Tại Phiên giải trình, các đại biểu Quốc hội ghi nhận sự nỗ lực của các Bộ, ngành trong việc phát triển điện lực cơ bản đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đời sống sinh hoạt của nhân dân và góp phần đảm bảo quốc phòng, an ninh. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng chỉ ra rằng vấn đề kinh doanh điện năng và dịch vụ khách hàng, phát triển thị trường điện, quản lý cung cầu điện, công tác xây dựng quy hoạch và triển khai quy hoạch điện, phát triển năng lượng tái tạo, xuất nhập khẩu điện... vẫn có những tồn tại nhất định.
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại Phiên giải trình:
Toàn cảnh Phiên giải trình về "Thực trạng, giải pháp phát triển điện lực đến năm 2030 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội".
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển chủ trì Phiên giải trình.
Phát biểu khai mạc Phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, từ nhiều năm qua, Đảng và nhà nước đã có nhiều cơ chế chính sách, bố trí nguồn lực để phát triển năng lượng quốc gia trong đó có ngành điện lực. Ngành điện lực cũng có sự phát triển nhanh chóng, công suất phát điện tăng nhanh, lưới điện được đầu tư phát triển trên khắp vùng miền của đất nước, chất lượng điện được nâng cao.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, đứng trước sự phát triển và nhu cầu tăng cao của nền kinh tế xã hội, ngành điện cũng đang gặp phải những thách thức và khó khăn, bất cập. Do đó, cần phải tháo gỡ những vướng mặc để cho ngành điện có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.
Báo cáo về thực trạng, giải pháp phát triển điện lực đến năm 2030 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, những năm qua, ngành điện lực cơ bản đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đời sống sinh hoạt của nhân dân và góp phần đảm bảo quốc phòng, an ninh. Ngành điện luôn hoàn thành các nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ và nhân dân giao phó, xứng đáng là một trong những trụ cột của nền kinh tế đất nước.
Theo Bộ trưởng, với sự phát triển kinh tế - xã hội, nhu cầu điện tại Việt Nam ngày một tăng cao trong khi các nguồn vốn dành cho phát triển điện lực ngày càng gặp nhiều khó khăn nhưng ngành điện vẫn đảm bảo việc cung ứng điện và ngày càng khẳng định vai trò trụ cột của nền kinh tế. Trong giai đoạn 2011-2020, ngành điện đã xây dựng và thực hiện được 02 Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia và nhiều quy hoạch phát triển điện lực các tỉnh đã được Bộ Công Thương thẩm định, phê duyệt.
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành ghi nhận những đóng góp lớn lao của ngành điện lực tới sự phát triển của kinh tế- xã hội cũng như đảm bảo ổn định đời sống của người dân, tuy nhiên đại biểu cho biết, nhiều cử tri rất quan tâm đến chính sách giảm giá điện trong giai đoạn dịch COVID-19 vừa qua, đề nghị Bộ trưởng cần làm rõ tác động của chính sách này. Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng nêu rõ, Bộ Công thương đã tiến hành tăng giá điện làm ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân và toàn xã hội, vậy có biện pháp và chính sách gì nhằm giảm thiểu tác động đến đa số người dân có thu nhập trung bình và thấp, nhất là người nghèo.
Tại Phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Hoàng Quang Hàm nêu rõ, theo báo cáo của Bộ Công thương từ năm 2011 đến nay, đã 09 lần điều chỉnh tăng giá điện, chưa bao giờ điều chỉnh giảm, nhiều ý kiến cho rằng Bộ Công thương chưa nỗ lực hết mình để giảm giá thành điện, chưa giải quyết được bức xúc tiền điện, quy hoạch bất cập kể cả nguồn điện, lưới điện, rủi ro thiếu điện... Đề nghị Bộ Công thương cần cho biết thêm về vấn đề này.
Nhiều ý kiến từ các đại biểu Quốc hội tại Phiên giải trình ghi nhận sự nỗ lực của các Bộ, ngành trong việc phát triển điện lực cơ bản đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đời sống sinh hoạt của nhân dân và góp phần đảm bảo quốc phòng, an ninh. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng chỉ ra rằng vấn đề kinh doanh điện năng và dịch vụ khách hàng, phát triển thị trường điện, quản lý cung cầu điện, công tác xây dựng quy hoạch và triển khai quy hoạch điện, phát triển năng lượng tái tạo, xuất nhập khẩu điện... vẫn có những tồn tại nhất định.
Một số đại biểu chỉ ra rằng, quy hoạch điện của nước ta thời gian qua có phần xơ cứng, chậm điều chỉnh, cập nhật tình hình nên đã để mất nhiều cơ hội trong đầu tư về điện. Bên cạnh đó, chủ trương của Đảng là vận hành nền kinh tế theo cơ chế thị trường, nhưng cả giá điện đầu vào và giá điện bán ra đều chưa theo cơ chế thị trường, cho nên dẫn đến giảm động lực của sự phát triển điện năng.
Giải trình một số vấn đề các đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh nêu rõ, để khắc phục những tồn tại mà các đại biểu đã nêu ra, Bộ Công Thương đã tham mưu trình Chính phủ một loạt các giải pháp như: bổ sung các nguồn điện gió, điện mặt trời vào vận hành giai đoạn 2021 - 2025; bổ sung thêm các nguồn điện khí sử dụng LNG; tăng cường nhập khẩu điện từ Lào, xem xét nhập khẩu thêm điện năng từ Trung Quốc; bổ sung và xây dựng lưới điện đồng bộ để giải phóng công suất các nguồn điện; có các giải pháp khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả. Khi các giải pháp này được triển khai đồng bộ, Việt Nam có khả năng đảm bảo cung ứng điện trong giai đoạn 2021 - 2025...
Phát biểu chỉ đạo tại Phiên giải trình, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, mục tiêu lớn nhất, bao quát nhất cần thực hiện trong thời gian tới là phải đảm bảo năng lượng cho sự phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững an ninh - quốc phòng, có cơ cấu hợp lý, tăng trưởng theo chiều sâu và không để bị động vì thiếu năng lượng.
Để thực hiện mục tiêu này, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị phải tập trung xử lý, giải quyết những tồn tại, vướng mắc để đưa 10 dự án điện chậm tiến độ vào vận hành; Áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, công nghệ hiện đại có khả năng tiết kiệm nguyên liệu, tiết kiệm chi phí, giảm thải tác hại môi trường; Tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện giá bán buôn và bán lẻ điện đảm bảo các nguyên tắc của cơ chế thị trường, tính đúng, tính đủ; Sớm sửa đổi một số luật có liên quan đảm bảo sự thống nhất, tránh chống chéo và tháo gỡ được khó khăn cho phát triển ngành năng lượng; Tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, làm tốt công tác tuyên truyền để thay đổi tư duy, nhận thức trong sản xuất, sử dụng năng lượng đảm bảo an ninh năng lượng trong tình hình mới./.