- PV: Thưa Phó Chủ tịch QH, được biết đoàn giám sát của UBTVQH đang làm việc với các bộ, ngành và địa phương về đầu tư XDCB dùng vốn nhà nước. Kết quả bước đầu cho thấy điều gì?
Ông NGUYỄN ĐỨC KIÊN: Hiện việc giám sát chưa kết thúc. Có lẽ đến phiên họp cuối tháng 8 hoặc tháng 9 thì kết quả tổng hợp sẽ được trình UBTVQH xem xét.
- Tại các bộ ngành mà đoàn đã làm việc, nhiều ý kiến từ các bộ cho rằng hệ thống văn bản pháp luật về đầu tư XDCB hiện nay vừa thiếu vừa chồng chéo. Theo một thành viên đoàn giám sát, có tới 3 thứ trưởng ở 3 bộ khác nhau bày tỏ bức xúc về Luật Đấu thầu. Rồi sự bất cập giữa Luật Đất đai và Luật Xây dựng… Ông có cho rằng khi xây dựng văn bản pháp luật, các bộ đã “cài cắm” những quy định để đảm bảo quyền lực của mình?
Văn bản luật do các bộ xây dựng còn phải qua thẩm định và phải được QH phê duyệt. Thực trạng về tiến độ, hiệu quả đầu tư XDCB dùng vốn nhà nước được phản ánh đúng là còn nhiều bất cập, chưa như mong muốn. Thế nhưng cần phân định rõ đâu là khiếm khuyết do chính sách, đâu là khiếm khuyết trong quá trình tổ chức thực hiện. Nhiều trường hợp phàn nàn là lỗi do chính sách, nhưng nghe kỹ ra lại không phải, mà là nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Có thể người làm nhận thức không đúng, tổ chức thực hiện không đúng.
Tôi cho rằng những khoảng trống hay chồng lấn trong pháp luật là có, nhưng không phải là quá lớn. Anh em trong đoàn giám sát có báo lại với tôi rằng các báo cáo của nhiều bộ, ngành địa phương cũng đề cập hoặc phân tích đúng mức về những nhược điểm trong lĩnh vực này; nên trong nhiều trường hợp đoàn giám sát chưa thấy thỏa mãn và đều yêu cầu bổ sung thông tin. Cần chỉ rõ những bất cập trong hệ thống pháp luật, nhưng không thể “đổ lỗi” tất cả cho chính sách!
- Còn việc liên tục thay đổi chính sách về đầu tư XDCB, nhiều bộ vẫn kêu về các nghị định hướng dẫn thay đổi đến chóng mặt?
Các văn bản hướng dẫn thực hiện pháp luật phải điều chỉnh tùy thuộc sự biến động của tình hình kinh tế - xã hội. Nhưng đúng là nên có tầm nhìn dài hạn hơn, tránh phải sửa đổi thường xuyên.
- Trong quá trình giám sát, nếu phát hiện thấy các sai phạm khác thì đoàn có xử lý không hay chỉ chú trọng vào việc sửa đổi chính sách pháp luật, thưa ông?
Trọng tâm của đợt giám sát là tìm ra và khắc phục những bất cập của hệ thống chính sách pháp luật, nhưng khi phát hiện có sai phạm thì đoàn giám sát có quyền kiến nghị xử lý. Lãnh đạo QH cũng đang trăn trở về việc làm sao để các kết luận giám sát có hiệu lực pháp lý hơn, không chỉ dừng ở mức kiến nghị.