1. Đối với kiến nghị nâng cao chất lượng chuyên môn đối với đội ngũ y tế tuyến cơ sở, trong thời gian qua Bộ Y tế đã có những biện pháp nhằm nâng cao trình độ bác sỹ tại tuyến cơ sở thông qua việc tăng cường bác sỹ giỏi từ tuyến trên về tuyến dưới và quan tâm tới chế độ, chính sách cho cán bộ tuyến cơ sở, cụ thể:
(1).Tăng cường bác sỹ giỏi từ tuyến Trung ương về tuyến dưới:
- Nhằm khắc phục tình trạng thiếu nhân lực y tế, nhất là cán bộ y tế có chuyên môn tay nghề cao ở nhiều địa phương, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; trang thiết bị y tế chưa đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh, tình trạng quá tải trầm trọng tại các bệnh viện tuyến trên, ngày 26/5/2008, Bộ Trưởng Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 1816/QĐ-BYT phê duyệt Đề án “Cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến trên về hỗ trợ các Bệnh viện tuyến dưới nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh” (gọi tắt là Đề án 1816) với mục tiêu nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của bệnh viện tuyến dưới, đặc biệt là miền núi, vùng sâu, vùng xa thiếu cán bộ y tế; giảm tình trạng quá tải cho các bệnh viện tuyến trên, đặc biệt là các bệnh viện tuyến trung ương; và chuyển giao công nghệ kỹ thuật vào đào tạo cán bộ tại chỗ nhằm nâng cao tay nghề cho cán bộ tuyến dưới.
Qua gần 5 năm triển khai thực hiện, Đề án 1816 đã đạt được những kết quả tốt, và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân. Đã có khoảng 15 500 lượt cán bộ y tế Trung ương đi luân phiên hỗ trợ cho tuyến tỉnh, đã chuyển giao được 5600 kỹ thuật cho bệnh viện tuyến tỉnh; các bệnh viện tuyến tỉnh đã có thể tự thực hiện nhiều kỹ thuật hiện đại, cứu sống người bệnh mắc bệnh hiểm nghèo nếu đưa về tuyến trên thì nguy cơ tử vong cao, góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho y tế tuyến dưới, nhất là đối với miền núi, vùng sâu, vùng xa. Nhờ việc chuyển giao kỹ thuật, đào tạo tập huấn của cán bộ luân phiên cho cán bộ y tế địa phương nên trình độ chuyên môn, kỹ thuật tay nghề của cán bộ y tế tuyến dưới ngày càng được nâng cao. Đề án đã góp phần giảm tải từ xa cho bệnh viên tuyến trên nhất là Bệnh viện tuyến Trung ương thể hiện ở chỗ đã giảm được tỷ lệ chuyển lên tuyến trên không phù hợp trung bình khoản 30%.
Từ năm 2013, Đề án 1816 tiếp tục được triển khai với việc nhấn các bệnh viện tuyến trên tập trung tổ chức chuyển giao cho tuyến dưới các gói kỹ thuật theo nhu cầu của bệnh viện tuyến dưới, phù hợp với khả năng đáp ứng của bệnh viên tuyến trên cũng như năng lực tiếp nhận của tuyến dưới.
- Nhằm quy phạm hóa việc thực hiện chế độ luân phiên của cán bộ y tế tuyến trên về hỗ trợ kỹ thuật cho y tế tuyến dưới, Bộ Y tế đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định Quyết định số 14/2013/QĐ-TTg, ngày 20/02/2013, của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện chế độ luân phiên có thời hạn đối với người hành nghề tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trong đó quy định rõ những người hành nghề y trong các cơ sở khám chữa bệnh công lập có nghĩa vụ luân phiên xuống tuyến dưới từ 6-12 tháng.
- Để tiến tới cung cấp nguồn nhân lực bác sỹ đầy đủ về số lượng, đáp ứng được chất lượng cho vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, ưu tiên 62 huyện nghèo nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ y tế bảo đảm công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân ngay tại cơ sở, Bộ Y tế đang thực hiện "Thí điểm đưa Bác sỹ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (ưu tiên 62 huyện nghèo)" (ban hành tại Quyết định số 585/QĐ-BYT ngày 20/02/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế). Theo Dự án, các bác sỹ trẻ tốt nghiệp hệ chính quy, loại khá, giỏi có nguyện vọng tình nguyện về vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là 62 huyện nghèo, công tác sẽ được bố trí về các địa phương trên cơ sở nhu cầu và thực tế ở các địa phương. Những bác sỹ tham gia Đề án được hưởng nhiều chế độ đãi ngộ trong thời gian công tác tại vùng sâu, vùng xa; bước đầu thực hiện 2 năm đối với nữ, 3 năm đối với nam. Sau khi hoàn thành, dự án sẽ cung cấp một nguồn nhân lực chất lượng cao cho các huyện nghèo, vùng núi, biên giới hải đảo. Đối với nhiều sinh viên mới ra trường, đây là một lựa chọn tốt cho tương lai.
