Sáng 24/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8. Đây là lần thứ 4, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đăng đàn trên nghị trường. Trước khi trả lời trực tiếp các vị đại biểu quốc hội tại Hội trường, Thủ tướng đã trình bày tóm tắt 6 nhóm vấn đề lớn được các đại biểu và cử tri cả nước quan tâm như dự án khai thác bauxite Tây Nguyên; việc tái cơ cấu Vinashin; đầu tư phát triển ngành điện, giải quyết tình trạng thiếu điện…
Chỉ tiếp tục thực hiện dự án khi đảm bảo an toàn về môi trường
Về chủ trương khai thác bauxite và triển khai thí điểm 2 dự án Tân Rai và Nhân Cơ. Thủ tướng cho biết trong quá trình triển khai thí điểm, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành, Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam (TKV) và các địa phương liên quan thực hiện đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước, trong đó có chỉ đạo xây dựng, thẩm định, xây dựng quy hoạch, phân vùng thăm dò khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxite giai đoạn 2007-2015, có xét đến 2025 theo đúng quy định của pháp luật.
Cả 2 dự án Tân Rai và Nhân Cơ đều do TKV là doanh nghiệp Nhà nước làm chủ đầu tư, không liên doanh với nước ngoài. Tập đoàn Nhôm Trung Quốc là đơn vị được thuê làm tổng thầu EPC xây dựng nhà máy theo hình thức chìa khoá trao tay, và sẽ bàn giao nhà máy cho TKV sau 2 năm xây dựng.
Thủ tướng Nguyên Tấn Dũng cho biết, ở những nơi có quặng bauxite, lớp đất mặt không thuận lợi cho phát triển cây công nghiệp, mật độ rừng che phủ ở đó cũng thấp. Việc khai thác bauxite gắn với hoàn thổ, cải tạo đất trong thời gian khoảng 4-5 năm. Như vậy, chính việc khai thác bauxite sẽ tạo điều kiện để cải tạo đất tốt hơn cho phát triển cây công nghiệp và trồng rừng ở Tây Nguyên.
Sau khi có sự cố vỡ hồ bùn đỏ ở Hungary và sự quan tâm góp ý của một số vị đại biểu Quốc hội, cán bộ lão thành cách mạng, các nhà khoa học. Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành liên quan rà soát lại các hạng mục công trình của dự án và các giải pháp xây dựng, vận hành hồ bùn đỏ.
Chính phủ cũng yêu cầu TKV thuê tư vấn nước ngoài, có kinh nghiệm để thẩm định lại. Trên cơ sở đó, hoàn thiện thiết kế hồ chứa bùn đỏ của các dự án. Đồng thời giao cho Bộ Công thương tổ chức đoàn khảo sát hồ bùn đỏ tại Hungary. Ngoài ra cũng nghiên cứu thêm phương án thải khô với dự án Nhân Cơ.
Thủ tướng cũng cho biết, đoàn khảo sát ở Hungary về đã có báo cáo đánh giá, giải pháp công nghệ và quản lý hồ bùn đỏ Tân Rai là hiện đại, có độ an toàn cao. Tuy vậy, sau khi có kết luận thẩm định lại của tư vấn nước ngoài, Thủ tướng sẽ xem xét quyết định và chỉ tiếp tục thực hiện dự án khi đảm bảo an toàn về môi trường.
Không để xảy ra tình trạng tương tự như Vinashin
Về sự việc tại Tập đoàn Vinashin, Thủ tướng cho biết, Thanh tra Chính phủ đang khẩn trương hoàn chỉnh kết luận thanh tra toàn diện Vinashin, kiểm toán độc lập đang kiểm toán kết quả kinh doanh năm 2010 và lãnh đạo Tập đoàn cũng đang rà soát, đánh giá lại cụ thể để có con số cập nhật, chính xác về tình hình tài chính, tài sản của Tập đoàn.
Chính phủ đã nghiêm túc kiểm điểm và thảo luận, phân tích tình hình các mặt, xác định nguyên nhân, trách nhiệm và đề ra kế hoạch cụ thể với 2 yêu cầu: Chấn chỉnh và xử lý khó khăn, tạo điều kiện để Vinashin sớm ổn định, phục hồi sản xuất kinh doanh, từng bước giảm lỗ, có lãi, trả được nợ, tích luỹ và phát triển. Thứ 2 là tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế nâng cao trách nhiệm, hiệu lực quản lý nhà nước và quản lý của chủ sở hữu đối với DNNN, không để xảy ra tình trạng tương tự như Vinashin.
Là người đứng đầu Chính phủ, Thủ tướng nhận trách nhiệm về những yếu kém của Vinashin. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng và những thành viên có liên quan đang tiến hành kiểm điểm để làm rõ trách nhiệm.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhận định, việc thực hiện thành công đề án tái cơ cấu Vinashin còn rất khó khăn. Chính phủ rất mong được các vị đại biểu Quốc hội chia sẻ, ủng hộ và giám sát.
Để tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước. Thủ tướng cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế quản lý về đầu tư, sử dụng vốn và tài sản nhà nước, về giám sát, kiểm tra, thanh tra… để vừa nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, quản lý của chủ sở hữu. Vừa tạo điều kiện để các doanh nghiệp tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong sản xuất kinh doanh.
Chính phủ sẽ sớm trình Quốc hội ban hành Luật sử dụng vốn và tài sản Nhà nước đầu tư vào kinh doanh. Căn cứ vào chiến lược phát triển kinh tế xã hội, xác định rõ các lĩnh vực tổ chức tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Tổng kết thực hiện thí điểm mô hình các tập đoàn kinh tế, tập trung sức xây dựng tập đoàn đủ mạnh, hoạt động theo cơ chế thị trường.
Sau khi báo cáo tóm tắt một số vấn đề đại biểu quan tâm, Thủ tướng trả lời chất vấn trực tiếp của đại biểu tại Hội trường./.