QUY ĐỊNH RÕ NGUỒN VỐN ĐỂ TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM ĐẦU TƯ XÂY DỰNG NHÀ Ở XÃ HỘI
NGHIÊN CỨU TẠO LẬP QUỸ PHÁT TRIỂN NHÀ Ở XÃ HỘI ĐỂ HỖ TRỢ NGƯỜI THU NHẬP THẤP
Báo cáo về một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật có 196 điều. Trong đó, quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân vẫn có hai luồng ý kiến. Luồng ý kiến tán thành với quy định này theo đề xuất của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tại văn bản số 7177/TLĐ-BQLDA ngày 03/8/2023, nhưng cần bổ sung đánh giá tác động về nguồn lực đầu tư và khả năng thu hồi vốn, làm rõ trình tự, thủ tục đầu tư theo pháp luật đầu tư hay pháp luật đầu tư công và hình thức sở hữu đối với nhà ở hình thành trong dự án để có cơ chế quản lý phù hợp.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng
Đồng thời, cần chỉnh lý, bổ sung các quy định có liên quan của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) để Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân và cho thuê nhà ở này.
Với luồng ý kiến không tán thành thì cho rằng đây là vấn đề mới, còn nhiều nội dung chưa được làm rõ, quá trình thí điểm thời gian qua (theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ) còn nhiều vướng mắc, chưa đủ độ “chín” để quy định trong Luật. Do đó, đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xây dựng Đề án báo cáo Quốc hội xem xét cho thực hiện thí điểm chính sách Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cho công nhân trong một thời hạn nhất định, nếu phát huy hiệu quả mới quy định trong Luật. Trước đó, Bộ Xây dựng đề xuất thí điểm quy định Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho đoàn viên công đoàn làm tại dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương
Cho ý kiến tại phiên thảo luận Luật Nhà ở (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương bày tỏ không tán thành với quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội và cho rằng tổ chức chính trị xã hội không nên "ôm" việc này vì lo ngại nếu làm không khéo thì không hoàn thành nhiệm vụ, coi chừng cán bộ vi phạm.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, hiện nay, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ một số dự án và đã gặp vướng mắc vì không có nguồn lực. Tổng Liên đoàn nên làm đúng chức năng, nhiệm vụ của mình là giám sát, phản biện xã hội, tham mưu chính sách cho công nhân. Việc đầu tư nhà ở xã hội nên giao cho cơ quan hành chính, như UBND cấp tỉnh. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị, đây là dự án Luật lớn, nhiều nội dung phức tạp, tác động trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, chính sách an sinh xã hội và kinh tế vĩ mô của quốc gia, liên quan đến nhiều dự thảo Luật đang trình Quốc hội xem xét, nên cần nghiên cứu rất thấu đáo quy định này.
Đồng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh và Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cũng cho rằng đề nghị cân nhắc nội dung này, đánh giá tác động, tính toán các mặt khi quy định. Nếu quy định cũng phù hợp và cần thiết để khẳng định vai trò, vị thế của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam để thuyết phục các đại biểu Quốc hội khi quyết định.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ
Quan điểm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng cần cân nhắ nghiên cứu thêm về quy định này bởi hiện nay theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư thì các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế có giấy phép đăng ký kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh nhà ở mới được đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, cho thuê, cho thuê mua. Trong khi đó, công đoàn là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân và của người lao động. Vì vậy, nếu muốn quy định nội dung này trong dự luật, Chủ tịch Quốc hội gợi ý nên chỉnh lý theo hướng Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho đoàn viên công doàn thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội làm việc tại các khu công nghiệp thông qua doanh nghiệp trực thuộc có chức năng đầu tư sản xuất, kinh doanh.
Trước đó, nhiều ĐBQH cũng cho rằng để tạo sự đồng thuận trong Quốc hội thì dự thảo Luật cũng cần phải nêu rõ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đầu tư nhà ở xã hội bằng nguồn vốn nào để đảm bảo tính minh bạch, xác minh rõ nhiệm vụ và những rủi ro khi thực hiện dự án đầu tư. Hiện nay Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ giao xây dựng các thiết chế công đoàn theo Quyết định 655 ngày 12/5/2017, nhưng chưa được triển khai được bao nhiêu và có nhiều khu công nghiệp hiện nay chưa được đầu tư xây dựng, do đó chúng ta cần phải cân nhắc quy định thật chặt chẽ và đảm bảo tính khả thi của dự thảo Luật.