hai Quốc hội.
Về hợp tác kinh tế, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2021 duy trì mức 1,1 tỷ USD dù chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, cán cân thương mại giữa hai nước đang dần cân bằng hơn (trước đây Việt Nam xuất siêu), tuy nhiên đầu tư của các doanh nghiệp Hungary vào Việt Nam còn thấp. Chính phủ Hungary đã hỗ trợ Việt Nam 256.000 liều vaccine và 100.000 bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên, nhượng lại phi lợi nhuận 400.000 liều vaccine để giúp Việt Nam ứng phó với đại dịch COVID-19.
Hợp tác giáo dục - đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước. Hungary đã giúp đào tạo hàng nghìn cán bộ, kỹ sư và nhiều người trong số đó đang giữ trọng trách trong bộ máy Nhà nước cũng như trong đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam. Hiện nay, Hungary cũng là nước EU cấp nhiều học bổng nhất cho Việt Nam. Về văn hóa, nhiều hoạt động quảng bá văn hóa Việt Nam được tổ chức tại 2 nước. Phía Bạn cũng đang tích cực triển khai thành lập Trung tâm Văn hóa Hungary tại Hà Nội.
Cộng đồng người Việt Nam tại Hungary có khoảng 5.000 người, hội nhập tốt và có uy tín với sở tại, có nhiều hoạt động tích cực hướng về quê hương đất nước.
Nhân chuyến thăm chính thức Hungary của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tới đây, phóng viên Cổng Thông tin điện tử Quốc hội đã có cuộc trao đổi với Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà để làm rõ hơn bối cảnh chuyến thăm cũng như nội dung trọng tâm trong chuyến thăm Hungary của Chủ tịch Quốc hội.
Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà
Phóng viên: Từ ngày 26/6 - 28/6/2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thăm chính thức Hungary. Ông có thể cho biết rõ hơn bối cảnh chuyến thăm chính thức Hungary của Chủ tịch Quốc hội lần này cũng như nền tảng mối quan hệ Nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary?
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà: Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Hungary, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thăm chính thức Hungary từ ngày 26/6 - 28/6/2022. Đây là chuyến thăm rất quan trọng của lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta tới châu Âu trong bối cảnh chúng ta đang thúc đẩy mối quan hệ với các nước ở khu vực này, làm sâu sắc hơn mối quan hệ đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hungary. Đây cũng là bước để Việt Nam triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội lần thứ XIII của Đảng cũng như triển khai công tác đối ngoại của Quốc hội trong nhiệm kỳ khóa XV.
Trong chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội cũng như các thành viên chính thức của Đoàn sẽ có những cuộc trao đổi với các đối tác của Hungary để làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa hai nước, đồng thời tăng cường đan xen lợi ích giữa Việt Nam và Hungary. Chuyến thăm sẽ góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ Nghị viện giữa Việt Nam và Hungary. Việt Nam cũng sẽ trao đổi, bàn bạc các biện pháp tăng cường hợp tác trên các diễn đàn đa phương để nước ta có những đóng góp về hòa bình, ổn định và phát triển khu vực cũng như trên thế giới.
Việt Nam và Hungary đã có mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, lâu đời. Sau chuyến thăm Hungary của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân vào năm 2017, lần này chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ là một bước để Việt Nam làm sâu sắc hơn mối quan hệ Nghị viện, tăng cường quan hệ Nghị viện giữa hai nước trong tình hình mới. Trong chuyến thăm lần này, Việt Nam cũng sẽ trao đổi, bàn bạc với Hungary nhằm ký kết thỏa thuận hợp tác mới giữa hai Quốc hội. Chuyến thăm lần này cũng sẽ tiếp nối các kết quả của những chuyến thăm trước đây. Chúng ta sẽ phối hợp tổ chức Tọa đàm giữa hai Quốc hội về “Hoàn thiện khung pháp lý về giảm phát khí thải gây hiệu ứng nhà kính, năng lượng tái tạo và kinh tế xanh”, đáp ứng cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu COP26 vừa qua.
