PV: Thưa Chủ nhiệm, ngày 16.10, Việt Nam đã trở thành Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. Nhiều năm làm công tác đối ngoại, cảm xúc của Chủ nhiệm khi đón nhận sự kiện quan trọng này như thế nào?
CN Nguyễn Văn Son : Tôi quan tâm theo dõi sự kiện này từ khá lâu rồi, nên biết tin ngay sau khi có kết quả bỏ phiếu. Phải thú thật rằng, tuy không bất ngờ nhưng tôi tự hào và hãnh diện vì Việt Nam đã nhận được sự tin tưởng của các nước trên thế giới với tỷ lệ phiếu bầu cao hiếm thây trong lịch sử bầu Uỷ viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc. 186/190 phiếu hợp lệ ngay từ vòng đầu- con số đó cho thấy uy tín và vị thế của Việt Nam. Việt Nam đã có một bước tiến mới hết sức quan trọng trên chính trường quốc tế.
PV: Theo Chủ nhiệm, điều gì đã khiến Việt Nam nhận được sự tín nhiệm cao như vậy ?
CN Nguyễn Văn Son: Trước hết, cần phải khẳng định rằng, đây là thành quả của cả một quá trình phấn đấu quyết liệt của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, phấn đấu vì hoà bình, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực và thế giới. Tiếp nữa là các nước đánh giá cao những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử mà Việt Nam đã đạt được trong công cuộc đổi mới. Trong bối cảnh tình hình thế giới đầy biến động, thậm chí có khu vực có cả đổ vỡ, đảo lộn trong khoảng gần hai thập kỷ qua, nhưng Việt Nam vẫn vững vàng, ổn định, vững bước trên con đường đã lựa chọn. Đó là sự sáng tạo để xây dựng một xã hội mới, góp phần mở ra một con đường đi mới và một triển vọng mới đầy sức sống. Nhiều bạn bè và chính khách trên thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển rất coi trọng và đánh giá cao thành tựu và kinh nghiệm của Việt Nam. Sau nữa là, những thành tựu khiến bạn bè quốc tế ngạc nhiên là việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ mà Việt Nam đã cam kết với Liên hợp quốc. Một đất nước đã trải qua chiến tranh lâu dài, ác liệt với những hậu quả vô cùng nặng nề nhưng chính trong đống đổ nát, đau thương ấy Việt Nam đã vươn lên xây dựng đất nước, giữ vững ổn định về chính trị, tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao, nhưng ấn tượng hơn nữa là chưa có nước nào trên thế giới có thể thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ tốt như ở nước ta, nhất là trong xoá đói, giảm nghèo, từng bước thực hiện hiệu quả các chính sách xã hội. Những điều này đã góp phần rất lớn vào việc tạo nên một hình ảnh đầy ấn tượng về đất nước và con người Việt Nam trong lòng bạn bè quốc tế, khiến họ tin tưởng và mong muốn tăng cường quan hệ hợp tác với nước ta.
PV: Nhiệm kỳ hai năm rất ngắn, theo Chủ nhiệm, Việt Nam cần phải làm gì để hoàn thành được trách nhiệm của mình trong cương vị mới?
CN Nguyễn Văn Son: Tôi nghĩ rằng, sau khi Việt Nam trở thành Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc thì vị thế của Việt Nam trên chính trường quốc tế đã có sự thay đổi rất nhiều. Điều này mở ra cơ hội hợp tác toàn diện cả về bề rộng và chiều sâu cho nước ta với cộng đồng quốc tế với quy mô lớn hơn. Nhưng dư luận quốc tế cũng sẽ dành sự quan tâm đặc biệt và sẽ đòi hỏi cao hơn đối với Việt Nam và các nước Ủy viên khác của Hội đồng bảo an nhất là đối với những quan điểm, thái độ, lập trường của Việt Nam và các nước này đối với các vấn đề lớn, vấn đề phức tạp và nhạy cảm về hoà bình và an ninh của thế giới.
