Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, Pháp lệnh phí và lệ phí được ban hành ngày 28/8/2001 và có hiệu lực thi hành từ 1/1/2002. Qua 13 năm triển khai thực hiện, pháp lệnh cơ bản đã đạt được các mục tiêu, yêu cầu đề ra. Tuy nhiên, đến nay một số quy định của pháp luật phí, lệ phí không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế-xã hội.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng trình bày Tờ trình dự án Luật Ảnh: Nam Nguyễn
Tờ trình nêu rõ: việc ban hành Luật phí và lệ phí để khắc phục tồn tại của pháp lệnh phí, lệ phí hiện hành; thể chế hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước; đáp ứng yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính, phù hợp với Chiến lược cải cách thuế và phù hợp với thông lệ quốc tế... Dự án Luật phí và lệ phí gồm 6 chương, 23 điều; danh mục phí, lệ phí bao gồm: 51 khoản phí và 39 khoản lệ phí.
Thẩm tra dự thảo luật này, Ủy ban Tài chính, ngân sách tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Phí và lệ phí để tạo khuôn khổ pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ và thuận lợi trong quản lý thu, nộp và sử dụng phí và lệ phí.
Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị Chính phủ cần tiếp tục rà soát, hệ thống hóa đầy đủ các quy định của hệ thống pháp luật liên quan đến phí và lệ phí vào Dự thảo Luật phí và lệ phí.
Qua giám sát thực tế và làm việc với các bộ, ngành Ủy ban Tài chính, ngân sách cho rằng, Danh mục phí, lệ phí quy định trong Dự thảo Luật chưa đầy đủ, chưa toàn diện, chỉ quy định theo nhóm, loại phí, lệ phí; chưa rõ về tên gọi với nội hàm của một số loại phí, lệ phí.
Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật Ảnh: Nam Nguyễn
Do đó, để phù hợp với Hiến pháp năm 2013, đảm bảo tính cụ thể và nhằm tránh tình trạng phụ thu, lạm bổ tạo gánh nặng đóng góp cho người dân, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu, bổ sung vào Dự thảo Luật quy định chi tiết các khoản phí, lệ phí, phân loại theo nhóm ngành cụ thể.
Về một số khoản phí, lệ phí cụ thể như viện phí, học phí, Ủy ban Tài chính, ngân sách nhất trí với Tờ trình của Chính phủ, chuyển học phí, viện phí ra khỏi phạm vi điều chỉnh của Luật Phí và lệ phí để thực hiện theo cơ chế giá dịch vụ.
Đối với Lệ phí trước bạ, Ủy ban Tài chính, ngân sách nhất trí quy định khoản thu Lệ phí trước bạ trong Danh mục lệ phí như quy định của Dự thảo Luật. Tuy nhiên hiện nay, cơ chế thu Lệ phí trước bạ đối với ô tô chở người dưới 10 chỗ ngồi và xe gắn máy được quy định mức thu theo tỷ lệ khác nhau giữa các địa phương, dẫn đến thiếu thống nhất về mức thu, chưa bình đẳng về nghĩa vụ của công dân trên phạm vi toàn quốc. Do vậy, Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị cần quy định tỷ lệ thu về một mức đối với từng loại tài sản để đảm bảo tính thống nhất, hợp lý đối với khoản thu này.
Ngoài một số khoản phí, lệ phí nêu trên, Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát bãi bỏ một số khoản phí, lệ phí mà có mức thu thấp, chi phí hành thu cao như Lệ phí hải quan..., nhằm góp phần cải cách thủ tục hành chính, giảm chi phí hành thu; một số khoản phí không phù hợp có thể gây bức xúc cho người dân như phí sử dụng lề đường, lòng đường, hè phố...