Phóng viên: Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về những hoạt động, nội dung trọng tâm trong chuyến thăm chính thức Hungary tới đây của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ?
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đến Hungary diễn ra ngay sau khi nước bạn tổ chức thành công cuộc bầu cử. Chủ tịch Quốc hội Hungary đã nhiều lần mời Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thăm chính thức. Trong chuyến thăm lần này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ có các cuộc tiếp xúc cấp cao với tất cả các lãnh đạo của Hungary để thúc đẩy quan hệ hai nước.
Nhân dịp này, hai Bên sẽ ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội cho giai đoạn tiếp theo. Hai bên cũng sẽ phối hợp tổ chức Tọa đàm lập pháp giữa hai Quốc hội lần thứ 4 về “Hoàn thiện khung pháp lý về giảm phát thải khí nhà kính, năng lượng tái tạo và kinh tế xanh”.
Trong thành phần của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam còn có các thành viên Chính phủ. Hai bên sẽ tăng cường trao đổi hợp tác trên tất cả các lĩnh vực. Trong chuyến thăm, hai bên cũng sẽ tổ chức diễn đàn kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước để thúc đẩy quan hệ thương mại đã phát triển rất mạnh mẽ. Năm 2021, kim ngạch thương mại hai chiều duy trì mức 1,1 tỷ USD dù chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Thời gian qua, Hungary đã cung cấp cho Việt Nam khoảng 200 suất học bổng mỗi năm. Chúng ta sẽ phối hợp với nước bạn tổ chức diễn đàn về giáo dục, đào tạo để tăng cường quan hệ về giáo dục - đào tạo giữa hai nước. Đội ngũ sinh viên Việt Nam trước đây cũng có đóng góp rất quan trọng vào sự phát triển của đất nước. Cùng với những thế mạnh của Hungary hiện nay như dược, điện, điện tử…, chúng tôi hy vọng rằng, thời gian tới sẽ ngày càng có nhiều sinh viên Việt Nam được học tập và đào tạo tại Hungary để đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam cũng như quan hệ giữa hai nước.
Phóng viên: Chuyến thăm chính thức Hungary của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lần này cũng sẽ diễn ra việc ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Hungary. Vậy việc ký kết thỏa thuận hợp tác này có ý nghĩa như thế nào trong giai đoạn mới, thưa ông?
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà: Việc ký kết thỏa thuận hợp tác mới giữa hai nước sẽ góp phần tăng cường quan hệ Quốc hội giữa Việt Nam và Hungary. Chúng ta sẽ trao đổi với nước bạn để thống nhất việc trao đổi Đoàn được đều đặn hơn và ở nhiều cấp hơn, không chỉ ở cấp Lãnh đạo Quốc hội mà còn ở cấp các Ủy ban, các Nhóm Nghị sỹ hữu nghị, Nghị sỹ trẻ. Đặc biệt, Ban Thư ký của Quốc hội Hungary cũng như Ban Thư ký của Quốc hội Việt Nam cũng sẽ trao đổi thông tin, kinh nghiệm lập pháp cũng như phối hợp với nhau về lập trường trên các diễn đàn quốc tế.
Việc hai Bên ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội cho giai đoạn tiếp theo (Thỏa thuận hợp tác cũ được ký vào tháng 6/2008) phù hợp với nội hàm và mức độ quan hệ hợp tác nghị viện trong giai đoạn mới, làm cơ sở thúc đẩy quan hệ giữa hai Quốc hội thực chất và hiệu quả hơn; đồng thời qua chuyến thăm, thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương trên các lĩnh vực, nhất là kinh tế, thương mại - đầu tư, y tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo; thúc đẩy đàm phán, ký kết các thỏa thuận hợp tác giữa hai nước và thực thi hiệu quả Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA); thúc đẩy khai thông một số dự án hợp tác, tích cực khai thác những ưu tiên Bạn dành cho Việt Nam như ODA, đào tạo sinh viên…
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!