ĐOÀN GIÁM SÁT CỦA ỦY BAN VĂN HÓA, GIÁO DỤC LÀM VIỆC VỚI TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TP.HỒ CHÍ MINH
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Phan Viết Lượng chủ trì cuộc làm việc
Chuyên đề khảo sát nhằm xem xét, đánh giá kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về du lịch, đặc biệt là việc triển khai các chính sách phục hồi, phát triển du lịch. Đoàn khảo sát cũng mong muốn tìm hiểu, nắm bắt tình hình hoạt động du lịch của các địa phương từ khi thực hiện phương án mở cửa lại hoạt động du lịch trong điều kiện bình thường mới đến nay; đề xuất, kiến nghị về cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, khắc phục bất cập trong quá trình triển khai thực hiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực du lịch…
Báo cáo Đoàn khảo sát, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh cho biết, sau khi mở cửa lại hoạt động du lịch, trong bối cảnh còn nhiều thách thức, khó khăn, với sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt, quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc kịp thời, hiệu quả của cả hệ thống chính trị, cùng với sự đoàn kết, nỗ lực phấn đấu của cộng đồng doanh nghiệp và các địa phương, ngành du lịch đã tích cực, chủ động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phục hồi và đạt được những kết quả quan trọng.
Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh báo cáo Đoàn khảo sát
Cụ thể, lượng khách du lịch nội địa thiết lập kỷ lục mới. Năm 2022, lượng khách nội địa đạt 101,3 triệu lượt, tăng hơn gấp rưỡi so với mục tiêu đặt ra là 60 triệu lượt khách, vượt xa con số 85 triệu lượt khách nội địa năm 2019. Tổng thu từ khách du lịch đạt 495 nghìn tỷ đồng, vượt trên 23% so với kế hoạch và đạt 66% so với mức kỷ lục năm 2019. Quý I.2023, tổng số khách du lịch nội địa ước đạt 27,7 triệu lượt, trong đó riêng tháng 3 ước đạt 7,5 triệu lượt, có khoảng 5,0 triệu lượt khách có lưu trú. Tổng thu từ khách du lịch 3 tháng đầu năm ước đạt 132,7 nghìn tỷ đồng.
Lượng khách quốc tế đến Việt Nam năm 2022 đạt 3,5 triệu lượt, vẫn giảm 80% so với cùng kỳ năm 2019, đạt 70% so với kế hoạch. Tuy nhiên, việc mở cửa du lịch quốc tế đã thể hiện ý chí, nỗ lực của toàn ngành nhằm “phá băng” sau gần 2 năm đóng cửa. Tiếp đà tăng trưởng đó, trong quý I năm 2023, tổng số khách du lịch quốc tế đến Việt Nam ước đạt 2.699.556 lượt khách. Các thị trường khách quốc tế lớn nhất gồm: Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ, Thái Lan, Nhật, Malaysia, Singapore, Campuchia, Australia.
Các thành viên Đoàn khảo sát đề nghị làm rõ một số vấn đề như: công tác thống kê trong du lịch, tăng chi tiêu của du khách, hợp phần du lịch trong các chương trình mục tiêu quốc gia, văn phòng xúc tiến du lịch Việt Nam tại nước ngoài...
Về việc thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với doanh nghiệp, người lao động trong lĩnh vực du lịch chịu tác động của dịch bệnh Covid-19, ông Nguyễn Trùng Khánh cho biết, trên cơ sở số liệu báo cáo của toàn bộ 63 Sở quản lý du lịch trên toàn quốc, tính đến 31.1.2022, đã có 18.243 hướng dẫn viên du lịch được hỗ trợ, với tổng số tiền hỗ trợ là 67.663.530.000 đồng. “38,2% hướng dẫn viên du lịch còn lại chưa nhận hỗ trợ, theo báo cáo của các địa phương và qua tìm hiểu của Tổng cục Du lịch, nguyên nhân chủ yếu do họ đã được nhận hỗ trợ từ các gói hỗ trợ khác của Nhà nước” - ông Nguyễn Trung Khánh thông tin.
Nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nói chung trong đó có doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch đã được ban hành, như: Gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2021; giảm tiền thuê đất năm 2020, 2021; giảm giá bán điện cho cơ sở lưu trú du lịch; giảm 50% phí thẩm định cấp giấy phép kinh doanh lữ hành; giảm 80% tiền ký quỹ kinh doanh dịch vụ lữ hành đến hết năm 2023…
Tuy vậy, báo cáo của Tổng cục Du lịch cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế của du lịch Việt Nam. Trong đó, du lịch chưa thuộc danh mục ngành nghề khuyến khích đầu tư, chưa thuộc danh mục lĩnh vực được thực hiện đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) theo Luật Đầu tư năm 2020. Tình trạng đứt gãy nguồn nhân lực sau 2 năm đóng băng do dịch bệnh. Chính sách visa có nhiều đổi mới, tiến bộ, song trong triển khai chưa thực sự sát thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho khách du lịch quốc tế đến và kéo dài thời gian lưu trú, tăng chi tiêu ở Việt Nam, chưa đáp ứng yêu cầu cạnh tranh so với các nước trong khu vực.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đoàn Văn Việt khẳng định: Du lịch Việt Nam không chạy theo số lượng mà chú trọng chất lượng, phát triển song song cả khách nội địa và khách quốc tế
Từ thực tiễn hoạt động du lịch hiện nay, bên cạnh kiến nghị sửa đổi một số quy định pháp luật liên quan, để tăng sức cạnh tranh của du lịch Việt Nam, Tổng cục Du lịch đề nghị sớm ban hành Nghị quyết về: Nâng thời hạn thị thực điện tử từ không qua 30 ngày lên không quá 3 tháng, có giá trị một lần hoặc nhiều lần; cấp thị thực điện tử cho công dân của tất cả các nước và vùng lãnh thổ; nâng cấp thời hạn chứng nhận tạm trú tại cửa khẩu cho người nhập cảnh theo diện đơn phương miễn thị thực từ 15 lên 45 ngày.
Đoàn khảo sát ghi nhận những nỗ lực của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch trong thực hiện nhiệm vụ thời gian qua, quyết liệt, kịp thời, đem lại hiệu quả rõ rệt cho ngành, đặc biệt là chính sách mở cửa lại thị trường du lịch sau đại dịch. Tuy nhiên, Đoàn khảo sát cũng nhận thấy ngành du lịch đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong tham mưu và tổ chức thực thi các chính sách liên quan.
Đoàn khảo sát đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch rà soát, đánh giá việc thực hiện các văn bản quan trọng liên quan đến phát triển du lịch, như Nghị quyết số 08-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn, Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Chiến lược phát triển du lịch, Luật Du lịch... Từ đó làm rõ những khó khăn, vướng mắc và phân tích nguyên nhân, có đề xuất, kiến nghị để hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy du lịch phát triển.