Việt Nam đã có sự chuẩn bị cho vai trò mới. Về cơ bản, cần tiếp tục kiên trì thực hiện đường lối chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, phát triển và chính sách rộng mở đa dạng, đa phương hoá quan hệ đối ngoại, hợp tác bình đẳng, các bên cùng có lợi, tôn trọng và điều hoà hợp lý với lợi ích của các bên thì Việt Nam sẽ hoàn thành được trách nhiệm của mình. Việt Nam phải tích cực và chủ động đóng góp vào hoạt động của Liên hợp quốc nói chung và hoạt động của Hội đồng bảo an nói riêng với tinh thần vì hòa bình, hữu nghị và hợp tác bình đẳng; Tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh cho một trật tự chính trị, kinh tế quốc tế mới mà ở đó mọi quốc gia không kể lớn hay nhỏ, giàu hay nghèo đều phải có quyền tham gia quyết định những vấn đề của đất nước mình và tham gia vào quyết định các vấn đề lớn của khu vực cũng như thế giới. Việt Nam cũng cần phải nỗ lực hơn nữa để đóng góp cho việc cải tổ Liên hợp quốc và Hội đồng bảo an theo hướng dân chủ, bình đẳng và công bằng hơn.
PV: Việc trở thành Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc- một tổ chức được Liên hợp quốc trao cho những quyền năng khá đặc biệt so với các tổ chức đa phương khác- là một vinh dự lớn. Nhưng vinh dự càng lớn thì trách nhiệm, áp lực sẽ càng nặng nề...?
CN Nguyễn Văn Son: Đúng vậy. Việt Nam có quyền tham gia bàn luận và đóng góp tiếng nói trực tiếp vào những vấn đề quan trọng của hoà bình và an ninh thế giới. Và chính điều này cũng đặt ra một thách thức lớn. Trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp như hiện nay, tranh chấp, khủng bố, bạo lực... diễn ra gay gắt thì một quan điểm, một lập trường cứng nhắc, phiến diện sẽ khó có thể đáp ứng được lợi ích của tất cả các bên liên quan. Cần phải có một lập trường đúng đắn, hợp lý mới có thể dung hoà được lợi ích của các bên liên quan. Nếu chúng ta không có một quan điểm khách quan, hợp lý, đúng đắn nhưng mềm dẻo, linh hoạt và một lập trường xây dựng mang dấu ấn Việt Nam thì sẽ khó có thể hoàn thành được trách nhiệm của mình trong tổ chức này.
PV: Kết quả này là thành công lớn của Việt Nam trên mặt trận ngoại giao. Vậy theo đánh giá của Chủ nhiệm, bên cạnh hoạt động ngoại giao của Chính phủ và ngoại giao nhân dân, ngoại giao Nghị viện đã có những đóng góp như thế nào?
CN Nguyễn Văn Son: QH Việt Nam là thành viên của Liên minh nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á AIPA (AIPO) và mới đây đã được bầu với tín nhiệm cao vào Ban chấp hành Liên minh Nghị viện thế giới, QH Việt Nam luôn tích cực tham gia vào hoạt động của các tổ chức này. Ngoài ra, trong phạm vi quyền hạn và trách nhiệm của mình, thông qua các Đoàn ĐB cấp cao, các đoàn trao đổi kinh nghiệm, nghiên cứu, học tập... đã thường xuyên có các cuộc tiếp xúc, đối thoại với Nghị viện các nước trong khu vực cũng như các nghị viện trên thế giới. Qua các hoạt động đó ta đã giới thiệu với bạn bè quốc tế về đất nước và con người Việt Nam đang nỗ lực phấn đấu vươn lên xây dựng cuộc sống hoà bình, phồn vinh, thịnh vượng và mong muốn được là bạn, là đối tác tin cậy với tất cả các nước trên thế giới. Do thông tin đối ngoại của chúng ta còn hạn chế, nên có một số người ở một số nước chưa có cái nhìn đúng, chưa hiểu đúng về thực tế hiện nay của đất nước ta, thậm chí cá biệt do nhận được những thông tin không đúng đã có cái nhìn lệch lạc. Nhưng thông qua các cuộc đối thoại cởi mở, chân thành, thẳng thắn, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau giữa các nghị sỹ, ngoại giao nghị viện đã góp phần quan trọng vào việc đem đến cho bạn bè quốc tế cái nhìn đầy đủ, toàn diện và đúng đắn về Việt Nam và đường lối, chính sách phát triển và hội nhập của nước ta. Khi đã có cái nhìn như vậy họ có thái độ khác hẳn, tôn trọng và mong muốn hợp tác với chúng ta.
PV: Cám ơn Chủ nhiệm !