(2)Xây dựng và thực hiện chế độ chế độ, chính sách cho y bác sỹ:
Hiện nay có một số chế độ, chính sách đối với cán bộ y tế đang được triển khai, như:
+ Nghị định số 56/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 về Quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập, quy định mức phụ cấp từ 20% đến 70%, trong đó mức phụ cấp 60% và 70% được áp dụng cho công chức, viên chức làm công tác phòng chống bệnh truyền nhiễm; kiểm dịch y tế biên giới; khám, điều trị, chăm sóc, bệnh nhân HIV/AIDS, phong, lao, tâm thần.
Bộ cũng đã phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 02/2012/TTLT-BYT-BNV-BTC ngày 19/01/2012 của liên Bộ Y tế, Nội vụ, Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 56/2011/NĐ-CP.
+ Quyết định số 73/2011/QĐ-TTg ngày 28/12/2011 về việc quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập và chế độ phụ cấp chống dịch, trong đó quy định người tham gia chống dịch được hưởng mức phụ cấp từ 75.000 đồng đến 150.000 đồng/ngày/người tùy theo từng loại dịch.
+ Chế độ phụ cấp đặc thù của y tế (phụ cấp thường trực, phẫu thuật, chống dịch) ban hành năm 2003.
+ Chế độ tập sự của bác sĩ ngắn hơn các ngành khác 3 tháng (thời gian tập sự của bác sĩ 9 tháng, của các đại học khác là 12 tháng).
Riêng với đối tượng cán bộ y tế tại tuyến cơ sở, còn được hưởng có một số chính sách khác như:
+ Nghị định 64/2009/NĐ-CP quy định về chính sách đối với cán bộ, viên chức y tế công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và Thông tư liên tịch số 06/2010/TTLT-BYT-BNV-BTC ngày 22/3/2010 của liên Bộ Y tế, Nội vụ, Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 64/2009/NĐ-CP.
+ Quyết định 75/2009/QĐ-TTg ngày 11/5/2009 về việc quy định chế độ phụ cấp đối với nhân viên y tế thôn, bản.
2. Đối với kiến nghị về y đức của cán bộ y tế:
Để chấn chỉnh và nâng cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ y tế, ngay từ năm 1996 Bộ Y tế đã ban hành 12 điều y đức và năm 2008 ban hành quy tắc ứng xử của cán bộ y tế, đã tuyên truyền và phổ biến cho tất cả các cán bộ y tế và sinh viên trường y, dược. Bộ Y tế cũng đã tổ chức nhiều lớp học cho cán bộ, công chức, viên chức hành nghề y, dược, tuy nhiên chỉ tuyên truyền, giáo dục không thôi thì tác dụng chưa được nhiều, do đó ngành y tế đã tiến hành nhiều giải pháp đồng bộ để nâng cao sự hài lòng của người dân và tôn vinh hình ảnh "Lương y như từ mẫu" như nâng cao chất lượng khám chữa bệnh các tuyến, giảm quá tải bệnh viện, giảm thời gian chờ để tăng thời gian khám cho bệnh nhân; đẩy mạnh giáo dục học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hành vi, thái độ của người thầy thuốc; kịp thời nêu gương người tốt, việc tốt, thầy thuốc, điều dưỡng giỏi, gương điểm hình tiên tiến...
Trong năm 2014, Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các đơn vị trong toàn Ngành Y tế quyết liệt triển khai các nội dung sau:
- Tổ chức thực hiện nghiêm Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 04/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là các quy định về giao tiếp giữa nhân viên y tế và người bệnh/người nhà bệnh nhân.
- Tiếp tục công tác truyền thông, giáo dục, học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong các cơ sở y tế. Tổ chức tuyên truyền, vận động công chức, viên chức, người lao động trong ngành thực hiện tốt Quy tắc ứng xử, kỹ năng giao tiếp, văn hóa công sở… Phát động các phong trào thi đua, nêu gương người tốt, việc tốt. Phối hợp với công đoàn y tế Việt Nam tổ chức ký cam kết thi đua trong toàn ngành.
Tất cả các Bệnh viện, các cơ sở y tế phải có thông báo công khai, rộng khắp khẩu hiệu: Nếu ai phát hiện cán bộ, nhân viên y tế có hành vi tiêu cực hoặc gây nhũng nhiễu đối với người bệnh thì thưởng xứng đáng cho người phát hiện, đồng thời kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc thu hồi giấy phép hành nghề của người cán bộ, nhân viên y tế vi phạm. Nếu bệnh nhân, người nhà bệnh nhân hoặc người môi giới có hành động làm cho cán bộ y tế tiêu cực hay phản ánh sai sự thật, bệnh viện được quyền phạt theo Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.