ĐOÀN GIÁM SÁT CỦA UBTVQH VỀ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 88/2014/QH13 VÀ NGHỊ QUYẾT SỐ 51/2017/QH14 LÀM VIỆC VỚI CÁC BỘ: TÀI CHÍNH, NỘI VỤ, KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ
ĐOÀN GIÁM SÁT CỦA UBTVQH ĐỀ NGHỊ LÀM RÕ MỘT SỐ VẤN ĐỀ THUỘC TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ CỦA CÁC BỘ: TÀI CHÍNH, NỘI VỤ, KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ
Trên cơ sở nghiên cứu báo cáo của các Bộ, địa phương và kết quả làm việc tại 8 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, ngày 27/4 Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã làm việc với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ về việc thực hiện Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Với tinh thần làm việc khẩn trương, tích cực, trao đổi thẳng thắn, cởi mở đã có nhiều ý kiến phát biểu, thảo luận về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”.
Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm việc với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ về việc thực hiện Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội.
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Trưởng Đoàn giám sát ghi nhận, đánh giá cao công tác chuẩn bị nội dung báo cáo, giải trình của các Bộ. Các báo cáo và báo cáo bổ sung được chuẩn bị nghiêm túc với nhiều số liệu, nhận định, đánh giá cụ thể, phản ánh khá đầy đủ về các nội dung theo trách nhiệm quản lý nhà nước của các Bộ.
Đoàn giám sát cơ bản tán thành với những giải pháp và kiến nghị của các Bộ để nâng cao hiệu quả việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong thời gian tới. Kiến nghị của các Bộ sẽ được Đoàn giám sát nghiên cứu kỹ lưỡng, tổng hợp cùng với kiến nghị của các địa phương để báo cáo lãnh đạo Quốc hội trước khi làm việc với Chính phủ.
Đối với ý kiến của Đoàn giám sát về một số vấn đề cần lưu ý, các ý kiến của các thành viên Đoàn giám sát, đại diện các cơ quan, bộ, ngành trao đổi tại phiên làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị các Bộ nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ để hoàn thiện báo cáo giải trình, bổ sung gửi Đoàn giám sát trước khi Đoàn làm việc với Chính phủ. Báo cáo giải trình cần chỉ rõ những kết quả đạt được, hạn chế, tồn tại và nguyên nhân cũng như trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 là nhiệm vụ lớn, nhưng được bắt đầu triển khai trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 đã được Chính phủ, các Bộ và địa phương quan tâm, bố trí nguồn lực và các điều kiện bảo đảm để ngành giáo dục triển khai thực hiện, đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Trưởng Đoàn giám sát phát biểu kết luận buổi làm việc.
Tuy nhiên, thực tế triển khai thực hiện còn khó khăn, vướng mắc, hạn chế. Đó là công tác chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện có việc chưa kịp thời, trong đó việc mua sắm trang thiết bị dạy học vướng về thủ tục đấu thầu, mua sắm thiết bị; chưa ban hành quy định cơ chế tài chính trong việc biên soạn, sử dụng sách giáo khoa; việc phát hành tài liệu giáo dục địa phương, sách giáo khoa tiếng dân tộc thiểu số chưa có hướng dẫn về nhuận bút, in, phát hành.
Định mức giáo viên/lớp có sự khác nhau giữa cách xác định của ngành Giáo dục Đào tạo với việc phân bổ biên chế sự nghiệp giáo dục của ngành Nội vụ; chưa có quy định vị trí việc làm đối với giáo viên các môn học mới và định mức chi cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán…
Một số văn bản hướng dẫn triển khai ban hành chậm, trong đó Bộ Tài chính ban hành thông tư hướng dẫn xây dựng dự toán, thanh quyết toán kinh phí tập huấn, bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn chậm (tháng 10/2021 mới ban hành Thông tư 83/2021/TT-BTC), dẫn tới nhiều địa phương còn lúng túng trong việc bố trí kinh phí cho hoạt động.
Quy định cơ chế tài chính áp dụng cho Chương trình Phát triển các trường sư phạm để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông được Bộ Tài chính ban hành muộn (gần 01 năm sau khi Hiệp định tài trợ có hiệu lực). Công tác tổng hợp, đánh giá hiệu quả các nguồn kinh phí phục vụ cho đổi mới chương trình giáo dục phổ thông còn hạn chế.
Nhấn mạnh kinh phí huy động từ xã hội còn yếu, do vậy Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị các Bộ rà soát, sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện các văn bản, chính sách liên quan đến chính sách ưu đãi về cho thuê đất, về thuế, về tín dụng, về đầu tư theo hình thức đối tác công tư … để khuyến khích các nhà đầu tư đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo theo quy định của Luật Giáo dục và Nghị quyết số 35 ngày 04/06/2019 của Chính phủ đặt ra mục tiêu phát triển các cơ sở giáo dục ngoài công lập đạt tỷ lệ 13,5% số cơ sở và 16% người học vào năm 2025.
Bên cạnh đó là những vướng mắc về đội ngũ nhà giáo ảnh hưởng đến lộ trình và hiệu quả đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; Việc tuyển dụng giáo viên ở nhiều địa phương gặp nhiều khó khăn (thiếu nguồn tuyển, thiếu sức hút); cơ chế đặt hàng, đào tạo của các địa phương theo Nghị định 116/2020/NĐ-CP khó thực hiện do vướng cơ chế tuyển dụng theo Nghị định 115/2020/NĐ – CP; chưa có quy định nên khó thực hiện điều động, luân chuyển giáo viên giữa các huyện, không khắc phục được tình trạng thừa thiếu cục bộ.
Để bảo đảm tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong thời gian tới, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Trưởng Đoàn giám sát đề nghị các Bộ cần quán triệt sâu sắc Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013; Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội; Đề nghị các Bộ tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo; phối hợp đồng bộ giữa các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương; rà soát cơ chế, chính sách, hoàn thiện hệ thống văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Đại diện lãnh đạo các bộ tham dự buổi làm việc.
Đánh giá đội ngũ nhà giáo là yếu tố then chốt bảo đảm cho sự thành công của việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các bộ liên quan rà soát, đánh giá toàn diện về cơ cấu, thực trạng, nhu cầu phát triển đội ngũ giáo viên trong thời gian tới và đề xuất giải pháp. Đặc biệt, khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, khó khăn trong tuyển dụng; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, nhất là giáo viên dạy các môn học tích hợp, các môn học mới theo Chương trình.
Về kinh phí, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội các Bộ đề nghị nghiên cứu đề xuất giải pháp bảo đảm kinh phí triển khai Chương trình; thực hiện tốt chính sách cho học sinh dân tộc thiểu số, học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Lồng ghép sử dụng có hiệu quả các đề án, chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn huy động hợp pháp từ xã hội để tạo thêm nguồn lực đầu tư cho giáo dục và đào tạo. Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách xã hội hóa, nhất là việc huy động các nguồn lực đầu tư xã hội hóa giáo dục. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, để phòng ngừa, kịp thời phát hiện sai phạm để kiến nghị các cấp có thẩm quyền giải quyết.
“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Vì vậy, các cơ quan Bộ, ngành, tỉnh, thành phố tiếp tục nỗ lực, quyết tâm để triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đạt hiệu quả trong những năm học tới”, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh./.