KHAI MẠC HỘI NGHỊ TOÀN QUỐC LẦN THỨ HAI TRIỂN KHAI CÁC LUẬT, NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI KHÓA XV: TẠO SỰ ĐỒNG BỘ, THỐNG NHẤT GIỮA CÁC CƠ QUAN, ĐƠN VỊ, ĐỊA PHƯƠNG TRONG VIỆC ĐƯA CÁC LUẬT, NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI VÀO THỰC TIỄN CUỘC SỐNG
TS. Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam
Phóng viên: Đây là lần thứ 2 Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua nhằm đôn đốc Chính phủ kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn để các luật đã được thông qua sớm đi vào cuộc sống. Ông đánh giá như thế nào về tính hiệu quả của Hội nghị?
TS. Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: Hội nghị là một trong những điểm nổi bật, đổi mới của Quốc hội nhiệm kỳ khoá XV, tập trung thúc đẩy việc thực thi các đạo luật đã được Quốc hội thông qua. Một trong những điểm tương đối hạn chế trong nhiều năm vừa qua là tình trạng luật được thông qua nhưng việc ban hành các văn bản hướng dẫn chưa kịp thời. Thậm chí, nội dung luật rất tiến bộ nhưng khi chuyển tải vào các văn bản hướng dẫn đôi lúc chưa thật sự đầy đủ. Chính vì vậy, việc Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai luật, nghị quyết có ý nghĩa hết sức quan trọng và cần thiết, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Quốc hội đối với việc thực thi các luật, nghị quyết đã được thông qua. Bởi nội dung chính sách tốt nhưng cần bảo đảm được việc triển khai thực hiện có hiệu quả trong thực tiễn. Do đó, việc thúc đẩy thi hành pháp luật đóng vai trò cực kì quan trọng đối với nền kinh tế của đất nước, doanh nghiệp và người dân. Nội dung chính sách tốt nhưng cộng đồng doanh nghiệp, cử tri cần luật sớm đi vào cuộc sống.
Nếu việc hướng dẫn thi hành chậm thì luật chậm đi vào cuộc sống, các chế định tốt chưa được triển khai thực hiện kịp thời. Chẳng hạn, thủ tục hành chính được luật quy định theo hướng thuận lợi, thông thoáng hơn. Nếu chậm triển khai thực hiện thì sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Cùng với đó là sự phát triển của nền kinh tế và sự thông thoáng, thuận lợi của môi trường kinh doanh. Chính vì thế, việc triển khai luật với tinh thần khẩn trương, nhanh chóng, thực chất là hết sức quan trọng đối với thực thi các đạo luật đã được thông qua. Để luật đi vào cuộc sống, vai trò của các bộ, ngành, địa phương và đặc biệt là vai trò của Chính phủ hết sức quan trọng.
Phóng viên: Vừa qua, có thể thấy sự quyết tâm chính trị rất cao của Quốc hội khi xem xét, thông qua 02 đạo luật rất quan trọng là Luật Đất đai và Luật Các tổ chức tín dụng tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, thể hiện tinh thần lập pháp chủ động nhưng cũng thận trọng, kỹ lưỡng. Qua theo dõi thực tế, theo ông, tinh thần chủ động hành động của Quốc hội đã lan toả như thế nào?
TS. Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: Việc Quốc hội thông qua luật với tinh thần khẩn trương, thận trọng, kỹ lưỡng, nhiều giải pháp và kỳ họp chưa từng có tiền lệ là tinh thần lập pháp rất mới, chủ động và chuyên nghiệp. Tinh thần này đã lan toả sang Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương. Chẳng hạn, để hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai, Luật Nhà ở hay Luật Kinh doanh bất động sản, mặc dù 01/1/2025, các luật này mới có hiệu lực nhưng tiến độ soạn thảo các nghị định hướng dẫn của Chính phủ và của các bộ được giao chủ trì như Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng đang rất khẩn trương. Thậm chí, có đơn vị còn đặt ra mục tiêu sẽ hoàn thành công tác soạn thảo ngay trong tháng 5/2024.
Tôi cho rằng, với cách tiếp cận nhanh chóng, khẩn trương như vậy sẽ là cơ sở rất tốt để không chỉ riêng 03 luật này mà còn các luật khác đã được Quốc hội thông qua sẽ nhanh chóng đi vào cuộc sống. Đây là điểm nổi bật, thành công của các kỳ họp Quốc hội gần đây, cho thấy sự quan tâm và chú trọng đến việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành để luật có thể nhanh chóng đi vào cuộc sống.
Phóng viên: Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam dưới góc độ đại diện cho quyền lợi của cộng đồng doanh nghiệp, theo ông, doanh nghiệp có mong muốn như thế nào đối với những đạo luật rất quan trọng đã được Quốc hội thông qua?
TS. Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam: Cộng đồng doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư đều kỳ vọng vào việc thực hiện các đạo luật trên trong thời gian tới. Luật Đất đai được rất nhiều doanh nghiệp trông chờ bởi nhiều chế định giúp giải quyết đáng kể những vướng mắc liên quan đến quy trình, thời gian, thủ tục đầu tư. Việc Luật Đất đai được thông qua đồng thời với Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở, các doanh nghiệp kỳ vọng những thủ tục trong lĩnh vực này sẽ được cải thiện rõ nét.
Luật Đất đai với tinh thần phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền địa phương, chế định tiến bộ, cởi mở như người Việt Nam định cư tại nước ngoài có thể mua nhà; hay mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp... Đây là những quy định rất tiến bộ, tích cực, nếu được triển khai một cách bài bản, nhanh chóng thì chắc chắn tạo được hiệu ứng tích cực đối với nền kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp cũng như môi trường kinh doanh.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!