Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Anh chủ trì Tọa đàm
Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện Bộ Y tế cho biết, năm 2018 là năm thứ 10 thực hiện Luật Bảo hiểm tế (BHYT) và năm thứ 4 thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT. Kết quả thực hiện BHYT và việc quản lý, sử dụng quỹ BHYT năm 2018 cụ thể như sau: Quỹ BHYT được sử dụng đúng mục đích, quản lý tập trung, thống nhất, hạch toán độc lập với các quỹ thành phần do BHXH Việt Nam quản lý. Số kế toán, chứng từ kế toán, hạch toán kế toán, thanh quyết toán các khoản thu, chi BHYT được thực hiện theo quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và chế độ kế toán BHXH do Bộ Tài chính ban hành. Cơ quan BHXH đã thực hiện tạm ứng kinh phí cho cơ sở khám chữa bệnh (KCB)đảm bảo đúng quy định của Luật BHYT. Tuy nhiên, khi thực hiện quyết toán, thanh toán hàng quý thì xảy ra tình trạng cơ sở KCB có phát sinh chi phí vượt quỹ/ dự toán chi, hoặc vượt trần, hoặc số liệu thanh quyết toán chi phí KCB chưa thống nhất giữa hai bên thì cơ quan BHXH khấu trừ số tiền đã tạm ứng trước đó, gây rất nhiều khó khăn cho cơ sở KCB. Về thanh toán chi phí theo quy định giá, Cơ quan BHXH thực hiện việc thanh toán chi phí KCB BHYT chưa theo đúng quy định của Luật giá.
Đại diện Bộ Y tế báo cáo tại Tọa đàm
Về giải pháp quản lý, sử dụng, cân đối quỹ bảo hiểm y tế, đại diện Bộ Y tế nêu rõ, cần tiếp tục triển khai thực hiện và hoàn thiện hệ thống các văn quy phạm pháp luật về KCB và BHYT; đảm bảo ổn định và tăng nguồn thu quỹ BHYT theo quy định; nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cơ sở, kiểm soát sử dụng dịch vụ; Giảm chi phí tiền thuốc, vật tư; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách pháp luật BHYT, trọng tâm là nâng cao nhận thức về chính sách BHYT đối với an sinh xã hội, trách nhiệm trong sử dụng quỹ BHYT hiệu quả, hợp lý, đúng pháp luật; Rà soát lại việc giao tự chủ tài chính cho các đơn vị sự nghiệp thuộc địa phương, không giao đồng loạt cho các đơn vị sự nghiệp y tế theo loại tự bảo đảm chi thường xuyên; nghiên cứu, thực hiện đa dạng các gói BHYT, tăng cường liên kết, hợp tác giữa bảo hiểm y tế xã hội với bảo hiểm y tế thương mại theo Nghị quyết số 20 NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa XII; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý các hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT.
Việc thực hiện Nghị quyết 68/2013/QH13 về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân, đại diện Bộ Y tế chỉ rõ, Nghị quyết số 68/2013/QH13 đã giao chỉ tiêu: "Bảo đảm đến năm 2015 đạt ít nhất 75% dân số tham gia BHYT và đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT". Triển khai các nội dung của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT nhằm đẩy nhanh lộ trình BHYT toàn dân, như: bắt buộc tham gia BHYT; tham gia BHYT theo hộ gia đình; bổ sung một số đối tượng được ngân sách nhà nước đóng BHYT. Tăng cường truyền thông, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT theo hộ gia đình. Bộ Y tế và BHXH Việt Nam chỉ đạo Sở Y tế và BHXH tỉnh, thành phố tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền xây dựng kế hoạch và giải pháp cụ thể phát triển BHYT theo từng nhóm đối tượng để báo cáo Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân thông qua chỉ tiêu thực hiện BHYT trong chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hằng năm và giai đoạn 2016 - 2020, trong đó cân đối nguồn tài chính hỗ trợ thêm phần trách nhiệm phải đóng của người tham gia BHYT. Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với BHXH Việt Nam và các Bộ, ngành tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện các chính sách, quy định liên quan đến BHYT.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Bùi Sỹ Lợi đưa ra quan điểm
Thảo luận tại tọa đàm, một số đại biểu chỉ ra rằng, một trong những nguyên nhân gây gia tăng chi phí khám chữa bệnh và vượt quỹ BHYT là do thực tế mức đóng bảo hiểm y tế còn thấp nhưng chi phí khám chữa bệnh cho những đối tượng bệnh nặng hiểm nghèo rất cao. Do nhiều nguyên nhân gây gia tăng chi phí khám chữa bệnh (thay đổi giá dịch vụ y tế, áp dụng kỹ thuật mới, tỷ lệ người mắc bệnh nặng, chi phí cao so với dự kiến, dịch bệnh bùng phát, tăng tần suất KCB, chi đa tuyến đi của bệnh nhân đi KCB vượt tuyến, trái tuyến, cấp cứu, bệnh nặng, do sử dụng thuốc và vật tư y tế mới) trong khi thực tế mức đóng bảo hiểm y tế còn thấp dẫn đến tình trạng vượt trần, vượt quỹ BHYT là tất yếu.
Các đại biểu thảo luận tại Tọa đàm
Ngoài ra, tại phiên thảo luận, đại diện một số Bệnh viện cũng để nghị, BHXH Việt Nam và BHXH thành phố Hà Nội sớm thanh quyết toán chi phí KCB bằng quỹ BHYT cho các Bệnh viện để đảm bảo tài chính vận hành đơn vị phục vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Đồng thời Bộ Y tế cần tiếp tục xây dựng các chính sách quan tâm và phát triển cho các bệnh viện y học cổ truyền, bệnh viện đa khoa; sớm hoàn thiện và ban hành Luật Y dược cổ truyền cũng như sửa đổi, hoàn thiện các thông tư về y học cổ truyền và các hướng dẫn liên quan đến khám chữa bệnh, phạm vi hành nghề, điều trị nội trú ban ngày...
Kết luận tọa đàm, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh trân trọng cảm ơn những ý kiến đóng góp xác đáng, tâm huyết của các đại biểu tham dự. Chủ nhiệm Ủy ban đề nghị Bộ Y tế và các bộ, ngành hữu quan nghiêm túc tiếp thu các ý kiến góp ý để hoàn thiện các báo cáo; đồng thời đối với những vấn đề còn vướng mắc thì Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam cần giải trình cho rõ tới các đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước./.