* Cho ý kiến về việc kiện toàn tổ chức, hoạt động của Ban Dân nguyện của UBTVQH
* Dự án Luật Thuế Giá trị gia tăng (sửa đổi): Cần hạn chế văn bản dưới luật
Tiếp đó, trong phiên thảo luận chiều qua, dưới sự điều khiển của Phó chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên, UBTVQH đã cho ý kiến về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Đây là dự án Luật dự kiến thông qua trong một Kỳ họp của QH, và sẽ thông qua tại Kỳ họp thứ Ba. Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh, sau 9 năm thực hiện, Luật Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) hiện hành đã cơ bản đạt được những mục tiêu, yêu cầu đặt ra: Là cơ sở pháp lý tạo nguồn thu quan trọng và ổn định của ngân sách nhà nước, góp phần tăng cường tài chính quốc gia, bảo đảm nguồn lực để phát triển KT-XH, xoá đói giảm nghèo và củng cố an ninh quốc phòng; Khắc phục được nhược điểm thu trùng thuế của thuế doanh thu trước đây, góp phần khuyến khích đầu tư, xuất khẩu, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển; Góp phần thúc đẩy việc thực hiện pháp luật về kế toán của doanh nghiệp, từ đó nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp và tạo điều kiện để hiện đại hoá và đổi mới phương thức quản lý thuế. Việc áp dụng Luật Thuế GTGT còn góp phần hoàn thiện chính sách thuế của nước ta, phù hợp với việc xây dựng hệ thống thể chế của nền kinh tế thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các cam kết trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, các quy định về diện hàng hoá, dịch vụ không chịu thuế GTGT, mức thuế suất thuế GTGT, điều kiện được khấu trừ và được hoàn thuế theo Luật hiện hành không còn phù hợp với thực tiễn phát triển của nền kinh tế đất nước.
Báo cáo thẩm tra của UB Tài chính và Ngân sách do Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển trình bày, cơ bản thống nhất với các nội dung sửa đổi theo tờ trình của Chính phủ. Dự thảo Luật GTGT (sửa đổi) đã thể hiện được định hướng tư tưởng trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2010 như tiếp tục chuyển một số đối tượng không chịu thuế sang đối tượng chịu thuế GTGT; Đổi mới trong cách xác định hàng hoá chịu mức thuế suất 10%, quy định về điều kiện thanh toán qua ngân hàng đối với việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào... Đa số Ủy viên UBTVQH đồng ý với việc thu hẹp đối tượng không chịu thuế để bảo đảm công bằng, công minh cho các đối tượng trong bối cảnh Việt Nam phải thực hiện các cam kết về thuế khi gia nhập WTO. Tán thành với ý kiến thẩm tra của UB Tài chính và Ngân sách về việc chưa áp dụng ngay một mức thuế suất GTGT thống nhất là 8% hay 10% mà vẫn nên duy trì 3 mức là 0%, 5% và 10% nhưng đa số các Ủy viên UBTVQH cũng cho rằng cần phải quy định ngay trong Luật lộ trình cụ thể cho việc tiến tới xoá bỏ mức thuế suất 5% cho phù hợp với Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2010 và để các doanh nghiệp chủ động hơn trong sản xuất và kinh doanh.
Về thuế suất đối với hàng hoá, dịch vụ là sản phẩm nông nghiệp, Phó chủ tịch QH Tòng Thị Phóng, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Văn Thuận tỏ rõ sự lo ngại khi dự thảo quy định đây là đối tượng không chịu thuế GTGT. Quy định như vậy cũng có nghĩa là yếu tố đầu vào của sản xuất nông nghiệp chịu thuế GTGT nhưng không được trừ khiến chi phí sản xuất tăng cao không chỉ gây bất lợi cho người nông dân mà còn tác động đến sức cạnh tranh của nông sản nước ta, ảnh hưởng xấu đến việc kiểm soát lạm phát nhất là trong điều kiện giá nông sản phẩm đang giữ quyền số lớn trong việc tính toán chỉ số lạm phát như hiện nay. Không hài lòng với giải trình của Bộ trưởng Vũ Văn Ninh về lý do không đưa hàng hoá, dịch vụ là sản phẩm nông nghiệp vào diện chịu thuế chỉ vì người nông dân khó có điều kiện hạch toán, sổ sách, chứng từ để làm căn cứ khấu trừ thuế đầu vào, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Thuận gay gắt: Chúng ta cứ để người nông dân phải chịu thiệt thòi đến bao giờ? - và kiến nghị áp dụng mức thuế suất GTGT 0% cho các loại sản phẩm hàng hoá, dịch vụ là sản phẩm nông nghiệp để giảm bớt gánh nặng cho người nông dân.
Một vấn đề khác được các Ủy viên UBTVQH đặc biệt quan tâm là tính cụ thể của dự thảo Luật. Thuế GTGT là một sắc thuế phức tạp. Trên thực tế, để thi hành được Luật Thuế GTGT, Chính phủ và Bộ Tài chính đã ban hành rất nhiều nghị định, thông tư hướng dẫn. Theo UB Tài chính và Ngân sách, điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu lực và khả năng thực thi các quy định của Luật. Nhưng nhiều vấn đề của dự thảo Luật Thuế GTGT (sửa đổi) vẫn tiếp tục được quy định theo hướng giao Chính phủ và Bộ Tài chính hướng dẫn. Theo các Ủy viên UBTVQH, dự án Luật sửa đổi được xây dựng trên cơ sở các Nghị định, thông tư mà Chính phủ và Bộ Tài chính đã ban hành để hướng dẫn thực thi Luật Thuế GTGT nên cần phải hạn chế hết mức những vấn đề giao Chính phủ hướng dẫn; Những quy định đã được thực thi ổn định và không có vướng mắc gì thì cần phải được luật hoá và chỉ nên giao cho Chính phủ hướng dẫn những vấn đề thuộc về kỹ thuật hoặc còn có sự biến động trong thực tiễn.
Phát biểu kết luận nội dung này, Phó chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên yêu cầu Chính phủ cần phải thể hiện cụ thể, chi tiết hơn vào dự thảo Luật những vấn đề mà Nghị định, thông tư đã hướng dẫn thi hành trong suốt 9 năm qua; Rà soát, sắp xếp các nhóm hàng hoá, dịch vụ trong từng mức thuế suất GTGT cho phù hợp với tình hình thực tế; Phải đặt vấn đề thuế GTGT trong tổng thể chính sách về thuế để bảo đảm không làm đảo lộn nguồn thu ngân sách nhà nước và cũng không gây sức ép quá lớn đối với người tiêu dùng vì với mặt bằng giá cả như hiện nay, đời sống của nhân dân đã rất khó khăn.